ပင္လံုထိပ္ထားဦး ျမတ္ေလးနဲ႔ ေကသီပန္ေရးသူ- ဥာဏ္ေမာင္ခ်စ္

ေမာင္စိမ္းနီထံက ဆရာဥာဏ္ေမာင္ခ်စ္သို႔-ေမတၱာျဖင့္ ဆိုတဲ့ ေမာင္စိမ္းနီရဲ႔ သေကၤတျပဳ လက္မွတ္နဲ႔ ပိေတာက္ပြင့္သစ္ စာေပအႏုပညာ မဂၢဇင္းကို ရခဲ့ပါတယ္။ ကိုေအာင္ပြင့္က ယူလာေပးခဲ့တာပါ။ ဆရာေမာင္စိမ္းနီ က ေနာက္ထပ္ စာတေၾကာင္းေရးလိုက္ပါေသးတယ္။ သူ႔စာက 'ဆရာခင္ဗ်ာ၊ စာမူမ်ား ခ်ီးျမႇင့္ပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံပါ တယ္' တဲ့။ ပိေတာက္ေပးပို႔သူကိုေရာ၊ ယူလာေပးတဲ့သူကိုပါ အားတံု႔အားနာ ျဖစ္မိခဲ့ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ မိမိစာေရးျဖစ္ဖို႔ အဦးဆံုး ႏိႈးေဆာ္အားေပးခဲ့တဲ့ သူေတြ ျဖစ္လို႔ပါပဲ။ မိမိရဲ႔ ပထမဆံုးေဆာင္းပါးျဖစ္တဲ့ 'အညၾတၾကက္ေတာ၊ ငၾသနဲ႔ ေဒါက္တာေရခ်မ္းကို ႐ွာေဖြျခင္း' ဆိုတာကို ပိေတာက္ ပြင့္သစ္က စတင္ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေမာင္ေအာင္ပြင့္နဲ႔ မိမိတို႔ ဇနီးခင္ပြန္းအေနနဲ႔ ယံုၾကည္မႈ ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမေတြ ျဖစ္ခဲ့ၾကတာ ၾကာပါၿပီ။ သူဟာ မိမိကို စာေရးျဖစ္ဖို႔ ၾကံဳဆံုတိုင္း တိုက္တြန္း အားေပးခဲ့ သူပါ။ သူနဲ႔ မိမိဇနီးသည္က ကဗ်ာေမာင္ႏွမပါ။ ဇနီးသည္ ႐ုတ္တရက္ မေမွ်ာ္လင့္ပဲ မိမိကို ႏႈတ္ဆက္ သြားတဲ့အခါ ကိုပြင့္က 'အစ္မကို လြမ္းတဲ့စိတ္ေတြ ေျဖေလ်ာ့ဖို႔ စာသာေရးပါ အကိုရာ' လို႔ အားေပးေဖးမမႈ ျပဳခဲ့ပါတယ္။ မိမိေခါင္းညိတ္ခဲ့ပါတယ္။


ဒီတေခါက္ဆံုၾကေတာ့၊ သူက 'ကိုစိမ္းနီက မွာတယ္ အကိုရ၊ အကို ကိုျမတ္ေလးအေၾကာင္း တခုခု ေရးေပးပါ' တဲ့။ 'ဟာ ကိုပြင့္ က်ေနာ္က ေလေျပေလညႇင္း မတိုက္တတ္ဘူးဗ်။ အကို ျမတ္ေလးက တကယ့္ အႏုပညာသည္ဗ်။ သူ႔ကို Appreciate လုပ္ႏိုင္တဲ့ အစြမ္းအစ က်ေနာ့္မွာ မ႐ွိဘူးဗ်။' လို႔ ခ်က္ခ်င္းျငင္းခ်က္ ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ 'သူနဲ႔ပါတ္သက္ၿပီး အကို ေျပာႏိုင္တာ တခုခုေပါ့၊ အကို ဆရာဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ အေၾကာင္း ေတာင္ Appreciate လုပ္ႏိုင္ခဲ့ေသးတာပဲ' လို႔ ေမာင္ေအာင္ပြင့္က အားေပးလႈံ႔ေဆာ္မႈ ျပဳခဲ့႐ွာပါတယ္။ ဒီကေန လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ငါးဆယ္ေလာက္က ႐ုပ္႐ွင္သ႐ုပ္ေဆာင္၊ ဒါ႐ိုက္တာ၊ ေခတ္ေပၚေတးျပဳသူ၊ စာေရးဆရာ၊ အဆိုေတာ္ ျမတ္ေလးရဲ႔ ပံုရိပ္မ်ားကို အေတြးဖန္သားျပင္ေပၚ ျပန္တင္ၾကည့္တဲ့အခါ.....
ပံုရိပ္မ်ားဟာ.......
+++ === +++
လြတ္လပ္ေရးေခတ္ဦး၊ မိမိတို႔အထက္တန္းေက်ာင္းသား ဘ၀တုန္းက 'ကာလေပၚသီခ်င္းမ်ား' ကို 'ဗမာ့အသံ' ကေန ေန႔စဥ္ထုတ္လႊင့္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာ့ 'မဟာဂီတသီခ်င္းႀကီးမ်ား' နဲ႔ ရက္ျခားၿပီး ထုတ္လႊင့္ေပး ခဲ့တယ္ ထင္ပါတယ္။ သူ႔ ဦးစားေပးမႈနဲ႔သူ ျဖစ္ပံုရပါတယ္။ အခုခ်ိန္ ျပန္ၾကည့္ေတာ့ ႏွစ္ေပါင္း ေလး ငါးဆယ္ ေလာက္ ႐ွိခဲ့ပါၿပီ။ သာမန္အားျဖင့္ လူတေယာက္ ႀကီးျပင္း ရင့္က်က္၊ အိုးေတြ အိမ္ေတြ၊ မိသားစုေတြနဲ႔ ဘ၀တခု ထူေထာင္ႏိုင္တဲ့ ကာလခ်ိန္တာ တခုပါပဲ။ အဲဒီစဥ္က ျမန္မာ့မဟာဂီတ တီး၀ိုင္းမ်ား၊ အဖြဲ႔မ်ားဟာ ၿမိဳ႔တိုင္း နယ္တိုင္းမွာ ႐ွိေနၾကေသးတဲ့ အခ်ိန္ပါပဲ။ 'ဗမာ့အသံ' ကေန ျမန္မာဂႏၱ၀င္သီခ်င္းမ်ားကို အဖြဲ႔လိုက္ ထုတ္လႊင့္ခြင့္ ရၾကပါတယ္။ မဂၤလာအခမ္းအနားမ်ားမွာ ဂုဏ္ျပဳဧည့္ခံ တီးမႈတ္ေလ့ ႐ွိပါတယ္။ (ဒီကေန႔လို) ၀င္ေၾကးနဲ႔ တီးမႈတ္သီဆိုတာမ်ိဳး မ႐ွိသေလာက္ပါပဲ။ ျမန္မာ့႐ိုးရာ ပြဲလမ္းသဘင္အလိုက္ သီဆိုတီးမႈတ္၊ ဧည့္ခံၾကတာမ်ိဳးပဲ ႐ွိပါတယ္။ ဒါဟာလည္း အခေၾကးေငြနဲ႔ သီဆိုတီးမႈတ္ၾကတာမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာ့မဟာဂီတကို ခ်စ္ျမတ္ႏိႈးသူ မ်ား အေနနဲ႔ ေဆာင္႐ြက္ၾကတာမ်ိဳးသာ ျဖစ္ပါတယ္။
မိမိတို႔အ႐ြယ္ လူမ်ားဟာ 'ျမန္မာ႐ုပ္႐ွင္' ရဲ႔ အသံတိတ္ေခတ္၊ သံစံုသြင္းေခတ္၊ အသံထြက္႐ုပ္႐ွင္ ေခတ္မ်ားကို ျဖတ္သန္းခဲ့ၾကရပါတယ္။ ျမန္မာ့အသံတိတ္ ႐ုပ္႐ွင္ေခတ္မွာ စႏၵယား၊ တေယာ၊ ဗံု (ေျခာက္လံုးပတ္)၊ အဆိုတို႔ကို အေျခခံထားတဲ့ 'ေနာက္ခံေတးဂီတ၀ိုင္း' က ႐ုပ္႐ွင္ျပကြက္မ်ားနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြ ျဖစ္မယ့္ (ေနာက္ခံေတးဂီတနဲ႔ ပို႔ေပးတဲ့) အဆိုအတီးမ်ားကို တီးခတ္ေပးခဲ့တာကို ေတြ႔ခဲ့ၾကရပါတယ္။ မိမိတို႔ အေနနဲ႔ အဲဒီ ႐ုပ္႐ွင္ေနာက္ခံ ေတးဂီတအဖြဲ႔မ်ားကို 'ျမန္မာ့ကာလေပၚေတးဂီတအဖြဲ႔' မ်ားအျဖစ္ နားလည္ခဲ့ၾကရပါတယ္။
ျမန္မာ့အသံကေန ထုတ္လႊင့္ေနၾကတဲ့ ေတးဂီတ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားဟာ မဟာဂီတ သီခ်င္းႀကီးမ်ားနဲ႔ ကာလေပၚ ေတးသီခ်င္းမ်ားကို အလွည့္နဲ႔ သီဆိုထုတ္လႊင့္ေပးခဲ့ၾကပါတယ္။ ေတးဂီတအဖြဲ႔အစည္းမ်ားဟာ မိမိတို႔ ထုတ္လႊင့္မယ့္ ဂီတပံုစံမ်ားအလိုက္ အဖြဲ႔အစည္းနာမည္ လွလွႏုႏု၊ ကဗ်ာဆန္ဆန္ကေလးမ်ား ေပးထားၾက ပါတယ္။ တခ်ိဳ႔က်ေတာ့လည္း တဦးခ်င္း၀ါနဲ႔ နာမည္ႀကီးသူမ်ားရဲ႔ နာမည္မ်ားနဲ႔ ထုတ္လႊင့္သီဆို ၾကတာမ်ိဳးလည္း ႐ွိပါတယ္။ ဥပမာ တကၠသိုလ္စိုး တူရိယာအဖြဲ႔၊ စႏၵယားလွထြတ္ တူရိယာအဖြဲ႔ စတာမ်ိဳး ႐ွိပါတယ္။
ၿမိဳ႔တိုင္းနယ္တိုင္းမွာ (ေဒသခံ) ျမန္မာ့ဆိုင္း၀ိုင္းမ်ားလည္း ႐ွိပါတယ္။ ေဒသခံ ျမန္မာ့ဆိုင္း၀ိုင္းမ်ားဟာ အလႉပြဲမ်ား၊ နာေရးပြဲမ်ားမွာ တီးခတ္ေလ့ ႐ွိပါတယ္။ အဲဒီစဥ္က ျမန္မာ့မဟာဂီတနဲ႔ ကာလေပၚေတးသီခ်င္းမ်ား၊ ျမန္မာ့ဇာတ္သဘင္ (ကဇာတ္) မ်ားကို အသံသြင္းၿပီး ျဖန္႔ခ်ိတဲ့ ဓါတ္ျပားကုမၸဏီမ်ားလည္း ႐ွိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက နာမည္ႀကီး ဇာတ္မင္းသားႀကီးမ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ ဦးေအာင္ေမာင္း၊ ေ႐ႊမန္းတင္ေမာင္၊ စိန္ေအာင္မင္း၊ စိန္မဟာသဘင္၊ ေ႐ႊနန္းတင္၊ စိန္မာဒင္၊ ၿမိဳ႔ေတာ္သိန္းေအာင္ စတဲ့ ျမန္မာ့ဇာတ္သဘင္ အဖြဲ႔ႀကီးမ်ားဟာ အနယ္နယ္မွာ လွည့္လည္ ကျပခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီ ဇာတ္သဘင္အဖြဲ႔ႀကီးမ်ားမွာ ေ႐ွ႔ပိုင္းျပဇာတ္မ်ားအတြက္ 'ကာလေပၚေတးဂီတအဖြဲ႔' မ်ားလည္း ပါ႐ွိခဲ့ပါတယ္။ ကာလေပၚေတးဂီတအဖြဲ႔မ်ား အသံလႊင့္ၾကတဲ့အခါ 'အဆိုေရာသီခ်င္းပါ' ေပါက္တဲ့ေတးသီခ်င္းမ်ား (ဓါတ္ျပားရေတးသီခ်င္း) မ်ားကို ဓါတ္ျပားကုမၸဏီမ်ားက ဓါတ္ျပားသြင္း ထုတ္လုပ္ ေရာင္းခ်ၾကပါတယ္။ 'ဓါတ္ျပားရ အဆိုေတာ္နဲ႔ သီခ်င္း' ဆိုတာဟာ အဲဒီစဥ္က ကာလေပၚေတးသီခ်င္းထဲမွာ 'အဆင့္တခု' ပါပဲ။ နာမည္ႀကီးအဆိုေတာ္နဲ႔ လူႀကိဳက္မ်ားတဲ့ ေတးသီခ်င္းမ်ား ဆိုတာဟာ အဲဒီအဆင့္က လာခဲ့ရတာပါ။ မိမိတို႔ လူလားေျမာက္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ နာမည္ေက်ာ္အဆိုေတာ္မ်ား ျဖစ္လာၾကတဲ့ ကိုျမႀကီး၊ ကိုမင္းေနာင္၊ တြံေတးသိန္းတန္၊ ေမာင္ေမာင္ႀကီး၊ ေမာင္ေမာင္ညြန္႔၊ သန္းေဖေလး၊ တင္တင္ျမ၊ ခ်စ္စံပယ္၊ ခ်ိဳျပံဳး စတဲ့ သူမ်ားဟာ 'ဓါတ္ျပားရအဆိုေတာ္မ်ား' စင္ျမင့္ကို ျဖတ္လာၾကတဲ့ သူေတြပါ။ ျမန္မာ့အသံနဲ႔ ေသာတ႐ွင္ ေတးခ်စ္သူမ်ား၊ ဓါတ္ျပာကုမၸဏီမ်ားက credit ေပးတဲ့ အဆိုေတာ္မ်ား၊ ေတးသီခ်င္းမ်ားဟာ ျမန္မာ့ကာလေပၚဂီတမွာ 'ေခတ္တေခတ္' လို႔ ဆိုရပါလိမ့္မယ္။ ေနာင္မွာ ျမန္မာ့အသံက 'ေသာတ႐ွင္လိုရာ'၊ 'ေတးသံ႐ွင္အႀကိဳက္' စတဲ့ ထုတ္လႊင့္မႈေတြကို ခြဲျခားထုတ္လႊင့္ ေပးခဲ့ပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရးေခတ္ (၁၉၄၈-၁၉၆၈) ဒုတိယဆယ္စုႏွစ္ေလာက္ ေရာက္တဲ့အခါ 'အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ေတး' အစီအစဥ္နဲ႔ အသံထုတ္လႊင့္မႈ၊ သီဆို ေဖ်ာ္ေျဖမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာ့ကာလေပၚ ဂီတနယ္မွာ စႏၵရားနီနီ၊ စႏၵရားခ်စ္ေဆြတို႔ကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ ကာလေပၚအဖြဲ႔ေတြ၊ သူတို႔နဲ႔ သီဆိုၾကတဲ့ အဆိုေတာ္ေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႔ ေတးသီခ်င္းေတြဟာ ျမန္မာ့ကာလေပၚ ဂီတမွတ္တိုင္တခုကို ကိုယ္စားျပဳ စိုက္ထူႏိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုခ်င္ပါတယ္။ ဒါဟာ ၀ါသနာတဦးရဲ႔ ခံစားခ်က္ မွ်သာပါ။
မိမိဟာ၊ အလယ္တန္း၊ အထက္တန္း ေက်ာင္းသားဘ၀မွာ ကတည္းက ျမန္မာ့ဂီတနဲ႔ ေခတ္ေပၚဂီတ မ်ားကို စိတ္၀င္စားမႈ ႐ွိခဲ့ပါတယ္။ မိမိတို႔ ရပ္ကြက္ရဲ႔ ေစတနာ့၀န္ထမ္း မီးသတ္အဖြဲ႔က ေက်ာင္းပိတ္တဲ့ ေသာၾကာ၊ စေနညမ်ားမွာ ရပ္ကြက္ထဲက ေက်ာင္းသားမ်ားကို မီးကင္းေစာင့္ခြင့္ ေပးပါတယ္။ အဲဒီမွာ ညဘက္ဆို မယ္ဒိုလင္ကေလးနဲ႔ တီးၾကဆိုၾကတဲ့ အစ္ကိုတခ်ိဳ႔နဲ႔ ထိေတြ႔ခြင့္ ရပါတယ္။ ဒီအစ္ကိုႀကီးေတြနဲ႔ ႏွစ္တခ်ိဳ႔ အတူတူ ေတြ႔ခြင့္ရခဲ့လို႔ သူတို႔ မၾကာခဏ တီးမႈတ္သီဆိုခဲ့ၾကဘူးတဲ့ ျမန္မာ့ေခတ္ေဟာင္းေတးမ်ားျဖစ္တဲ့ ခ်စ္မိုးေဆြ၊ ခ်စ္ေရစင္၊ ဂုဏ္ျမင့္သူ၊ စံုေတာၿမိဳင္၊ စႏၵကိႏၷရီ၊ မိုးေဒ၀ါ၊ နတ္သွ်င္ေနာင္၊ ေ႐ႊစပါယ္႐ံု၊ ဆုထူး႐ြယ္ စတဲ့ ေခတ္ေဟာင္းသီခ်င္းမ်ားကို နားစြဲေအာင္ နားေထာင္ခဲ့ရပါတယ္။ ဒီသီခ်င္းေတြကို ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္လာခဲ့မိပါတယ္။ ဒီသီခ်င္းေတြ ထုတ္လႊင့္တာနဲ႔ ႀကံဳရင္၊ နားေထာင္ရမွန္းသိတဲ့၊ နားေထာင္တတ္တဲ့ အေလ့အထတခု ရလာခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာ့အသံက ဓာတ္ျပားရ၊ ေသာတ႐ွင္လိုရာ၊ ေတးေရးသူ ေတးဆိုသူအႀကိဳက္၊ ေတးသီခ်င္းမ်ား ထုတ္လႊင့္တဲ့အခါ ေရဒီယိုမ႐ွိလို႔ အိမ္ေခါင္းရင္းက စိန္႔ေက်ာင္းသူမရဲ႔ ေရဒီယိုနဲ႔ သြားနားေထာင္ခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီစဥ္က ထုတ္လႊင့္မယ့္ ဂီတဂ်ယ္နယ္ျဖစ္တဲ့ 'ေတးဗိမာန္' နဲ႔ 'ခ်ိဳေတးသံ' တို႔ကို မုန္႔ဖိုးနဲ႔ ၀ယ္ရပါတယ္။ ဂ်ာနယ္ထဲမွာ တလစာ ထုတ္လႊင့္မယ့္ ဂီတအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ သီခ်င္းေတြ ပါ ပါတယ္။ ဆယ္တန္းေလာက္ေရာက္တဲ့အခါ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔စုၿပီး သီခ်င္းဆိုတတ္ေနပါၿပီ။ သန္းေဖေလးရဲ႔ 'အေပါင္းသခၤ်ာမင္းသမီးေလး' ကိုေမာင္ေမာင္ႀကီး ရဲ႔ 'အမိုက္မေလးငွက္ငယ္' ကိုမင္းေနာင္ရဲ႔ 'ေမာင္းမကန္ေကသီဦး' ကိုျမႀကီးရဲ႔ 'မိုး' ကိုေစာညိန္းေရးတဲ့ 'ေႏြေႏွာင္းရက္က်န္' တို႔ကို ခံစားလႈပ္႐ွားတတ္လာခဲ့ပါၿပီ။ ဘာေၾကာင့္မွန္းမသိေပမယ့္ ေဆြးေျမ့နာက်င္ရတဲ့ သီခ်င္းေတြနဲ႔ စိန္ေမာင္ျမင့္ရဲ႔ 'အမိုက္မေလးေ႐ႊသမင္' လို ဒႆနဆန္တဲ့ ေတးသီခ်င္းေတြကို ခံစားခ်စ္ခင္ ေနခဲ့မိတာ (ေျပာရရင္) ဒီကေန႔ အထိပါပဲ။
ေျခာက္ဆယ္ခုႏွစ္ ကုန္ခါနီးမွာ မိမိ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ တက္ေရာက္ခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။ ပထမႏွစ္မို႔ ထီးတန္းေကာလိပ္၊ ထီးတန္းေက်ာင္းေဆာင္မွာ ေနခြင့္ရပါတယ္။ ထီးတန္းေက်ာင္းေဆာင္ သဟာယနဲ႔စာဖတ္ အသင္းမွာ အတြင္းေရးမႉး ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ အေဆာင္ေန ေက်ာင္းသားမ်ားရဲ႔ သာေရးနာေရးမ်ားကို အမႈေဆာင္ ေက်ာင္းသားမ်ားနဲ႔အတူ ေဆာင္႐ြက္ရပါတယ္။ ေက်ာင္းပိတ္တဲ့ေန႔ ညဦးပိုင္းမ်ားမွာ လိႈင္ျမစ္ကမ္းနားမွာ႐ွိတဲ့ ထီးတန္းဂ်က္တီဆင္းၿပီး ခံစားခ်က္ေတးေတြကို အလွည့္က် ဆိုၾကပါတယ္။ မိမိအလွည့္က်တဲ့အခါ သူငယ္ခ်င္းတေယာက္က 'ခုခ်ိန္ကစၿပီး ဒႆဂီရိက လြမ္းျပပါေတာ့မယ္ ခင္ဗ်ာ' လို႔ ေက်ညာေပးတတ္ၾကပါ တယ္။ မိမိက ခံစားခ်က္ေတးေတြကို ခ်စ္ေပမယ့္ လူက ေဒါသကုမၼာရျဖစ္ေနလို႔ပါ။ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ခါနီးမွာ မိမိတို႔ က်င္းပတဲ့ ၿမိဳ႔မေမာင္ေမာင္ေလး (စႏၵရား) တို႔ ေတးဂီတအဖြဲ႔ကို ဧည့္ခံဖို႔ ေဖ်ာ္ေျဖခဲ့ပါတယ္။ ဒီပြဲမွာ တက္သစ္စ အဆိုေတာ္အျဖစ္ နာမည္ႀကီးလာတဲ့ ခ်ိဳၿပံဳးက 'ပန္ပိေတာက္တို႔ေႂကြရာေျမ' သီခ်င္းနဲ႔ ဧည့္ခံေဖ်ာ္ေျဖခဲ့ ပါတယ္။ ဒီ သီခ်င္းကို နားေထာင္လိုက္ရတိုင္း ျပန္မေရာက္ေတာ့တဲ့ '႐ြာ' ကို လြမ္းတယ္။ 'ၿမိဳ႔' ကို လြမ္းတယ္။ ဘ၀တခ်ိဳ႔ ေပးထားခဲ့ရတဲ့ 'ကန္႔ေကာ္ေတာ' ကို လြမ္းတယ္။ ဒီေနရာမွာ ေမ့လို႔ မျဖစ္တဲ့ 'အျဖစ္သနစ္' ေတြ ႐ွိတယ္။ ခုႏွစ္သကၠရာဇ္ေတြ ႐ွိတယ္။ 'ညီမေလးမာလာ' ႐ွိတယ္။ 'ေမတၱာအသဲေလးမ်ား' ႐ွိတယ္။ 'ဆံၿမိတ္လည္းေျပ ပန္းလည္းေႂကြ' ႐ွိတယ္။ 'စိန္ပန္းျပာနဲ႔ေ၀းသူ' ႐ွိတယ္။
+++ +++ +++

၁၉၅၆-ခုႏွစ္၊ ႏွစ္ဦးေလာက္က ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွာ စတုတၳအႀကိမ္ေျမာက္ ေက်ာင္းသားပြဲေတာ္ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ မိမိတို႔ ၿမိဳ႔ခံ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား အစ္ကိုတခ်ိဳ႔ရဲ႔ စီစဥ္မႈေၾကာင့္ ဒီေက်ာင္းသားပြဲေတာ္ကို ႀကံဳေတြ႔ခြင့္ ရလိုက္ပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ မိမိတို႔လို ေတာသူေတာင္သား သားသမီး၊ နယ္ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသား မ်ား အေနနဲ႔ ဒီလိုပြဲေတာ္မ်ိဳးမွာ ပါခြင့္ရတယ္ဆိုတာ ႐ွားပါးတဲ့ အခြင့္အေရး တမ်ိဳးပါပဲ။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ႀကီးကို ျမင္ခြင့္၊ ေတြ႔ခြင့္ ရလိုက္တာကိုက အခြင့္အေရးႀကီးတခုလို႔ ဆိုရေတာ့မွာပါ။ အဓိပတိ လမ္းမတေလွ်ာက္၊ ဘြဲ႔ႏွင္းသဘင္ခန္းမနဲ႔ သစ္ပုတ္ပင္ႀကီးအထိ အေၾကာင္းအရာ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ျပသထားတဲ့ ျပခန္းမ်ား ႐ွိပါတယ္။ ေက်ာင္းသားပြဲေတာ္ရဲ႔ ဇာတ္႐ံုကို ၀ိဇၨာခန္းမလို႔ေခၚတဲ့ Judson Hall ေ႐ွ႔က ျမက္ခင္းျပင္မွာ တည္ေဆာက္ထား ပါတယ္။ တင္ဆက္မႈ အမ်ိဳးမ်ိဳး ပါ၀င္ပါတယ္။ တပင္တိုင္အက၊ ယိမ္း၊ ႏွစ္ပါးခြင္၊ မင္းသားလတ္၊ တိုင္းရင္းသား ႐ိုးရာအကမ်ား၊ အိုးစည္ဒိုးပတ္ စတဲ့ တင္ဆက္မႈမ်ား ပါ၀င္ပါတယ္။ ဂ်ပ္ဆင္ခန္းမႀကီးထဲမွာ ျပင္ဆင္၀တ္စား ၾကပါတယ္။ ပြဲေတာ္ေကာ္မတီ၀င္မ်ားနဲ႔ လုပ္ငန္းေကာ္မတီ၀င္မ်ားက အစစအရာရာကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ၾကပ္ စီမံၾကပါတယ္။ ဒီအႀကိမ္ ေက်ာင္းသားပြဲေတာ္ရဲ႔ Hot Item က 'ညီမေလးမာလာ' အရိပ္ျပ ျပဇာတ္ (Shadow Play) ပါ။ တညတာ ပြဲေတာ္ရဲ႔ ေနာက္ဆံုး အစီအစဥ္အျဖစ္ တင္ဆက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
'အရိပ္ျပဇာတ္' Shadow Play ဆိုတာက ဒီလိုပါ။ ျမန္မာ့ဇာတ္သဘင္ ပြဲႀကီးမ်ားမွာ ေ႐ွ႔ဆံုးက ကားႀကီးကို ျပည္ဖံုးကားလို႔ ေခၚပါတယ္။ ဇာတ္စင္ေပၚက ျပည္ဖံုးကားေနရာမွာ ႐ုပ္႐ွင္ကားမ်ား အျဖဴေရာင္ ပိတ္ကားက်ယ္ တခု ႐ွိပါတယ္။ အဲဒီ ကားေနာက္မွာ ျပခ်င္တဲ့ ျပကြက္မ်ားကို သ႐ုပ္ေဆာင္သူမ်ားက ဇာတ္ညႊန္းအတိုင္း သ႐ုပ္ေဆာင္ၾကရပါတယ္။ သူတို႔ကို ေနာက္က ဆလိုက္မီးအားေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ထိုးေပးပါ တယ္။ သ႐ုပ္ေဆာင္သူမ်ားရဲ႔ အရိပ္မ်ားက ေ႐ွ႔ကပိတ္ကားေပၚမွာ လႈပ္႐ွားသမွ် အရိပ္ထင္ပါတယ္။ သစ္႐ြက္ေႂကြ တာေလးကအစ ျပလို႔ ရပါတယ္။ ဒါကို ႐ဲွဒိုးပေလးလို႔ ေခၚၾကပါတယ္။ ဒီဇာတ္မ်ိဳးမွာ ဇာတ္ေဆာင္ ႏွစ္စု လိုပါတယ္။ တစုက အမူအရာကို သ႐ုပ္ေဆာင္ပါတယ္။ တစုက စကားေျပာခန္း Dialogue ကို သ႐ုပ္ေဆာင္ ပါတယ္။ လိုအပ္တဲ့ ဇာတ္၀င္ခန္းမ်ား (ဥပမာ- ဧည့္ခန္း) ကို ျပင္ဆင္ေပးရတဲ့သူမ်ားဟာ အျမန္ျပင္ဆင္ရတာ ေၾကာင့္ အရမ္းပင္ပန္းၾကပါတယ္။ ဇာတ္ရဲ႔ လိုအပ္တဲ့ သ႐ုပ္ေဖာ္မႈမ်ား ပီျပင္ဖို႔၊ ေတးဂီတပိုင္းက ပ့ံပိုးေပးရပါတယ္။
'ညီမေလးမာလာ' ဟာ ဒီလို ဇာတ္မ်ိဳးပါ။ ညီမေလးမာလာ ဒါ႐ိုက္တာနဲ႔ ဇာတ္ညႊန္းက မင္းလွညြန္႔ၾကဴးနဲ႔ အဖြဲ႔ပါ။ ဇာတ္လမ္းတင္ဆက္သူ Narrator က ႐ုပ္႐ွင္သ႐ုပ္ေဆာင္နဲ႔ ေတးေရး ဒါ႐ိုက္တာ ျမတ္ေလးပါ။ ေတးဂီတအဇြဲ႔က စႏၵယားခ်စ္ေဆြ တူရိယာအဖြဲ႔ပါ။ ညီမေလးမာလာ ဇာတ္သိမ္းသီခ်င္းကို သီဆိုသူက အဆိုေတာ္ ေမာင္ေမာင္ႀကီးပါ။ ညီမေလးမာလာ အရိပ္ျပ ျပဇာတ္ကို ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားနဲ႔ တကၠသိုလ္၀န္းက်င္မွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ ျပည္သူမ်ားဟာ judson ျမက္ခင္းျပင္အျပည့္ လာေရာက္ ၾကည့္႐ႈအားေပးတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဇာတ္သိမ္းသီခ်င္းတင္ဆက္သူ ကိုေမာင္ေမာင္ႀကီးရဲ႔ေတးသံ၊ ဇာတ္လမ္းတင္ဆက္သူ သ႐ုပ္ေဆာင္မင္းသားႀကီး ျမတ္ေလးရဲ႔ ေၾကေၾကကြဲကြဲ တင္ဆက္မႈမ်ားေအာက္မွာ 'ညီမေလးမာလာ' အရိပ္ျပ ျပဇာတ္ကို လာေရာက္ၾကည့္႐ႈ ၾကတဲ့ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ား၊ ျပင္ပက ဧည့္ပရိသတ္မ်ားဟာ မ်က္ရည္မဆည္ႏိုင္ေအာင္ ခံစား နာက်င္ခဲ့ၾက ရပါတယ္။
ေနာက္တေန႔ ေန႔လည္ပိုင္းေလာက္မွာ မိမိဟာ ကိုေမာင္ေမာင္ညြန္႔၊ ကိုဗေဆြေလး၊ ကိုတင္ထြန္းတို႔နဲ႔ ယူနီယံ စားေသာက္ဆိုင္မွာ လက္ဖက္ရည္ ေသာက္ေနၾကပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ ျမတ္ေလး ႐ုတ္တရက္ေရာက္လာ ၿပီး မိမိတို႔ ၀ိုင္းထဲ လာထိုင္ပါတယ္။ အားလံုးနဲ႔ သူဟာ သူငယ္ခ်င္းေတြလိုပဲ၊ ေနာက္ေနာက္ေျပာင္ေျပာင္ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ေျပာဆိုဆက္ဆံ ေနၾကတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ မိမိက သူတို႔ကို အားက်ေနပါတယ္။ အစ္ကို ဗေဆြေလးက 'ဖိုးျမတ္ ဒီမွာ တို႔ၿမိဳ႔ကေလး က ဥာဏ္ေမာင္' တဲ့။ မင္းတို႔အတြက္ လူငယ္ ေျခတက္ကေလးကြ။ ဒီေကာင္က အဆိုေတာ္ ျဖစ္ခ်င္ေနတာလို႔ အစ္ကို ဗေဆြေလးက ေျပာလိုက္ပါတယ္။ 'ဟုတ္လား၊ ဒါဆိုရင္ မင္း ဖိုးခ်စ္ (စႏၵယားခ်စ္ေဆြ) မူးေအာင္တိုက္ကြ၊ ဒါမွ အဆိုေတာ္ျဖစ္မွာ' လို႔ ျမတ္ေလးက ခပ္တည္တည္တည္နဲ႔ ေျပာပါတယ္။ အားလံုးက ၀ိုင္းရယ္ၾကပါတယ္။ ဒီေတာ့ ျမတ္ေလးက 'ေအး မင္းက... ဗေဆြေလးတို႔ ၿမိဳ႔ကဆိုေတာ့ သတိထားရမွာေပါ့ကြာ' လို႔ ရယ္ရယ္ေမာေမာ ေျပာပါတယ္။ ဒါဟာ၊ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ႀကီး၊ ညီမေလးမာလာနဲ႔ ႐ုပ္႐ွင္မင္းသားႀကီး ျမတ္ေလးတို႔ မိမိဘ၀ထဲ ေရာက္လာၾကပံုမ်ားရဲ႔ 'နိဒါန္းအစ' လို႔ မွတ္တမ္းတင္ရမွာပါ။
++++ ++++ ++++

စတုတၳအႀကိမ္ေျမာက္ ေက်ာင္းသားပြဲေတာ္ႀကီး က်င္းပၿပီးေနာက္တႏွစ္ျဖစ္တဲ့ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္မွာ မိမိ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ တက္ေရာက္ခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္မွာ ပဲခူး၊ ၁၉၅၉-၁၉၆၁ ခုႏွစ္မွာ မႏၱေလးေဆာင္ စတဲ့ ေက်ာင္းေဆာင္မ်ားမွာ ေနထိုင္ပညာသင္ၾကားခဲ့ရပါတယ္။ မႏၱေလးေဆာင္ သဟာယႏွင့္ စာဖတ္အသင္းရဲ႔ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီစဥ္က မႏၱေလးေဆာင္ အေဆာင္မႉးက ဆရာႀကီး ေဒါက္တာခင္ေမာင္၀င္း (ဒႆန) ပါ။ လက္ေထာက္အေဆာင္မႉးက ဦးေအာင္ၿမိဳင္သန္းပါ။ သဟာယနဲ႔ စာဖတ္အသင္းရဲ႔ အဓိက လုပ္ငန္းတာ၀န္ေတြကေတာ့ အေဆာင္ေန ေက်ာင္းသားမ်ားရဲ႔ ေန႔စဥ္ စားမႈေသာက္မႈ ေတြ အဆင္ေျပေစဖို႔ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ားရဲ႔ ကိုယ္က်င့္ စိတ္က်င့္မ်ား 'ၾကံ့ခိုင္ေရး' အတြက္ အေဆာင္မႉးမ်ားနဲ႔အတူ ၾကပ္မတ္ထိန္းသိမ္းရတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ အေရးအႀကီးဆံုး ကိစၥကေတာ့ လြတ္လပ္ေရးေခတ္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ရဲ႔ အစဥ္အလာတခုျဖစ္တဲ့ ႏွစ္ကုန္ပိုင္း၊ ေနာက္ႏွစ္ႏွစ္ဆန္းပိုင္း (ေဆာင္းနဲ႔ ေႏြအကူးရက္မ်ားမွာ) မျဖစ္မေန က်င္းပျပဳလုပ္ရတဲ့ အေဆာင္ရဲ႔ Annual Grand Dinner ႏွစ္ပတ္လည္ ညစာစားပြဲႀကီးနဲ႔ ႏႈတ္ဆက္ပြဲကို ခမ္းခမ္းနားနား က်င္းပေပးရတဲ့ တာ၀န္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခမ္းအနားအတြက္ ႏွစ္စမွာ ကတည္းက ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ရံပံုေငြ ႐ွာထားၾကရပါတယ္။ အစိုးရ ႐ံုးပိတ္ရက္ႀကီးမ်ားမွာ အေဆာင္က ထမင္းမေကၽြးပါဘူး။ ေက်ာင္းသားတေယာက္ကို ၁ က်ပ္ ၃၄ ျပားႏႈန္းနဲ႔ refund လုပ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းသားမ်ားနဲ႔ ညႇိၿပီး ျပန္အမ္းေငြမ်ားကို စုထားရပါတယ္။ ဒီေငြမ်ားနဲ႔ လစဥ္ Special Dinner နဲ႔ ညစာစားပြဲႀကီးမွာ သံုးပါတယ္။ ညစာ စားပြဲႀကီးအတြက္ 'ဖိတ္ၾကားခြင့္' ေပးပါတယ္။ Guest Ticket မ်ား ေရာင္းေပးပါတယ္။ သီးျခားစပြဲ၀ိုင္း စီစဥ္ေပးပါတယ္။ 'ဧည့္လက္မွတ္' ကလည္း ရန္ပံုေငြ ရပါတယ္။ ဒီညစာ စားပြဲႀကီး တက္ေရာက္ဖို႔ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွာ႐ွိတဲ့ ေက်ာင္းသားအဖြဲ႔အစည္းမ်ား အားလံုးကို ဖိတ္ၾကားပါတယ္။ မိမိအေဆာင္နဲ႔ (ေမာင္ႏွမေဆာင္) အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အေဆာင္ S and R E.C. တဖြဲ႔လံုးကိုလည္း ဖိတ္ၾကားရပါတယ္။ ဒီအခမ္းအနားမွာ အေဆာင္မႉးႀကီး၊ S and R အဖြဲ႔ ဥကၠဌနဲ႔ ဧည့္သည္ေတာ္မ်ား(အခ်ိဳ႔) ႏႈတ္ဆက္မိန္႔ခြန္းမ်ား ေျပာၾကပါတယ္။
ညစာစားပြဲႀကီးမွာ ေထာပတ္/အုန္း/ဒံေပါက္ ထမင္းတမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အသားဟင္းႏွစ္မ်ိဳး၊ ဟင္းခ်ိဳ၊ အစိမ္းေၾကာ္၊ ဘလေခ်ာင္ေၾကာ္၊ သစ္သီး အခ်ိဳရည္ တိုက္ေကၽြးပါတယ္။ ကံစမ္းမဲ ေဖာက္ေပးပါတယ္။ ညစာထမင္း သံုးေဆာင္ခ်ိန္ကစၿပီး ည ဆယ္နာရီခြဲေလာက္အထိ ေတးသီခ်င္းမ်ားနဲ႔ ဧည့္ခံပါတယ္။ ၁၀ နာရီခြဲ ေနာက္ပိုင္းက စၿပီး မနက္ ၄နာရီေလာက္ထိ ေခတ္ၿပိဳင္ နာမည္ႀကီး အၿငိမ့္ပြဲ (တခုခုနဲ႔) ဧည့္ခံရပါတယ္။ ညစာ စားပြဲ အခမ္းအနား ႀကီးကို မီးနဲ႔ အလွ ဆင္ထားပါတယ္။ မလိုလားအပ္တဲ့ အေႏွာက္အယွက္မ်ား မျဖစ္ေစဖို႔ အေဆာင္ေန ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ U.T.C. တပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားနဲ႔ S and R EC မ်ားက ေစာင့္ေ႐ွာက္ၾကပါတယ္။
မိမိတို႔ မႏၱေလးဆာင္ ႏွစ္ပတ္လည္ ညစာစားပြဲနဲ႔ ႏႈတ္ဆက္ပြဲႀကီးအတြက္ '႐ႈမ၀' အၿငိမ့္အဖြဲ႔နဲ႔ စႏၵရားခ်စ္ေဆြ (တူရိယာအဖြဲ႔) ေနာင္ 'ေကသီပန္' တူရိယာအဖြဲ႔ကို ေခၚယူ ဧည့္ခံေစပါတယ္။ ဒီစဥ္က စႏၵရားလွထြတ္၊ နီနီ၊ စႏၵယားခ်စ္ေဆြတို႔ အဖြဲ႔ေတြက နာမည္ႀကီးစပါ။ ဒီအထဲမွာ စႏၵရားခ်စ္ေဆြနဲ႔ အစ္ကိုျမတ္ေလးတို႔ ဦးစီးတဲ့ ေကသီပန္ တူရိယာအဖြဲ႔က ပိုၿပီး popular ျဖစ္ ေရပန္းစားပါတယ္။ သူတို႔ ရက္ မေပးႏိုင္မွ အျခားအဖြဲ႔မ်ားကို ေခၚယူၾကတာပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သူတို႔ဟာ အဲဒီစဥ္က ရန္ကုန္တကၠသိုလ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သာမႈ နာမႈမ်ားနဲ႔ စစ္ဆန္႔က်င္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းမ်ားထဲမွာ တက္တက္ႂကြႂကြပါခဲ့ၾကလို႔ပါ။ အထူးသျဖင့္ ၁၉၆၀-ျပည့္ႏွစ္၊ ျမန္မာ့႐ုပ္႐ွင္ေလာကမွာ ေကာလိပ္ဂ်င္ေန၀င္း၊ ျမတ္ေလး၊ ထြန္းေ၀တို႔ ဆိုတာ 'မ႐ွိမျဖစ္တဲ့သူေတြ' ျဖစ္ေနပါၿပီ။ 'စႏၵရားခ်စ္ေဆြ' ဆိုတာကလည္း တကယ့္ စႏၵရားခ်စ္ေဆြ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ သူဟာ ၁၉၅၉ မန္းရာျပည့္ပြဲမွာ အေကာင္းဆံုး စႏၵရားဆု ရ႐ွိခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ ႏွစ္ဦးရဲ႔ အခ်စ္၊ အလြမ္း၊ အမုန္းဖြဲ႔ေတးမ်ားဟာ လူတန္းစားလူမႈဇစ္ျမစ္ကို အေျခခံထားတဲ့ 'အခ်စ္ဖြဲ႔ဒႆန' ေတးမ်ား ျဖစ္ေနလို႔ပါပဲ။ သူတို႔ရဲ႔ ေတးဂီတ၊ အေရးအဖြဲ႔၊ ဆိုဟန္ တီးဟန္မ်ား အားလံုးဟာ အႏွစ္သာရ အသစ္၊ ဟန္သစ္နဲ႔ ေတးသံဖြဲ႔စည္းပံု အသစ္နဲ႔ပါ။ 'ေခတ္ေဟာင္းေတး' နဲ႔ လမ္းခြဲလိုက္တဲ့ 'ေခတ္သစ္ေတး' သီခ်င္းမ်ားပါ။ သီခ်င္းနာမည္မ်ားေလာက္ကို အကဲခတ္ၾကည့္႐ံုနဲ႔ သိ႐ွိႏိုင္ပါတယ္။ 'မခင္ႏွင္းဆီ၊ မခင္ႏွင္းဆီရဲ႔ႏွင္းဆီ၊ မခင္ႏွင္းဆီရဲ႔ႏွင္းဆီဇာတ္လမ္း' စတဲ့ အစ္ကိုျမတ္ေလးရဲ႔ 'မခင္ႏွင္းဆီ(သီခ်င္းတြဲမ်ား)' ဟာ ေခတ္ေပၚေတးသီခ်င္းပိုင္းမွာ အသစ္ပါ။ ေကသီပန္တူရိယာ အဖြဲ႔ ျဖစ္လာတဲ့အခါ စႏၵရားခ်စ္ေဆြရဲ႔ 'ခ်စ္ေရးခက္ခက္၊ ခက္ခက္ကိုမွလိုခ်င္တယ္' ေတးမ်ား၊ ကိုေမာင္ေမာင္ႀကီးရဲ႔ 'ျခားနားခ်က္၊ ေျဖ႐ွင္းခ်က္'၊ ကဗ်ာဆရာ ေမာင္ေလးေအာင္ ေရးၿပီး သန္းေဖေလး သီဆိုတဲ့ 'အေပါင္းသခၤ်ာမင္းသမီးေလး' စတဲ့ ေခတ္ေပၚေတးမ်ားဟာ ေခတ္ၿပိဳင္ေပၚလာၾကတဲ့ လူတန္းစားအခ်စ္နဲ႔ ဒႆနကို ေဖာ္က်ဴးထားတဲ့ ေတးမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႔ ေတးသီခ်င္းမ်ားဟာ အဲဒီစဥ္က ေခတ္ၿပိဳင္ လူငယ္မ်ားရဲ႔ ခံစားခ်က္မ်ားကို ထင္ဟပ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အစ္ကိုျမတ္ေလးရဲ႔ 'ပင္လံုထိပ္ထားဦး၊ အင္းလ်ားအမွာ ေတာ္ပံု'၊ ပင္လံုထိပ္ထားဦး ႐ုပ္႐ွင္ကားရဲ႔ ဇာတ္၀င္ေတးမ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ 'ေ၀းၿပီေမႊးေရ' (ကိုေမာင္ေမာင္ႀကီး) ၊ ' ေရေျမဆံုးေစေတာ့' စတဲ့ ေတးသီခ်င္းမ်ားဟာ ေတးျပဳစာဆိုမ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ အစ္ကို ျမတ္ေလးနဲ႔ စႏၵရားခ်စ္ေဆြတို႔ရဲ႔ အႏုပညာနဲ႔ ယံုၾကည္မႈ ဒႆနမ်ားကို ထင္ဟပ္ေနတယ္လို႔ ဆိုရပါမယ္။
အစ္ကိုျမတ္ေလး ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ေကသီပန္ တူရိယာအဖြဲ႔ဟာ ၁၉၅၈- ခုႏွစ္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး လႈပ္႐ွားမႈအတြက္ 'အမ်ားစုဆႏၵ၊ ဆယ္ႏွစ္၀ယ္၊ ဆယ္ၾကစို႔၊ ဧရာ၀တီငိုသံဒို႔ၾကားရသည္' စတဲ့ စစ္ဆန္႔က်င္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေတးမ်ား ေရးသား စပ္ဆို တင္ဆက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ၁၉၅၉ မွာ 'ပညာေရးႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲဂုဏ္ျပဳေတး' ၁၉၆၀ ကမၻာစစ္ဆန္႔က်င္ေရး၊ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ 'ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသည္အေပါင္းလကၡဏာ' ေတး၊ ၁၉၆၁ တ႐ုပ္ျဖဴက်ဴးေက်ာ္မႈ ဆန္႔က်င္ေရးေတးမ်ားကို ေရးသား၊ သီဆို တင္ဆက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီသီခ်င္းမ်ားဟာ ေျခာက္ဆယ္ခုႏွစ္မ်ားက ေက်ာင္းသားမ်ား၊ ျပည္သူမ်ားအၾကားမွာ မွတ္မွတ္ထင္ထင္ က်န္ရစ္တဲ့ 'သမိုင္း၀င္ေတးသီခ်င္မ်ား' ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။
၁၉၆၀- ျပည့္ ပတ္၀န္းက်င္ေလာက္မွာ ျမန္မာဇာတ္သဘင္အဖြဲ႔မ်ားရဲ႔ တင္ဆက္မႈမွာ ေ႐ွ႔ပိုင္းျပဇာတ္မ်ား၊ ေခတ္စားစ ျပဳလာတယ္လို႔ ဆိုခ်င္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေ႐ႊမန္းတင္ေမာင္နဲ႔ ၿမိဳ႔ေတာ္သိန္းေအာင္ ဇာတ္ႀကီးမ်ားက တင္ဆက္တဲ့ ေ႐ွ႔ပိုင္းျပဇာတ္မ်ားဟာ လူထုမ်ားအၾကား ေျပာစမွတ္ ဆိုမွတ္ ျပဳရပါသည္။ ျမန္မာ့႐ုပ္႐ွင္နယ္ထဲမွာလည္း ျမတ္ေလး၊ ေကာလိပ္ဂ်င္ေန၀င္းနဲ႔ မႏၱေလးဦးေက်ာက္လံုးတို႔ဟာ 'အေျပာ' သ႐ုပ္ေဆာင္မ်ားနဲ႔ လူထုႀကိဳက္သ႐ုပ္ေဆာင္မ်ား ျဖစ္လာၾကပါတယ္။ ဒီဘက္မွ အစ္ကိုျမတ္ေလးက ပိုၿပီးထင္႐ွာသလားလို႔ ယူဆခ်င္ပါတယ္။ ပင္လံုထိပ္ထားဦး ႐ုပ္႐ွင္ကားကို မိမိတို႔ မႏၱေလးေဆာင္ S and R ရံပံုေငြပြဲ ျပသၾကပါတယ္။ လူထုမ်ား၊ ေက်ာင္းသားမ်ားအၾကား လက္မွတ္မ်ား ေရာင္းခ်ရာမွာ အခက္အခဲမ႐ွိပဲ လြယ္လြယ္ကူကူ ေရာင္းခ်လို႔ ရပါတယ္။ ျမသန္းတင့္က 'လိုက္ခဲ့ေတာ့ျမႏၵာ' ၀တၳဳကို ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ ေရးသားခဲ့တယ္ ထင္ပါတယ္။ အစ္ကိုျမတ္ေလးက ဒီကာလ၀န္းက်င္မွာပဲ 'ပင္လံုထိပ္ထားဦး' သီခ်င္းကို ေရးစပ္ခဲ့တယ္လို႔ ယူဆခ်င္ပါတယ္။ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္မွာ အစိုးရက ႐ွမ္းေစာ္ဘြားမ်ားရဲ႔ ပေဒသရာဇ္အခြင့္အာဏာကို ႐ုတ္သိမ္းခဲ့ပါတယ္။ သ႐ုပ္ေဆာင္နဲ႔ ဒါ႐ိုက္တာ ျမတ္ေလးဟာ ပင္လံုထိပ္ထားဦး ႐ုပ္႐ွင္ကားကို (႐ွမ္းအမ်ိဳးသားလူထုႀကီးရဲ႔ ပေဒသရာဇ္စနစ္ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္႐ွားမႈကို ဇာတ္ေက်ာ႐ိုးအျဖစ္ထားၿပီး) ႐ိုက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဇာတ္ေက်ာ႐ိုးကို ပင္လံုထိပ္ထား (တင္တင္မူ) နဲ႔ ျပည္မႀကီးမွ ေရာက္႐ွိလာသူ စာေရးဆရာ ကိုစိုးႏိုင္ (ျမတ္ေလး) တို႔ ၂ ဦးအၾကားက အခ်စ္နဲ႔ ပေဒသရာဇ္စနစ္ အယူအဆမ်ား အားၿပိဳင္ပံုနဲ႔ ထင္ဟပ္ျပ ခဲ့တာပါ။ သ႐ုပ္ေဆာင္သူမ်ားဟာ မိမိတို႔ ဇာတ္႐ုပ္ကို မိမိတို႔ ပိုင္ႏိုင္စြာ သ႐ုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကေၾကာင္း ေဖာ္ျပရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မင္းသား ျမတ္ေလးရဲ႔ (အေျပာနဲ႔ သ႐ုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို) ႐ုပ္႐ွင္ၾကည့္ ပရိသတ္ႀကီးက မၾကာခဏ လက္ခုပ္တီး ၾသဘာေပးခဲ့ၾကတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ (ပင္လံုထိပ္ထားဦးသီခ်င္းနဲ႔ ႐ုပ္႐ွင္မွာ အစ္ကို ျမတ္ေလးရဲ႔ အႏုပညာ ၀မ္းစာကို အကဲခတ္ႏိုင္ဖို႔ (မွတ္မိသမွ်) ပင္လံထိပ္ထားဦးသီခ်င္းကို ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။ ဒီသီခ်င္းဟာ အႏွစ္ ၅၀ ႐ွိပါၿပီ။ ျဖည့္ၾက၊ ျဖဳတ္ၾကေစလိုပါတယ္။
'ပင္လံုထိပ္ထားဦး' ကို အစ္ကိုျမတ္ေလး ေရးစပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီသီခ်င္းကို အသံသြင္းသူနဲ႔ သီဆိုသူကေတာ့ အဲဒီစဥ္က ေကသီပန္ တူရိယာအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ စႏၵရားခ်စ္ေဆြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီသီခ်င္းကို စႏၵရားခ်စ္ေဆြက လြဲၿပီး တျခားဘယ္သူမွ ျပန္ဆိုတာ မၾကားခဲ့ပါဘူး။ စႏၵရားခ်စ္ေဆြရဲ႔ အသံသြင္းေခြမ်ား ႐ွိႏိုင္ပါတယ္။ အခုေတာ့ စႏၵရားခ်စ္ေဆြေရာ၊ အစ္ကိုျမတ္ေလးပါ မိမိတို႔ကို ႏႈတ္ဆက္ သြားခဲ့ၾကပါၿပီ။

"ပင္လံုထိပ္ထားဦး" (သီခ်င္း)
-(ေျခဆင္း- ေမာင္းသံ၊ တခုေသာ ေမာင္းသံ... ၾကားေလတိုင္းမွာျဖင့္၊ ထြက္ကိုပဲ ထြက္ေျပးခ်င္တယ္ေလ....... ။ နား.. ႏွစ္ဖက္ကို စံုကာပိတ္လ်က္.. အတင္း႐ုန္းကန္ ေျပးထြက္ရတာလဲ.. မ်ားပဲ မ်ားပါၿပီပေကာေလ...။ တခုေသာ အသံေနာက္က.. တခုေသာ သ႑ာန္ေရာက္လာ.. ဘ၀င္တုန္ စိတ္မ်ား႐ူးမယ့္ အတိတ္ရန္ဟာေလ... ပင္လံုထိပ္ထားဦးရဲ႔ အရိပ္သ႑ာန္ပါ မေသြ။)
ဗူး ဖ႐ံု သခြါး ပဲ ေျပာင္း စပါးေတြ... ထြန္ေႏွာလာတဲ့ ဂႏိုင္ေတာေျခ.. ျငင္းခုန္ကစားပြဲ အေလာင္းအစား ေတြ.... အလြန္ေပါပါတဲ့ ၿမိဳင္ေမာေျမ...။
(ဗံု႐ွည္)၂ တီးလို႔ လင္းကြင္းသံ စာစာေ၀ (ေမာ)၂ ေျမ
(ထံုေပ)၂ ဟီးသမို႔ သဘင္က်င္းဟန္ ျဖာျဖာေန (သေဘာ)၂ ေတြ....
မနက္ခင္းလင္းလို႔... အိပ္ရာထမေလ.. ႐ွမ္းေတာင္ေျခ ေတာေျခ.. လက္ဖက္ခင္းဆင္းလို႔ လိပ္ျပအကေတြ.. စြမ္းေဆာင္ ဒီေမာေျမ။
တို႔မ်ားေတာင္သူ ေတာင္သား.. ယာသမား အလုပ္သမားေတြ.. အမ်ိဳးသားအေမြအႏွစ္ ခံယူကာ စိုးပိုင္တဲ့ေျမ.. လယ္လုပ္သူတိုင္း လယ္ပိုင္ေစ.. တို႔မ်ား လုပ္သား ေမာ ဘ၀ေတြ အေျခ...
လူသားေတြနဲ႔ ကင္းလြတ္သူေရ..... သင္ မယံုေသာ္လဲ.. ႐ွိပါေစေလ..၊ ဘုရင္ဂုဏ္သေဘာမွာ ေသြးခြဲတဲ့.. ပင္လံုေမာကလ်ာ အေရးပဲမို႔ေလ.. သင္မယံုေသာအခါ တေမးထဲ ေမးေနမယ္ အ႐ွည္.. ကဲ.. သင္မယံုေတာ့လဲ.. ကဲ.. ႐ွိပါေစေလ..။
႐ွမ္းျပည္ေရာက္လို႔လဲ.. အနယ္ထိုင္ေန..
မွန္းေျခမေပါက္လို႔လဲ.. မေနႏိုင္ေပ..
စမ္းေရေသာက္ဖို႔ပဲ.. အေျခဆိုင္သေလ..။
႐ွမ္းျပည္ေရာက္သြား.. စခန္းေျခေအာက္နား.. အပမ္းေျဖ တေထာက္နားေန...။ ထိုအခါက်မွ ေမာမ်ားဘက္ေတာ္သူက ေတာကစား ထြက္ေတာ္မူသတဲ့ေလ... အခါခြင့္ၾကံဳႀကိဳက္ၾကသမို႔.. ဖူးေမွ်ာ္ၾကတာေတြ.. စံုလင္သိုင္းဖြဲ႔ အ႐ိုင္း အကိုညီေတြ.. ျခံဳသင္တိုင္းနဲ႔ ပလိုင္း ကိုယ္စီေ၀...။
အဲဒီအထဲမ်ား.. ကၽြန္ေတာ္ကပဲ ေငးေမာ ျပန္ကာေန.. ဒါကို ပင္.. ေဒါပြတယ္ သတဲ့ေလ.. မဖူးေျမႇာ္ေကာင္းလားလို႔.. ကမၻာရန္တမွ် အေျခ.. အထူးေခၚေထာင္းထားလို႔ အနာဒဏ္ ဘ၀ေစ.. က်ဴးေက်ာ္ ေၾကာင္းတရားနဲ႔ ရာဇမာန္႐ွေန...။
ရန႔ံသင္းကင္းမဲ့တဲ့ ပန္းေဒလီယာအေျခ
ပ်႔ံသင္းႏွင္းတြဲ႔တြဲ႔ ႐ွမ္းျပည္ဆီမွာေလ
ဟန္တင္းကင္းမဲ့မဲ့ နန္းေဗြသီဟာေရ...။
အခန္းဆၿပီးေမွ်ာ္ ေတြးဆေတာ့.. နန္းက်သမီးေတာ္ေလး ဘ၀ပါေပ...။ သူ႔ကိုယ္သူ.. အသြင္တမူျခား.. ဘုရင္တဆူလား မင္းမူျပန္လို႔ေန..။ အေျခအျမစ္ အရင္းခံစ႐ိုက္က ပေဒသရာဇ္အႂကြင္းအက်န္ ဂိုက္ေတြ ထားေနတယ္ေလ..။ အသားဆီ.. အဆန္းခ်ီေတြခ်ဲ႔.. ပါးနီ ႏႈတ္ခမ္းနီေတြနဲ႔ မႈန္းသလို႔ေန.. အဆန္းမတူပါေပ၊ လူ႔ေလာက ဟန္ပန္အေရးနဲ႔ ပ်မ္းမွ်ေၾကးအေျခ.. ဥေရာပ ဆန္ဆန္ေတြးတဲ့ (႐ွမ္း)၂ မေလးေရ...
အတူတလွမ္း မသြားဘဲ.. အသဲစား ခ်ဴၿပီးကာေမႊ
တမူဆန္းျပား.. တလြဲမွား.. အယူသည္းပါေပ..
လူအတန္းစား.. တကတဲ ခြဲျခားသူႀကီးေရ...။

ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ရဲ႔ ေျခာက္ဆယ္စုႏွစ္ ပံုရိပ္မ်ားကို မွတ္တမ္းတင္လ်င္၊ ႐ုပ္႐ွင္သ႐ုပ္ေဆာင္၊ ေတးျပဳစာဆိုျမတ္ေလး၊ စႏၵရားခ်စ္ေဆြ၊ ကိုေလးညြန္႔တို႔ ကိုယ္စားျပဳတဲ့ ေကသီပန္တူရိယာအဖြဲ႔ မပါလွ်င္ မျပည့္စံုႏိုင္ပါဘူး။ ေက်ာင္းသားပြဲေတာ္မ်ား၊ ႏႈတ္ဆက္ညစာစားပြဲႀကီးမ်ား၊ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားမ်ားဟာ ေကသီပန္မပါရင္ မျပည့္စံုဘူးလို႔ ဆိုရပါမယ္။ 'အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ေတး' မွတ္တမ္းမွာ ေကသီပန္ရဲ႔ ေခတ္ေပၚေတးမ်ား၊ အသံဖြဲ႔စည္းမႈမ်ား ကိုယ္စားျပဳထားတဲ့ ဒႆနမ်ားဟာ 'ေခတ္တေခတ္' ကို ကိုယ္စားျပဳခဲ့တယ္လို႔ ဆိုရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ 'ပန္းတိုင္းပြင့္ပါေစ၊ ပင္လံုထိပ္ထားဦး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသည္ အေပါင္းလကၡဏာ၊ မခင္ႏွင္းဆီ သီခ်င္းတြဲမ်ား၊ စႏၵရားခ်စ္ေဆြရဲ႔ ေမ့ကြက္ကို႐ွာ၊ မနက္ျဖန္မွဆက္ငိုမယ္' စတဲ့ ေတးအဖြဲ႔မ်ားနဲ႔ ခံစားခ်က္ေတးမ်ား ဟာ ျမန္မာ့ေခတ္ေပၚေတးဂီတသမိုင္းမွာ ၾကံ့ခိုင္တဲ့မွတ္တိုင္မ်ား ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဥာဏ္ေမာင္ခ်စ္
[ပိေတာက္ပြင္သစ္မဂၢဇင္း၊ အမွတ္(၂၆)၊ စက္တင္ဘာလ၊ ၂၀၀၉ မွ ကူယူေဖာ္ျပပါတယ္။]