[၂၀၀၉ ခု၊ ဇန္န၀ါရီ ၂၆ မွာ၊ က်ေရာက္တဲ့ Ilya Ehrenberg ရဲ႔၊ ၁၁၈ ႏွစ္ေျမာက္ေမြးေန႔ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္၊ မာယာက ဒီေဆာင္းပါးကို တင္ျပလိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။]
စက္တင္ဘာလ (၁) ရက္ေန႔ (၁၉၆၇) က နာမည္ေက်ာ္ ဆိုဗီယက္စာေရးဆရာ အိလ် အာရင္ဘတ္ ကြယ္လြန္ေၾကာင္း ဆိုဗီယက္စာေရးဆရာသမဂၢ ေက်ညာခ်က္သတင္းကို 'ေစာင့္ၾကပ္မွဴး' အဂၤလိပ္သတင္းစာ၌ ဖတ္လိုက္ရသည္။ သတင္းမွာ မထင္မ႐ွားေနရာမွ ေဖာ္ျပသျဖင့္ လူမ်ား သိပ္သိပံုမရၾက။ စာေရးဆရာမ်ားပင္ မသိလိုက္ၾက။ တခ်ိဳ႔ စာေရးဆရာ မ်ားမွာ ကၽြန္ေတာ္ေျပာမွ အံ့ၾသေနၾကေပသည္။
အာရင္ဘတ္ ကြယ္လြန္ေသာ သတင္းႏွင့္ အတူပင္ အေ႐ွ႔ဂ်ာမဏီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာ္မတီမွ စက္တင္ဘာလ (၁) ရက္၊ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေန႔ ေဆာ္ၾသခ်က္ ေက်ညာစာတမ္း ကို သြားဖတ္မိလိုက္သည္။
ကၽြန္ေတာ္မွာ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လႈပ္႐ွားမႈႏွင့္ ဆက္စပ္ကာ အာရင္ဘတ္ကို သတိရလိုက္မိသည္။ သူ၏ 'န၀မလိႈင္း' အမည္႐ွိ ၀တၳဳမ်က္ႏွာဖံုးမွ ခ်ိဳးျဖဴအလံတလြင့္လြင့္ျဖင့္ လူထုႀကီး ခ်ီတက္ေနပံု ကားခ်ပ္ကို ျမင္ေယာင္လာသည္။
အာရင္ဘတ္မွာ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လႈပ္႐ွားမႈႀကီးႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသူ အႏုပညာ႐ွင္ တေယာက္ ျဖစ္ေပသည္။
ကၽြန္ေတာ္ အာရင္ဘတ္ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုမိျခင္းပင္လ်င္ ကမၻာၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္႐ွားမႈႀကီးႏွင့္ ဆက္စပ္လ်က္႐ွိေပသည္။ ၁၉၅၁ က တ႐ုတ္ျပည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီႏွင့္ အျခား ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ ျပည္သူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ဖိတ္ၾကားခ်က္ျဖင့္ ဆရာႀကီးသခင္ ကိုယ္ေတာ္မိႈင္း ေခါင္းေဆာင္ေသာ မိတ္ဆက္အဖြဲ႔တြင္ ပါ၀င္ကာ တ႐ုတ္ျပည္သို႔ ေရာက္ခဲ့ဘူး သည္။ ထိုအခါက ပီကင္းၿမိဳ႔တြင္ (၁၀) ရက္ခန္႔ ၾကာခဲ့သည္။
တေန႔ ပီကင္း၌ ႏိုင္ငံတကာမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီ၀င္မ်ားႏွင့္ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပႆနာမ်ားကို ေဆြးေႏြးလ်က္႐ွိစဥ္ ဆိုဗီယက္စာေရးဆရာတေယာက္က ျမန္မာ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ႏွင့္ ေတြ႔လိုပါသည္ဟု အေၾကာင္းၾကားလာသည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ ေဆြးေႏြပြဲၿပီးလ်င္ပင္ တည္းခိုရာ ပီကင္းေဟာ္တယ္သို႔ ျပန္ခဲ့ ၾကသည္။ ဆိုဗီယက္စာေရးဆရာမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏွင့္ တေဟာ္တယ္တည္း ေနသူပင္ ျဖစ္သည္။
(၂)
ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔၀င္စာေရးဆရာမ်ားႏွင့္ ေတြ႔လိုေသာ ဆိုဗီယက္စာေရးဆရာ မွာ အျခားမဟုတ္။ အိလ်အာရင္ဘတ္ ျဖစ္ေနေလသည္။ ကၽြန္ေတာ္ႏွစ္သက္ေသာ 'ပဲရစ္ၿမိဳ႔က်ဆံုးခန္း' [ျမသန္းတင့္က 'ပါရီက်ဆံုခန္း' အမည္ျဖင့္ ၁၉-- က ဘာသာျပန္စာအုပ္ ထြက္ဖူးတယ္- မာယာ။] ၀တၳဳေရးသူပင္။ အာရင္ဘတ္ႏွင့္ အခန္းကပ္ တည္းခိုေနသူ ခ်ီလီျပည္မွ ကဗ်ာဆရာ ပါဘလိုနီ႐ူဒါက မိတ္ဆက္ေပး၍ သိရသည္။ နီ႐ူဒါက အဂၤလိပ္ဘာသာ တတ္သူျဖစ္၍ စကားျပန္အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရာက္သြားေသာအခါ အခန္း၀မွေန၍ ကဗ်ာဆရာ နီ႐ူဒါက ဆီးႀကိဳကာ 'အာရင္ဘတ္က မိတ္ေဆြမ်ားကို ေစာင့္ေနပါတယ္-ႂကြပါ' ဟု အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ႏႈတ္ဆက္ ေျပာဆိုသည္။ ကုလားထိုင္တြင္ ထိုင္မိၾကေသာအခါ နီ႐ူဒါက 'ျပင္သစ္စကားေျပာပါသလား' ဟု ေမးသည္။
'အဂၤလိပ္စကားေျပာပါတယ္'
'ဒါျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္က စကားျပန္အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ပါမယ္'
ထို႔ေနာက္ နီ႐ူဒါက အခန္းထဲ႐ွိ အာရင္ဘတ္၊ သူ၏ဇနီး၊ နီ႐ူဒါဇနီး စသည္တို႔ျဖင့္ မိတ္ဆက္ေပးသည္။ ကၽြန္ေတာ္ကလည္း ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္း၊ အမ်ိဳးသမီး ပါလီမန္ အမတ္၊ လြတ္လပ္ေရးအမိ်ဳးသမီးအဖြဲ႔ဥကၠဌ ေဒၚခင္လွ တို႔ႏွင့္ အသီးသီး မိတ္ဖြဲ႔ေပးလိုက္သည္။
အာရင္ဘတ္မွာ အသက္ (၆၀)ခန္႔ ႐ွိ၍ အသားကနီနီ၊ ဆံပင္မွာ ႐ွည္၍ ေပ်ာ့အိျဖဴလြလြ၊ ႏွင္း၀တ္သရဖူ ေဆာင္းထားသည္။ ကိုယ္ေနကိုယ္ဟန္မွာ ခပ္ကိုင္းကိုင္း၊ မ်က္လံုးမွာ တစံုတရာကို စူးစိုက္ေငးၾကည့္ေနသည့္အသြင္၊ စကားေျပာေသာအခါ လူကို တိုက္႐ိုက္ မၾကည့္ဘဲ အေ႐ွ႔သို႔ စူးစိုက္ကာ၊ ေ၀းလံေသာအရပ္ေဒသ တခုခုဆီသို႔ ေၿမႇာ္ေငးၾကည့္ေနသလို၊ ခပ္ေၾကာင္ေၾကာင္၊ ခပ္စင္းစင္း၊ သူသည္ ဘယ္အရပ္သို႔ စိုက္ေငးေနသလဲ။ အတိတ္သို႔လား၊ အနာဂတ္သို႔လား၊ လူအသိရခက္ေသာ လွ်ိဳ႕ ၀ွက္ခ်က္မ်ားျဖင့္ မိႈင္းေ၀ရီေန၏။ သူသည္ မီးခိုးေရာင္ သကၠလပ္အက်ႌကို ၀တ္ထားသည္။ သူ၏ အမူအရာမွာ ခပ္မႈန္မႈန္ ခပ္မိႈင္းမိႈင္း၊ ကၽြန္ေတာ္စိတ္ထဲတြင္ လွ်ိဳ႕ ၀ွက္ခ်က္မ်ားျဖင့္ ႁပြမ္းေသာ ကဗ်ာဆရာႀကီးႏွင့္ ပိုတူေနသည္ဟု ခံစားေနမိသည္။ တကယ္ကလည္း သူသည္ ငယ္စဥ္က ကဗ်ာဆရာ ျဖစ္သည္။ သူ၏၀တၳဳမ်ားထဲမွ ဇာတ္ေကာင္မ်ားႏွင့္လည္း မတူ။ သူ၏ နာမည္ေက်ာ္ 'မုန္တိုင္း' ၀တၳဳထဲမွ ဆာဂီမွာ သြက္လက္လႈပ္႐ွား၏။ တက္ႂကြ၏။ သို႔ေသာ္ စကားေျပာေသာအခါမူ စူး႐ွခၽြန္ထက္၍ ျမႇားကဲ့သို႔ ေလးကိုင္းမွ ခါထြက္လာ၏။ သူသည္ ၀တၳဳေရးဆရာႀကီး တေယာက္ျဖစ္သည္။
နီ႐ူဒါမွာ ကဗ်ာဆရာျဖစ္ေသာ္လည္း အာရင္ဘတ္ေလာက္ ကဗ်ာဆရာႏွင့္မတူ။ နီ႐ူဒါမွာ အသက္ (၄၅)ႏွစ္ခန္႔႐ွိ၍ အရပ္အေမာင္းေကာင္းေကာင္း၊ ကိုယ္လံုးကိုယ္ထည္ ႀကီးမားေတာင့္တင္းသည္။ မ်က္ႏွာထားခ်ိဳသည္။ သူ႔ဇနီးမွာလည္း သူကဲ့သို႔ပင္ မ်က္ႏွာထား ခ်ိဳခ်ိဳ၊ ျပံဳးျမျမ ေဖာ္ေ႐ြသည္။ သူမသည္ ဂါ၀န္အစိမ္းရင့္ႀကီး ၀တ္ထားသည္။
အာရင္ဘတ္၏ဇနီးမွာ ဂါ၀န္အ၀ါေဖ်ာ့ေဖ်ာ့၀တ္၍ လည္တြင္ ပုလဲကံုးဆြဲထားသည္။ သူမသည္ ျပင္သစ္စကားတတ္သည္။ အာရင္ဘတ္မွာ ဥေရာပတခြင္ ျပဲျပဲစင္ လည္ဘူး၊ ေနဘူး သည္။ ျပင္သစ္တြင္ကား ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနသည္။ သူ၏ 'ပဲရစ္ၿမိဳ႔က်ဆံုးခန္း' ၀တၳဳမွာ စစ္မျဖစ္မီ ေခတ္ကာလ ပဲရစ္ၿမိဳ႔သ႐ုပ္ေပၚသည္ဟု ထင္႐ွားေပသည္။ ဒုတိယကမၻာစစ္မျဖစ္ခင္ ဖက္ဆစ္မ်ား ႂကြထလာေသာကာလ၌ ျပင္သစ္ျပည္တြင္ ဆို႐ွယ္လစ္၊ ကြန္ျမဴနစ္မ်ား ေပါင္းကာ 'ညီညြတ္ေရးတပ္ေပါင္းစု' ဖြဲ႔ၾကသည္။ ထို႔ေနာက္ ယင္းညီညြတ္ေရး ၿပိဳကြဲသြားကာ နာဇီတို႔ ၀င္လာၾကသည္။ နာဇီတို႔လက္ က်သြားေသာ ပဲရစ္ၿမိဳ႔ေတာ္ႀကီးကို ျမင္လာမိသည္။ အာရင္ဘတ္သည္ပင္လ်င္ ပဲရစ္ၿမိဳ႔က်ခ်ိန္၌ သူသည္ ပဲရစ္တြင္ ႐ွိေနေပသည္။
'လူတေယာက္မွ် မ႐ွိေတာ့။ ပဲရစ္ၿမိဳ႔ မဟုတ္ေတာ့ၿပီ။ ပြန္ပီ (ေရာမေခတ္က ပ်က္စီးသြား ေသာ ၿမိဳ႔) ျဖစ္ေနေပၿပီ။ မိုးမဲႀကီး ႐ြာသြန္းေန၏။ ေရနံမ်ား အားလံုး မီး႐ိႈ႔ခဲ့ၾကသည္။ လမ္းေဒါင့္၌ အမ်ိဳးသမီးကေလးသည္ ေျခက်ိဳးေသာ စစ္သားကို ဖက္ထား၏။ သူမ၏ ပါးျပင္မွ မ်က္ရည္မဲမ်ား က်ဆင္းလာသည္' စသည္ျဖင့္ သူ႔အတၳဳပၸတိ 'စစ္ျဖစ္စ' ၌ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ထားေပသည္။
အာရင္ဘတ္မွာ ယူကရိန္းျပည္သား ေရ၀တီစပ္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သူ႔အတၳဳပၸတိစာအုပ္၌ ဖတ္ရသည္။ ငယ္စဥ္ဘ၀က ေမာ္စကို၌ ႀကီးျပင္းခဲ့သည္။ သူသည္ အထက္တန္းေက်ာင္းသို႔ပင္ မေရာက္ေပ။ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ေသာ အမ်ိဳးသမီးေလးက 'ဆရာႀကီးရဲ႔ ပညာေရး' ဟု ေမးၿပီး ပံုစံစာ႐ြက္၌ ျဖည့္မည္ျပဳေသာအခါ အာရင္ဘတ္က 'အလယ္တန္း၊ အလယ္တန္း ေတာင္ မေအာင္ပါဘူး' ဟုေျဖသည္။
ေကာင္မေလးက မ်က္ႏွာပ်က္ကာ 'က်မ ေလးေလးနက္နက္ ေမးေနပါတယ္႐ွင္'
'က်ဳပ္ကလဲ ေလးေလးနက္နက္ ေျဖေနတာပါဘဲ'
'က်မကို ရယ္စရာ မလုပ္ပါနဲ႔၊ က်မ ဆရာႀကီးစာေပေတြ ဖတ္ေနတာပါ။ သန္းေခါင္ စာရင္းဟာ အေရးႀကီးတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ ကိစၥရပ္ပါ၊ ဘာျဖစ္လို႔ က်မကို ေကာင္းေကာင္း မေျပာခ်င္ရတာလဲ႐ွင္'
အမ်ိဳးသမီးေလးသည္ အေစာ္ကားခံရသည္ဟု ယူဆကာ ထြက္သြားသည္ဟု သူ၏စာအုပ္၌ ေရးသည္ကို ဖတ္ရဘူးသည္။ အာရင္ဘတ္သည္ ေက်ာင္းပညာဘက္၌ အထက္တန္း မေရာက္ေသာ္လည္း ငယ္စဥ္ကတည္းက စာေပ၊ အႏုပညာဗီဇေလးကား မ်ိဳးေစ့ တည္လာခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ အလယ္တန္းေက်ာင္းသားဘ၀က 'ေရာင္ျခည္သစ္' လက္ေရးမဂၢဇင္း ၌ စာတည္းအျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ေပသည္။ သူ၏ ကဗ်ာစာအုပ္မွာ အသက္ ၁၉ႏွစ္အ႐ြယ္က ျပင္သစ္ျပည္၌ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ သူ႔ေငြျဖင့္သူ ပံုႏွိပ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ႐ု႐ွျပည္႐ွိ ကဗ်ာဆရာ မ်ားထံသို႔ စာတိုက္မွ ပို႔သည္။ ဆိုင္၌ကား စာအုပ္ ၁၆ အုပ္သာ ေရာင္းရသည္။ စာအုပ္ထြက္ၿပီး မၾကာမီ သူ႔သမီးဦးကေလး ေမြးသည္။ သူ၏ အႏုပညာ အသီးအပြင့္ႏွင့္ လူ႔ဘ၀၏ အသီးအပြင့္ကား ဆက္စပ္ေႏွာင္ဖြဲ႔လ်က္ ႐ွိေပသည္။
ၾကီးလာေသာအခါမူကား အာရင္ဘတ္သည္ စကားေျပမ်ားသာ အေရးမ်ားေလသည္။ သူ အသက္ ၃၀ အ႐ြယ္က ထုတ္ေ၀ေသာ 'ဂ်ဴလီယိုဂ်ဴရင္းႏိုတိုး' ၀တၳဳကား ကၽြန္ေတာ္ မဖတ္ဖူးေပ။ ယင္း၀တၳဳေၾကာင့္ပင္ အာရင္ဘတ္သည္ ေက်ာ္ၾကားကာ စာေရးဆရာအျဖစ္ ေအာင္ျမင္လာျခင္း ျဖစ္ေပသည္။
(၃)
အာရင္ဘတ္က ပန္းစိုက္အိုးကို စူးစိုက္ေငးၾကည့္ကာ ေဆးျပင္းလိပ္ကို ဖြာလ်က္ 'ေန႔လည္စာ ကၽြန္ေတာ္တို႔နဲ႔အတူ သံုးေဆာင္ပါ' ဟု ဆိုသည္။
ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္းက 'မိတ္ေဆြျဖစ္ေပါ့ကြာ' ဟု ကၽြန္ေတာ့္ဘက္လွည့္ကာ ေျပာလိုက္သည္။
အခန္းထဲ၌ပင္ စားရန္ ေန႔လည္စာမ်ားကို မွာလိုက္သည္။
အာရင္ဘတ္မွာ ျမန္မာစာေပအေၾကာင္း ေမးသည္။ သူသည္ ျမန္မာစာေပကို စိတ္၀င္စားသည္။ ထိုအခါက ကၽြန္ေတာ္မွာ အသက္ (၃၀) အ႐ြယ္ ႐ွိေနသည္။ သူက ေခတ္သစ္စာေပအေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ့္အား ေမးေနသည္။ ကၽြန္ေတာ္ကလည္း တတ္ႏိုင္ သေလာက္ အက်ဥ္း႐ံုးကာ ေျပာျပရသည္။
'ယခုေခတ္သစ္ ျမန္မာ၀တၳဳေတြက အဘယ္အေၾကာင္းအရာေတြကို အေျခခံေရးၾက သလဲ' ဟု သူက ေမးသည္။ အရင္း႐ွင္လူ႔ေဘာင္ေအာက္႐ွိ ျမန္မာစာေရးဆရာမ်ား ရင္ဆိုင္ရေသာ ျပႆနာမ်ားကို အႁမြက္ေလာက္ ႐ွင္းျပလိုက္သည္။
'ခင္ဗ်ား ကဗ်ာေတြ ၀တၳဳေတြ ေရးေတာ့ ဘယ္ဘာသာနဲ႔ ေရးသလဲ၊ အဂၤလိပ္လို ေရးသလား' ဟု အာရင္ဘတ္က ကၽြန္ေတာ့္အား ေမးသည္။ ကၽြန္ေတာ္က ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ေရးေၾကာင္း ေျပာျပရသည္။
နီ႐ူဒါက သူ၏ဇနီးဘက္သို႔ လွည့္ကာ 'ျမန္မာေတြက အဂၤလိပ္စာ တတ္ၾကတယ္' ဟု ဆိုၿပီး တဖန္ ကၽြန္ေတာ့္အား 'ခင္ဗ်ား ဘယ္မွာ ပညာသင္သလဲ၊ အဂၤလန္မွာလား'
'မဟုတ္ပါဘူး၊ ျမန္မာျပည္ပါ'
နီ႐ူဒါက ဆက္လက္ကာ 'ကၽြန္ေတာ္က ရန္ကုန္မွာ တႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္ ေနဘူးတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္သားေတြနဲ႔ စကားေျပာရတာ ၀မ္းသာတယ္'
သူ႔ဇနီးသည္က သူ႔ကို ၾကည့္၍ ျပံဳးေနသည္။
'၁၉၂၇ ေလာက္က ရန္ကုန္မွာ ခ်ီလီေကာင္စစ္၀န္အျဖစ္နဲ႔ ေနဘူးတယ္' ဟု အတိတ္ကို သတိရဟန္ျဖင့္ သူက ေျဖလိုက္သည္။
'အဲဒီတုန္းက ဘယ္မွာေနသလဲ'
နီ႐ူဒါက ေတြလ်က္ 'ကလားဘတ္စတီးမွာေနတယ္၊ အိမ္ကၾကည့္လိုက္ယင္ ေ႐ႊေရာင္ ၀င္းေနတဲ့ ေ႐ႊတိဂံုေစတီႀကီးကို လွမ္းျမင္ရတယ္'
အာရင္ဘတ္၏ဇနီးက ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ားအေၾကာင္း ေမးရင္း နီ႐ူဒါက ဆံထံုးႏွင့္ သနပ္ခါးမွာ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ခ်စ္စဖြယ္အဂၤါရပ္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာျပေနသည္။ နီ႐ူဒါ ေနခဲ့ေသာေခတ္မွာ ဆံထံုးႀကီး ေခတ္ျဖစ္သည္။
နီ႐ူဒါႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ စကားေကာင္းေနၾကခိုက္၊ နီ႐ူဒါ၏ဇနီးက ခရင္းကို ကိုင္ရင္း စကားအမွ်င္မျပတ္ေသာ ကၽြန္ေတာ့္ဘက္လွည့္ကာ 'ျမန္မာကဗ်ာဆရာ စားပါဦး၊ နီ႐ူဒါနဲ႔ခ်ည့္ စကားေျပာမေနနဲ႔ေလ' ဟုေျပာၿပီး တဖန္ နီ႐ူဒါဘက္လွည့္လ်က္ 'နီ႐ူဒါ- ဒီက ျမန္မာမိတ္ေဆြ အစာ, စားပါေစဦးလားကြယ္' ဟု ေျပာေနသည္။ သူမက ရင္းႏွီးစြာပင္ ေျပာဆိုသည္။
'ျမန္မာျပည္မွာ တႏွစ္ၾကာေပမယ့္ ဘယ္မွ မေရာက္လွပါဘူး၊ ပဲခူးနဲ႔ ေမာ္လၿမိဳင္ဘဲ ေရာက္ဘူးတယ္၊ ျမန္မာျပည္ဟာ သာယာလွပတယ္၊ လူေတြက သေဘာေကာင္းတယ္၊ ႐ိုးသားတယ္၊ ေဖာ္ေ႐ြတယ္၊ သၾကၤန္ေရပက္တာ သိပ္ေပ်ာ္႐ႊင္စရာေကာင္းတယ္'
ကၽြန္ေတာ္က ျဖတ္လ်က္ 'အဲဒီတုန္းက ကဗ်ာေတြ ေရးေနၿပီလား'
နီ႐ူဒါ၏ ဇနီးက 'သူ႔ကဗ်ာေတြဟာ သည္ေလာက္ေက်ာ္ၾကားျခင္း မ႐ွိေသးပါဘူး၊ ကဗ်ာေတြကလဲ အခ်စ္ကဗ်ာေတြပါ ႐ွင္' ဟု ရယ္ေမာ၍ ေျပာေန၏။
'ေရႊေရာင္လို လွပ၀င္းေတာက္တဲ့ ပိေတာက္ပန္းကို သတိရတယ္' ဟု နီ႐ူဒါက ျမန္မာျပည္ကို တသလ်က္ ႐ွိသည္။ သူက 'ဘေဒါက္' ဟု ပိေတာက္ပန္းကို ၿပီၿပီသသ ေခၚသည္။ သူသည္ အာရင္ဘတ္ဘက္ လွည့္ကာ ပိေတာက္ပန္း၏ အလွအပအေၾကာင္းကို ႐ွင္းျပေနသည္။
အာရင္ဘတ္က ကၽြန္ေတာ့္အား ေမွးစင္းေသာ အၾကည့္ျဖင့္ ၾကည့္ကာ 'ခင္ဗ်ားေကာ ပိေတာက္ပန္းအေၾကာင္း ကဗ်ာေရးသလား'
ကၽြန္ေတာ္က ပိေတာက္ပန္းကဗ်ာ (၂) ပုဒ္ ဖြဲ႔ဘူးေၾကာင္း၊ ျမန္မာကဗ်ာဆရာဆိုလွ်င္ ပိေတာက္ပန္းဘြဲ႔ မဖြဲ႔ႏြဲ႔သူ မ႐ွိေၾကာင္း ေျပာျပရသည္။ ကၽြန္ေတာ္က ၁၉၄၈ ေလာက္က ေရးေသာ 'ပဌမ ပိေတာက္ကဗ်ာ' ကို အက်ဥ္း႐ံုး ဘာသာျပန္ ေျပာျပရသည္။
ထို႔ေနာက္ ကဗ်ာအေၾကာင္း ေရာက္သြားသည္။ နီ႐ူဒါႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္မွာ ကာရန္လြတ္လပ္ေရးႏွင့္ အေၾကာင္းအရာအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးမိၾကသည္။
နီ႐ူဒါ၏ ဇနီးက ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္းဘက္လွည့္ကာ 'အခုလို အသက္အ႐ြယ္ႀကီးတဲ့ ျမန္မာကဗ်ာဆရာႀကီးနဲ႔ ေတြ႔ရတာ သိပ္၀မ္းသာပါတယ္၊ ကဗ်ာတပုဒ္ေလာက္ ႐ြတ္ဆိုျပဖို႔ ဆရာႀကီးကို ေတာင္းပန္ပါတယ္'
အႀကိမ္ႀကိမ္ ေတာင္းပန္ေသာ္လည္း ဆရာႀကီးက ႐ြတ္ဆိုမျပေခ်။ ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္းက ကၽြန္ေတာ့္အားျပံဳးကာ 'မဟုတ္တာကြာ၊ ဆရာမဆိုတတ္ပါဘူး၊ ကေလးကလား'
ကၽြန္ေတာ္က ယေန႔ေခတ္၌ ကဗ်ာကို အသံအေနအထားျဖင့္ ႐ြတ္ဆိုျခင္းအေလ့ မ႐ွိေၾကာင္း၊ ဖတ္ရန္သာ ေရးၾကေၾကာင္း ႐ွင္းျပသည္။
အာရင္ဘတ္က ဆရာႀကီးအား ႐ု႐ွားျပည္မွ ေကာ့ဆက္အမ်ိဳးသား အဖိုးႀကီးႏွင့္ တူေၾကာင္း ေျပာျပေလသည္။
ထို႔ေနာက္ အာရင္ဘတ္က ႐ု႐ွားမွလာေသာ ငါးဥကေလးမ်ားကို စားရန္ေျပာသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း ငါးေသတၱာန႔ံ႐ွိေသာ မဲမဲငါးဥအလံုးကေလးမ်ားကို ေပါင္မံု႔ႏွင့္ စားလိုက္ၾကသည္။ အနီေရာင္ ငါးဥမ်ား ထပ္မွာျပန္သည္။ ဥေရာပ၌ကား 'ေကဗားရ္' ေခၚ ငါးဥမ်ားမွာ အဖိုးတန္၍ ဆင္းရဲသားမ်ား အရသာမခံတတ္ဟု အဆို႐ွိသည္။
ယင္း ငါးဥမ်ားကို စားရင္း အာရင္ဘတ္က ျမန္မာျပည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္႐ွားမႈ အေၾကာင္းကို ေမးျမန္းေနေလသည္။ အာရင္ဘတ္ႏွင့္ နီ႐ူဒါမွာ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လႈပ္႐ွားမႈ၌ ေတာက္ေလွ်ာက္ တက္တက္ႂကြႂကြ ပါ၀င္လႈပ္႐ွားလာသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ အာရင္ဘတ္မွာ ကြယ္လြန္သည့္ေန႔အထိ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီ၏ ဒုတိယ ဥကၠဌျဖစ္ေပသည္။
ပထမပိုင္းၿပီး။
[စာဖတ္သူတို႔ ၿငီးေငြ႔မည္ စိုးသျဖင့္ မာယာက မူရင္းေဆာင္းပါးကို တ၀က္ခြဲကာ ႏွစ္ပိုင္း ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယပိုင္းကို ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမယ္။]
စက္တင္ဘာလ (၁) ရက္ေန႔ (၁၉၆၇) က နာမည္ေက်ာ္ ဆိုဗီယက္စာေရးဆရာ အိလ် အာရင္ဘတ္ ကြယ္လြန္ေၾကာင္း ဆိုဗီယက္စာေရးဆရာသမဂၢ ေက်ညာခ်က္သတင္းကို 'ေစာင့္ၾကပ္မွဴး' အဂၤလိပ္သတင္းစာ၌ ဖတ္လိုက္ရသည္။ သတင္းမွာ မထင္မ႐ွားေနရာမွ ေဖာ္ျပသျဖင့္ လူမ်ား သိပ္သိပံုမရၾက။ စာေရးဆရာမ်ားပင္ မသိလိုက္ၾက။ တခ်ိဳ႔ စာေရးဆရာ မ်ားမွာ ကၽြန္ေတာ္ေျပာမွ အံ့ၾသေနၾကေပသည္။
အာရင္ဘတ္ ကြယ္လြန္ေသာ သတင္းႏွင့္ အတူပင္ အေ႐ွ႔ဂ်ာမဏီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာ္မတီမွ စက္တင္ဘာလ (၁) ရက္၊ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေန႔ ေဆာ္ၾသခ်က္ ေက်ညာစာတမ္း ကို သြားဖတ္မိလိုက္သည္။
ကၽြန္ေတာ္မွာ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လႈပ္႐ွားမႈႏွင့္ ဆက္စပ္ကာ အာရင္ဘတ္ကို သတိရလိုက္မိသည္။ သူ၏ 'န၀မလိႈင္း' အမည္႐ွိ ၀တၳဳမ်က္ႏွာဖံုးမွ ခ်ိဳးျဖဴအလံတလြင့္လြင့္ျဖင့္ လူထုႀကီး ခ်ီတက္ေနပံု ကားခ်ပ္ကို ျမင္ေယာင္လာသည္။
အာရင္ဘတ္မွာ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လႈပ္႐ွားမႈႀကီးႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသူ အႏုပညာ႐ွင္ တေယာက္ ျဖစ္ေပသည္။
ကၽြန္ေတာ္ အာရင္ဘတ္ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုမိျခင္းပင္လ်င္ ကမၻာၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္႐ွားမႈႀကီးႏွင့္ ဆက္စပ္လ်က္႐ွိေပသည္။ ၁၉၅၁ က တ႐ုတ္ျပည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီႏွင့္ အျခား ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ ျပည္သူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ဖိတ္ၾကားခ်က္ျဖင့္ ဆရာႀကီးသခင္ ကိုယ္ေတာ္မိႈင္း ေခါင္းေဆာင္ေသာ မိတ္ဆက္အဖြဲ႔တြင္ ပါ၀င္ကာ တ႐ုတ္ျပည္သို႔ ေရာက္ခဲ့ဘူး သည္။ ထိုအခါက ပီကင္းၿမိဳ႔တြင္ (၁၀) ရက္ခန္႔ ၾကာခဲ့သည္။
တေန႔ ပီကင္း၌ ႏိုင္ငံတကာမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီ၀င္မ်ားႏွင့္ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပႆနာမ်ားကို ေဆြးေႏြးလ်က္႐ွိစဥ္ ဆိုဗီယက္စာေရးဆရာတေယာက္က ျမန္မာ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ႏွင့္ ေတြ႔လိုပါသည္ဟု အေၾကာင္းၾကားလာသည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ ေဆြးေႏြပြဲၿပီးလ်င္ပင္ တည္းခိုရာ ပီကင္းေဟာ္တယ္သို႔ ျပန္ခဲ့ ၾကသည္။ ဆိုဗီယက္စာေရးဆရာမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏွင့္ တေဟာ္တယ္တည္း ေနသူပင္ ျဖစ္သည္။
(၂)
ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔၀င္စာေရးဆရာမ်ားႏွင့္ ေတြ႔လိုေသာ ဆိုဗီယက္စာေရးဆရာ မွာ အျခားမဟုတ္။ အိလ်အာရင္ဘတ္ ျဖစ္ေနေလသည္။ ကၽြန္ေတာ္ႏွစ္သက္ေသာ 'ပဲရစ္ၿမိဳ႔က်ဆံုးခန္း' [ျမသန္းတင့္က 'ပါရီက်ဆံုခန္း' အမည္ျဖင့္ ၁၉-- က ဘာသာျပန္စာအုပ္ ထြက္ဖူးတယ္- မာယာ။] ၀တၳဳေရးသူပင္။ အာရင္ဘတ္ႏွင့္ အခန္းကပ္ တည္းခိုေနသူ ခ်ီလီျပည္မွ ကဗ်ာဆရာ ပါဘလိုနီ႐ူဒါက မိတ္ဆက္ေပး၍ သိရသည္။ နီ႐ူဒါက အဂၤလိပ္ဘာသာ တတ္သူျဖစ္၍ စကားျပန္အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရာက္သြားေသာအခါ အခန္း၀မွေန၍ ကဗ်ာဆရာ နီ႐ူဒါက ဆီးႀကိဳကာ 'အာရင္ဘတ္က မိတ္ေဆြမ်ားကို ေစာင့္ေနပါတယ္-ႂကြပါ' ဟု အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ႏႈတ္ဆက္ ေျပာဆိုသည္။ ကုလားထိုင္တြင္ ထိုင္မိၾကေသာအခါ နီ႐ူဒါက 'ျပင္သစ္စကားေျပာပါသလား' ဟု ေမးသည္။
'အဂၤလိပ္စကားေျပာပါတယ္'
'ဒါျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္က စကားျပန္အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ပါမယ္'
ထို႔ေနာက္ နီ႐ူဒါက အခန္းထဲ႐ွိ အာရင္ဘတ္၊ သူ၏ဇနီး၊ နီ႐ူဒါဇနီး စသည္တို႔ျဖင့္ မိတ္ဆက္ေပးသည္။ ကၽြန္ေတာ္ကလည္း ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္း၊ အမ်ိဳးသမီး ပါလီမန္ အမတ္၊ လြတ္လပ္ေရးအမိ်ဳးသမီးအဖြဲ႔ဥကၠဌ ေဒၚခင္လွ တို႔ႏွင့္ အသီးသီး မိတ္ဖြဲ႔ေပးလိုက္သည္။
အာရင္ဘတ္မွာ အသက္ (၆၀)ခန္႔ ႐ွိ၍ အသားကနီနီ၊ ဆံပင္မွာ ႐ွည္၍ ေပ်ာ့အိျဖဴလြလြ၊ ႏွင္း၀တ္သရဖူ ေဆာင္းထားသည္။ ကိုယ္ေနကိုယ္ဟန္မွာ ခပ္ကိုင္းကိုင္း၊ မ်က္လံုးမွာ တစံုတရာကို စူးစိုက္ေငးၾကည့္ေနသည့္အသြင္၊ စကားေျပာေသာအခါ လူကို တိုက္႐ိုက္ မၾကည့္ဘဲ အေ႐ွ႔သို႔ စူးစိုက္ကာ၊ ေ၀းလံေသာအရပ္ေဒသ တခုခုဆီသို႔ ေၿမႇာ္ေငးၾကည့္ေနသလို၊ ခပ္ေၾကာင္ေၾကာင္၊ ခပ္စင္းစင္း၊ သူသည္ ဘယ္အရပ္သို႔ စိုက္ေငးေနသလဲ။ အတိတ္သို႔လား၊ အနာဂတ္သို႔လား၊ လူအသိရခက္ေသာ လွ်ိဳ႕ ၀ွက္ခ်က္မ်ားျဖင့္ မိႈင္းေ၀ရီေန၏။ သူသည္ မီးခိုးေရာင္ သကၠလပ္အက်ႌကို ၀တ္ထားသည္။ သူ၏ အမူအရာမွာ ခပ္မႈန္မႈန္ ခပ္မိႈင္းမိႈင္း၊ ကၽြန္ေတာ္စိတ္ထဲတြင္ လွ်ိဳ႕ ၀ွက္ခ်က္မ်ားျဖင့္ ႁပြမ္းေသာ ကဗ်ာဆရာႀကီးႏွင့္ ပိုတူေနသည္ဟု ခံစားေနမိသည္။ တကယ္ကလည္း သူသည္ ငယ္စဥ္က ကဗ်ာဆရာ ျဖစ္သည္။ သူ၏၀တၳဳမ်ားထဲမွ ဇာတ္ေကာင္မ်ားႏွင့္လည္း မတူ။ သူ၏ နာမည္ေက်ာ္ 'မုန္တိုင္း' ၀တၳဳထဲမွ ဆာဂီမွာ သြက္လက္လႈပ္႐ွား၏။ တက္ႂကြ၏။ သို႔ေသာ္ စကားေျပာေသာအခါမူ စူး႐ွခၽြန္ထက္၍ ျမႇားကဲ့သို႔ ေလးကိုင္းမွ ခါထြက္လာ၏။ သူသည္ ၀တၳဳေရးဆရာႀကီး တေယာက္ျဖစ္သည္။
နီ႐ူဒါမွာ ကဗ်ာဆရာျဖစ္ေသာ္လည္း အာရင္ဘတ္ေလာက္ ကဗ်ာဆရာႏွင့္မတူ။ နီ႐ူဒါမွာ အသက္ (၄၅)ႏွစ္ခန္႔႐ွိ၍ အရပ္အေမာင္းေကာင္းေကာင္း၊ ကိုယ္လံုးကိုယ္ထည္ ႀကီးမားေတာင့္တင္းသည္။ မ်က္ႏွာထားခ်ိဳသည္။ သူ႔ဇနီးမွာလည္း သူကဲ့သို႔ပင္ မ်က္ႏွာထား ခ်ိဳခ်ိဳ၊ ျပံဳးျမျမ ေဖာ္ေ႐ြသည္။ သူမသည္ ဂါ၀န္အစိမ္းရင့္ႀကီး ၀တ္ထားသည္။
အာရင္ဘတ္၏ဇနီးမွာ ဂါ၀န္အ၀ါေဖ်ာ့ေဖ်ာ့၀တ္၍ လည္တြင္ ပုလဲကံုးဆြဲထားသည္။ သူမသည္ ျပင္သစ္စကားတတ္သည္။ အာရင္ဘတ္မွာ ဥေရာပတခြင္ ျပဲျပဲစင္ လည္ဘူး၊ ေနဘူး သည္။ ျပင္သစ္တြင္ကား ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနသည္။ သူ၏ 'ပဲရစ္ၿမိဳ႔က်ဆံုးခန္း' ၀တၳဳမွာ စစ္မျဖစ္မီ ေခတ္ကာလ ပဲရစ္ၿမိဳ႔သ႐ုပ္ေပၚသည္ဟု ထင္႐ွားေပသည္။ ဒုတိယကမၻာစစ္မျဖစ္ခင္ ဖက္ဆစ္မ်ား ႂကြထလာေသာကာလ၌ ျပင္သစ္ျပည္တြင္ ဆို႐ွယ္လစ္၊ ကြန္ျမဴနစ္မ်ား ေပါင္းကာ 'ညီညြတ္ေရးတပ္ေပါင္းစု' ဖြဲ႔ၾကသည္။ ထို႔ေနာက္ ယင္းညီညြတ္ေရး ၿပိဳကြဲသြားကာ နာဇီတို႔ ၀င္လာၾကသည္။ နာဇီတို႔လက္ က်သြားေသာ ပဲရစ္ၿမိဳ႔ေတာ္ႀကီးကို ျမင္လာမိသည္။ အာရင္ဘတ္သည္ပင္လ်င္ ပဲရစ္ၿမိဳ႔က်ခ်ိန္၌ သူသည္ ပဲရစ္တြင္ ႐ွိေနေပသည္။
'လူတေယာက္မွ် မ႐ွိေတာ့။ ပဲရစ္ၿမိဳ႔ မဟုတ္ေတာ့ၿပီ။ ပြန္ပီ (ေရာမေခတ္က ပ်က္စီးသြား ေသာ ၿမိဳ႔) ျဖစ္ေနေပၿပီ။ မိုးမဲႀကီး ႐ြာသြန္းေန၏။ ေရနံမ်ား အားလံုး မီး႐ိႈ႔ခဲ့ၾကသည္။ လမ္းေဒါင့္၌ အမ်ိဳးသမီးကေလးသည္ ေျခက်ိဳးေသာ စစ္သားကို ဖက္ထား၏။ သူမ၏ ပါးျပင္မွ မ်က္ရည္မဲမ်ား က်ဆင္းလာသည္' စသည္ျဖင့္ သူ႔အတၳဳပၸတိ 'စစ္ျဖစ္စ' ၌ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ထားေပသည္။
အာရင္ဘတ္မွာ ယူကရိန္းျပည္သား ေရ၀တီစပ္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သူ႔အတၳဳပၸတိစာအုပ္၌ ဖတ္ရသည္။ ငယ္စဥ္ဘ၀က ေမာ္စကို၌ ႀကီးျပင္းခဲ့သည္။ သူသည္ အထက္တန္းေက်ာင္းသို႔ပင္ မေရာက္ေပ။ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ေသာ အမ်ိဳးသမီးေလးက 'ဆရာႀကီးရဲ႔ ပညာေရး' ဟု ေမးၿပီး ပံုစံစာ႐ြက္၌ ျဖည့္မည္ျပဳေသာအခါ အာရင္ဘတ္က 'အလယ္တန္း၊ အလယ္တန္း ေတာင္ မေအာင္ပါဘူး' ဟုေျဖသည္။
ေကာင္မေလးက မ်က္ႏွာပ်က္ကာ 'က်မ ေလးေလးနက္နက္ ေမးေနပါတယ္႐ွင္'
'က်ဳပ္ကလဲ ေလးေလးနက္နက္ ေျဖေနတာပါဘဲ'
'က်မကို ရယ္စရာ မလုပ္ပါနဲ႔၊ က်မ ဆရာႀကီးစာေပေတြ ဖတ္ေနတာပါ။ သန္းေခါင္ စာရင္းဟာ အေရးႀကီးတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ ကိစၥရပ္ပါ၊ ဘာျဖစ္လို႔ က်မကို ေကာင္းေကာင္း မေျပာခ်င္ရတာလဲ႐ွင္'
အမ်ိဳးသမီးေလးသည္ အေစာ္ကားခံရသည္ဟု ယူဆကာ ထြက္သြားသည္ဟု သူ၏စာအုပ္၌ ေရးသည္ကို ဖတ္ရဘူးသည္။ အာရင္ဘတ္သည္ ေက်ာင္းပညာဘက္၌ အထက္တန္း မေရာက္ေသာ္လည္း ငယ္စဥ္ကတည္းက စာေပ၊ အႏုပညာဗီဇေလးကား မ်ိဳးေစ့ တည္လာခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ အလယ္တန္းေက်ာင္းသားဘ၀က 'ေရာင္ျခည္သစ္' လက္ေရးမဂၢဇင္း ၌ စာတည္းအျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ေပသည္။ သူ၏ ကဗ်ာစာအုပ္မွာ အသက္ ၁၉ႏွစ္အ႐ြယ္က ျပင္သစ္ျပည္၌ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ သူ႔ေငြျဖင့္သူ ပံုႏွိပ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ႐ု႐ွျပည္႐ွိ ကဗ်ာဆရာ မ်ားထံသို႔ စာတိုက္မွ ပို႔သည္။ ဆိုင္၌ကား စာအုပ္ ၁၆ အုပ္သာ ေရာင္းရသည္။ စာအုပ္ထြက္ၿပီး မၾကာမီ သူ႔သမီးဦးကေလး ေမြးသည္။ သူ၏ အႏုပညာ အသီးအပြင့္ႏွင့္ လူ႔ဘ၀၏ အသီးအပြင့္ကား ဆက္စပ္ေႏွာင္ဖြဲ႔လ်က္ ႐ွိေပသည္။
ၾကီးလာေသာအခါမူကား အာရင္ဘတ္သည္ စကားေျပမ်ားသာ အေရးမ်ားေလသည္။ သူ အသက္ ၃၀ အ႐ြယ္က ထုတ္ေ၀ေသာ 'ဂ်ဴလီယိုဂ်ဴရင္းႏိုတိုး' ၀တၳဳကား ကၽြန္ေတာ္ မဖတ္ဖူးေပ။ ယင္း၀တၳဳေၾကာင့္ပင္ အာရင္ဘတ္သည္ ေက်ာ္ၾကားကာ စာေရးဆရာအျဖစ္ ေအာင္ျမင္လာျခင္း ျဖစ္ေပသည္။
(၃)
အာရင္ဘတ္က ပန္းစိုက္အိုးကို စူးစိုက္ေငးၾကည့္ကာ ေဆးျပင္းလိပ္ကို ဖြာလ်က္ 'ေန႔လည္စာ ကၽြန္ေတာ္တို႔နဲ႔အတူ သံုးေဆာင္ပါ' ဟု ဆိုသည္။
ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္းက 'မိတ္ေဆြျဖစ္ေပါ့ကြာ' ဟု ကၽြန္ေတာ့္ဘက္လွည့္ကာ ေျပာလိုက္သည္။
အခန္းထဲ၌ပင္ စားရန္ ေန႔လည္စာမ်ားကို မွာလိုက္သည္။
အာရင္ဘတ္မွာ ျမန္မာစာေပအေၾကာင္း ေမးသည္။ သူသည္ ျမန္မာစာေပကို စိတ္၀င္စားသည္။ ထိုအခါက ကၽြန္ေတာ္မွာ အသက္ (၃၀) အ႐ြယ္ ႐ွိေနသည္။ သူက ေခတ္သစ္စာေပအေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ့္အား ေမးေနသည္။ ကၽြန္ေတာ္ကလည္း တတ္ႏိုင္ သေလာက္ အက်ဥ္း႐ံုးကာ ေျပာျပရသည္။
'ယခုေခတ္သစ္ ျမန္မာ၀တၳဳေတြက အဘယ္အေၾကာင္းအရာေတြကို အေျခခံေရးၾက သလဲ' ဟု သူက ေမးသည္။ အရင္း႐ွင္လူ႔ေဘာင္ေအာက္႐ွိ ျမန္မာစာေရးဆရာမ်ား ရင္ဆိုင္ရေသာ ျပႆနာမ်ားကို အႁမြက္ေလာက္ ႐ွင္းျပလိုက္သည္။
'ခင္ဗ်ား ကဗ်ာေတြ ၀တၳဳေတြ ေရးေတာ့ ဘယ္ဘာသာနဲ႔ ေရးသလဲ၊ အဂၤလိပ္လို ေရးသလား' ဟု အာရင္ဘတ္က ကၽြန္ေတာ့္အား ေမးသည္။ ကၽြန္ေတာ္က ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ေရးေၾကာင္း ေျပာျပရသည္။
နီ႐ူဒါက သူ၏ဇနီးဘက္သို႔ လွည့္ကာ 'ျမန္မာေတြက အဂၤလိပ္စာ တတ္ၾကတယ္' ဟု ဆိုၿပီး တဖန္ ကၽြန္ေတာ့္အား 'ခင္ဗ်ား ဘယ္မွာ ပညာသင္သလဲ၊ အဂၤလန္မွာလား'
'မဟုတ္ပါဘူး၊ ျမန္မာျပည္ပါ'
နီ႐ူဒါက ဆက္လက္ကာ 'ကၽြန္ေတာ္က ရန္ကုန္မွာ တႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္ ေနဘူးတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္သားေတြနဲ႔ စကားေျပာရတာ ၀မ္းသာတယ္'
သူ႔ဇနီးသည္က သူ႔ကို ၾကည့္၍ ျပံဳးေနသည္။
'၁၉၂၇ ေလာက္က ရန္ကုန္မွာ ခ်ီလီေကာင္စစ္၀န္အျဖစ္နဲ႔ ေနဘူးတယ္' ဟု အတိတ္ကို သတိရဟန္ျဖင့္ သူက ေျဖလိုက္သည္။
'အဲဒီတုန္းက ဘယ္မွာေနသလဲ'
နီ႐ူဒါက ေတြလ်က္ 'ကလားဘတ္စတီးမွာေနတယ္၊ အိမ္ကၾကည့္လိုက္ယင္ ေ႐ႊေရာင္ ၀င္းေနတဲ့ ေ႐ႊတိဂံုေစတီႀကီးကို လွမ္းျမင္ရတယ္'
အာရင္ဘတ္၏ဇနီးက ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ားအေၾကာင္း ေမးရင္း နီ႐ူဒါက ဆံထံုးႏွင့္ သနပ္ခါးမွာ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ခ်စ္စဖြယ္အဂၤါရပ္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာျပေနသည္။ နီ႐ူဒါ ေနခဲ့ေသာေခတ္မွာ ဆံထံုးႀကီး ေခတ္ျဖစ္သည္။
နီ႐ူဒါႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ စကားေကာင္းေနၾကခိုက္၊ နီ႐ူဒါ၏ဇနီးက ခရင္းကို ကိုင္ရင္း စကားအမွ်င္မျပတ္ေသာ ကၽြန္ေတာ့္ဘက္လွည့္ကာ 'ျမန္မာကဗ်ာဆရာ စားပါဦး၊ နီ႐ူဒါနဲ႔ခ်ည့္ စကားေျပာမေနနဲ႔ေလ' ဟုေျပာၿပီး တဖန္ နီ႐ူဒါဘက္လွည့္လ်က္ 'နီ႐ူဒါ- ဒီက ျမန္မာမိတ္ေဆြ အစာ, စားပါေစဦးလားကြယ္' ဟု ေျပာေနသည္။ သူမက ရင္းႏွီးစြာပင္ ေျပာဆိုသည္။
'ျမန္မာျပည္မွာ တႏွစ္ၾကာေပမယ့္ ဘယ္မွ မေရာက္လွပါဘူး၊ ပဲခူးနဲ႔ ေမာ္လၿမိဳင္ဘဲ ေရာက္ဘူးတယ္၊ ျမန္မာျပည္ဟာ သာယာလွပတယ္၊ လူေတြက သေဘာေကာင္းတယ္၊ ႐ိုးသားတယ္၊ ေဖာ္ေ႐ြတယ္၊ သၾကၤန္ေရပက္တာ သိပ္ေပ်ာ္႐ႊင္စရာေကာင္းတယ္'
ကၽြန္ေတာ္က ျဖတ္လ်က္ 'အဲဒီတုန္းက ကဗ်ာေတြ ေရးေနၿပီလား'
နီ႐ူဒါ၏ ဇနီးက 'သူ႔ကဗ်ာေတြဟာ သည္ေလာက္ေက်ာ္ၾကားျခင္း မ႐ွိေသးပါဘူး၊ ကဗ်ာေတြကလဲ အခ်စ္ကဗ်ာေတြပါ ႐ွင္' ဟု ရယ္ေမာ၍ ေျပာေန၏။
'ေရႊေရာင္လို လွပ၀င္းေတာက္တဲ့ ပိေတာက္ပန္းကို သတိရတယ္' ဟု နီ႐ူဒါက ျမန္မာျပည္ကို တသလ်က္ ႐ွိသည္။ သူက 'ဘေဒါက္' ဟု ပိေတာက္ပန္းကို ၿပီၿပီသသ ေခၚသည္။ သူသည္ အာရင္ဘတ္ဘက္ လွည့္ကာ ပိေတာက္ပန္း၏ အလွအပအေၾကာင္းကို ႐ွင္းျပေနသည္။
အာရင္ဘတ္က ကၽြန္ေတာ့္အား ေမွးစင္းေသာ အၾကည့္ျဖင့္ ၾကည့္ကာ 'ခင္ဗ်ားေကာ ပိေတာက္ပန္းအေၾကာင္း ကဗ်ာေရးသလား'
ကၽြန္ေတာ္က ပိေတာက္ပန္းကဗ်ာ (၂) ပုဒ္ ဖြဲ႔ဘူးေၾကာင္း၊ ျမန္မာကဗ်ာဆရာဆိုလွ်င္ ပိေတာက္ပန္းဘြဲ႔ မဖြဲ႔ႏြဲ႔သူ မ႐ွိေၾကာင္း ေျပာျပရသည္။ ကၽြန္ေတာ္က ၁၉၄၈ ေလာက္က ေရးေသာ 'ပဌမ ပိေတာက္ကဗ်ာ' ကို အက်ဥ္း႐ံုး ဘာသာျပန္ ေျပာျပရသည္။
ထို႔ေနာက္ ကဗ်ာအေၾကာင္း ေရာက္သြားသည္။ နီ႐ူဒါႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္မွာ ကာရန္လြတ္လပ္ေရးႏွင့္ အေၾကာင္းအရာအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးမိၾကသည္။
နီ႐ူဒါ၏ ဇနီးက ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္းဘက္လွည့္ကာ 'အခုလို အသက္အ႐ြယ္ႀကီးတဲ့ ျမန္မာကဗ်ာဆရာႀကီးနဲ႔ ေတြ႔ရတာ သိပ္၀မ္းသာပါတယ္၊ ကဗ်ာတပုဒ္ေလာက္ ႐ြတ္ဆိုျပဖို႔ ဆရာႀကီးကို ေတာင္းပန္ပါတယ္'
အႀကိမ္ႀကိမ္ ေတာင္းပန္ေသာ္လည္း ဆရာႀကီးက ႐ြတ္ဆိုမျပေခ်။ ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္းက ကၽြန္ေတာ့္အားျပံဳးကာ 'မဟုတ္တာကြာ၊ ဆရာမဆိုတတ္ပါဘူး၊ ကေလးကလား'
ကၽြန္ေတာ္က ယေန႔ေခတ္၌ ကဗ်ာကို အသံအေနအထားျဖင့္ ႐ြတ္ဆိုျခင္းအေလ့ မ႐ွိေၾကာင္း၊ ဖတ္ရန္သာ ေရးၾကေၾကာင္း ႐ွင္းျပသည္။
အာရင္ဘတ္က ဆရာႀကီးအား ႐ု႐ွားျပည္မွ ေကာ့ဆက္အမ်ိဳးသား အဖိုးႀကီးႏွင့္ တူေၾကာင္း ေျပာျပေလသည္။
ထို႔ေနာက္ အာရင္ဘတ္က ႐ု႐ွားမွလာေသာ ငါးဥကေလးမ်ားကို စားရန္ေျပာသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း ငါးေသတၱာန႔ံ႐ွိေသာ မဲမဲငါးဥအလံုးကေလးမ်ားကို ေပါင္မံု႔ႏွင့္ စားလိုက္ၾကသည္။ အနီေရာင္ ငါးဥမ်ား ထပ္မွာျပန္သည္။ ဥေရာပ၌ကား 'ေကဗားရ္' ေခၚ ငါးဥမ်ားမွာ အဖိုးတန္၍ ဆင္းရဲသားမ်ား အရသာမခံတတ္ဟု အဆို႐ွိသည္။
ယင္း ငါးဥမ်ားကို စားရင္း အာရင္ဘတ္က ျမန္မာျပည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္႐ွားမႈ အေၾကာင္းကို ေမးျမန္းေနေလသည္။ အာရင္ဘတ္ႏွင့္ နီ႐ူဒါမွာ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လႈပ္႐ွားမႈ၌ ေတာက္ေလွ်ာက္ တက္တက္ႂကြႂကြ ပါ၀င္လႈပ္႐ွားလာသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ အာရင္ဘတ္မွာ ကြယ္လြန္သည့္ေန႔အထိ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီ၏ ဒုတိယ ဥကၠဌျဖစ္ေပသည္။
ပထမပိုင္းၿပီး။
[စာဖတ္သူတို႔ ၿငီးေငြ႔မည္ စိုးသျဖင့္ မာယာက မူရင္းေဆာင္းပါးကို တ၀က္ခြဲကာ ႏွစ္ပိုင္း ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယပိုင္းကို ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမယ္။]
