မ်ားမၾကာမီက ဥေရာပ အေ႐ွ႔ပိုင္း ႐ူေမနီယာႏိုင္ငံမွ ေရာက္လာေသာ 'ယေန႔႐ူေမနီယာ' ေခၚ မဂၢဇင္း တေစာင္တြင္ 'စာအုပ္မ်ားသည္ မ႐ွိလွ်င္ မျဖစ္ေသာ အဆင့္အတန္း႐ွိ၏' ဟု ေခါင္းစည္းတပ္ေသာ ေဆာင္းပါးတေစာင္ ပါလာသည္။ ေရးသားသူမွာ မၾကာမီက ႐ူေမနီယာႏိုင္ငံသို႔ အလည္အပတ္ေရာက္ခဲ့ေသာ ၾသစေၾတးလ်မွ စာေရးဆရာမႀကီး ဓင့္ဖနာကူဆက္ ျဖစ္သည္။ ေဆာင္းပါးကို စသည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္ ဆရာမႀကီးက "ဘယ္ႏိုင္ငံကိုေရာက္ေရာက္ ကၽြန္မ ပထမဦးဆံုး ျပဳလိုတာကေတာ့ စာအုပ္ဆိုင္ေတြကို တေယာက္တည္း ေလွ်ာက္ၿပီး ေအးေအးေဆးေဆး ၾကည့္ခ်င္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္တျပည္က ျပည္သူျပည္သားေတြ ဖတ္ေလ့႐ွိတဲ့ စာအုပ္ေတြကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္သာ မဟုတ္ဘဲ ျပည္သူျပည္သားေတြဟာ စာအုပ္ကို ဘယ္လိုသေဘာထား တယ္ ဆိုတာကိုလည္း ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ထိုတိုင္းျပည္အေၾကာင္းကို မ်ားစြာပဲ သိနားလည္ႏိုင္ပါတယ္။ ဘူခါရက္ၿမိဳ႔မွာ ဆိုလွ်င္ စာအုပ္မ်ားဟာ မ႐ွိလွ်င္ မျဖစ္တဲ့ ပစၥည္းအဆင့္အတန္း ႐ွိပါတယ္။ စာအုပ္ဆိုင္ေတြမွာ ေနရာက်ယ္က်ယ္၀န္း၀န္းနဲ႔ လွလွပပ ခန္းခန္းနားနားခင္းက်င္းျပသထားတဲ့အတြက္ စာအုပ္၀ယ္ရျခင္းဟာ ေပ်ာ္စရာႀကီး ျဖစ္ပါတယ္" ဟု အားပါးတရ ေရးသား ေဖာ္ျပေလသည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရာက္ခဲ့ဖူးေသာ တပါးႏိုင္ငံမ်ားတြင္လည္း ၾသစေၾတးလ် စာေရးဆရာမႀကီး ေဖာ္ျပ သကဲ့သို႔ပင္ ေတြ႔ရေပသည္။ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္၊ ဥစဘက္ကီစတန္ျပည္နယ္ တာ့႐ွကင့္ၿမိဳ႔သို႔ ေရာက္စဥ္က အာ႐ွအာဖရိက စာေရးဆရာညီလာခံ ေန႔စဥ္အစည္းအေ၀းမ်ားၿပီး၍ အားလပ္ခ်ိန္မ်ားတြင္ စာအုပ္ဆိုင္မ်ားကို လွည့္လည္ၾကည့္႐ႈရာ ေန႔တိုင္းပင္ တာ့႐ွကင့္ ၿမိဳ႔သူၿမိဳ႔သား ေယာက်္ား၊ မိန္းမ၊ လူႀကီးလူငယ္ မ်ားစြာတို႔သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔ ေလဟာျပင္ေစ်း ညေနပိုင္း အစားအေသာက္ဆိုင္မ်ားတြင္ လူေတြ တိုးႀကိတ္ေနသကဲ့သို႔ အားပါးတရ ၀ိုင္းအံု ၀ယ္ယူေနၾကသည္ကို ျမင္ေတြ႔ရသည္။ စာအုပ္မ်ားမွာလည္း ေစ်းနည္းေသာ ငါးမူးတက်ပ္တန္မ်ား မဟုတ္ေခ်။ ငါးက်ပ္၊ တဆယ္၊ တဆယ့္ငါးက်ပ္ မေ႐ွာင္ ေဖာေဖာသီသီႀကီး ၀ယ္ၾကေလသည္။ တခုေသာညေနတြင္ စာအုပ္ဆိုင္တဆိုင္ကို ၀င္၍ၾကည့္ရာ ကၽြန္ေတာ့္ေ႐ွ႔က အသက္ ၅၀ခန္႔႐ွိ အမ်ိဳးသမီးႀကီး တေယာက္စာအုပ္ သံုးေလးအုပ္ ၀ယ္ယူေနသည္ကို ေတြ႔ရေလသည္။
ထို႔ေနာက္ ကၽြန္ေတာ့္ကိုျမင္ရာ ၀မ္းသာအားရျဖင့္ ဘာလူမ်ိဳးလဲဟု ေမးေလသည္။ ျမန္မာလူမ်ိဳးျဖစ္ ပါသည္။ စာေရးဆရာ ညီလာခံကို တက္ေရာက္ေနပါသည္ဟု ျပန္ေျပာရာ စာအုပ္စင္ေပၚမွ အေတာ္ထူထဲလွပ ေသာ စာအုပ္တအုပ္ကို ေ႐ြး၍ ေငြခုႏွစ္က်ပ္ျဖင့္ ၀ယ္ယူကာ စာအုပ္ပထမေနရာအလြတ္တြင္ ကမၺည္းေရးၿပီးလွ်င္ "ဒီစာအုပ္ဟာ အလီ႐ွား-နာဗာယီရဲ႔ ကဗ်ာေပါင္းခ်ဳပ္ ျဖစ္ပါတယ္" ဟု ဆိုလ်က္ ကၽြန္ေတာ့္အား လက္ေဆာင္ေပးေလသည္။ ကၽြန္ေတာ့္မွာ ေက်းဇူးလည္းတင္ အံ့အားလည္းသင့္ျဖစ္လ်က္ လက္ခံလိုက္ရ ေလသည္။ ထိုအခ်ိန္၌ ကၽြန္ေတာ့္လက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ စာအုပ္တအုပ္ ပါလာပါမူကား ေကာင္းေလစြဟု ေတာင္းတမိသည္။ သို႔ေသာ္ မပါလာသျဖင့္ "ေက်းဇူး ႀကီးလွပါတယ္ခင္ဗ်၊ ဒီစာအုပ္ကို အျမတ္တႏိုး အမွတ္တရ ျမန္မာျပည္သို႔ ေဆာင္ယူ၍ သိမ္းဆည္းပါမည္။ ကၽြန္ေတာ္ကလည္း လက္ေဆာင္ တံု႔ျပန္ပါရေစ။ ဒီစာအုပ္ဆိုင္ထဲက ႀကိဳက္ရာ စာတအုပ္ကို ျပပါ" ဟု ေျပာရာ အမ်ိဳူးသမီးႀကီးက အလြန္၀မ္းသာစြာႏွင့္ပင္ "ေက်းဇူးတင္ပါတယ္၊ ကၽြန္မလက္ေဆာင္ကို ၾကည္ျဖဴစြာ လက္ခံျခင္းကိုပဲ ၀မ္းသာလွပါၿပီ။ ေနာက္ထပ္ ၀ယ္စရာ မလိုဘူး။ ေဟာဒီ ၀ယ္ၿပီးသား စာအုပ္ႏွစ္အုပ္မွာပဲ လက္မွတ္ေရးထိုးသြားပါ။ တအုပ္က ကၽြန္မအတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ တအုပ္က ကၽြန္ရဲ႔ သားအတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ သူက သိပၸံေက်ာင္းမွာ ပညာသင္ေနရပါတယ္။ ျမန္မာျပည္က စာေရးဆရာတေယာက္ရဲ႔ လက္မွတ္ကို ရတယ္ဆိုရင္ အင္မတန္ ၀မ္းသာပါလိမ့္မယ္" ဟု ဆိုသျဖင့္ စာအုပ္ႏွစ္အုပ္စလံုး၌ပင္ ဆုေတာင္းမိတ္ဆက္စာ တေၾကာင္းစီႏွင့္ လက္မွတ္ကို ျမန္မာဘာသာ အဂၤလိပ္ဘာသာ တို႔ျဖင့္ ေရးသားေပးလိုက္ရေပသည္။
တာ့႐ွကင့္ၿမိဳ႔မွ တဖန္ ႐ု႐ွားျပည္ ေမာ္စကိုၿမိဳ႔၊ လီနင္ဂရက္ၿမိဳ႔သို႔ သြားေရာက္ၾကရာ ထိုၿမိဳ႔မ်ားတြင္လည္း နညး္တူစြာပင္ စာအုပ္ဆိုင္မ်ား၌ လူစည္ကားလ်က္ ေဖာေဖာသီသီ ၀ယ္ယူေနၾကသည္ကို ေတြ႔ရေလသည္။ ကိုယ္ပိုင္ ၀ယ္ယူၾကသည္ႏွင့္ အားမရေသးဘဲ စာၾကည့္တိုက္ ျပတိုက္မ်ားတြင္လည္း ႀကိတ္ႀကိတ္တိုးပင္ ျဖစ္ၾကသည္။ ထိုၿမိဳ႔မ်ား၌ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏွင့္ ေတြ႔ရေလသမွ် ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူ လူ႐ြယ္လူလတ္ ဟူသမွ်တို႔ကလည္း စာအုပ္မ်ားကိုပင္ အျမတ္တႏိုး လက္ေဆာင္ေပးၾကသည္။ သူတို႔ လက္ထဲတြင္လည္း ၀တၳဳစာအုပ္၊ ကဗ်ာစာအုပ္မ်ားကို အျမဲလိုလိုပင္ ေတြ႔ရသည္။ ၎တို႔မွာ ေက်ာင္းစာအုပ္မ်ား မဟုတ္။ စာဖတ္ရင့္က်က္မႈ၊ ဗဟုသုတမႈ၊ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားအတြက္ အလြတ္ဖတ္႐ႈ ေလ့လာေသာ စာအုပ္မ်ား ျဖစ္ေလသည္။ ႐ု႐ွျပည္သူ ျပည္သားမ်ားသည္ ႐ု႐ွ ဆရာႀကီးမ်ားေရးသားျပဳစုေသာ ကဗ်ာ လကၤာ က်မ္းဂန္စာေပမ်ားကို သာမက အဂၤလိပ္၊ အေမရိကန္၊ ျပင္သစ္၊ တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္၊ အိႏၵိယ စေသာ ကမၻာ့စာေပမ်ိဳးစံုကို ႐ု႐ွားဘာသာသို႔ ျပန္ဆိုေရးသား၍ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ထားေသာ စာေပမ်ားကိုလည္း အမ်ားအျပား ေလ့လာဖတ္႐ႈလ်က္ ႐ွိၾကသည္။
၁၉၉၅၉ ခုႏွစ္၊ တ႐ုတ္ျပည္သို႔ ေရာက္စဥ္ကလည္း ပီကင္း၊ ႐ွံဟဲ၊ ကန္တုန္၊ ဟန္ေခ်ာ၊ တာ့တြန္၊ ခြန္မင္ စေသာ ၿမိဳ႔မ်ားတြင္ ထိုနည္းပင္ ေတြ႔ရေလသည္။ ပီကင္းၿမိဳ႔ ဆိုင္စဥ္ကႏၷား အလြန္ေပါမ်ားသည့္ ၀မ္ဖူက်င္းလမ္း တေလွ်ာက္တြင္ စာအုပ္ဆိုင္ႀကီးမ်ား ႐ွိသည္။ အခ်ိဳ႔မွာ တ႐ုတ္ဘာသာ စာအုပ္မ်ားျဖစ္၍ အခ်ိဳ႔မွာ ႏိုင္ငံျခားစာေပ မ်ားျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံျခားစာေပေရာင္းေသာ စာအုပ္ဆိုင္မ်ားတြင္ အဂၤလိပ္၊ အေမရိကန္၊ ျပင္သစ္၊ အီတာလ်ံ၊ ႐ု႐ွား၊ ဂ်ာမန္စေသာ ႏိုင္ငံမ်ားမွဘာသာမ်ိဳးစံု စာအုပ္မ်ားတြင္လည္း ကဗ်ာလကၤာ၊ ၀တၳဳ၊ ရာဇ၀င္စသည္တို႔ႏွင့္ သိပၸံပညာ မ်ိဳးစံု ပါ႐ွိသည္။ အခ်ိဳ႔စာအုပ္မ်ား၏ အဖိုးႏႈန္းထားမွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔႐ွိ စာအုပ္ဆိုင္မ်ားထက္ပင္ သက္သာေလသည္။ နံနက္တေခါက္ ညေနတေခါက္ ေရာက္သြားရာ ဆိုင္တိုင္း၌ ၀ယ္ယူသူမ်ား စည္ကားလ်က္႐ွိသည္ကို ေတြ႔ရေလသည္။ ထိုသို႔ စည္ကားသည္မွာ တ႐ုတ္ဘာသာ စာအုပ္ဆိုင္မ်ားတြင္သာ မဟုတ္ဘဲ၊ ႏိုင္ငံျခားဘာသာ စာအုပ္မ်ိဳးစံုဆိုင္မ်ားတြင္လည္း စည္ကားလ်က္ ႐ွိေလသည္။
၁၉၅၃ ခုႏွစ္၊ အဂၤလန္ျပည္သို႔ ေရာက္စဥ္ကလည္း ထိုနည္းပင္ ေတြ႔ရေလသည္။ လန္ဒန္ၿမိဳ႔တြင္ဆိုလွ်င္ တၿမိဳ႔လံုး စာအုပ္ဆိုင္ႏွင့္ ကင္းေသာလမ္း ဟူ၍ မ႐ွိသေလာက္ ျဖစ္သည္။ ၿမိဳ႔၏ ဗဟိုခ်က္မျဖစ္ေသာ ခ်ယ္ရင္ကေရာ့စ္လမ္း၊ ေဘာင္းလမ္း၊ ေအာက္စဖို႔လမ္း၊ ျဗိတိသွ်ျပတိုက္ႀကီးတ၀ိုက္႐ွိ လမ္းႀကီးလမ္းငယ္တို႔မွာ စာအုပ္ဆိုင္ႀကီးဆိုင္ငယ္မ်ားႏွင့္ ျပည့္ၾကပ္ေနသျဖင့္ ထိုအရပ္မ်ားသို႔ သြားေရာက္လွ်င္ စာအုပ္ၿမိဳ႔ႀကီးေပေလာဟု ထင္ရေလသည္။ ဆိုင္တြင္းဆိုင္ျပင္ ခင္းက်င္းျပသထားသည္မွာလည္း ၾကည့္၍မဆံုးျဖစ္သည္။ ခ်ယ္ရင္ကေရာ့စ္ လမ္း႐ွိ ဖြိဳင္းအမည္႐ွိေသာ စာအုပ္ဆိုင္ႀကီးမွာ ကမၻာေပၚတြင္ အႀကီးဆံုးျဖစ္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။ စာအုပ္ေပါင္း ၃ သန္း ႏွင့္ ဌာနခြဲေပါင္း ၁၄ ဌာန ႐ွိသည္။ စာတအုပ္လွ်င္ ၂၅ ျပားတန္မွစ၍ တသိန္းတန္အထိ ႐ွိသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရာက္သြားသည့္ အခ်ိန္တြင္ ထိုဆိုင္ႀကီးေ႐ွ႔ မ်က္ႏွာစာ မွန္ခန္းအတြင္း၌ '႐ွိတ္စပီးယား-ဖိုလီယို' ေခၚ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀၀ ရာေက်ာ္က လန္ဒန္ၿမိဳ႔တြင္ ပံုႏွိပ္ေသာ စာအုပ္ႀကီးတအုပ္ကို ျပထားသည္။ တန္ဖိုးမွာ ေပါင္စတာလင္ ၆၄၀၀ (ျမန္မာေငြ က်ပ္ ၈၆၀၀၀ ခန္႔) ျဖစ္သည္။ ကမၻာေပၚတြင္ တန္ဖိုးအမ်ားဆံုး စာအုပ္မ်ားတြင္ အပါအ၀င္ ျဖစ္သည္။ ထိုစာအုပ္ႀကီးကို ျပထားေသာ မွန္ခန္းႏွင့္ မနီးမေ၀း႐ွိ ဆိုင္အျပင္ဘက္ ခံုတန္းမ်ား၌ ျပထားေသာ စာအုပ္မ်ားတြင္ ေျခာက္ပဲနိတန္၀တၳဳစာအုပ္ကေလးကိုလည္း ေတြ႔ရသည္။ ထိုႏွစ္အုပ္လံုးကိုပင္ ၀ယ္ယူသူ ႐ွိသည္။ အတြင္းသို႔ ၀င္သြားေသာအခါလည္း တဌာနမွ်ကိုပင္ တေန႔ႏွင့္ ၾကည့္၍ ၿပီးႏိုင္မည္ မထင္ေခ်။ တဆယ့္ေလးဌာန တတိုက္လံုးကိုမူကား ၁၅ ရက္ခန္႔ ၾကည့္မွ စံုလင္ေပလိမ့္မည္။
စာအုပ္ဆိုင္ မ်ားျပားသေလာက္ ၀ယ္သူလည္း မ်ားျပားလွေပသည္။ နံနက္ပိုင္း စာအုပ္ဆိုင္တြင္ ၀င္ေရာက္ၾကည့္႐ႈသူ ၿပိဳးၿပိဳးေျပာက္ေျပာက္သာ ႐ွိသည္။ ကၽြန္ေတာ္ ေရာက္ေနက် ဆိုင္ႀကီးတဆိုင္မူကား တေယာက္မွ် မ႐ွိ။ ေရာင္းသူ တေယာက္ႏွစ္ေယာက္သာ ေခ်ာင္ထဲတြင္ ကုတ္ေနၾကသည္ကို ေတြ႔ရေလသည္။ သို႔ေသာ္ ေန႔လည္ပိုင္းႏွင့္ ညေနပိုင္းမ်ားတြင္မူကား ဆိုင္တိုင္းတြင္ တိုး၍မေပါက္ႏိုင္ေအာင္ စည္ကားလွေပသည္။ အမွတ္မဲ့ၾကည့္ေသာ္ ဘုရားပြဲေတာ္ႀကီးမ်ားလားဟု ေအာက္ေမ့ရသည္။ လန္ဒန္ၿမိဳ႔ေပၚ႐ွိ အလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားမွာ ေန႔လည္ပိုင္း အခ်ိန္တနာရီ အားလပ္ခ်ိန္ႏွင့္ ညေနပိုင္း အလုပ္ျဖဳတ္ခ်ိန္မ်ားတြင္ စားေရးေသာက္ေရးကို တဆယ့္ငါးမိနစ္ေလာက္ႏွင့္ အလ်င္အျမန္ၿပီးေစ၍ က်န္အခ်ိန္ကို စာအုပ္ဆိုင္မ်ားတြင္ ကုန္ေစၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အဆိုပါ အခ်ိန္မ်ားတြင္ စာအုပ္ဆိုင္မ်ား၌ တိုးႀကိတ္ေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္မူကား ထိုလူထုႀကီးကို တိုးမႏိုင္သျဖင့္ တပါးအခ်ိန္မ်ားကို ေရြး၍ စာအုပ္ဆိုင္မ်ားသို႔ သြားရေလသည္။
ေအာက္စဖို႔ၿမိဳ႔သို႔ ေရာက္သြားျပန္ေသာအခါလည္း ထိုနည္းပင္ ေတြ႔ရသည္။ ထိုၿမိဳ႔သို႔ေရာက္ေသာအခါ ကၽြန္ေတာ္သည္ စာအုပ္သစ္မ်ားကို အာ႐ံုမျပဳဘဲ စာအုပ္ေဟာင္းမ်ားကို ႐ွာေဖြလိုေသာ ဆႏၵ႐ွိသျဖင့္ တပါးဆိုင္မ်ားကို မ၀င္ဘဲ ဘေရာ့လမ္း႐ွိ ဘလက္၀ဲလ္ စာအုပ္ဆိုင္သို႔ သြားေလသည္။ ထိုဆိုင္မွာ ႐ွားပါးေသာ စာအုပ္မ်ားႏွင့္အထူးအားျဖင့္ ကမၻာ့အေ႐ွ႔ပိုင္း အာ႐ွတိုက္ႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ ေ႐ွးစာအုပ္မ်ားကို အမ်ားအျပား ေရာင္းသည္။ စာအုပ္သစ္မ်ားလည္း ေရာင္းသည္။ သို႔ေသာ္ စာအုပ္မ်ိဳးစံု မဟုတ္ဘဲ အထက္တန္း အတတ္ပညာမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ အဖိုးတန္စာအုပ္မ်ားကိုသာ ကန္႔သတ္၍ ထား႐ွိသည္။
ထိုေၾကာင့္ ထိုဆိုင္မွာ လူနည္းလိမ့္မည္ဟု ထင္မိရာ ဆိုင္တြင္းသို႔ ၀င္သြားေသာအခါ မူကား ႀကိတ္ႀကိတ္တိုး စည္ကားေနသည္ကို ေတြ႔ရေလသည္။ စာအုပ္ေဟာင္းမ်ား႐ွိေသာ အထက္ထပ္မ်ားသို႔ တက္သြားျပန္ေသာအခါလည္း စည္ကားလ်က္ပင္ ႐ွိသည္ကို ေတြ႔ရေလသည္။ စာအုပ္သစ္ဆိုင္မ်ားတြင္ လူစည္ကားသည္မွာ သာမန္အားျဖင့္ဆိုေသာ္ အံ့ၾသဖြယ္ မဟုတ္ေသာ္လည္း တအုပ္လွ်င္ ေငြငါးဆယ္၊ တရာမွ တေထာင္ႏွစ္ေထာင္အထိ ႐ွား႐ွားပါးပါး တန္ဖိုးထား၍ ေရာင္းေသာ စာအုပ္အေဟာင္းဆိုင္၌ လူစည္ကားေန သည္မွာကား အံ့ၾသဖြယ္ရာသာ ျဖစ္ေနေပသည္။
ေဇယ်
(၁၉၆၀ ခန္႔က ေသြးသာက္မဂၢဇင္းတြင္ ေဖာ္ျပပါ႐ွိသည့္ 'ထမင္းတလုပ္ စာတအုပ္' ေဆာင္းပါးမွ ေကာက္ ႏႈတ္ေဖာ္ျပသည္။)
{စာေပေလာက အေရာင္းဆိုင္ အမွတ္ ၅ စတင္ဖြင့္လွစ္ျခင္း အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ အခမဲ့ေ၀ငွေသာ စာေစာင္ငယ္မွ ကူးယူ ေဖာ္ျပပါတယ္။}
No comments:
Post a Comment