Tuesday, January 27, 2009

အိလ်အာရင္ဘတ္ (Ilya Ehrenberg)(၁၈၉၀-၁၉၆၇)
ေရးသူ- ဒဂုန္တာရာ


[၂၀၀၉ ခု၊ ဇန္န၀ါရီ ၂၆ မွာ၊ က်ေရာက္တဲ့ Ilya Ehrenberg ရဲ႔၊ ၁၁၈ ႏွစ္ေျမာက္ေမြးေန႔ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္၊ မာယာက ဒီေဆာင္းပါးကို တင္ျပလိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။]


စက္တင္ဘာလ (၁) ရက္ေန႔ (၁၉၆၇) က နာမည္ေက်ာ္ ဆိုဗီယက္စာေရးဆရာ အိလ် အာရင္ဘတ္ ကြယ္လြန္ေၾကာင္း ဆိုဗီယက္စာေရးဆရာသမဂၢ ေက်ညာခ်က္သတင္းကို 'ေစာင့္ၾကပ္မွဴး' အဂၤလိပ္သတင္းစာ၌ ဖတ္လိုက္ရသည္။ သတင္းမွာ မထင္မ႐ွားေနရာမွ ေဖာ္ျပသျဖင့္ လူမ်ား သိပ္သိပံုမရၾက။ စာေရးဆရာမ်ားပင္ မသိလိုက္ၾက။ တခ်ိဳ႔ စာေရးဆရာ မ်ားမွာ ကၽြန္ေတာ္ေျပာမွ အံ့ၾသေနၾကေပသည္။


အာရင္ဘတ္ ကြယ္လြန္ေသာ သတင္းႏွင့္ အတူပင္ အေ႐ွ႔ဂ်ာမဏီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာ္မတီမွ စက္တင္ဘာလ (၁) ရက္၊ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေန႔ ေဆာ္ၾသခ်က္ ေက်ညာစာတမ္း ကို သြားဖတ္မိလိုက္သည္။
ကၽြန္ေတာ္မွာ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လႈပ္႐ွားမႈႏွင့္ ဆက္စပ္ကာ အာရင္ဘတ္ကို သတိရလိုက္မိသည္။ သူ၏ 'န၀မလိႈင္း' အမည္႐ွိ ၀တၳဳမ်က္ႏွာဖံုးမွ ခ်ိဳးျဖဴအလံတလြင့္လြင့္ျဖင့္ လူထုႀကီး ခ်ီတက္ေနပံု ကားခ်ပ္ကို ျမင္ေယာင္လာသည္။
အာရင္ဘတ္မွာ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လႈပ္႐ွားမႈႀကီးႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသူ အႏုပညာ႐ွင္ တေယာက္ ျဖစ္ေပသည္။
ကၽြန္ေတာ္ အာရင္ဘတ္ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုမိျခင္းပင္လ်င္ ကမၻာၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္႐ွားမႈႀကီးႏွင့္ ဆက္စပ္လ်က္႐ွိေပသည္။ ၁၉၅၁ က တ႐ုတ္ျပည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီႏွင့္ အျခား ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ ျပည္သူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ဖိတ္ၾကားခ်က္ျဖင့္ ဆရာႀကီးသခင္ ကိုယ္ေတာ္မိႈင္း ေခါင္းေဆာင္ေသာ မိတ္ဆက္အဖြဲ႔တြင္ ပါ၀င္ကာ တ႐ုတ္ျပည္သို႔ ေရာက္ခဲ့ဘူး သည္။ ထိုအခါက ပီကင္းၿမိဳ႔တြင္ (၁၀) ရက္ခန္႔ ၾကာခဲ့သည္။
တေန႔ ပီကင္း၌ ႏိုင္ငံတကာမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီ၀င္မ်ားႏွင့္ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပႆနာမ်ားကို ေဆြးေႏြးလ်က္႐ွိစဥ္ ဆိုဗီယက္စာေရးဆရာတေယာက္က ျမန္မာ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ႏွင့္ ေတြ႔လိုပါသည္ဟု အေၾကာင္းၾကားလာသည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ ေဆြးေႏြပြဲၿပီးလ်င္ပင္ တည္းခိုရာ ပီကင္းေဟာ္တယ္သို႔ ျပန္ခဲ့ ၾကသည္။ ဆိုဗီယက္စာေရးဆရာမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏွင့္ တေဟာ္တယ္တည္း ေနသူပင္ ျဖစ္သည္။

(၂)
ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔၀င္စာေရးဆရာမ်ားႏွင့္ ေတြ႔လိုေသာ ဆိုဗီယက္စာေရးဆရာ မွာ အျခားမဟုတ္။ အိလ်အာရင္ဘတ္ ျဖစ္ေနေလသည္။ ကၽြန္ေတာ္ႏွစ္သက္ေသာ 'ပဲရစ္ၿမိဳ႔က်ဆံုးခန္း' [ျမသန္းတင့္က 'ပါရီက်ဆံုခန္း' အမည္ျဖင့္ ၁၉-- က ဘာသာျပန္စာအုပ္ ထြက္ဖူးတယ္- မာယာ။] ၀တၳဳေရးသူပင္။ အာရင္ဘတ္ႏွင့္ အခန္းကပ္ တည္းခိုေနသူ ခ်ီလီျပည္မွ ကဗ်ာဆရာ ပါဘလိုနီ႐ူဒါက မိတ္ဆက္ေပး၍ သိရသည္။ နီ႐ူဒါက အဂၤလိပ္ဘာသာ တတ္သူျဖစ္၍ စကားျပန္အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရာက္သြားေသာအခါ အခန္း၀မွေန၍ ကဗ်ာဆရာ နီ႐ူဒါက ဆီးႀကိဳကာ 'အာရင္ဘတ္က မိတ္ေဆြမ်ားကို ေစာင့္ေနပါတယ္-ႂကြပါ' ဟု အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ႏႈတ္ဆက္ ေျပာဆိုသည္။ ကုလားထိုင္တြင္ ထိုင္မိၾကေသာအခါ နီ႐ူဒါက 'ျပင္သစ္စကားေျပာပါသလား' ဟု ေမးသည္။
'အဂၤလိပ္စကားေျပာပါတယ္'
'ဒါျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္က စကားျပန္အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ပါမယ္'
ထို႔ေနာက္ နီ႐ူဒါက အခန္းထဲ႐ွိ အာရင္ဘတ္၊ သူ၏ဇနီး၊ နီ႐ူဒါဇနီး စသည္တို႔ျဖင့္ မိတ္ဆက္ေပးသည္။ ကၽြန္ေတာ္ကလည္း ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္း၊ အမ်ိဳးသမီး ပါလီမန္ အမတ္၊ လြတ္လပ္ေရးအမိ်ဳးသမီးအဖြဲ႔ဥကၠဌ ေဒၚခင္လွ တို႔ႏွင့္ အသီးသီး မိတ္ဖြဲ႔ေပးလိုက္သည္။
အာရင္ဘတ္မွာ အသက္ (၆၀)ခန္႔ ႐ွိ၍ အသားကနီနီ၊ ဆံပင္မွာ ႐ွည္၍ ေပ်ာ့အိျဖဴလြလြ၊ ႏွင္း၀တ္သရဖူ ေဆာင္းထားသည္။ ကိုယ္ေနကိုယ္ဟန္မွာ ခပ္ကိုင္းကိုင္း၊ မ်က္လံုးမွာ တစံုတရာကို စူးစိုက္ေငးၾကည့္ေနသည့္အသြင္၊ စကားေျပာေသာအခါ လူကို တိုက္႐ိုက္ မၾကည့္ဘဲ အေ႐ွ႔သို႔ စူးစိုက္ကာ၊ ေ၀းလံေသာအရပ္ေဒသ တခုခုဆီသို႔ ေၿမႇာ္ေငးၾကည့္ေနသလို၊ ခပ္ေၾကာင္ေၾကာင္၊ ခပ္စင္းစင္း၊ သူသည္ ဘယ္အရပ္သို႔ စိုက္ေငးေနသလဲ။ အတိတ္သို႔လား၊ အနာဂတ္သို႔လား၊ လူအသိရခက္ေသာ လွ်ိဳ႕ ၀ွက္ခ်က္မ်ားျဖင့္ မိႈင္းေ၀ရီေန၏။ သူသည္ မီးခိုးေရာင္ သကၠလပ္အက်ႌကို ၀တ္ထားသည္။ သူ၏ အမူအရာမွာ ခပ္မႈန္မႈန္ ခပ္မိႈင္းမိႈင္း၊ ကၽြန္ေတာ္စိတ္ထဲတြင္ လွ်ိဳ႕ ၀ွက္ခ်က္မ်ားျဖင့္ ႁပြမ္းေသာ ကဗ်ာဆရာႀကီးႏွင့္ ပိုတူေနသည္ဟု ခံစားေနမိသည္။ တကယ္ကလည္း သူသည္ ငယ္စဥ္က ကဗ်ာဆရာ ျဖစ္သည္။ သူ၏၀တၳဳမ်ားထဲမွ ဇာတ္ေကာင္မ်ားႏွင့္လည္း မတူ။ သူ၏ နာမည္ေက်ာ္ 'မုန္တိုင္း' ၀တၳဳထဲမွ ဆာဂီမွာ သြက္လက္လႈပ္႐ွား၏။ တက္ႂကြ၏။ သို႔ေသာ္ စကားေျပာေသာအခါမူ စူး႐ွခၽြန္ထက္၍ ျမႇားကဲ့သို႔ ေလးကိုင္းမွ ခါထြက္လာ၏။ သူသည္ ၀တၳဳေရးဆရာႀကီး တေယာက္ျဖစ္သည္။
နီ႐ူဒါမွာ ကဗ်ာဆရာျဖစ္ေသာ္လည္း အာရင္ဘတ္ေလာက္ ကဗ်ာဆရာႏွင့္မတူ။ နီ႐ူဒါမွာ အသက္ (၄၅)ႏွစ္ခန္႔႐ွိ၍ အရပ္အေမာင္းေကာင္းေကာင္း၊ ကိုယ္လံုးကိုယ္ထည္ ႀကီးမားေတာင့္တင္းသည္။ မ်က္ႏွာထားခ်ိဳသည္။ သူ႔ဇနီးမွာလည္း သူကဲ့သို႔ပင္ မ်က္ႏွာထား ခ်ိဳခ်ိဳ၊ ျပံဳးျမျမ ေဖာ္ေ႐ြသည္။ သူမသည္ ဂါ၀န္အစိမ္းရင့္ႀကီး ၀တ္ထားသည္။
အာရင္ဘတ္၏ဇနီးမွာ ဂါ၀န္အ၀ါေဖ်ာ့ေဖ်ာ့၀တ္၍ လည္တြင္ ပုလဲကံုးဆြဲထားသည္။ သူမသည္ ျပင္သစ္စကားတတ္သည္။ အာရင္ဘတ္မွာ ဥေရာပတခြင္ ျပဲျပဲစင္ လည္ဘူး၊ ေနဘူး သည္။ ျပင္သစ္တြင္ကား ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနသည္။ သူ၏ 'ပဲရစ္ၿမိဳ႔က်ဆံုးခန္း' ၀တၳဳမွာ စစ္မျဖစ္မီ ေခတ္ကာလ ပဲရစ္ၿမိဳ႔သ႐ုပ္ေပၚသည္ဟု ထင္႐ွားေပသည္။ ဒုတိယကမၻာစစ္မျဖစ္ခင္ ဖက္ဆစ္မ်ား ႂကြထလာေသာကာလ၌ ျပင္သစ္ျပည္တြင္ ဆို႐ွယ္လစ္၊ ကြန္ျမဴနစ္မ်ား ေပါင္းကာ 'ညီညြတ္ေရးတပ္ေပါင္းစု' ဖြဲ႔ၾကသည္။ ထို႔ေနာက္ ယင္းညီညြတ္ေရး ၿပိဳကြဲသြားကာ နာဇီတို႔ ၀င္လာၾကသည္။ နာဇီတို႔လက္ က်သြားေသာ ပဲရစ္ၿမိဳ႔ေတာ္ႀကီးကို ျမင္လာမိသည္။ အာရင္ဘတ္သည္ပင္လ်င္ ပဲရစ္ၿမိဳ႔က်ခ်ိန္၌ သူသည္ ပဲရစ္တြင္ ႐ွိေနေပသည္။
'လူတေယာက္မွ် မ႐ွိေတာ့။ ပဲရစ္ၿမိဳ႔ မဟုတ္ေတာ့ၿပီ။ ပြန္ပီ (ေရာမေခတ္က ပ်က္စီးသြား ေသာ ၿမိဳ႔) ျဖစ္ေနေပၿပီ။ မိုးမဲႀကီး ႐ြာသြန္းေန၏။ ေရနံမ်ား အားလံုး မီး႐ိႈ႔ခဲ့ၾကသည္။ လမ္းေဒါင့္၌ အမ်ိဳးသမီးကေလးသည္ ေျခက်ိဳးေသာ စစ္သားကို ဖက္ထား၏။ သူမ၏ ပါးျပင္မွ မ်က္ရည္မဲမ်ား က်ဆင္းလာသည္' စသည္ျဖင့္ သူ႔အတၳဳပၸတိ 'စစ္ျဖစ္စ' ၌ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ထားေပသည္။
အာရင္ဘတ္မွာ ယူကရိန္းျပည္သား ေရ၀တီစပ္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သူ႔အတၳဳပၸတိစာအုပ္၌ ဖတ္ရသည္။ ငယ္စဥ္ဘ၀က ေမာ္စကို၌ ႀကီးျပင္းခဲ့သည္။ သူသည္ အထက္တန္းေက်ာင္းသို႔ပင္ မေရာက္ေပ။ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ေသာ အမ်ိဳးသမီးေလးက 'ဆရာႀကီးရဲ႔ ပညာေရး' ဟု ေမးၿပီး ပံုစံစာ႐ြက္၌ ျဖည့္မည္ျပဳေသာအခါ အာရင္ဘတ္က 'အလယ္တန္း၊ အလယ္တန္း ေတာင္ မေအာင္ပါဘူး' ဟုေျဖသည္။
ေကာင္မေလးက မ်က္ႏွာပ်က္ကာ 'က်မ ေလးေလးနက္နက္ ေမးေနပါတယ္႐ွင္'
'က်ဳပ္ကလဲ ေလးေလးနက္နက္ ေျဖေနတာပါဘဲ'
'က်မကို ရယ္စရာ မလုပ္ပါနဲ႔၊ က်မ ဆရာႀကီးစာေပေတြ ဖတ္ေနတာပါ။ သန္းေခါင္ စာရင္းဟာ အေရးႀကီးတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ ကိစၥရပ္ပါ၊ ဘာျဖစ္လို႔ က်မကို ေကာင္းေကာင္း မေျပာခ်င္ရတာလဲ႐ွင္'
အမ်ိဳးသမီးေလးသည္ အေစာ္ကားခံရသည္ဟု ယူဆကာ ထြက္သြားသည္ဟု သူ၏စာအုပ္၌ ေရးသည္ကို ဖတ္ရဘူးသည္။ အာရင္ဘတ္သည္ ေက်ာင္းပညာဘက္၌ အထက္တန္း မေရာက္ေသာ္လည္း ငယ္စဥ္ကတည္းက စာေပ၊ အႏုပညာဗီဇေလးကား မ်ိဳးေစ့ တည္လာခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ အလယ္တန္းေက်ာင္းသားဘ၀က 'ေရာင္ျခည္သစ္' လက္ေရးမဂၢဇင္း ၌ စာတည္းအျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ေပသည္။ သူ၏ ကဗ်ာစာအုပ္မွာ အသက္ ၁၉ႏွစ္အ႐ြယ္က ျပင္သစ္ျပည္၌ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ သူ႔ေငြျဖင့္သူ ပံုႏွိပ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ႐ု႐ွျပည္႐ွိ ကဗ်ာဆရာ မ်ားထံသို႔ စာတိုက္မွ ပို႔သည္။ ဆိုင္၌ကား စာအုပ္ ၁၆ အုပ္သာ ေရာင္းရသည္။ စာအုပ္ထြက္ၿပီး မၾကာမီ သူ႔သမီးဦးကေလး ေမြးသည္။ သူ၏ အႏုပညာ အသီးအပြင့္ႏွင့္ လူ႔ဘ၀၏ အသီးအပြင့္ကား ဆက္စပ္ေႏွာင္ဖြဲ႔လ်က္ ႐ွိေပသည္။
ၾကီးလာေသာအခါမူကား အာရင္ဘတ္သည္ စကားေျပမ်ားသာ အေရးမ်ားေလသည္။ သူ အသက္ ၃၀ အ႐ြယ္က ထုတ္ေ၀ေသာ 'ဂ်ဴလီယိုဂ်ဴရင္းႏိုတိုး' ၀တၳဳကား ကၽြန္ေတာ္ မဖတ္ဖူးေပ။ ယင္း၀တၳဳေၾကာင့္ပင္ အာရင္ဘတ္သည္ ေက်ာ္ၾကားကာ စာေရးဆရာအျဖစ္ ေအာင္ျမင္လာျခင္း ျဖစ္ေပသည္။

(၃)
အာရင္ဘတ္က ပန္းစိုက္အိုးကို စူးစိုက္ေငးၾကည့္ကာ ေဆးျပင္းလိပ္ကို ဖြာလ်က္ 'ေန႔လည္စာ ကၽြန္ေတာ္တို႔နဲ႔အတူ သံုးေဆာင္ပါ' ဟု ဆိုသည္။
ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္းက 'မိတ္ေဆြျဖစ္ေပါ့ကြာ' ဟု ကၽြန္ေတာ့္ဘက္လွည့္ကာ ေျပာလိုက္သည္။
အခန္းထဲ၌ပင္ စားရန္ ေန႔လည္စာမ်ားကို မွာလိုက္သည္။
အာရင္ဘတ္မွာ ျမန္မာစာေပအေၾကာင္း ေမးသည္။ သူသည္ ျမန္မာစာေပကို စိတ္၀င္စားသည္။ ထိုအခါက ကၽြန္ေတာ္မွာ အသက္ (၃၀) အ႐ြယ္ ႐ွိေနသည္။ သူက ေခတ္သစ္စာေပအေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ့္အား ေမးေနသည္။ ကၽြန္ေတာ္ကလည္း တတ္ႏိုင္ သေလာက္ အက်ဥ္း႐ံုးကာ ေျပာျပရသည္။
'ယခုေခတ္သစ္ ျမန္မာ၀တၳဳေတြက အဘယ္အေၾကာင္းအရာေတြကို အေျခခံေရးၾက သလဲ' ဟု သူက ေမးသည္။ အရင္း႐ွင္လူ႔ေဘာင္ေအာက္႐ွိ ျမန္မာစာေရးဆရာမ်ား ရင္ဆိုင္ရေသာ ျပႆနာမ်ားကို အႁမြက္ေလာက္ ႐ွင္းျပလိုက္သည္။
'ခင္ဗ်ား ကဗ်ာေတြ ၀တၳဳေတြ ေရးေတာ့ ဘယ္ဘာသာနဲ႔ ေရးသလဲ၊ အဂၤလိပ္လို ေရးသလား' ဟု အာရင္ဘတ္က ကၽြန္ေတာ့္အား ေမးသည္။ ကၽြန္ေတာ္က ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ေရးေၾကာင္း ေျပာျပရသည္။
နီ႐ူဒါက သူ၏ဇနီးဘက္သို႔ လွည့္ကာ 'ျမန္မာေတြက အဂၤလိပ္စာ တတ္ၾကတယ္' ဟု ဆိုၿပီး တဖန္ ကၽြန္ေတာ့္အား 'ခင္ဗ်ား ဘယ္မွာ ပညာသင္သလဲ၊ အဂၤလန္မွာလား'
'မဟုတ္ပါဘူး၊ ျမန္မာျပည္ပါ'
နီ႐ူဒါက ဆက္လက္ကာ 'ကၽြန္ေတာ္က ရန္ကုန္မွာ တႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္ ေနဘူးတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္သားေတြနဲ႔ စကားေျပာရတာ ၀မ္းသာတယ္'
သူ႔ဇနီးသည္က သူ႔ကို ၾကည့္၍ ျပံဳးေနသည္။
'၁၉၂၇ ေလာက္က ရန္ကုန္မွာ ခ်ီလီေကာင္စစ္၀န္အျဖစ္နဲ႔ ေနဘူးတယ္' ဟု အတိတ္ကို သတိရဟန္ျဖင့္ သူက ေျဖလိုက္သည္။
'အဲဒီတုန္းက ဘယ္မွာေနသလဲ'
နီ႐ူဒါက ေတြလ်က္ 'ကလားဘတ္စတီးမွာေနတယ္၊ အိမ္ကၾကည့္လိုက္ယင္ ေ႐ႊေရာင္ ၀င္းေနတဲ့ ေ႐ႊတိဂံုေစတီႀကီးကို လွမ္းျမင္ရတယ္'
အာရင္ဘတ္၏ဇနီးက ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ားအေၾကာင္း ေမးရင္း နီ႐ူဒါက ဆံထံုးႏွင့္ သနပ္ခါးမွာ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ခ်စ္စဖြယ္အဂၤါရပ္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာျပေနသည္။ နီ႐ူဒါ ေနခဲ့ေသာေခတ္မွာ ဆံထံုးႀကီး ေခတ္ျဖစ္သည္။
နီ႐ူဒါႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ စကားေကာင္းေနၾကခိုက္၊ နီ႐ူဒါ၏ဇနီးက ခရင္းကို ကိုင္ရင္း စကားအမွ်င္မျပတ္ေသာ ကၽြန္ေတာ့္ဘက္လွည့္ကာ 'ျမန္မာကဗ်ာဆရာ စားပါဦး၊ နီ႐ူဒါနဲ႔ခ်ည့္ စကားေျပာမေနနဲ႔ေလ' ဟုေျပာၿပီး တဖန္ နီ႐ူဒါဘက္လွည့္လ်က္ 'နီ႐ူဒါ- ဒီက ျမန္မာမိတ္ေဆြ အစာ, စားပါေစဦးလားကြယ္' ဟု ေျပာေနသည္။ သူမက ရင္းႏွီးစြာပင္ ေျပာဆိုသည္။
'ျမန္မာျပည္မွာ တႏွစ္ၾကာေပမယ့္ ဘယ္မွ မေရာက္လွပါဘူး၊ ပဲခူးနဲ႔ ေမာ္လၿမိဳင္ဘဲ ေရာက္ဘူးတယ္၊ ျမန္မာျပည္ဟာ သာယာလွပတယ္၊ လူေတြက သေဘာေကာင္းတယ္၊ ႐ိုးသားတယ္၊ ေဖာ္ေ႐ြတယ္၊ သၾကၤန္ေရပက္တာ သိပ္ေပ်ာ္႐ႊင္စရာေကာင္းတယ္'
ကၽြန္ေတာ္က ျဖတ္လ်က္ 'အဲဒီတုန္းက ကဗ်ာေတြ ေရးေနၿပီလား'
နီ႐ူဒါ၏ ဇနီးက 'သူ႔ကဗ်ာေတြဟာ သည္ေလာက္ေက်ာ္ၾကားျခင္း မ႐ွိေသးပါဘူး၊ ကဗ်ာေတြကလဲ အခ်စ္ကဗ်ာေတြပါ ႐ွင္' ဟု ရယ္ေမာ၍ ေျပာေန၏။
'ေရႊေရာင္လို လွပ၀င္းေတာက္တဲ့ ပိေတာက္ပန္းကို သတိရတယ္' ဟု နီ႐ူဒါက ျမန္မာျပည္ကို တသလ်က္ ႐ွိသည္။ သူက 'ဘေဒါက္' ဟု ပိေတာက္ပန္းကို ၿပီၿပီသသ ေခၚသည္။ သူသည္ အာရင္ဘတ္ဘက္ လွည့္ကာ ပိေတာက္ပန္း၏ အလွအပအေၾကာင္းကို ႐ွင္းျပေနသည္။
အာရင္ဘတ္က ကၽြန္ေတာ့္အား ေမွးစင္းေသာ အၾကည့္ျဖင့္ ၾကည့္ကာ 'ခင္ဗ်ားေကာ ပိေတာက္ပန္းအေၾကာင္း ကဗ်ာေရးသလား'
ကၽြန္ေတာ္က ပိေတာက္ပန္းကဗ်ာ (၂) ပုဒ္ ဖြဲ႔ဘူးေၾကာင္း၊ ျမန္မာကဗ်ာဆရာဆိုလွ်င္ ပိေတာက္ပန္းဘြဲ႔ မဖြဲ႔ႏြဲ႔သူ မ႐ွိေၾကာင္း ေျပာျပရသည္။ ကၽြန္ေတာ္က ၁၉၄၈ ေလာက္က ေရးေသာ 'ပဌမ ပိေတာက္ကဗ်ာ' ကို အက်ဥ္း႐ံုး ဘာသာျပန္ ေျပာျပရသည္။
ထို႔ေနာက္ ကဗ်ာအေၾကာင္း ေရာက္သြားသည္။ နီ႐ူဒါႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္မွာ ကာရန္လြတ္လပ္ေရးႏွင့္ အေၾကာင္းအရာအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးမိၾကသည္။
နီ႐ူဒါ၏ ဇနီးက ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္းဘက္လွည့္ကာ 'အခုလို အသက္အ႐ြယ္ႀကီးတဲ့ ျမန္မာကဗ်ာဆရာႀကီးနဲ႔ ေတြ႔ရတာ သိပ္၀မ္းသာပါတယ္၊ ကဗ်ာတပုဒ္ေလာက္ ႐ြတ္ဆိုျပဖို႔ ဆရာႀကီးကို ေတာင္းပန္ပါတယ္'
အႀကိမ္ႀကိမ္ ေတာင္းပန္ေသာ္လည္း ဆရာႀကီးက ႐ြတ္ဆိုမျပေခ်။ ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္းက ကၽြန္ေတာ့္အားျပံဳးကာ 'မဟုတ္တာကြာ၊ ဆရာမဆိုတတ္ပါဘူး၊ ကေလးကလား'
ကၽြန္ေတာ္က ယေန႔ေခတ္၌ ကဗ်ာကို အသံအေနအထားျဖင့္ ႐ြတ္ဆိုျခင္းအေလ့ မ႐ွိေၾကာင္း၊ ဖတ္ရန္သာ ေရးၾကေၾကာင္း ႐ွင္းျပသည္။
အာရင္ဘတ္က ဆရာႀကီးအား ႐ု႐ွားျပည္မွ ေကာ့ဆက္အမ်ိဳးသား အဖိုးႀကီးႏွင့္ တူေၾကာင္း ေျပာျပေလသည္။
ထို႔ေနာက္ အာရင္ဘတ္က ႐ု႐ွားမွလာေသာ ငါးဥကေလးမ်ားကို စားရန္ေျပာသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း ငါးေသတၱာန႔ံ႐ွိေသာ မဲမဲငါးဥအလံုးကေလးမ်ားကို ေပါင္မံု႔ႏွင့္ စားလိုက္ၾကသည္။ အနီေရာင္ ငါးဥမ်ား ထပ္မွာျပန္သည္။ ဥေရာပ၌ကား 'ေကဗားရ္' ေခၚ ငါးဥမ်ားမွာ အဖိုးတန္၍ ဆင္းရဲသားမ်ား အရသာမခံတတ္ဟု အဆို႐ွိသည္။
ယင္း ငါးဥမ်ားကို စားရင္း အာရင္ဘတ္က ျမန္မာျပည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္႐ွားမႈ အေၾကာင္းကို ေမးျမန္းေနေလသည္။ အာရင္ဘတ္ႏွင့္ နီ႐ူဒါမွာ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လႈပ္႐ွားမႈ၌ ေတာက္ေလွ်ာက္ တက္တက္ႂကြႂကြ ပါ၀င္လႈပ္႐ွားလာသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ အာရင္ဘတ္မွာ ကြယ္လြန္သည့္ေန႔အထိ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီ၏ ဒုတိယ ဥကၠဌျဖစ္ေပသည္။

ပထမပိုင္းၿပီး။
[စာဖတ္သူတို႔ ၿငီးေငြ႔မည္ စိုးသျဖင့္ မာယာက မူရင္းေဆာင္းပါးကို တ၀က္ခြဲကာ ႏွစ္ပိုင္း ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယပိုင္းကို ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမယ္။]

Monday, January 26, 2009

ေကာင္းကင္စိတ္နဲ႔ ေျမလိုက်င့္တဲ့ ဧည့္သည္ႀကီး{၂}
ေရးသူ- ေနျခဴး

ဒီလိုနဲ႔ ဆရာႀကီးနဲ႔အတူ (၅)ေဆာင္မွာေနရင္း ၁၉၉၃၊ ႏိုဝင္ဘာ၊ ၁၉ ရက္မွာ ဆရာႀကီး အသက္(၆ဝ) ျပည့္တယ္။ (၆ဝ) ျပည့္အမွတ္တရအေနနဲ႔ သူကဗ်ာတစ္ပုဒ္ဖြဲ႕တယ္။ ကဗ်ာကတိုတိုေလးပါ။ ဒါေပမဲ့ ဒီ ကဗ်ာေလးဟာ သူအက်ဥ္းခံကာလမွာ ပထမဆံုး ဖြဲ႕တဲ့ကဗ်ာေလးလို႔ ေျပာပါတယ္။
''ငါကြ၊ ငါဟ
ဘာကမွ ႐ွာမရ
မာန ျပာက်
စာနာမွ်သည္
လငပုတ္ဖမ္း လြတ္ခဲ့ၿပီ...''တဲ့။ ဒါပါပဲ။ ဒီကဗ်ာေလးကို က်ေနာ္နဲ႔အတူ တျခား ရဲေဘာ္ေတြကိုလည္း ႐ြတ္ျပတယ္။ အျပင္ထုတ္ထားခ်င္တယ္လို႔လည္းေျပာတယ္။ ခက္တာက အဲဒီကာလ ေထာင္တြင္း အေျခအေနက အေနအထိုင္ေတာ္ေတာ္ၾကပ္တဲ့ကာလ။ စာအုပ္ဖတ္ခြင့္ အ႐ွင္းမ႐ွိ။ စာေရးဖို႔ ဆိုတာ ေဝးေရာ။ စာ႐ြက္ဆိုရင္ ေထာင္ဝင္စာမုန္႔ထုပ္ထဲပါတဲ့ တံဆိပ္ေတာင္ ေဖာက္ထုတ္ထားၾကတာ။ က်ေနာ္တို႔လက္ထဲ ေဘာပင္တစ္ေခ်ာင္းမိရင္ ေသနတ္တလက္မိသေလာက္ကို အျပစ္ႀကီးတာ။ အဲဒီကာ လမွာ သူ႕ကဗ်ာကို အျပင္ထုတ္ဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္သေလာက္ ႐ွိေနတယ္။


ဒါေပမဲ့ အင္းစိန္ မွာေနတဲ့ ႐ိုး႐ိုး အက်ဥ္းသားတစ္ေယာက္ လြတ္ရက္ေစ့ခါနီးၿပီ။ သူ႔ကို အက်ိဳးအေၾကာင္းေျပာၿပၿပီး သူ႕အကႌ်ခ်ဳပ္႐ိုး ေၾကာင္းထဲ သူ႐ွာေပးတဲ့မွင္တံေလးနဲ႔ ျခစ္ျခစ္ကုတ္ကုတ္ေရးၿပီး ထည့္လိုက္တယ္။ သူလြတ္ေတာ့ အဲဒီ့ အကႌ်ဝတ္ၿပီးထြက္သြားေလရဲ႕။ ေနာက္ ဆရာႀကီးမိသားစုေထာင္ဝင္စာလာေတာ့ အဲဒီ့ကဗ်ာေလး အိမ္ ေရာက္သြားၿပီဆိုေတာ့ ေတာ္ေတာ္ဝမ္းသာသြားၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၁၉၉၇ က်ေနာ္ လြတ္ေတာ့ ဆရာႀကီး ကဗ်ာစာအုပ္ထုတ္တဲ့အထဲ အဲဒီကဗ်ာေလးပါတာ မေတြ႕ဘူး။ ဒါနဲ႔ဆရာႀကီးကိုေမးၾကည့္ေတာ့ သူက ''ေအး..ဒီကဗ်ာေလး အသိမ္းလြန္ၿပီးေပ်ာက္ေနတယ္။ ငါလည္း မမွတ္မိေတာ့ဘူး'' တဲ့။ က်ေနာ္ အလြတ္ရေသးတယ္ဆိုေတာ့ သူဝမ္းသာအားရ ေရးမွတ္သြားတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္အနားမွာ ကိုယဥ္မင္းပိုက္ ႐ွိေနေတာ့ ဆရာႀကီးက သူ႕ကို ကဗ်ာေလးျပၿပီး ေနာက္တစ္ခါ ထပ္႐ိုက္ရင္ထည့္ရေအာင္လို႔ ေျပာလိုက္ တယ္။ ခုထိ ထည့္ျဖစ္၊ မထည့္ျဖစ္ က်ေနာ္မသိဘူး။

ဒီလို ဆရာႀကီးနဲ႔ (၅) ေဆာင္မွာ အတူေနၾကတုန္း မွတ္မွတ္ရရေလးတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ေသးတယ္။ ၁၉၉၄၊ ၾသဂုတ္လေလာက္မွာ ထင္ပါရဲ႕။ အဲဒီတုန္းက ဆရာႀကီးနဲ႔က်ေနာ္ေနရတာ အခန္းမတူဘူး။ သူက (၃)၊ က်ေနာ္က (၄)ခန္း။ တစ္ခန္းထဲအတူတူေနရဖို႔ ဆရာႀကီးေရာ၊က်ေနာ္ေရာ ေထာင္မွဴးေစာထြန္းကို အႀကိမ္ႀကိမ္တင္ျပၾကေပမဲ့ မရခဲ့ဘူး။ ေထာက္လွမ္းေရးတင္ျပရဦးမယ္တို႔၊ ႐ံုးခ်ဳပ္ထိတင္ရမွာတို႔နဲ႔ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျပခဲ့တာ(၁) ႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္႐ွိၿပီ။

တစ္ေန႔ေတာ့ (၄) ခန္းမွာအတူတူေနတဲ့ ကိုကိုႀကီး(ျမမႏၲလာ)နဲ႔ ကိုေက်ာ္ေငြတို႔ “Food Poison” ျဖစ္ၾကတယ္။ အန္လဲအန္၊ ဝမ္းလည္းသြား ၾကတယ္။ ျဖစ္တဲ့ အခ်ိန္က တန္းပိတ္ၿပီး ည (၇)နာရီေလာက္မွာျဖစ္တာ။ အဲဒီေန႔ကေတာင္ အသား အစား ငါးေၾကာ္ေကြၽး တဲ့ေန႔။ (တစ္ပတ္မွာ တစ္ခါေကြၽးတာ။) ညေနခင္း ငါးေၾကာ္နဲ႔ထမင္းစားၾက ေတာ့ ငါးကအေပၚယံက်က္ ေပမဲ့ အတြင္းပိုင္းမက်က္ဘူး။ ေသြးစေသြးနေလးေတြ ေတြ႕ရတယ္။ အဲဒါစားလို႔ (အခန္႔လဲမသင့္လို႔) ခုလုိျဖစ္ တာပါ။ ဒါကိုတာဝန္က်ဝန္ထမ္းေခၚၿပီး ေဆး႐ံုအေၾကာင္း ၾကား ေပးဖို႔ေျပာလိုက္ေတာ့ ေထာင္မွဴးေစာထြန္း ေရာက္ခ်လာၿပီး ''မင္းတို႔က အစားအေသာက္မွ မဆင္ျခင္ၾကတာ၊ အခုေတာ့ ဟိုလူကယ္ပါ၊ ဒီလူကယ္ပါ နဲ႔ ဇာတ္လမ္းကို႐ႈတ္တယ္..'' ဆိုၿပီး ေအာ္ႀကီး ဟစ္က်ယ္ လုပ္ပါေတာ့တယ္။

က်ေနာ္လည္း ေထာင္းကနဲ႔ ေဒါသထြက္သြားၿပီး ''ေထာင္မွဴး - ခင္ဗ်ား ဘာသိလို႔ ေျပာေနတာလဲ။ အခုျဖစ္တာ အစားေသာင္းက်န္းလို႔ မဟုတ္ဘူး။ ခင္ဗ်ားတို႔ေထာင္က ေပးတဲ့ငါးေၾကာ္ မက်က္လို႔ျဖစ္တာ။ အပိုေတြေလွ်ာက္ေျပာမေနနဲ႔။ အေရး ႀကီးတာ ေဆး႐ံုအျမန္ပို႔ေပး'' လို႔ေျပာခ်လိုက္တယ္။ ေထာင္းမွဴးေစာထြန္းကလည္းမခံဘူး။ ''မင္းက ငါ့ကို ျပန္ေျပာရေအာင္ ဘာေကာင္မို႔လုိ႔လဲ။ အက်ဥ္းသားက ငါ့ကို ဘာမွျပန္ေျပာစရာမ႐ွိဘူး။ မင္းကိုအေရးယူ လိုက္လို႔ရ တယ္။ အခုထုတ္႐ိုက္ပစ္လိုက္မယ္..'' ဘာညာဆိုၿပီး ႐ွဴး႐ွဴး႐ွား႐ွားျပန္ေအာ္တယ္။ က်ေနာ္ ကလည္း ''အက်ဥ္းသားလဲလူပဲ။ ခင္ဗ်ားသတိၱ႐ွိရင္ထုတ္႐ိုက္စမ္းပါ။ သတ္ပစ္လုိ႔ရတယ္။ က်ဳပ္ကလံုးဝ ဂ႐ုစိုက္ တဲ့ေကာင္မဟုတ္ဘူး။ ခင္ဗ်ားတို႔ဘက္ကမွားတာကို ကာကြယ္ခ်င္တာနဲ႔ ဟိုဟုိဒီဒီအျပစ္ေလွ်ာက္ဖို႔ခ်င္ ေသးတယ္။ အခုေဆး႐ံုအျမန္အေၾကာင္းၾကားေပး..''ဆိုၿပီး စိတ္ထဲ႐ွိရာေဖာက္ခြဲပစ္လိုက္တယ္။ ၿပီး ေတာ့ ဆက္ၿပီး ဝုန္းဒိုင္းႀကဲလိုက္ေတာ့ ေထာင္မွဴးထြက္သြားတယ္။

ကိုကိုႀကီးတို႔အေျခအေနက ဆက္တိုက္ အန္၊ ဝမ္းလည္းသြားဆိုေတာ့ ေတာ္ေတာ္ပင္ပန္း ႏြမ္းနယ္ ေနၿပီ။ အဲဒါကို စိုးရိမ္တာေရာ၊ လူကိုႏိုင့္ထက္စီး နင္းလာေဟာက္တာကိုေရာေၾကာင့္ က်ေနာ္ေဒါသ အထြတ္အထိပ္ျဖစ္ေနတာ။ လူေပါင္း (၁၂ဝ)ေလာက္႐ွိ တဲ့ က်ေနာ္တို႔အခန္းလည္း အားလံုးတိတ္ဆိတ္ေနၾကတယ္။ ဟိုဖက္ ဆရာႀကီးတို႔အခန္းကေတာင္ က်ေနာ္ နဲ႔ေထာင္မွဴး အျပန္အလွန္ေအာ္ဟစ္ေနၾကတာကို အတုိင္းသား ၾကားေနရတယ္။ ခဏေနေတာ့ ဝန္ထမ္း ေတြေရာက္လာၾကၿပီး က်ေနာ္႕ကို စားမတတ္၊ ဝါးမတတ္ ဝိုင္းၾကည့္ေနၾကတယ္။ ေတာက္တခတ္ခတ္၊ တုတ္တကိုင္ကိုင္နဲ႕။ က်ေနာ္လည္းမထူးဘူးဆိုၿပီး ''အေရးေပၚလူနာ၊ အေရးေပၚလူနာ..''ဆိုၿပီး ဆက္ တိုက္ အသံကုန္ဟစ္ေအာ္ေနလိုက္တယ္။ ဒီေတာ့မွ တံခါးလာဖြင့္ၿပီး ကိုကိုႀကီးတို႔ကို ေဆး႐ံုေခၚသြား တယ္။ ေဆး႐ံုေရာက္ၿပီး အငံရည္သြင္းၿပီး သက္သာ သြားတယ္လို႔ ေနာက္ပိုင္းျပန္သိရတယ္။

ေနာက္တစ္ေန႔မနက္ တန္းဖြင့္ဖြင့္ခ်င္း ဆရာႀကီး က်ေနာ္႕ဆီေရာက္လာတယ္။ ညကျဖစ္ပ်က္ပံုေမးလို႔ က်ေနာ္အေသးစိတ္ျဖစ္ေၾကာင္းကုန္စင္ ေျပာျပလိုက္တယ္။ ''ညက ေထာင္မွဴးအေတာ္႐ွက္သြားတယ္။ မင္းကို အေရးယူမယ္လို႔ ေျပာသံၾကားတယ္'' လို႔ သူ မ်က္ႏွာမသာမယာနဲ႔ ေျပာတယ္။ က်ေနာ္က
''ယူပေစ၊ ဂ႐ုမစိုက္ဘူး။ ဒီကိစၥ က်ေနာ္လံုးဝမမွားဘူး။ သူတို႔လည္းမွားေသးတယ္။ က်ေနာ္လည္း အေရးယူခံရ အံုးမယ္ဆိုေတာ့ ဒါလံုးဝ သဘာဝမက်ဘူး။ က်ေနာ္ရတဲ့နည္းနဲ႔ ရင္ဆိုင္မယ္'' လို႔ေျပာ လိုက္ေတာ့ ဆရာႀကီးက ''ျဖစ္စဥ္ကေတာ့ မင္းမမွားဘူးဆိုတာ ဟုတ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔က လုပ္ ပိုင္ခြင့္ ႐ွိေနေတာ့ အႏၲရာယ္ေပးႏိုင္တယ္။ ျပႆနာတစ္ခုက မွန္႐ံုတင္ မၿပီးေသးဘူးေလ။ လုပ္နည္း လုပ္ဟန္ လိုေသးတာ ကိုး။ ညကဆို ငါအေတာ္စိုးရိမ္သြားတယ္။ မင္းကို သူတို႔ထုတ္႐ိုက္ ၾကေတာ့ မွာလား။ စစ္ေခြးတိုက္ပဲ ပို႔ပစ္ လိုက္ေတာ့မွာလားလို႔ ပူမိတယ္။ ငါေျပာခ်င္တာက ျပႆနာကို ေဒါသနဲ႔ မေျဖ႐ွင္းပါနဲ႔။ ေဒါသပါရင္ ကိုယ့္ဘက္က မွန္ေနဦးေတာ့ ကြဲစရာ႐ွိရင္ ကိုယ္ကကြဲမွာ။ ၿပီးေတာ့ ကိုယ္က လက္မဲ့၊ သူတို႔က လက္႐ွိ၊ ဒါေၾကာင့္ .. '' သူ႕စကားမဆံုးေသးဘူး၊ က်ေနာ္ကျဖတ္ၿပီး ''ကြဲပေစ..ႀကိဳက္သေလာက္ကြဲ..က်ေနာ္ ဘက္ကမွန္ေနသ၍ ကြဲ႐ံုမကဘူး၊ ေသမွာေတာင္ ဂ႐ုမစိုက္ ဘူး။ ေျပာသမွ်မွားမွားမွန္မွန္ ေခါင္းငံုခံေနရင္ က်ေနာ္ေထာင္ထဲေတာင္ ေရာက္စရာအေၾကာင္းမ႐ွိဘူး။ ကိုယ့္ထမင္းကိုယ္စား ေက်ာင္းတက္ၿပီး ေအးေအးလူလူေနလို႔ရတယ္။ မမွန္တာႀကီးကို ေခါင္းငံု႔ မခံႏိုင္ လို႔ ေထာင္ထဲေရာက္လာတာ။ အက်ဥ္းသားလာ ျဖစ္ေနရတာ။ လက္ၫွိဳးေထာင္၊ ေခါင္းညိမ့္၊ ေပးတာ ယူ၊ ေကြၽးတာစားေတြအထဲ က်ေနာ္မပါဘူး”လို႔ ေဒါသစိတ္နဲ႔ ျပန္ေျပာခ်လိုက္တယ္။ ဆရာႀကီးမ်က္ႏွာ တခ်က္မဲ႕ခနဲျဖစ္သြားတယ္။

က်ေနာ္ကို ေသေသ ခ်ာခ်ာစိုက္ၾကည့္ၿပီး ''မင္းက အကဲဆတ္လြန္းတယ္ ကြာ၊ ခုကိစၥမင္းမွားတယ္လို႔ ငါမေျပာေသးဘူး။ ဒါေပမဲ့ ေျဖ႐ွင္းပံုက ပရိယာယ္မဲ့ရာက်လြန္းတယ္။ အရာရာထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ေနလို႔ အက်ိဳးမ႐ွိဘူး။ တခ်ိဳ႕ကိစၥ ေတြမွာ ေနာက္တစ္လွမ္းဆုတ္တယ္ ဆိုတာ အ႐ႈံးေပးတာမဟုတ္ဘူး။ လိုအပ္ရင္ ေနာက္ထပ္ဆုတ္ခ်င္ ဆုတ္ရဦးမယ္။ အဲဒါေအာင္ျမင္ ဖို႔အတြက္ ကိုယ့္ကို ကုိယ္ျပင္ဆင္တာပဲ။ မလိုအပ္ဘဲ အထိအခိုက္မျဖစ္ေအာင္ ေ႐ွာင္တဲ့သေဘာပဲ'' လို႔ သူ႕အသံကို ထိန္းၿပီးေျပာေနတယ္။ က်ေနာ္ ညကျဖစ္ခဲ့တဲ့ေဒါသေတြ ႐ုတ္ခ်ည္းျပန္ေပၚလာတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျဖစ္ရမွာက ဆရာႀကီးကို။ သူ႔ေနရာမွာ တစ္ျခားတစ္ေယာက္ဆို ေသခ်ာတယ္။ က်ေနာ့္ရင္ထဲ ႐ွိတာ ေဖာက္ခြဲပစ္လိုက္မိမွာပဲ။ ''ခင္ဗ်ားတို႔လူႀကီးဆိုတာေတြ အသက္ေတြ ႀကီး၊ အဖိုးႀကီးေတြျဖစ္လာ တာနဲ႔အမွ် ေသြးေၾကာင္လာၾကတယ္။ ဟိုဟာေ႐ွာင္၊ ဒီဟာေ႐ွာင္နဲ႔ ေ႐ွာင္ရင္း ေ႐ွာင္ရင္း ဘာမွလုပ္္ စရာ မ႐ွိေတာ့ေအာင္ အနင္းခံေနၾကရၿပီ။ အဲဒါေတြ ခင္ဗ်ားတို႔ေတြေဝေနၾကလို႔ ျဖစ္ တာ။ ခင္ဗ်ားတို႔ တာဝန္႐ွိတယ္..'' ဘယ္သို႔ ဘယ္ညာဆိုၿပီး စိတ္လြတ္ကုိယ္လြတ္ေျပာပစ္လိုက္မွာ အမွန္ပဲ။ ဒါေပမဲ့ ဒါေတြ ဆရာႀကီးကို က်ေနာ္မေျပာျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။ ရင္ထဲကေျပာခ်င္ခဲ့စကားေတြ မ်ိဳသိပ္ ထားရေတာ့ မ်က္ႏွာကတင္းမာေနမွာ ေသခ်ာတယ္။ ဒါကိုဆရာႀကီးရိပ္စားမိတယ္နဲ႔တူတယ္။ က်ေနာ့္ပုခံုး ကိုပုတ္ၿပီး ''ကဲ..ကဲ မ်က္ႏွာသြားသစ္ရေအာင္၊ ၿပီးမွ ေအးေအးေဆးေဆးေျပာတာေပါ့''လို႔ေျပာတယ္။

က်ေနာ္လည္း မ်က္ႏွာသစ္ၿပီး ဆရာႀကီးဆီမသြားေတာ့ဘဲ ေတာင္ယာထဲ ဆင္းခဲ့တယ္။ သြားခ်င္စိတ္၊ ေျပာခ်င္စိတ္လည္း မ႐ွိေတာ့ဘူး။ ျဖစ္စဥ္တစ္ခုလံုး က်ေနာ္မွန္ေနရက္နဲ႔ ဆရာႀကီးနားမလည္ႏိုင္တာ ကို ဝမ္းနည္းေနတာ။ ခဏေနေတာ့ ဆရာႀကီး ႐ံုးခန္းထဲက ျပန္ထြက္လာၿပီး က်ေနာ္႐ွိရာ ေတာင္ယာ ထဲလိုက္ လာတယ္။ သူ႕မ်က္ႏွာက မနက္တုန္းကလို ညွိဳးမေနေတာ႔ဘဲ ဝမ္းသာတဲ႕အရိပ္အေယာင္ ေတြ ေတြ႕ေနရတယ္။ က်ေနာ့္ကိုေတြ႕ေတြ႕ခ်င္း ထံုးစံအတိုင္း ''ေဟ့..ေခြးေကာင္..လာ ..မင္းငါ့အခန္း ေျပာင္းလို႔ ရၿပီ။ ခုပဲေထာင္မွဴးကေျပာင္းခြင့္ျပဳလိုက္တာ'' ဆိုၿပီး တကယ္႕ကို ဝမ္းဝမ္းသာသာနဲ႔ ေျပာ တာပါ။ က်ေနာ့္ စိတ္ထဲ ထင့္ကနဲျဖစ္သြားတယ္။ ေထာင္မွဴးေစာထြန္း အၫႇာကိုင္လိုက္ၿပီပဲ။

ေထာင္မွာ အျပစ္ေပးတဲ့ပံုစံ အမ်ိဳးမ်ိဳး ႐ွိတယ္။ အခန္းေျပာင္းျပစ္ဒဏ္၊ အေဆာင္ေျပာင္းတိုက္ပိတ္၊ ေဒါက္၊ ေျခက်င္း ခတ္ဆိုၿပီး ျပစ္ဒဏ္ေတြ႐ွိတယ္။ အခု က်ေနာ့္ကို အခန္းေျပာင္းျပစ္ဒဏ္ဆိုၿပီး လုပ္ခ် လိုက္တာပဲ။ ဒါ သဘာဝမက်ဘူး။ တကယ္ဆို က်ေနာ္တို႔အခန္းေျပာင္းၿပီး ဆရာႀကီးနဲ႔တူတူေနဖို႔ ႏွစ္ေယာက္လံုးအႀကိမ္ႀကိမ္ တင္ျပခဲ့ဖူးၿပီပဲ။ ခြင့္မျပဳခဲ့ဘူး။ ခုက်မွ သူ႕ကိုျပန္ေျပာလို႔ ျပစ္ဒဏ္ခတ္တဲ့ အေနနဲ႔ အခန္းေျပာင္း ဆိုၿပီး လုပ္လိုက္တဲ့သေဘာပဲ။ ဒါကို က်ေနာ္ လက္သင့္ခံလို႔ မျဖစ္ဘူး။ ဆရာႀကီးကေတာ့ ႐ိုး႐ိုးေလးေတြးၿပီး က်ေနာ္တို႔အတူေနခြင့္ ရလို႔ ဝမ္းသာေနတာ။ က်ေနာ္အခန္း မေျပာင္းေတာ့ဘူးလို႔ ေျပာလိုက္ေတာ့ ဆရာႀကီး အံ့အားသင့္သြားတယ္။ ဘာလို႔လဲလို႔ ေမးတယ္။ ခုနက က်ေနာ္စဥ္းစားခဲ့သလို က်ေနာ္ျမင္တဲ့႐ႈေထာင့္ကေန အက်ိဳးအေၾကာင္း ႐ွင္းျပလိုက္တယ္။ ဆရာႀကီး ခဏၿငိမ္သြားတယ္။ ၿပီးမွ ''မဟုတ္ဘူးေလကြာ။ အခုဟာက သူ႔ ဟာသူ ဘယ္လိုပဲလုပ္လုပ္ မင္းနဲ႔ငါ အတူေနခ်င္တာ ေနခြင့္ရၿပီေလ။ လက္ငင္းအက်ိဳးပဲ။ အခန္းေျပာင္းဖို႔ သာ လုပ္ပါကြာ'' တဲ့။ က်ေနာ္စိတ္ထဲ ေၾကကြဲသြားမိတယ္။

''မဟုတ္ေသးဘူးဆရာႀကီး။ က်ေနာ္မမွားဘဲ အျပစ္ဒဏ္နဲ႔ အခန္းေျပာင္းရတာမ်ိဳးက အဓိပၸါယ္မ႐ွိဘူး။ အမ်ားအျမင္မွာ ေထာင္မွဴးကို ျပန္ေျပာလို႔ အျပစ္ဒဏ္ ခံရတယ္ဆိုတာမ်ိဳးက အလားအလာ မေကာင္းဘူး။ ေနာက္ဆို ကုိယ့္ဘက္ကမွန္ေနရက္နဲ႔ ဘာ မွ ျပန္မေျပာရဲဘဲ ေခါင္းငံုခံေနရမယ့္ကိန္း ဆိုက္ေနၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္မေျပာင္းႏိုင္ဘူး။ အဲလိုမေျပာင္း လို႔ျဖစ္လာမယ့္ အက်ိဳးဆက္ေတြ အတြက္ က်ေနာ္ခံမယ္'' လို႔ ျပန္ေျပာလိုက္တယ္။ ''မင္း ႐ႈေထာင့္က ၾကည့္ရင္မွန္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ခုဟာက ျပစ္ဒဏ္နဲ႔ ေျပာင္းတာလို႔ဆိုရင္ေတာင္ တို႔ဘက္က အတူေနခြင့္ရတဲ့အက်ိဳးေတာင္ ႐ွိေသးတယ္။ ဒီထက္ပိုၿပီး ျပစ္ဒဏ္ခတ္တာဆိုရင္ေတာ့ ထားပါေတာ့။ တဖက္မွာလဲ ထိပ္တိုက္တိုးမိၿပီး အေဆာင္ေျပာင္း၊ တိုက္ပိတ္၊ ေထာင္ေျပာင္းဆိုရင္ ဘယ္ႏွယ့္လုပ္ မလဲ။ ငါ့ဆႏၵကေတာ့ မင္းကို ငါ့မ်က္စိေ႐ွ႕မွာ ဆိုးဆိုးဝါးဝါးျဖစ္တာမ်ိဳးမေတြ႕ခ်င္ဘူးကြာ။ အထူးသျဖင့္ တို႔ေတြမလြတ္ေျမာက္ခင္ မွာအတူတူေနသြားခ်င္တယ္။ အဲဒါင့ါဆႏၵပဲ'' တဲ့။ က်ေနာ္ဆရာႀကီးကို ဘာမွာမေျပာေတာ့ဘူး။ ေျမႀကီး ေပၚေျခပစ္လက္ပစ္ထိုင္ခ်လိုက္ၿပီး က်ေနာ့္ေ႐ွ႕တည့္တည့္က အုတ္နံရံကိုေငးၾကည့္ေနမိတယ္။

သူလည္း ဘာမွထပ္မေျပာေတာ့ဘဲ ဒီအတုိင္းထိုင္ေနတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ က်ေနာ့္အခန္းက အခန္းလူႀကီး(တန္းစီး) ေရာက္လာၿပီး က်ေနာ့္ကို ေထာင္မွဴးက အခန္းေျပာင္းဖို႔ေျပာေၾကာင္း လာေျပာတယ္။ က်ေနာ္ ဆတ္ကနဲ တစ္ခ်က္လွည့္ၾကည့္လိုက္ၿပီး ''ခင္ဗ်ားတို႔ေထာင္မွဴးကိုေျပာလိုက္။ က်ဳပ္အခန္းမေျပာင္းႏိုင္ဘူးလို႔...။ က်ဳပ္မမွားဘဲနဲ႔ ျပစ္ဒဏ္ ခတ္တာမ်ိဳးဆိုရင္ မခံဘူး။ ႀကိဳက္တဲ့ေနရာတင္ က်ဳပ္ရင္ဆိုင္မယ္။ ခင္ဗ်ား ေထာင္မွဴးကို အဲဒီ အတိုင္းသတင္းပို႔လိုက္'' လို႔ ခပ္မာမာေျပာလႊတ္လိုက္တယ္။ တန္းစီးလည္း ဘာမွမေျပာဘဲ လွည့္ျပန္သြားတယ္။ ဆရာႀကီးက သူ႔ေနာက္လိုက္သြားဖို႔ဟန္ ျပင္ေနတာနဲ႔ က်ေနာ္က ''ဆရာႀကီး လိုက္မသြားနဲ႔။ ဒီကိစၥ ဆရာႀကီးသက္သာသလိုေနပါ။ ျဖစ္သမွ် က်ေနာ္ရင္ဆိုင္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ၿပီးၿပီ'' လို႔ ေျပာ လိုက္တယ္။ ဆရာႀကီးက ေလာေလာဆယ္ စိတ္လိုက္မာန္ပါမဆံုးျဖတ္ဖို႔၊ အခုေရခ်ိဳးၿပီး ေအးေအးေဆးေဆးေနဖို႔၊ ေန႔လည္ (၂)နာရီ တန္းဖြင့္မွ ဆက္ေျပာၾကဖို႔ေျပာၿပီး သူ႔အခန္း ျပန္သြားပါတယ္။

က်ေနာ္လည္း ေရခ်ိဳးထမင္းစားၿပီး တေန႔လည္လံုး အျပန္ျပန္အလွန္လွန္္စဥ္းစားၾကည့္တယ္။ ျဖစ္စဥ္ တခုလံုးကိုၿခံဳၾကည့္ရင္ က်ေနာ့္ဘက္က လံုးဝမမွားတာေသခ်ာတယ္။ တျခားရဲေဘာ္ေတြကလည္း က်ေနာ္မွန္ေၾကာင္း၊ အခန္းမေျပာင္းသင့္ေၾကာင္း၊ ဒီအတိုင္းေတာင့္ခံထားသင့္ေၾကာင္း ဝိုင္းေျပာ ၾကတယ္။ ခက္ေနတာက ဆရာႀကီး။ သူက တျခားကိစၥေတြမွာသာ ဝင္ပါေလ့မ႐ွိတာ။ အခုကိစၥ က်ေနာ္နဲ႔တိုက္႐ိုက္ ပတ္သက္ေနေတာ့ သူကိုယ္တိုင္ ေထာင္မွဴးနဲ႔စကားေျပာၿပီး ထဲထဲဝင္ဝင္ ပါဝင္ပတ္သတ္ေနတယ္။ သူ က်ေနာ့္ အေပၚ ဘယ္ေလာက္သံေယာဇဥ္ႀကီးတယ္။ ေစတနာႀကီးတယ္ ဆိုတာ က်ေနာ့္ႏွလံုးသားထဲက သိေန တယ္။ က်ေနာ့္အက်ိဳးအတြက္ ခုလို သူဝင္ပါေနတယ္ ဆိုတာ လည္း က်ေနာ္သိတယ္။ ဒါေပမဲ့ တဖက္က အမွန္တရားနဲ႔ဆိုင္တဲ့ကိစၥ၊ မတရားမႈကို ေခါင္းငံုမခံဘဲ တြန္းလွန္ေနတဲ့ကိစၥ၊ ေနာက္ၿပီး ဒါဟာ က်ေနာ္ တစ္ဦးတည္းနဲ႔ဆိုင္တဲ့ကိစၥမဟုတ္ဘူး။ ဘယ္ေလာက္ မွန္မွန္ ေထာင္အာဏာပိုင္ကို ခံေျပာရင္ ျပစ္ဒဏ္ခံရမယ္ဆိုတဲ့ အစဥ္အလာျဖစ္သြားမွာ စုိးရတယ္။ ပိုဆိုးတာက ဒီထက္ပိုတဲ့အျပစ္ဒဏ္ခံရမွာေၾကာက္လို႔ အခန္းေျပာင္းျပစ္ဒဏ္ပဲ ေက်ေက်နပ္နပ္ ခံယူသြားတယ္လို႔ အျမင္ခံရမယ့္သေဘာ႐ွိေနတာပဲ။ စဥ္းစားရင္း စဥ္းစားရင္းနဲ႔ ''အမွန္တရားနဲ႔ ဂုဏ္သိကၡာ'' ကတဖက္၊ ''ေမတၱာတရား''ကတဖက္ အျပင္းအထန္လြန္ဆြဲ ေနတယ္ဆိုတာ ေတြ႕ရ တယ္။

''ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ငါမေျပာင္းဘူးကြာ။ ျဖစ္ခ်င္တာျဖစ္စမ္း'' ဆိုၿပီး ဆံုး ျဖတ္ၾကည့္တယ္။ ဆရာႀကီးမ်က္ႏွာ ဘြားကနဲေပၚလာတယ္။ ဒီလိုဆို သူအႀကီးအက်ယ္ စိတ္ထိခိုက္သြား ႏိုင္တယ္။ က်ေနာ္ ဘယ္လိုဆံုးျဖတ္ရမွန္းမသိေတာ့ဘူး။ ေခါင္းထဲလဲ ထူပူၿပီး ႐ႈတ္ယွက္ခတ္ေနတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ဆံုးေတာ့ က်ေနာ္အၿပီးသတ္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်လိုက္ပါတယ္။ ရင္ထဲက ဆစ္ခနဲပူသြားတာ အမွန္ပဲ။ ထာဝရအမွန္တရားမဟုတ္တဲ့ သမုတိအမွန္တရားနဲ႔ ေမတၱာတရား ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ရ တဲ့ပြဲမွာ ဘယ္ဖက္ကိုအေလးေပးသင့္တယ္ဆိုတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ိဳး အဲဒီတုန္းကခ်မွတ္ႏိုင္ခဲ့တာ အခုျပန္ေတြးၾကည့္ ေတာ့ ကိုယ့္ကို ကိုယ္ေတာင္ အံ့ၾသမိတယ္။

ေန႔လည္ (၂) နာရီ တန္းဖြင့္ေတာ့ က်ေနာ္ဆရာႀကီးစီ တန္းတန္းမတ္မတ္သြားလုိက္တယ္။ ဆရာႀကီး က အိပ္ယာထဲလွဲေနတုန္း႐ွိေသးတယ္။ က်ေနာ့္ကိုျမင္မွ ထထိုင္လိုက္တယ္။ သူစကားစ ႐ွာရင္း က်ေနာ္မ်က္ႏွာကို လွမ္းအကဲခတ္ေနတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာပဲ က်ေနာ္က ''အခန္းေျပာင္းဖို႔ က်ေနာ္ ဆံုးျဖတ္လိုက္ၿပီ'' လို႔ ျဗဳန္းစားႀကီးေျပာခ်လိုက္ေတာ့ သူအံ့ၾသလြန္းလို႔ ႏႈတ္ကေတာင္ ''ေဟ''လို႔ ထြက္သြားတယ္။ မ်က္ႏွာလည္း ဝင္းကနဲျဖစ္သြားၿပီး ''ေခြးေကာင္..ငါဝမ္းသာတယ္ ..အခုပဲ ေျပာင္း ေတာ့ကြာ''တဲ့။ သူအံ့ၾသမယ္ဆိုလဲ အံ့ၾသေလာက္တယ္ေလ။

ေနာက္မွ သူျပန္ေျပာလို႔သိရတာ တစ္ေန႔လည္လံုး သူစဥ္းစားၾကည့္တာ က်ေနာ္ အခန္းေျပာင္းမယ့္ပံု လံုးဝမ႐ွိဘူး။ အသက္ (၁၆) ႏွစ္ေလာက္နဲ႔ မိဘအသိုင္းအဝိုင္းကို ေက်ာခိုင္းၿပီး ေတာခိုသြားတဲ့သူ၊ ေခါင္းမာမာနဲ႔ ကိုယ္မွန္တယ္ ထင္ရာစြတ္လုပ္မယ့္သူ၊ ခုလည္း မွန္တယ္လို႔ ရပ္ခံထားၿပီး လံုးဝေလွ်ာ့မယ့္အရိပ္အေရာင္မ႐ွိဘူး။ ဒါေၾကာင့္ (၂)နာရီထိုးရင္ ျပစ္ဒဏ္နဲ႔ေျပာင္းတာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ က်ေနာ့္ကိုေခၚေျပာဖို႔ ေထာင္မွဴးကို သြားေျပာမယ္လို႔ စိတ္ကူးထားတာတဲ့ေလ။ အခုက်မွ က်ေနာ္က ဆိုင္းမဆင့္ ဗံုမဆင့္ အခန္းေျပာင္းေတာ့မယ့္လို႔ေျပာေတာ့ သူအံ့ၾသသြားရ ေတာ့တာေပါ့။ ''က်ေနာ္အခန္း ေျပာင္းဖို႔ေတာ့ ဆံုးျဖတ္ၿပီးၿပီ။ ဒါေပမဲ့ ေထာင္မွဴးေစာထြန္းနဲ႔ သြားေတြ႕ၿပီး စကားတစ္ခြန္းႏွစ္ခြန္း သြား ေျပာဦးမယ္'' လို႔ေျပာေတာ့ ဆရာႀကီးက ''ငါလည္းလိုက္ေတြ႕မယ္'' ဆိုၿပီး ေျပာေျပာဆိုဆို က်ေနာ့္ေနာက္ က လိုက္လာတယ္။ က်ေနာ္က မလိုက္ခဲ့ဖို႔၊ က်ေနာ္ဖာသာ က်ေနာ္သြားေျပာမယ္ဆိုတာ မရဘူး။ ေနာက္ က အတင္းလိုက္ လာတယ္။

ေထာင္မွဴး႐ံုးခန္းထဲဝင္ေတာ့ ေထာင္မွဴးက က်ေနာ့္ကိုေက်ာ္ၾကည့္ၿပီး ေနာက္ကဝင္လာတဲ့ဆရာႀကီးကို ''ဦးတင္မိုး..လာထိုင္ပါ။ ဘာေျပာစရာ ႐ွိလို႔လဲ'' လို႔ေမးတယ္။ တစ္ခုခုျဖစ္မွာစိုုးလုိ႔သာ ဆရာႀကီးက က်ေနာ့္ေနာက္လုိက္လာတာ။ က်ေနာ္ဘာေျပာမယ္ဆိုတာ သူမသိဘူးေလ။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္နဲ႔ ေထာင္မွဴး ကို တလွည့္စီၾကည့္ၿပီး ေယာင္နနျဖစ္ေနတယ္။ ''ေျပာမွာက က်ေနာ္ပါ။ တျခားမဟုတ္ဘူး။ ခု က်ေနာ့္ကို အခန္းေျပာင္းဖို႔ ေထာင္မွဴးကေျပာတယ္လို႔ သိရတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ မေန႔ညက က်ေနာ္ေထာင္မွဴး ကိုျပန္ေျပာလို႔ ျပစ္ဒဏ္အေနနဲ႔ အခန္းေ႐ႊ႕တဲ့သေဘာလို႔ က်ေနာ္ယူဆတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ေျပာင္းမွာပါ။ ဒါကမေျပာင္းဘဲေနရင္ ျဖစ္လာစရာ႐ွိတဲ့အက်ိဳးဆက္ေတြကို စိုးရိမ္လို႔၊ ေၾကာက္လို႔ေျပာင္းေပးတာေတာ့မဟုတ္ဘူး။ မေန႔ညကျဖစ္တဲ့ကိစၥကလည္း က်ေနာ့္ဘက္က မွားတယ္လို႔ လံုးဝမယူဆဘူး။ အခု က်ေနာ့္ေ႐ွ႕က ဆရာသမားလို၊ မိဘလို ဆရာႀကီးတင္မိုးရဲ႕ မ်က္ႏွာကိုေထာက္ၿပီး အခန္းေျပာင္းေပးလိုက္တာပဲ။ က်ေနာ္ေျပာခ်င္တာ ဒါပါပဲ'' လို႔ေျပာၿပီး ႐ံုးထဲကတန္းထြက္လာခဲ့တယ္။ ေထာင္မွဴးက ေနပါဦး၊ ဘာညာနဲ႔ေျပာေနပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ေနာက္လွည့္မၾကည့္ေတာ့ဘူး။ တန္းထြက္လာခဲ့တယ္။ ဆရာႀကီးကေတာ့ က်န္ခဲ့ၿပီး စကားစျမည္ ေျပာေနပါေသးတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ဆရာႀကီးေနတဲ့ (၃) ခန္းကို ေရာက္သြားၿပီး သူနဲ႔ေဘးခ်င္း ကပ္အိပ္ရတယ္။ အခုဒီအေၾကာင္းကို ျပန္ေျပာေတာ့ ဆရာႀကီးရဲ႕ေမတၱာကို က်ေနာ္အသိအမွတ္ျပဳ ခဲ့ပါလားဆိုတဲ့အသိနဲ႔ ရင္ထဲေႏြးေႏြးေလး ခံစားလိုက္ရတယ္။

(၅) ေဆာင္ (၃) ခန္းမွာေနရင္း ဆရာႀကီးနဲ႔က်ေနာ္ၾကားမွာ အမွတ္ရစရာေလးတစ္ခုျဖစ္ခဲ့ေသးတယ္။ မွတ္မွတ္ရရ အဲဒီေန႔က ၁၉၉၄၊ ဒီဇင္ဘာလ (၃၁) ရက္ေန႔ည။ ၁၉၉၅ႏွစ္သစ္ကို ႀကိဳဖို႔ ဆရာႀကီးနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ဝိုင္းဖြဲ႕စကားေျပာေနၾကတယ္။ က်ေနာ္က ''ဆရာႀကီးေခ်ာင္းေတြအရမ္းဆိုးေနတယ္။ ေဆး လိပ္ျဖတ္ပါလား''လို႔ ေကာက္ခါငင္ကာ ေျပာလိုက္မိတယ္။ သူ နဲနဲေတြသြားတယ္။ ''ေအး..ငါ႕ အမ်ိဳး သမီး ႐ွိတုန္းကေကာ၊ သမီးေတြကေကာ အားလံုး ငါ့ကို ေဆးလိပ္ျဖတ္ဖို႔ခ်ည္း ေျပာၾကတယ္။ ငါက ေဆးလိပ္နဲ႔လက္ထပ္ေပါင္းသင္းလာတာ ႏွစ္ေပါင္းၾကာလွၿပီကြ။ ျဖတ္ဖို႔လည္း အႀကိမ္ႀကိမ္ႀကိဳးစား ၾကည့္ ပါေသးတယ္။ မရဘူး။ ေဆးလိပ္မေကာင္းဘူးဆိုတာ သိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္နဲ႔ရင္းႏွီး သူတိုင္းကို ေဆးလိပ္မေသာက္ဖို႔ အၿမဲေျပာတာပဲ။ ငါကေတာ့ စြဲေနၿပီ ျဖတ္ဖို႔မလြယ္ေတာ့ဘူး'' လို႔ ေျပာပါတယ္။ က်ေနာ္ကလည္း မေလွ်ာ့ေသးဘူး.. ''ဆရာႀကီးစကားကို က်ေနာ္အၿမဲလိုလုိ နားေထာင္ ခဲ့တယ္ေနာ္။ ဒီ အခန္းေျပာင္းတဲ့ကိစၥဆို အထင္အ႐ွားပဲ။ ေဘးၾကပ္နံၾကပ္ကိစၥမွာ ဆရာႀကီးစိတ္ ထိခိုက္မွာစိုးလို႔ ဒီေျပာင္းဖို႔ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာ ဆရာႀကီးသိပါတယ္။ အခုလည္း ဆရာႀကီးရဲ႕က်န္းမာေရး ကို ေ႐ွ႕႐ႈၿပီး က်ေနာ္ေတာင္းဆိုတာကို ဆရာႀကီးအသိအမွတ္ျပဳသင့္တယ္။ ခုတေလာ ဆရာႀကီး ေဆးလိပ္တအားေသာက္တယ္။ ဘယ္ခါ ၾကည့္ၾကည့္ လက္ၾကားထဲ ေဆးလိပ္ၫႇပ္လွ်က္ပဲ။ ဒီအတုိင္း ဆို ဆရာႀကီးရဲ႕က်န္းမာေရးမလြယ္ဘူး။ ခု ေတာင္ ေခ်ာင္းေတြတအားဆိုးေနၿပီ'' လို႔ ထပ္ေျပာလိုက္ ေတာ့ သူက ''သမီးေတြလည္း ေထာင္ဝင္စာ လာတိုင္းေဆးလိပ္ျဖတ္ဖို႔ေျပာတယ္။ ငါလည္း ျဖတ္ဖို႔ စဥ္းစားေနတာပဲ။ အေျခအေနေပးရင္ ျဖတ္ၾကည့္တာ ေပါ့''တဲ့။

''ဟာ..ဆရာႀကီးကလည္း အေျခအေန ေပးရင္ဆုိၿပီး ေစာင့္ေနရင္ ျဖတ္ျဖစ္မွာမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ဒီေန႔ဆို (၉၄)ရဲ႕ေနာက္ဆံုးညပဲ။ (၉၅)ႏွစ္သစ္ ေရာက္ဖို႔ နာရီပိုင္းပဲလိုေတာ့တာ။ ဒီေတာ့ အမွတ္တရအေန နဲ႔စျဖတ္ရင္ မေကာင္းဘူးလား''လို႔ က်ေနာ္ကေျပာေတာ့ ေဘးနားက ကိုေအာင္ထြန္း (မ/ဥကၠလာ)၊ ေဝမိုးနဲ႔ တျခားရဲေဘာ္ေတြက ေကာင္းတယ္လို႔ဝိုင္းေျပာၾကေတာ့ ေနာက္ဆံုး ဆရာႀကီး ေဆးလိပ္ျဖတ္ဖို႔ သေဘာတူလိုက္တယ္။

''(၉၄) မကုန္ခင္ေသာက္မယ္ကြာ။ ည (၁၂)နာရီေက်ာ္ၿပီး ဟိုဘက္ႏွစ္သစ္ေရာက္ရင္ မေသာက္ ေတာ့ဘူး'' လို႔ေျပာၿပီး ေဆးလိပ္စျဖတ္ပါေတာ့တယ္။ တကယ္ဆို ဆရာႀကီးဟာ သိပ္ခ်စ္ဖို႔ေကာင္း တယ္။ သူ႕သမီးေတြဆႏၵကိုျဖည့္ဖို႔ အႀကိမ္ႀကိမ္အားယူေနတဲ့အခ်ိန္မွာ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ က်ေနာ္ ကလည္း တြန္းအားတစ္ရပ္ေပးမိရက္သားျဖစ္သြားေတာ့ သူ သိပ္ႀကိဳက္တဲ့ေဆးလိပ္ကို ျဖတ္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ တာေလ။ အဲဒီရက္ေတြအတြင္း ဆရာႀကီး သိပ္သနားဖို႔ေကာင္းတယ္။ အရင္လို ႐ႊင္႐ႊင္ လန္းလန္းမ႐ွိဘူး။ ေငါင္ေနတတ္တယ္။ သူအရမ္းကို ခံရခက္ေနတာေလ။ က်ေနာ္ကိုေတြ႕တိုင္း ေဆးလိပ္ျဖတ္တာ ဘယ္ႏွစ္ ရက္႐ွိၿပီေနာ္၊ ဘာညာနဲ႔ေျပာတတ္တယ္။ ေထာင္ဝင္စာေတြ႕ၿပီး ျပန္လာ ေတာ့လည္း သူေဆးလိပ္ျဖတ္တာ သမီးေတြအရမ္းဝမ္းသာေနၾကတယ္ဆိုၿပီး တခုတ္တရေျပာတတ္ ေသးတာ။ ဒါေပမဲ့ သူအရမ္းခံစားေနရတာ သိသာတယ္။

ႀကိတ္မွိတ္ခံေနတာသိလို႔ တစ္ခါေတာ့ က်ေနာ္က ''ဆရာႀကီးအရမ္းခံစားေနရရင္ အာ႐ံု ေျပာင္းသြားေအာင္ကြမ္းေလးဘာေလးငံုပါလား။ ျမန္မာအဖိုးႀကီး၊ အဖြားႀကီးေတြ ကြမ္းတၿမံဳ႔ၿမံဳ႔နဲ႔ က်န္းမာေနၾကတာပဲ။ ေဆးလိပ္နဲ႔စာရင္ ကြမ္းက အႏၲရာယ္ကင္းေလာက္ပါတယ္လို႔ ေျပာမိေတာ့ ဆရာ ႀကီးက ''ဟာ..ေခြးေကာင္.. ငါ..သြားတစ္ ေခ်ာင္းမွမ႐ွိဘဲဲ ဘယ္လိုကြမ္းဝါးရမလဲ''လို႔ ေျပာေတာ့ ဝိုင္း ရယ္ၾကရေသးတယ္။ ဆရာႀကီးသြားေတြ ဘယ္လိုျဖစ္ကုန္တာလဲ၊ ဘာလို႔ျပန္မစိုက္ဘဲ ဒီအတုိင္းထားရ တာလဲလို႔ က်ေနာ္တစ္ခါက သူ႔ကိုေမးဖူးတယ္။ ''မင္းလိုေကာင္ေတြ ငါ့ဒုကၡေပးသြားၾကတာကြ။ သြား ေကာလိပ္ေက်ာင္းသား ေတြေပါ့။ သူတို႔လက္တည့္စမ္းခ်င္တာလား မသိပါဘူး။ ငါ့ေတြ႕တိုင္း ဆရာ့သြား ေတြမေကာင္းဘူး။ က်ေနာ္တို႔ႏႈတ္ေပးမယ္၊ ၿပီးမွ ျပန္စိုက္ေပးမယ္၊ ႐ွယ္လုပ္ေပးမယ္ခ်ည္းေျပာေနၾကတာ၊ ငါလည္း အဟုတ္မွတ္တာေပါ့။ ႏႈတ္ေပါ့ေလ။ ၿပီးေတာ့ ဒီေကာင္ေတြေက်ာင္းဆင္းလို႔ နယ္ေတြေရာက္သြားၾကၿပီး တေကာင္မွျပန္ေပၚမလာၾကဘူး။ အဲဒီလိုတစ္ေယာက္ကလာႏႈတ္လုိက္၊ ျပန္စိုက္ေပးမယ္ ေျပာၿပီး ေပ်ာက္သြားလိုက္နဲ႔ ငါ့သြားေတြသာ ကုန္သြားတယ္။ ေခြးေကာင္ေတြ ဘယ္ေရာက္ကုန္ တယ္မသိဘူး။ ငါ လည္းသြားစိုက္ဖို႔ သူတို႔ကိုတေမွ်ာ္ေမွ်ာ္နဲ႔ ေထာင္ထဲေရာက္လာတဲ့အထိ မင္းအျမင္ပဲ ။ တစ္ေခ်ာင္းမွကို မ႐ွိ ေတာ့ဘူး'' လို႔ရယ္ရယ္ေမာေမာေျပာဖူးတယ္။

ဆရာႀကီးက အဲဒီလိုလူစားမ်ိဳးပါ။ က်ေနာ္နဲ႔ေနစဥ္တေလွ်ာက္ တစ္ခါမွေဒါသထြက္တာမေတြ႕ခဲ့ဖူးဘူး။ ဘယ္သူ႔ကိုမွလည္း မေကာင္း ေျပာတာမၾကားခဲ့ရဖူးဘူး။ သူ စြဲစြဲၿမဲၿမဲလက္ကိုင္ထားတဲ့ဝါဒက ''အေကာင္းျမင္'' ဝါဒေလ။ ဘယ္ေလာက္ဆိုးတဲ့လူျဖစ္ပါေစ ေကာင္း ကြက္ေတာ့ ႐ွိစၿမဲပဲလို႔ သူကခံယူထားတာ။ သူသူငါငါ ႐ွာေတြ႕ ဖို႔ခက္တဲ့ အဲဒီ႕ မဆိုစေလာက္ ေကာင္းကြက္ ေလးကို သူကအၿမဲ႐ွာေတြ႕တတ္စၿမဲပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ထင္ပါ ရဲ႕။ က်ေနာ့္လိုဂ်စ္ကပ္ကပ္၊ ခပ္႐ိုင္း႐ိုင္း၊ ခပ္ဆိုးဆိုးေကာင္ကို သူလာၿပီး သံေယာဇဥ္ျဖစ္ေနတာေနမွာ။ ေနာက္ ဆရာႀကီးရဲ႕ထူးျခားခ်က္က မ်က္လံုးပဲ။ က်ေနာ့္အထင္ပါ။ သူ႕မ်က္လံုးက အျပစ္ကင္းတဲ့ ကေလး ေလး တေယာက္ရဲ႕မ်က္လံုးေတြလိုပဲ၊ ႐ႊင္လန္း တက္ႄကြေနတတ္တယ္။ အေရာင္လက္ေန ျပီး တစ္ခုခုကိုအၿမဲစူးစမ္းေနတတ္တဲ့မ်က္လံုးေတြ။ ဆံပင္ေတြ ျဖဴ၊ သြားေတြတစ္ေခ်ာင္းမွမ႐ွိလို႔ ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုလံုးအိုမင္းရင့္ေရာ္ေနေပမဲ့ ဆရာႀကီးရဲ႕မ်က္လံုးေတြက အၿမဲႏုဖပ္၊ ၿပံဳး႐ႊင္၊ ခ်ိဳျမ ေနတတ္တာ။ ဆရာႀကီးကြယ္ရာမွာ ရဲေဘာ္တခ်ိဳ႕က ေအာင္ထြန္းေလးလို႔ ခ်စ္စႏိုး ေခၚၾကေသးတယ္။ အဲဒီလုိေခၚၾကတဲ့အေၾကာင္း က်ေနာ္ကေျပာျပေတာ့ သူက စိတ္မဆိုးဘဲရယ္ေတာင္ ေနလိုက္ေသး တယ္။

တခါတေလ သူေရခ်ိဳးတာနဲ႔ႀကံဳရင္ က်ေနာ္က 'ဂ်ီး' တြန္းေပးတတ္တယ္။ သူ႔ဗိုက္ က ေဖာင္းေဖာင္းကားကားႀကီး။ အဲဒီဗိုက္ႀကီးရဲ႕ခလယ္တည့္တည့္မွာ စူထြက္ေနတဲ့ ''ခ်က္''ႀကီး ႐ွိတယ္။ ဘုသီးႀကီးတစ္ခုတင္ထားသလိုပဲ။ က်ေနာ္က ဆရာႀကီးကိုစခ်င္ရင္ အဲဒီခ်က္ႀကီးကို လက္ၫႇိဳးနဲ႔ ဖိတြန္းၿပီး ကလိသြားထိုးတယ္။ အဲဒီအခါေတြဆို ဆရာႀကီးက ''ဟာ..ေဟ့ေကာင္..ေခြးေကာင္ ..ယားတယ္ မ လုပ္နဲ႔'' ဆိုၿပီး ေအာ္ဟစ္ေနေတာ့တာ။ က်ေနာ္က ရယ္ေပါ့။ ဆရာႀကီးက အရမ္းယား တတ္တာ။ သူ႔ဗိုက္ ႀကီးကို လက္နဲ႔သြားထိမိရင္ ယားလို႔ တြန္႔ခနဲျဖစ္ျဖစ္သြားတတ္တယ္။ သူ႔ကို ဘယ္သူမွ မစၾကပါဘူး။ က်ေနာ္ပဲ အဲဒီလိုကလိထိုး သြားသြားစတာ။ သူ ဟက္ဟက္ပက္ပက္ ရယ္တာကို ၾကည့္ခ်င္လို႔။ သူအဲဒီလို ရယ္ရင္ မ်က္လံုးႏွစ္လံုးကပိတ္ၿပီး ေပ်ာက္သြားေရာ။ သြားေတြတစ္ေခ်ာင္းမွ မ႐ွိတဲ့ပါးစပ္ႀကီးက ဟလို႔၊ တကယ့္ကို ခ်စ္စရာႀကီး။ တစ္ခါတစ္ေလ က်ေနာ္က ''ဆရာႀကီး က်ေနာ္ကေလးမွမဟုတ္ေတာ့တာ..'' လုိ႔ေျပာေတာ့ သူက ''ဘာ႐ွက္စရာလဲကြ။ မင္းနဲ႔ငါက သားအဖ၊ ေျမးအဖိုးအ႐ြယ္ပဲ'' လို႔ျပန္ေျပာတတ္ တယ္။ က်ေနာ္က ''ဒါဆို ဆရာႀကီးရဲ႕ခ်က္ႀကီးကို လည္း က်ေနာ့္လက္နဲ႔အတင္းဖိမယ္'' လို႔ေျပာေတာ့ ''ဟာ..ေခြးေကာင္'' ဆိုၿပီး ဟက္ဟက္ပက္ပက္ ရယ္ေနေတာ့တယ္။ တကယ့္ကိုျဖဴစင္ၿပီး ခ်စ္စရာေကာင္း တဲ့ဆရာႀကီးပါ။

ေနာက္ သူနဲ႔က်ေနာ့္ ၾကားမွာ႐ွိတဲ့ဆက္သြယ္မႈက က်ေနာ္ထမင္းစားေနတာနဲ႔ႀကံဳရင္ က်ေနာ့္ထမင္းပန္းကန္ထဲက တစ္လုတ္၊ ႏွစ္လုတ္ ဇြန္းနဲ႔ခပ္စားတတ္တယ္။ တစ္ခါတစ္ေလလည္း က်ေနာ္ က လက္နဲ႔ခြံ႕ေပးရ တယ္။ ဘာဟင္းနဲ႔စားစား ေကာင္းေကာင္း၊ မေကာင္းေကာင္း က်ေနာ္ထမင္းစားတာနဲ႔ ႀကံဳလို႔ကေတာ့ အနည္းဆံုးတစ္လုတ္ေလာက္စားလိုက္ရမွ ေက်နပ္တာ။ သူထမင္းစားတာနဲ႔ႀကံဳရင္လည္း က်ေနာ္ကို ''ေခြးေကာင္..လာဆိုၿပီး'' အတင္းခြံ႕ေကြၽးေတာ့တာပဲ၊ မစားခ်င္ဘူးေျပာလည္းမရဘူး။ အထူးသျဖင့္ ဟင္းေကာင္းတဲ့ေန႔ေတြဆို အတင္းကိုေကြၽးေတာ့တာ။ အထဲမွာသိတဲ့အတိုင္း ''ကိုယ္တာ''နဲ႔စားရ ေတာ့ ဟင္းနည္းသြားမွာစိုးလို႔ က်ေနာ္ျငင္းရင္မရဘူး။ အနည္းဆံုးတစ္လုတ္ေလာက္စားလိုက္မွ သူ ေက် နပ္သြားတာ။ က်ေနာ္တို႔အျပင္မွာ ျပန္ဆုံၾကေတာ့ ''ငါအစားေကာင္းစားတဲ့အခါတိုင္း မင္းကိုသတိရ တယ္ ကြာ'' လို႔ေျပာခဲ့ဖူးတယ္။

အဲဒီလိုဆရာႀကီး ေဆးလိပ္ျဖတ္ၿပီး (၁)လေလာက္႐ွိေတာ့ တစ္ေန႔မွာ ကိုေအာင္ထြန္း (မ/ဥကၠလာ)က ဆရာႀကီးေဆးလိပ္ျပန္ေသာက္ေနတာသိလားလို႔ က်ေနာ့္ကို လာေမးတယ္။ က်ေနာ္ေတာင္ယာ လုပ္ရင္း တန္းလန္းႀကီးဆိုေတာ့ လက္ေတြေျခေတြမွာလည္း ႐ႊံ႕ေတြေပေနတယ္။ က်ေနာ္ကမသိ ပါဘူးေပါ့။ က်ေနာ္ နဲ႔အတူေနတာ က်ေနာ္သိတာပဲ။ သူျပန္မေသာက္ပါဘူးလို႔ ျပန္ေျပာလိုက္ေတာ့ ကိုေအာင္ထြန္းက မယံု ရင္ ဟိုး ..ျပတင္းေပါက္နားမွာသြားၾကည့္တဲ့။ က်ေနာ္သြားၾကည့္ေတာ့ သူေျပာတဲ့ေနရာမွာ ဆရာႀကီးနဲ႔ ကိုေအာင္မင္းတို႔ထိုင္ေနၾကတယ္။ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ၾကားမွာ ေဆးလိပ္မီးခိုးေတြ ေတြ႕ေနရတယ္။ ဒါေပမဲ့ မီးၫႇိထားတဲ့ေဆးလိပ္က ကိုေအာင္မင္းလက္ၾကားမွာ။

က်ေနာ့္ကိုေတြ႕ေတာ့ ဆရာႀကီးက ဘာလဲလို႔ေမး တယ္။ က်ေနာ္က ဘာမွမဟုတ္ပါဘူး။ ဆရာႀကီး တို႔ဘာလုပ္ေနတာလဲ လာၾကည့္တာလို႔ေျပာေတာ့ သူက ဘာလုပ္ေနရမွာလဲ။ စကားထိုင္ေျပာေနတာ ေပါ့ကြလို႔ ခပ္တည္တည္နဲ႔ျပန္ေျပာတယ္။ က်ေနာ့္စိတ္ထဲ မ႐ွင္းဘူး။ ဆရာႀကီးၾကည့္ရတာ ေဆးလိပ္ မ်ား ျပန္ေသာက္ေနၿပီလားေပါ့။ ဒါနဲ႔ ေနာက္တစ္ေန႔မွာ ဆရာႀကီးနဲ႔ကိုေအာင္မင္းတို႔ ထိုင္ေနတုန္း ေနာက္ကေန တိတ္တိတ္ေလးသြားၾကည့္တယ္။ အဟုတ္ပဲ။ ကိုေအာင္မင္းလက္ထဲ မီးၫႇိၿပီးသား ေဆးလိပ္ကို ဆရာႀကီးယူဖြာတယ္။ ႏွစ္ဖြာေလာက္ဖြာၿပီး ကိုေအာင္မင္း လက္ထဲ ေဆးလိပ္ျပန္ထည့္ လိုက္တယ္။ က်ေနာ္လည္း တိတ္တိတ္ကေလး ဆက္ၾကည့္ေနလိုက္တယ္။

ေနာက္တစ္ႀကိမ္ သူဖြာေတာ့ ျဗဳန္းဆို က်ေနာ္ထလိုက္ၿပီး ''မိၿပီ။ မိၿပီ။ ဆရာႀကီးေဆးလိပ္ ျပန္ေသာက္ေနၿပီ''လို႔ ေအာ္ေျပာလိုက္ေတာ့ ဆရာႀကီးချမာ ႐ွက္ကိုး ႐ွက္ကန္းနဲ႔ရယ္ေနတယ္။ “ေအးကြာ။ ငါမေနႏိုင္ ေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကိုေအာင္မင္းဆီက တစ္ဖြာ၊ ႏွစ္ဖြာ ယူယူဖြာေနတာ'' လို႔ေျပာ႐ွာတယ္။ ကိုေအာင္မင္းကလည္း ''ဟုတ္တယ္၊ ဆရာႀကီးက မင္းကိုကတိေပးထားေတာ့ မင္းေ႐ွ႕မွာ ေဆးလိပ္ျပန္ ေသာက္ဖို႔ခက္ေနတာ။ ဆရာႀကီး ေတာ္ေတာ္ခံေနရတယ္။ ေသာက္ပါေစကြာ။ မမ်ားရင္ၿပီးတာပါပဲ'' လို႔ ဆရာႀကီးဘက္က ေ႐ွ႕ေနလိုက္ေနပါေသးတယ္။ က်န္တဲ့ရဲေဘာ္ တစ္ခ်ိဳ႕ကလည္း အဲဒီအတိုင္းဝိုင္းေျပာၾက တယ္။ က်ေနာ္ကလည္း ဆရာႀကီးအရမ္းခံေနရတာ သိတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်န္းမာေရးအတြက္ေျပာတာ။ သိပ္မေနႏိုင္လြန္းရင္ ေသာက္ေပါ့။ ဒါေပမဲ့ တတ္ႏိုင္သေလာက္ ေလွ်ာ့ေသာက္ဖို႔ေျပာေတာ့ သူ႕မ်က္ႏွာ လက္ခနဲျဖစ္သြားတယ္။ ''ေအးပါကြာ။ နဲနဲပါးပါးပဲေသာက္မွာပါ။ အရင္ေသာက္ေနက်ရဲ႕ ေလးပံုတစ္ပံုပဲ ေသာက္မယ္'' လို႔ေျပာ႐ွာတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ဆရာႀကီး ေဆးလိပ္ျပန္ေသာက္ျဖစ္သြားတယ္။ ''သမီးေတြကိုေတာ့ မေသာက္ေတာ့ဘူး ေျပာထားတာ ဘယ္လိုျပန္ေျပာရမလဲမသိဘူး။ မ်က္ႏွာပူလိုက္တာ'' လို႔ၿငီးတြားေနပါ ေသးတယ္။ ဆရာႀကီးက ကိုယ့္သားသမီးေတြကိုေတာင္ အဲဒီလိုအေလးထားတဲ့ပုဂၢိဳလ္ႀကီးပါ။

က်ေနာ္နဲ႔ဆရာႀကီးၾကားမွာ႐ွိတဲ့ အထင္ကရအမွတ္တရတစ္ခုက ''ဘာသာေရး'' ကိစၥပါ။ သိတဲ့အတိုင္း က်ေနာ္က ကရင္ကျပား၊ ဘာသာတရား သတ္သတ္မွတ္မွတ္မ႐ွိတဲ့သူ။ ဒါကိုသူက ဘာသာတရားရဲ႕ အႏွစ္ သာရကို နားဝင္ေအာင္ ေျပာျပတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ေလးနက္ပံုကို ႐ွင္းျပတယ္။ ဓမၼစၾကာရဲ႕ တရားကိုယ္ေတြ႕ျဖစ္တဲ့ အစြန္းတရားႏွစ္ပါးေ႐ွာင္တဲ့ အလယ္အလတ္ မဇၩိမ ပဋိပဒါ လမ္းစဥ္၊ မဂၢင္ (၈) ပါး စတာေတြကို အပ္ေၾကာင္းထပ္ေအာင္ ေျပာျပခဲ့တယ္။ သူအၿမဲေျပာေလ့႐ွိတာ က (၃၈)ျဖာ မဂၤလာ တရားေတာ္ပါပဲ။ အႀကိမ္ရာနဲ႔ေထာင္နဲ႔ခ်ီၿပီး သူေျပာေနက်ကေတာ့ “စိတ္႐ွည္၊ ဇြဲသန္၊ သည္းခံ၊ ဧကန္ နိဗၺာန္ေရာက္'' တဲ့။ ဒါေလးကို ခဏ ခဏေျပာတယ္။ တဖြဖြေျပာတယ္။ ႀကံဳတိုင္းေျပာတယ္။ သူနဲ႔ရင္းႏွွီးတဲ့သူတိုင္း ၾကားဖူးၾကပါလိမ့္မယ္။ က်ေနာ့္ကိုလည္း ''ပရိတ္'' နဲ႔ ''ဓမၼစၾကာ'' ကို က်က္ဖို႔ ခဏ ခဏေျပာ တာ က်ေနာ္ကလည္း သိတဲ့အတိုင္း ဂ်စ္တီးဂ်စ္ကန္ဆိုေတာ့ မက်က္ဖူးခ်ည္း ျပန္ေျပာတာ။ ဒါကို သူက မေလွ်ာ့ဘူး။ ႀကံဳတိုင္းတဖြဖြက်က္ခိုင္းေနေတာ့တာ။

တစ္ေန႔ေတာ့ သူက ''မင္းက ခုိင္ဝတ္မႈန္တို႔နဲ႔ တစ္တန္းထဲဆိုေတာ့ (S) ခန္းကေပါ့။ (S) ခန္းဆိုတာ စာေတာ္တဲ့ေက်ာင္းသားခ်ည္းထားတာဆိုေတာ့ မင္းလည္း စာေတာ္လို႔ေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ေက်ာင္းစာ ဘယ္ေလာက္ ေတာ္ေတာ္ ဘုန္းႀကီးစာေတြကိုေတာ့ မလြယ္ဘူး။ အရမ္းခက္တယ္။ ''ပရိတ္''ထဲက ''ရတနသုတ္'' ဆိုရင္ ေတာ္႐ံုလူရဖို႔မလြယ္ဘူး။ မင္းလည္း က်က္လို႔ရမွာ မဟုတ္ပါဘူးကြာ” လို႔ ေျပာလာ တယ္။ က်ေနာ္ကလည္း သိတဲ့အတိုင္း မာန္ကခပ္ေထာင္ေထာင္ ဆိုေတာ့ဘာလို႔ မရရမွာလဲ၊ မက်က္ ခ်င္လို႔။ က်က္ရင္ရၿပီးသားပဲလို႔ မခံခ်င္စိတ္နဲ႔ ျပန္ေျပာေတာ့ ဆရာႀကီး က ''ဒါဆိုမင္းနဲ႔ငါ ေလာင္းရ ေအာင္၊ ရတနသုတ္ကို (၂)ရက္နဲ႔ရရင္ မင္းလိုခ်င္တာ ေတာင္း ငါေပးမယ္။ မရရင္ ငါလိုခ်င္တာ ေတာင္းမယ္။ မင္းေပး''ဆိုၿပီး စိန္ေခၚပါေလေရာ။ က်ေနာ္ကလည္း မခံခ်င္ေတာ့၊ ရတယ္။ က်က္မယ္ ဆိုၿပီး သူေလာင္းေၾကးကို သေဘာတူလိုက္တယ္။

တကယ္ က်က္ေတာ့မေခ်ာင္ဘူး။ က်ေနာ္က 'ၾသကာသ'ေတာင္ ေျဖာင့္ေအာင္႐ြတ္တတ္တဲ့သူ မဟုတ္ေတာ့ ခက္ေနၿပီ။ ပါဠိဆိုတာလည္း ကိုယ္နဲ႕ ယဥ္ပါးတာမဟုတ္ေတာ႕ အသံထြက္ဖို႔ေတာင္ မလြယ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဆရာႀကီးက အသံခ်ေပးပါတယ္ ဒီလိုနဲ႔ (၂)ရက္လံုးလံုး ဘာမွမလုပ္ဘဲ ထုိင္က်က္၊ ထက်က္၊ လွဲက်က္နဲ႔ တတြတ္တြတ္႐ြတ္ေနရတယ္။ ဆင္တူအပိုဒ္ေတြပါလို႔ ေ႐ွ႕ကရလိုက္၊ ေနာက္ကေမ့လိုက္နဲ႔ ခ်ာလပတ္ကိုလည္ေနေတာ့တာပဲ။ ဒါေပမဲ့(၂)ရက္ျပည့္လို႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္ရသြားပါတယ္။ က်ေနာ့္ဘဝမွာ ဘုရားစာ နဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး ပထမဆံုးရတာလို႔ ဆိုရမယ္။

ေလာင္းေၾကးႏိုင္သြားတဲ့အတြက္ ဆရာႀကီးက က်ေနာ့္ကို လိုခ်င္တာေတာင္း၊ သူေပးမယ္လို႔ေျပာပါတယ္။ တကယ္က က်ေနာ္တစ္ခုခုလိုခ်င္လို႔ က်က္တာမွ မဟုတ္ဘဲ။ မခံခ်င္လို႔က်က္ခဲ့တာေလ။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္ဘာမွမေတာင္းပါဘူးလို႔ေျပာ ေတာ့ ဆရာႀကီး က ''မင္းမေတာင္းလဲ ငါကဂုဏ္ျပဳရမွာပဲ''ဆိုၿပီး သူ႕ေထာင္ဝင္စာထဲက အေကာင္းဆံုးမုန္႔ ေတြကို ခ်ေကြၽးပါေတာ့တယ္။ က်ေနာ္နဲ႔အတူ ရဲေဘာ္ေတြဝိုင္းစားၾကရင္း ဆရာႀကီးက ''ဒီေကာင္ေတာ္ တယ္၊ ဥာဏ္လည္းေကာင္းတယ္'' ဆိုၿပီး ခ်ီးက်ဴးေနေတာ့ လူၾကားထဲ ေနရထိုင္ရေတာင္ခက္ပါေသးတယ္။

တကယ္ဆို က်ေနာ္က်က္လို႔ရမယ္မွန္း ဆရာႀကီးသိပါတယ္။ ဘယ္သူမဆို က်က္လို႔ရႏိုင္တာပဲေလ။ ဘာသာတရားနဲ႔ ထိေတြ႕ေပးခ်င္လို႔။ ႐ိုး႐ိုးတန္းတန္းက်က္ခိုင္းတာ၊ မက်က္လို႔၊ ရတဲ့နည္းနဲ႔ လွည့္ပတ္ က်က္ခိုင္းတယ္ဆိုတာ ေနာင္မွက်ေနာ္သိရတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ဆရာႀကီးေၾကာင့္ ရတနသုတ္ကေန ဓမၼစၾကာ၊ ေမတၱာသုတ္၊ ပ႒ာန္းေတြပါ အားလံုးက်ေနာ္အလြတ္ရသြားတယ္။ က်ေနာ္တို႔ေနတဲ့အခန္းက မနက္ (၅) နာရီထၿပီး ပ႒ာန္းတစ္ရက္၊ ဓမၼစၾကာတစ္ရက္၊ ပရိတ္တစ္ရက္ ေန႔တိုင္း ႐ြတ္ၾကတယ္။ အရင္ကေတာ့ က်ေနာ္က မထဘူး။ သူမ်ားေတြ ႐ြတ္လည္း ေခါင္းၿမီးၿခံဳၿပီး ေပအိပ္ေနတာပဲ။ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ ဆရာႀကီး ကမရဘူး။ အတင္းလာႏႈိးၿပီး ထ႐ြတ္ခိုင္းေတာ့တာပဲ။ သူကိုယ္တိုင္လည္း ႐ြတ္တယ္။ က်ေနာ့္မွာ မထခ်င္ဘဲနဲ႔ သူလာ လာႏႈိးလို႔ ထ႐ြတ္ေနရတယ္။ အဲဒါ ဆရာႀကီးခ်ေပးတဲ့ ဘာသာတရားမ်ိဳးေစ့ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ ေနာက္မွ သိလာရတယ္။ ခုေတာ့ က်ေနာ္ဟာ ဗုဒၶဘာသာတရားကို တကယ္ယံုၾကည္လာသူ တစ္ေယာက္ျဖစ္လာၿပီး တရားဘာဝနာ ကိုေတာင္ က်င့္ေနပါၿပီ။ ဒီေတာ့မွ ဆရာႀကီးေက်းဇူးဘယ္ေလာက္ ႀကီးမားတယ္ဆိုတာ သိလာရ တယ္။ ဝမ္းနည္းဖို႔ေကာင္းတာက က်ေနာ္ ခုလိုဗုဒၶတရားကို ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ ယံုၾကည္ေနၿပီဆိုတာ ဆရာႀကီးသိမသြား႐ွာဘူး။ သူနဲ႔ လူခ်င္းျပန္ဆံုၾကရင္ ကဗ်ာနဲ႔ ဘာသာတရား အေၾကာင္း က်ေနာ္ သိနားလည္ထားတာေတြေျပာဖို႔၊ ေဆြးေႏြးဖို႔ စိတ္ကူးခဲ့တာ၊ အခုေတာ့ ေျပာခြင့္မရေတာ့ ဘူး။ ဒါထက္... သူ က်ေနာ့္ကို ျမင္ေစ၊ ျဖစ္ေစခ်င္ခဲ့တာေတြ က်ေနာ္ျဖစ္ေနၿပီ။ ျဖစ္ေအာင္ႀကိဳးစားေနၿပီ ဆိုတာ သူသိမသြားရလို႔ ယူႀကံဳးမရျဖစ္မိတယ္။

ဆရာႀကီးနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ေျပာသံ၊ ဆိုသံတခ်ိဳ႕ၾကားရတယ္။ ဆရာတင္မိုးဟာ လက္ဝဲဝါဒကို အလြန္အမင္း ယံုၾကည္သူ၊ ဘာသာတရားမ႐ွိသူ'' တဲ့ေလ။ လက္ဝဲဝါဒယံုၾကည္မႈဆိုတာ ထားပါ။ က်ေနာ္ ဘာမွ မွတ္ခ်က္မျပဳလိုဘူး။ လူတိုင္း ဘယ္သူမဆို ကိုယ္ႀကိဳက္ရာဝါဒကို စြဲကိုင္ယံုၾကည္ခြင့္ ႐ွိၾကတာခ်ည္း ပဲ။ ကိုယ္သန္ရာ ကိုယ္ယံု။ အေရးႀကီးတာက လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကို အႏၲရာယ္မေပးတဲ့ ဝါဒျဖစ္ဖို႔ပဲလိုတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆရာႀကီးနဲ႔လက္ဝဲဝါဒကိစၥ က်ေနာ္ဘာမွ မေျပာလိုဘူး။ တစ္ခါမွလည္း က်ေနာ္ သူ႔ကိုမေမး ၾကည့္ဖူးဘူး။ သူကလည္း အဲဒီအေၾကာင္း တစ္လံုးတစ္ပါဒမွ ေျပာသံမၾကားရဘူး။ ႐ုပ္႐ွင္မင္းသားႀကီး ဦးျမတ္ေလးနဲ႔ ေလးေလးလို႔ေခၚတဲ့ဦးထြန္းေဝအေၾကာင္းေတာ့ တဖြဲတႏြဲ႕ ေဆြးေဆြးေျမ႕ေျမ႕ေျပာခဲ့ဖူးတာ ပဲ႐ွိတယ္။

အခုက်ေနာ္ေျပာခ်င္တာက ဆရာႀကီးမွာ ဘာသာတရား မ႐ွိဆိုတဲ့ကိစၥပါ။ ဒါကို က်ေနာ္လံုးဝ လက္သင့္မခံႏိုင္ပါဘူး။ ဒီလုိေျပာတဲ့သူေတြဟာ ဆရာႀကီး အေၾကာင္း ဂဃဏန မသိၾကလို႔ တဆင့္စကား နဲ႔ ေျပာေနၾကတာပဲျဖစ္မယ္။ က်ေနာ္နဲ႔ေနစဥ္ကာလမွာ သူ႕ေမြးေန႔၊ တစ္ခါတစ္ေလ လျပည့္ေန႔ေတြမွာ သူ ဥပုသ္ေစာင့္ေလ့႐ွိတယ္။ ဆရာႀကီးဟာ အင္မတန္ ႏွိိမ့္ခ်တတ္ၿပီး မာန္မာနကင္းစင္တဲ့သူပါ။ ဘာသာတရား ကိုလည္း အလြန္ေလးစားတယ္။ အထင္႐ွား ဆံုး သာဓကနဲ႔ျပရရင္ က်ေနာ္တို႔ (၅)ေဆာင္မွာ (၂၉၅)ပုဒ္မနဲ႔ ေထာင္က်ေနတဲ့ စာခ်ဘုန္းႀကီးေလး တစ္ပါး ႐ွိတယ္။ ဘုန္းႀကီးေလးက အသက္ (၃ဝ) စြန္းစြန္းဆိုေတာ့ ဆရာႀကီးနဲ႔အသက္ ေခါက္ခ်ိဳး ေလာက္ကြာတယ္။ ဘုန္းႀကီးဆိုေပမယ့္ ေထာင္ထဲမွာဆိုေတာ့ သူလိုကိုယ္လို ေထာင္ဝတ္စံုနဲ႔ ဆံပင္နဲ႔ပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ အျပင္မွာ စာခ်ဘုန္းႀကီးလုပ္ခဲ့တာဆိုေတာ့ ဆရာႀကီးက သူ႔ဆီက အဘိဓမၼာ သင္ယူခ်င္ေနတယ္။ ဘုန္းႀကီးကလည္း လိုလိုခ်င္ခ်င္ပဲ သင္ေပးပါတယ္။ ထူးျခားတာက ဆရာ ႀကီးဟာ မသင္ခင္မွာေရာ သင္ၿပီးမွာပါ အဲဒီဘုန္းႀကီးေလးကို ကုန္းဦးခ်တာပါပဲ။ ကန္ေတာ့တာမွ ထိျခင္း ငါးျဖာဆိုသလို နဖူးနဲ႔ၾကမ္းျပင္ထိၿပီး ႐ို႐ိုေသေသလက္အုပ္ခ်ီကန္ေတာ့တာပါ။ စားစရာေလးေတြယူၿပီး ဘုန္းႀကီးေလးကို သြားေပးတဲ႕အခါမွာလည္း ရိုရုိေသေသလက္အုပ္ခ်ီ ကန္ေတာ့ၿပီးမွ ေပးတာပါ။

က်ေနာ္က ဒီ ကိုယ္ေတာ္ေလးဟာ 'ကတံုး' လည္းမဟုတ္၊ သကၤန္း လည္းမစီးထားဆိုေတာ့ လူပဲေပါ့။ ဆရာႀကီးနဲ႔လည္း အသက္အရမ္းကြာတယ္။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္ ကန္ေတာ့ရတာလဲ လို႔ေမးဖူးတယ္။ ဆရာႀကီးက ''ရဟန္း''ဆို တာ ဝိနည္းနဲ႔အညီ သကၤန္းစီးၿပီးရင္ ဝိနည္းမခ်ိဳးေပါက္သ၍ အဲဒီရဟန္းရဲ႕ စိတ္ဆႏၵမပါဘဲ သကၤန္းခြၽတ္ လို႔မရဘူး။ ႐ုပ္ဝတၴဳျဖစ္တဲ့ သကၤန္းကိုပဲ အတင္းခြၽတ္လို႔ရခ်င္ရမယ္။ ရဟန္းအျဖစ္ကေတာ့ ဖယ္႐ွားလို႔မရ ဘူး။ ရဟန္းက ရဟန္းပါပဲ။ ဒီကိုယ္ေတာ္ေလးက ဝိနည္းမခ်ိဳးေဖာက္ပါဘဲနဲ႔ အဓမၼသကၤန္းခြၽတ္ ေထာင္ထဲ ထည့္ခံ ထားရတာ။ ခုထိ သိကၡာမခ်ေသးလို႔ သူ႕ကိုယ္သူ ရဟန္းလို႔ ခံယူေနေသးတယ္။ ရဟန္းလိုပဲ က်င့္ ႀကံေနေသးတယ္။ ဗုဒၶတရားေတာ္ေတြ သူ႕ကိုယ္ထဲမွာ ကိန္းဝပ္ေနတယ္။ အဲဒီတရားေတာ္ေတြကို ငါ့ကို ပို႔ခ်ေနေသးတယ္။ ဒါေၾကာင္႕ ရိုရိုေသေသကန္ေတာ႕တာလို႕ . . . စိတ္ရွည္လက္ရွည္ ရွင္းျပ တယ္။

ေနာက္တစ္ခုက ညေနခင္းေတြမွာ လမ္းေလွ်ာက္ၿပီးရင္ က်ေနာ္နဲ႔ ဆရာႀကီးတို႔ သြားထိုင္ေလ့ ႐ွိတဲ့ ေစတီေလးတစ္ဆူ႐ွိတယ္။ ဆရာႀကီး တစ္ခါမွ ဦးမခ်ဘဲနဲ႔ ေစတီထဲမဝင္ဘူး။ ဦးမခ်ဘဲနဲ႔ ေစတီ ထဲက ထြက္ေလ့မ႐ွိဘူး။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္က ''ေစတီဆိုတာ အုတ္၊ သဲ၊ ေက်ာက္၊ ဘိလပ္ေျမနဲ႔ လုပ္ထားတဲ့အရာပဲ။ အဲဒါကို ၿဖိဳခ်ၾကည့္လိုက္ရင္ အုတ္၊ ေက်ာက္၊ သဲေတြပဲ ထြက္လာမွာေပါ့။ ဒါကို ဆရာႀကီးက ကန္ေတာ့ေနေတာ့ အုတ္၊ သဲ၊ ေက်ာက္အပံုႀကီးကို ကန္ေတာ့ေနသလို ျဖစ္ေနတယ္ .. မဟုတ္ဘူးလား..''လို႔ ေျပာေတာ့ သူက ''မင္းေျပာသလို အုတ္၊ သဲ၊ ေက်ာက္ေတြနဲ႔ လုပ္ထားတယ္ ဆိုတာေတာ့ ဟုတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အထိမ္းအမွတ္ သေကၤတဆိုတာ႐ွိတယ္။ ေက်းဇူးတရားကို အေလးအျမတ္ ျပဳတာနဲ႔ အေမြအႏွစ္ကို လက္ဆင့္ကမ္းသယ္တယ္ဆုိတာ ႐ွိတယ္။ ဥပမာ မင္းအေဖနဲ႔ မင္းအမိုးတို႔ ေကြၽး ေမြးခဲ့တာေတြကို မင္းေက်းဇူးမတင္ဘူးလား။ သူတို႔ေက်းဇူးကို ရည္မွတ္ၿပီး သူတို႔နဲ႔ဆိုင္တဲ့ပစၥည္းေတြ သိမ္းမထားဘူးလား။ ဒီလိုပဲေပါ့။ ေစတီဆိုတာလည္း ဗုဒၶရဲ႕အေမြအႏွစ္ ေတြပါပဲ။ ဗုဒၶရဲ႕ေက်းဇူးကိုရည္မွတ္ ၿပီး အထိမ္းအမွတ္လုပ္ တည္ထားတယ္ဆိုေတာ့ ဒါေတြကို ရည္မွန္းၿပီး ကန္ေတာ့တာပဲ။ ဒီအစဥ္အလာ အေမြအႏွစ္ေတြကို ေ႐ွးလူေတြက လက္ဆင့္ကမ္း သယ္လာၾကလို႔ ခုထိ႐ွိေနၾကတာ။ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြမွာဆို တိမ္ေကာပ်က္စီးကုန္ၾကတာေတြ ႐ွိတယ္။ ဒီလိုမျဖစ္ေအာင္ တို႔ေတြကလည္း လက္ဆင့္ကမ္းသယ္ေဆာင္ သြားရမယ့္တာဝန္႐ွိတယ္။ ဒါမွ ေက်းဇူးသိတတ္တဲ့လူသားျဖစ္မွာ..'' လို႔ က်ေနာ္နားလည္ႏိုင္ေလာက္မယ့္စကားေတြ ေ႐ြးၿပီး တခုတ္တရ႐ွင္းျပခဲ့တာပါ။

ဒီလိုမ်ိဳး ဘာသာတရားအေပၚ ၾကည္ညိဳအေလးျမတ္ ထားတဲ့ဆရာႀကီးကို ''ဘာသာတရားမ႐ွိသူ''လို႔ ေျပာဆိုတာကို က်ေနာ္နားမလည္ႏိုင္ဘူး။ ခု အသက္႐ြယ္ ႀကီးမွ သက္ဝင္ ယုံၾကည္လာတာျဖစ္မွာေပါ႕။ ငယ္ငယ္ကေတာ႕ ဘာသာတရားရွိခ်င္မွရွိမယ္ ''လို႕ အဲဒီလို လွည့္ ေျပာၾကရင္လည္း က်ေနာ္လက္မခံႏိုင္ပါဘူး ။ ဆရာႀကီးက ငယ္ငယ္ကတည္းက ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ပညာေရးနဲ႕ႀကီးျပင္းလာသူပါ။ သူဆယ္တန္းေအာင္တုန္းက ျမန္မာတျပည္လုံး ျမန္မာစာပထမဆု ရခဲ႕တယ္။ အဲဒီ႕ဂုဏ္ထူးရျမန္မာစာအေျဖလႊာစာစီစာကုံးမွာ ပရိတ္တရားေတာ္ထဲက ေႏြဦးအလွကို ပါဠိလို အပိုဒ္လိုက္ကိုးကားၿပီး ထည္႕ေရးထားတာ။ ဒါကိုၾကည္႕ရင္ ဆရာႀကီးဟာ ငယ္ငယ္ကတည္း က သူ႕ႏွလုံးလားထဲ ဦးေႏွာက္ထဲမွာ ဗုဒၶတရားေတာ္ကိန္းဝပ္ေနတယ္ဆိုတာ အထင္အရွားပဲ ။ အဲဒီ႕အျပင္ ဆရာႀကီးဟာ ဗုဒၶတရားေတာ္ကိုသက္ဝင္ယုံၾကည္သူသက္သက္မဟုတ္ဘဲ တရားေတာ္ နဲ႕အညီတစ္သက္လုံး က်င္႕ႀကံေနထိုင္သြားတယ္ဆိုရင္ ဘယ္သူျငင္းဦးမွာလဲ. . . ။

ေနာက္ ဆရာႀကီးနဲ႕ပတ္သက္ၿပီးမရွင္းတာတစ္ခုရွိေသးတယ္။ အထင္အျမင္လြဲၾကတာပါ။ ကိုတိုးတိုးထြန္းက က်ေနာ္႕ကို ဒီလိုေမးဖူးပါတယ္။ ဆရာတင္မိုးက ကပ္စီးနည္းတယ္ဆို ။ သူ႕ေထာင္ဝင္စာကို ဘယ္သူ႕ကိုမွမေကြၽးဖူးဆို . . ဟုတ္လားတဲ႕ ။ က်ေနာ္အႀကီးအက်ယ္အံ႕အားသင္႕သြားတယ္။ တကယ္႕ကို ေျပာင္းျပန္ႀကီးဗ်ာ။ ကိုတိုးတိုးထြန္းက သူမ်ားေျပာတာၾကားလို႔ ဟုတ္လား ဆိုၿပီး စကားအျဖစ္ေမးၾကည္႕တဲ႕သေဘာပါဘဲ။ ဘယ္က ၾကားတယ္ဆိုတာလည္း သူေျပာျပပါတယ္။ အဲဒါေတာ႕ထားလိုက္ပါေတာ႕ေလ။ က်ေနာ္ေျပာခ်င္တာ က ဆရာႀကီးဟာ ရုပ္ဝတၳဳပစၥည္းနဲ႕ေငြဆိုတာကို ဘယ္တုန္းကမွ မက္ေမာခဲ႕တာ မဟုတ္ဖူးဆိုတာပါပဲ။ ေငြအေၾကာင္းကို ဘယ္တုန္းကမွစကားထဲေတာင္ ထည္႕ေျပာခဲ႕တာမဟုတ္ဘူး။ မဆလပါတီမဝင္လို႕ အၿငိဳးခံထားရၿပီး ေနာက္ေတာ႕ က်ဴရွင္ျပလို႕ဆိုတဲ႕အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႕ တကၠသိုလ္က အနားေပး ေတာ့ သူ႕မွာေနစရာအိမ္ေတာင္ မရွိပါဘူး။ ဒီလိုဆင္းရဲခဲ႕တာ သူနဲ႕နီးစပ္သူတိုင္း သိၾကမွာပါ။ အဲဒီလို ေငြေၾကးရုပ္ဝတၳဳပစၥည္းေတြကို တန္ဖိုးမထားခဲ႕တဲ႕သူဟာ ေထာင္ထဲေရာက္မွ ဘာမဟုတ္တဲ႕ ေထာင္ဝင္စာထုပ္ေလးကို မက္ေမာေနပါ႕မလား။ စဥ္းစားသာ ၾကည္႕ၾကပါေတာ့။

ဆရာႀကီးရဲ႕ထမင္းစားဝိုင္းမွာ သူကလြဲရင္ ဘယ္သူမွ ေထာင္ဝင္စာ ဟုတ္တိပတ္တိ မလာႏိုင္ၾကပါဘူး သူ႕ရွိတာနဲ႕မွ်စားေနၾကတာပါ။ ဆရာႀကီးနဲ႕တစ္ဝိုင္းထဲစားၿပီး ဆရာႀကီးကို အစစအရာရာ လုပ္ကိုင္ ေပးေနတဲ႕ ကိုသိန္းေအာင္ အသိဆုံးပါ။ ဆရာႀကီးက ( ၁၄ )ရက္တစ္ခါ ေထာင္ဝင္စာလာတယ္။ သူ႕အိမ္ကထည္႕ေပးလိုက္တဲ႕ အစားအစာေတြဟာ သူတစ္ေယာက္တည္းစားရင္ ( ၁၄ )ရက္ မဟုတ္ ဘူး၊ တစ္လစားေတာင္ ကုန္မွာ မဟုတ္ဘူး ။ ဒါေပမယ္႕ ဆရာႀကီးက မရွိတဲ႕သူေတြနဲ႕ မရွိအတူ ရွိအတူ ဝိုင္းဖြဲ႕ၿပီး မွ်ေဝစားေသာက္တာပါ။ေထာင္ဝင္စာလာလို႕ အခန္းျပန္ေရာက္တာနဲ႕ သူ႕ ေထာင္ဝင္စာထုပ္ကို လွည္႕ကိုမၾကည္႕ေတာ႕ဘူး ။ ထမင္းဝိုင္းကို အၿပီး အပ္လိုက္တာပဲ။ ထမင္းဝိုင္းက စီစဥ္တဲ႕သူက စီစဥ္ၿပီး သူ႕ကိုထည္႕ေကြၽးတာပဲစားတယ္။ ဟိုဟာေပးပါ ဒီဟာေပးပါ တစ္ခါဖူးမွမေတာင္းဖူးဘူး ။ ရဲေဘာ္ႀကီးကိုသိန္းေအာင္က အားလုံးသိမ္းဆည္းၿပီး စီမံေပးတာ။ တခါတေလ စားစရာျပတ္သြားတဲ႕အခါေတာင္ ရွိေသးတယ္။ ဒါေပမယ္႕ ဆရာႀကီးက တစ္ခါမွ မညည္းဖူးဘူး ။ သူ႕ထည္႕ေကြၽးတာနဲ႕စားတာပဲ။ တကယ္ဆို သူ႕အသက္အရြယ္ သြားေတြလည္း မရွိဆိုေတာ့ အခြင့္ထူးယူမယ္ဆို ယူခြင့္ရွိလ်က္နဲ႕ သူမယူဘူး ။ ဒါေတြအားလုံး သူ႕ဝိုင္းစားေတြ အသိဆုံးပါ။ အထူးသျဖင္႕ကိုသိန္းေအာင္ႀကီး အသိဆုံးပါ။

တခါတေလဆရာႀကီး မိတ္ေဆြတခ်ိဳ႕က သူ႕ဆီက စားစရာေတာင္းရင္ သူပိုင္ပစၥည္းေတြပဲ သူယူေပးလို႕ရတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္ေတာ့မွ ကိုယ္တိုင္ယူေပးတာမိ်ဳးမလုပ္ဘူး။ ကိုသိန္းေအာင္ကိုေမးတယ္။ ရွိေသးရဲ႕လား ရွိရင္ နည္းနည္း ေပးလိုက္ပါ။ မရွိလည္း ကိစၥမရွိဘူး ။ အဲဒီလိုခြင့္ေတာင္းတာပါ။ ၿပီးေတာ့ဆရာႀကီးဟာ အရမ္းလည္း အားနာတတ္တယ္။ တစ္ဖက္သားကို အရမ္းငဲ့ညွာတတ္တယ္။ ဒီလိုစိတ္အခံရွိတဲ႕ ဆရာႀကီးကို ခုနကလို ေျပာၾကတာေတြၾကားရေတာ႕ က်ေနာ္ေတာ္ေတာ္အံ့ၾသပါတယ္။ ေလာကႀကီးက ေျပာင္းျပန္ ႀကီးပါလား ။ မေသခ်ာမွဳေတြ ျပည္႕ႏွက္ေနပါလားလို႕ ခံစားမိတယ္။ ဂဃနဏမသိဘဲ ထင္ရာေလွ်ာက္ ေျပာေနေတာ့ တဆင့္စကားတဆင့္နဲ႕မဟုတ္တာႀကီးအဟုတ္ျဖစ္သြားၾကရေရာ။ ခုဆို ကိုတိုးတိုးထြန္း က သူၾကားတာေမးလို႕ေပါ႕။ မေမးဘဲ တကယ္္ထင္ေနရင္မခက္ပါလား ။ ကိုေငြလင္းလည္း ဒီလိုပဲ သိထားတာလို႕ က်ေနာ္႕ကိုေျပာဖူးတယ္။ ဒါေပမယ့္က်ေနာ္ရွင္းျပလိုက္ေတာ႕ သူတို႔ေတြ ရွင္းသြား ၾကပါတယ္။ အမွန္သိသြားၾကတာပါ။ ဒါေၾကာင္႕ ကိုယ္တကယ္မသိဘဲနဲ႕ထင္ေၾကးနဲ႕ ေျပာတာဘဲ ျဖစ္ျဖစ္ သိလ်က္နဲ႕တျခားမေက်နပ္ခ်က္တစ္ခုခုေၾကာင္႕ ရည္ရြယ္ၿပီးေျပာတာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီႏွစ္ခုလုံး မေကာင္းဘူး ။ အကုသိုလ္ခ်ည္းဘဲ။

Sunday, January 25, 2009

ေကာင္းကင္စိတ္နဲ႔ ေျမလိုက်င့္တဲ့ ဧည့္သည္ႀကီး
ေရးသူ- ေနျခဴး




[ဒီစာမူကို မိုးခ်ိဳးသင္း ဘေလာ့ဂ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါတယ္။ မိုးခ်ိဳသင္းဘေလာဂ္မွာ သမီးက တင္ထားတဲ့ အေဖ့ အေၾကာင္း တစံုတေယာက္က ေရးထားတဲ့စာမူကေလးကို ဖတ္မိၿပီး၊ ခံစားရလြန္းလို႔၊ ဆရာ့ကိုေလးစားတဲ့ မာယာ၊ အင္းစိန္ေတာရကို ဘယ္ေတာ့မွ မေမ့တဲ့မာယာ၊ ကလဲ သမီးျဖစ္သူ မိုးခ်ိဳသင္းထံ ခြင့္ၿပဳခ်က္ေတာင္းခံၿပီး ထပ္မံတင္ျပျခင္းပါ။]

အေဖ ကဗ်ာဆရာဦးတင္မိုး ဆုံးၿပီး လအနည္းၾကာတဲ႔ တေန႔မွာ ကိုယ္႔လက္ထဲကို စာအုပ္ေလး တအုပ္ ေရာက္လာပါတယ္။ အေဖ႔ သားအရင္းတေယာက္လို ခ်စ္ခင္တဲ႔ ေက်ာင္းသားေလး တေယာက္ရဲ႔ အေဖ႔အေၾကာင္းေရးထားတဲ႔ စာမူပါ။ မလြတ္လပ္တဲ႔ ေနရာ၊ အက်ဥ္းေထာင္ထဲကေန ႏွလုံးေသြးနဲ႔ ေရးလိုက္တဲ႔ စာမူေလးပါ။

အေဖ႔အေၾကာင္းကို လူေတြ သူတို႔ျမင္တဲ႔ေထာင္႔ကေန အမ်ိဳးမ်ိဳးေရးၾကတာ ဖတ္ဖူး မွတ္ဖူးပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ အမွန္တရားအတြက္ အေဖ မတရားအဖမ္းဆီးခံရစဥ္ အင္းစိန္ေထာင္ထဲမွာ ေနခဲ႔ရတဲ႔ အခ်ိန္ေတြကိုေတာ႔ မသိခဲ႔ရပါဘူး။ လြတ္လပ္မွဳကို ျမတ္ႏိုးလြန္းတဲ႔ အေဖ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ ဘယ္လိုမ်ား ေနထိုင္ခဲ႔သလဲ ကိုယ္ေတြးၾကည္႔မိဖူးတယ္။

အခု ေဖာ္ျပမဲ႔ ဒီစာေလးဟာ အဲဒီကြက္လပ္ေလးကို ျဖည္႔လိုက္တာပါပဲ။ ဒီစာထဲမွာ အက်ဥ္းစံေတြ ျဖစ္တဲ႔၊ အာဏာရွင္စနစ္ကို မရွိခိုးႏိုင္ၾကတဲ႔ ေက်ာင္းသားေလးတေယာက္နဲ႔ ေက်ာင္းဆရာ ကဗ်ာဆရာတေယာက္ရဲ႔ မျမင္ရတဲ႔ သံေယာဇဥ္ေတြကို ေတြ႔ရမွာပါ။ အက်ဥ္းက်သူေတြရဲ႔ ရင္ဆိုင္ ရုန္းကန္ေနရတဲ႔ ဘဝေတြကို နားလည္ခံစားလို႔ရမယ္၊ သူတို႔ရဲ႔ ေမွ်ာ္လင္႔ခ်က္၊ ယုံၾကည္ခ်က္၊ ခံစားခ်က္ေတြကို ဖတ္ရင္း စာနာနားလည္ႏိုင္ေစဖို႔ ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။
စာမူကို အပိုင္းခြဲၿပီး တင္သြားပါမယ္။ ဖတ္ၾကည္႔ၾကပါအုံးရွင္။
မိုးခ်ိဳသင္း

အမတို႔ခင္ဗ်ား

လူတစ္ေယာက္ဆုံးပါးသြားတဲ႕အခါ သူ႕ကိုခ်စ္ခင္တန္ဖိုးထားေလးစားတဲ႕သူေတြက လူကိုယ္တိုင္ စ်ာပနအခမ္းအနားကို တက္ေရာက္ၾကတယ္။ အေၾကာင္းတစ္ခုခုေၾကာင္႕ မတက္ေရာက္ႏိုင္ၾကရင္ ဝမ္းနည္းေၾကာင္းသဝဏ္လႊာ ၊ လြမ္းသူ႕ပန္းေခြ ပန္းစည္းေတြပို႕ၿပီး မိသားစုနဲ႕အတူထပ္တူ ေၾကကြဲဝမ္းနည္းရေၾကာင္း သူတို႕ရဲ႕စာနာမွဳေတြကို ျပသေလ႕ရွိၾကတယ္။ ဒါဟာယဥ္ေက်းတဲ႕သူေတြရဲ႕ ဓေလ႕ထုံးတမ္းအစဥ္အလာတစ္ခုပါဘဲ။ က်ေနာ္က လူကိုယ္တိုင္လည္းတက္လို႕မရ ပန္းေခြပန္းစည္း သဝဏ္လႊာလည္းပို႕လို႕မရ.. ဆိုေတာ႕ က်ေနာ္က မယဥ္ေက်းတဲ႕သူမ်ားျဖစ္ေနမလားဘဲ။

ဆရာႀကီးက အမတို႕သိပ္ခ်စ္ရတဲ႕အေဖပါ။ ဒီလိုဘဲ။ က်ေနာ္႕ရဲ႕အေဖဆိုလည္း မမွားပါဘူး။ ဆရာႀကီးဆုံးသြားလို႕ အမတို႕ညီအမေတြ ေၾကကြဲထိခိုက္ၾကရသလို က်ေနာ္လည္း ဘယ္ေလာက္ေၾကကြဲထိခိုက္ရသလဲဆိုတာ ခုက်ေနာ္ပို႕လိုက္တဲ႕စာအုပ္ကို စ..ဆုံးဖတ္ၾကည္႕ရင္ ေတြ႕ရပါလိမ္႕မယ္။ တိုင္းသိျပည္သိဆရာႀကီးရဲ႕အမ်ားသိၿပီးသားအေၾကာင္းေတြကို ထည္႕မေရးေတာ႕ဘဲ တကယ္ျဖစ္ခဲ႕ၿပီး လူသိပ္မသိတဲ႕အေၾကာင္းေတြကိုဘဲ ေရးထားတာပါ။ အထူးသျဖင္႕ ဘာမွမဟုတ္တဲ႕ ခပ္ရိုင္းရိုင္းေကာင္ေလးတစ္ေယာက္ကို ယဥ္ေက်းတဲ႕လူသားတစ္ေယာက္ျဖစ္ေအာင္ သူဘယ္လိုထုဆစ္ခဲ႕တယ္ဆိုတာ လူသိရွင္ၾကားသိေစခ်င္တာပါ။ လူသူမျမင္ႏိုင္တဲ႕ေနရာမ်ိဳးေတြမွာေတာင္ ဆရာႀကီးဟာ အရိုးခံသက္သက္ျပဳမူေနထိိုင္ခဲ႕တာေတြ ၊ ဟန္ေဆာင္မွဳကင္းၿပီး မာန္မာနမရွိတာေတြ ျဖဴစင္ရိုးသားၿပီး စာနာတရားႀကီးမားတာေတြ ကဗ်ာ စာေပနဲ႕ ပညာကို ခ်စ္မက္တန္ဖိုးထားတာေတြ သိေစခ်င္လို႕၊ အထူးသျဖင္႕ က်ေနာ္႕လို အရိုင္းကို အယဥ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္စြမ္းတဲ႕ ေမတၲာတရားႀကီးမားတာကို အမတို႕သိေစခ်င္လို႕ ''ေကာင္းကင္စိတ္နဲ႕ ေျမလိုက်င္႕တဲ႕ဧည္႕သည္ႀကီး'' ျဖစ္လာရတာပါဘဲ။ အေရးႀကီးဆုံးကေတာ႕ ဆရာႀကီးရဲ႕အရိုးျပာအိုး ျမန္မာျပည္ကို မုခ်ျပန္ေရာက္ရမယ္လို႕ လူသိရွင္ၾကားဟစ္ေႄကြးလိုက္တာပါဘဲ။
အမတို႕ၿငိမ္းခ်မ္းပါေစ..

ေနျခဴး
Tue, Feb 6 , 2007
10:05 PM

ေကာင္းကင္စိတ္နဲ႔ ေျမလိုက်င့္တဲ့ ဧည့္သည္ႀကီး

၂ဝဝ၇၊ ဇန္နဝါရီ ၂၂ ၊ ညေန ( ၄ ) နာရီ၊ အေမရိကန္၊ ေလာ့အိန္ဂ်လိစ္မွာ
ဆရာႀကီးဆံုးၿပီတဲ့။ က်င္စက္နဲ႔ တို႔ခံလိုက္ရသလို တကိုယ္လံုး ေတာင့္ေတာင့္ႀကီးျဖစ္သြားရတဲ့အထိ။ ကိုယ့္နားေတာင္ ကိုယ္မယံုခ်င္ဘူး။ မဟုတ္ပါေစနဲ႔...မဟုတ္ပါေစနဲ႔ လို႔ တကုိယ္တည္း နတ္ပူးသလို ေရ႐ြတ္ေနမိတယ္။ အျမင္၊ အၾကားအာ႐ံုေတြ ဆြံ႕အသြားသလို ပတ္ဝန္းက်င္တစ္ခုလံုး လင္းလိုက္ ေမွာင္ လိုက္နဲ႔။ ေဆာင္းေခါင္ေခါင္ႀကီး မိုးၿခိမ္းသံေတြ တဂ်ဳန္းဂ်ဳန္း၊ တဂ်ိမ္းဂ်ိမ္း ...ဘုရား...ဘုရား ... အိပ္မက္မဟုတ္ဘူးပဲ။ တကယ္ ဆရာႀကီးဆံုးၿပီတဲ့..။

တမာနံ႕သင္းသင္း၊ ေနျပင္းျပင္း အညာေဒသမွာေမြးဖြားခဲ့တဲ့ အညာသားစစ္စစ္ႀကီး ဦးဘဂ်မ္း၊ ျမန္မာ့ ယဥ္ေက်းမႈ ေက်းလက္စ႐ိုက္ကို ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးတဲ့ မ်ိဳးခ်စ္ကဗ်ာစာဆိုႀကီး တင္မိုး၊ 'ဖန္မီးအိမ္' 'ဧည့္သည္ႀကီး' ကဗ်ာေတြနဲ႔ ကဗ်ာတေခတ္ ေမာ္ကြန္းထိုးခဲ့တဲ့ ကဗ်ာသူရဲေကာင္းႀကီး။ ဒီမိုကေရစီေရးနဲ႔ လြတ္လပ္ခြင့္ကို ခ်စ္ျမတ္ႏိုးလြန္းလို႔ ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းက်ခံရတဲ့ ျပည္သူ႕ဘက္ေတာ္သားႀကီး၊ အမ်ားက ''သခင္ကိုယ္ေတာ္မိုး''လို႔ မွည့္ေခၚရေလာက္ေအာင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစိတ္ ျပင္းျပလြန္းတဲ့ တိုင္းခ်စ္ျပည္ခ်စ္ ဆရာႀကီး...ခုေတာ့ သူသိပ္ခ်စ္တဲ့ သူ႕ေမြးရပ္တုိင္းျပည္မွာ ေခါင္းခ်ခြင့္မရ႐ွာတာ ဘယ္ေလာက္ ေၾကကြဲထိခိုက္ဖို႔ေကာင္းလိုက္သလဲလို႔...

သူ႕ကို က်ေနာ္စေတြ႕ခဲ့တာ၊ ဟိုးလြန္ခဲ့တဲ့ (၁၅)ႏွစ္ေလာက္က ခုလိုႏွစ္တႏွစ္ရဲ႕ ႏွစ္ဦးကာလ ႏွင္းေတြေဝ ေနတဲ့ မနက္ခင္းေလး။ အင္းစိန္ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးရဲ႕ အမွတ္ ( ၁ ) အိပ္ေဆာင္မွာပါ။ က်ေနာ္နဲ႔ သက္ဝင္းေအာင္က အမႈတြဲ၊ အေပၚ (၁.ခ)မွာ အတူတူေနေနရတဲ့အခ်ိန္။ (၁၉၉၁၊ ဇြန္လ)ထဲက ႐ံုးထြက္ ႐ံုးျပန္နဲ႔ ဒီအေဆာင္မွာ ေနေနရတာ။ ၁၉၉၂ ဇန္နဝါရီလကုန္ပိုင္းေလာက္ တစ္ညေနခင္းမွာ ႐ံုးျပန္ တစ္ေယာက္ က်ေနာ္တို႔ဆီ ေရာက္လာၿပီး ''ကဗ်ာဆရာတင္မိုး'' ဆိုတာ ဒီေန႔ အခ်ဳပ္သစ္နဲ႔ပါလာတယ္လို႔ သတင္းလာေပးတယ္။ က်ေနာ္က ''ကဗ်ာဆရာတင္မိုး''ဆိုတာကို မသိဘူး။ မသိဆို ၾကားေတာင္ မၾကား ဖူးဘူး။ သက္ဝင္းေအာင္က လူကိုသာမသိတာ။ သူ႕နာမည္ၾကားဖူးတယ္။ ထင္႐ွားတဲ့ ကဗ်ာဆရာႀကီးဆို တာသိေနတယ္။ က်ေနာ္တို႔က အရင္ေရာက္ႏွင့္ေနတဲ့လူေဟာင္းေတြဆိုေတာ့ လိုအပ္တာေတြကူညီဖို႔ ႏွစ္ေယာက္သားတိုင္ပင္ျဖစ္ၾကတယ္။

သူက ဒီေန႔မွ စေရာက္တာဆိုေတာ့ ပံုစံခန္းဝင္ရဦးမယ္။ ပံုစံခန္းဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ေနတဲ့အခန္းရဲ႕ ေအာက္တည့္တည့္ အခန္းနံပါတ္ (၁-က)။ ေရာက္လာခဲ့သူမွန္သမွ် ဒီအခန္းကိုဝင္ၾကရတာ ထံုးစံပဲ။ ပံုစံ ခန္းဆိုတဲ့အတိုင္း ေရာက္လာတဲ့အခ်ဳပ္သစ္ေတြကို သံမံတလင္းမွာ ဖင္ခ်ထိုင္ခိုင္းထားၿပီး ပံုစံျပ တစ္ေယာက္က ေ႐ွ႕မွာပံုစံျပမယ္။ ''စည္းကမ္းထိန္း''ဆိုတဲ့သူေတြက တုတ္ေတြ၊ သားေရပတ္ေတြကိုင္ထား ၿပီး ေတြ႕ကရာလူကို ေလွ်ာက္႐ိုက္မယ္။ ပံုစံလို႔ေအာ္လိုက္ရင္ လက္မကို လက္ဖဝါးထဲထည့္ဆုတ္ၿပီး တင္ ပလႅင္ခ်ိတ္ထိုင္ထားတဲ့ ဒူးႏွစ္ဖက္ေပၚတင္တား၊ ခါးဆန္႔ၿပီး ေခါင္းငံု႔ထားရတယ္။ ''ေအးေစ'' လို႔ေအာ္မွ ေခါင္းေမာ့ရတယ္။ ''ပံုစံရပ္''နဲ႔ ''အေရးေပၚပံုစံ''ဆိုတာ ႐ွိေသးတယ္။ ကိုလိုနီစ႐ိုက္နဲ႔ အာဏာ႐ွင္ဝါဒ သားစပ္က်ထားတဲ့ ေမာ္ဖူးေစပံုစံတစ္ခုပါပဲ။

ပံုစံျပေနတုန္း အေယာင္ေယာင္အမွားမွားျဖစ္တဲ့သူကို စည္းကမ္းထိန္းေတြက တအံုးအံုး၊ တဒိုင္းဒိုင္းနဲ႔ ႐ိုက္ႏွက္ကန္ေက်ာက္ၾကေတာ့တာပဲ။ ပံုစံခန္း ဆိုတာ ငရဲခန္း အေသးစားေလးဆိုရင္ မမွားဘူး။ အခ်ဳပ္သစ္နဲ႔ေရာက္လာသူမွန္သမွ် ဒီအခန္းထဲကို ဝင္ရတယ္။ (၂)ရက္ေလာက္ေနၿပီးမွ တျခားအခန္းကို ခြဲပို႔တယ္။ က်ေနာ္နဲ႔ သက္ဝင္းေအာင္လည္း ဒီအခန္းမွာ(၂)ရက္ေလာက္ေနၿပီးမွ အခုေနတဲ့ ( အခန္း ၁-ခ )ကို ေရာက္ေနၾကရတာ။

ညေနဖက္ သူေရာက္တယ္ၾကားၿပီး ေနာက္တေန႔မနက္ တန္းဖြင့္ေတာ့ က်ေနာ္နဲ႔ သက္ဝင္းေအာင္တို႔ ပံုစံ ခန္းသြားၿပီး သူ႕ကို႐ွာၾကတယ္။ အခုမွ ေရာက္တာဆိုေတာ့ သူမွာ ဘာမွပါမွာမဟုတ္ဘူးဆိုတာ အေတြ႕ အႀကံဳအရ သိႏွင့္ၿပီးသား။ ဒါေၾကာင့္ သြားတိုက္တံအသစ္တစ္ေခ်ာင္း ႐ွာၿပီး သြားတိုက္ေဆးပါယူသြားၾက တယ္။ သူ႔ကို လူမျမင္ဖူးေတာ့ ''ဦးတင္မိုး'' ဘယ္သူလဲဆိုတာ လိုက္ေမးၾကရတာ။ အခန္းဝရပ္ေနတဲ့ လူ တစ္ေယာက္က လက္ၫႇိဳးထိုးျပလို႔ၾကည့္လိုက္ေတာ့ အသက္ႀကီးႀကီး ဝဝဖိုင့္ဖိုင့္ အဖိုးႀကီးတစ္ေယာက္ကို ေတြ႕လိုက္ရတယ္။ ေခါင္းရင္းဘက္ျပတင္းေပါက္ သံတိုင္ေတြကိုကိုင္ၿပီး အျပင္ကို ေငးၾကည့္ေနတယ္။

က်ေနာ္တို႔ႏွစ္ေယာက္ သူ႕ဆီသြားၿပီး ''အဘက ဦးတင္မိုးလား''လို႔ ေမးလိုက္ေတာ့ သူကေက်ာခိုင္းလ်က္ က်ေနာ္တို႔ဘက္လွည့္ၿပီး ''ဟုတ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တင္မိုးပါ''လို႔ ျပန္ေျဖတယ္။ မ်က္လံုးကဝိုင္းဝိုင္း၊ ပါးက ေဖာင္းေဖာင္းႀကီးနဲ႔ အံ့ၾသတဲ့အမူအရာနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ႏွစ္ေယာက္ကို တစ္လွည့္စီၾကည့္ေနတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေက်ာင္းသားေတြပါ။ နာမည္ဘယ္သူဘယ္ဝါပါဆိုၿပီး က်ေနာ္တို႔အေၾကာင္း အက်ဥ္းခ်ဳံးမိတ္ဆက္လိုက္ ေတာ့ သူ႕မ်က္ႏွာဝင္းသြားၿပီး ဖက္လွဲတကင္း ျပန္ႏႈတ္ဆက္ပါတယ္။ သူ႕ျဖစ္စဥ္အေၾကာင္းလည္း အက်ဥ္း ခ်ဳံးေျပာျပပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔က အဘ မ်က္ႏွာမသစ္ရေသးဘူးမဟုတ္လား။ လာ..ေရကန္သြားမယ္ဆို ၿပီး ေခၚသြားပါတယ္။ ေရကန္ေရာက္ေတာ့ သြားတိုက္တံေပၚ သြားတိုက္ေဆးၫႇစ္ထည့္ၿပီး သူ႔ကိုေပး လိုက္ေတာ့ သူကသြားတိုက္တံေပၚက သြားတိုက္ေဆးကို လက္ၫႇိဳးေလးနဲ႔ေကာ္ၿပီး သြားတိုက္တံကို ျပန္ ေပးတယ္။

က်ေနာ္က ''အဘ..႐ြံတတ္လို႔လား။ ဒါသြားတိုက္တံအသစ္ပါလို႔ ေျပာလိုက္ေတာ့'' သူက ''ဟာ..မဟုတ္ဘူး။ မဟုတ္ဘူး။ ကိုယ္မ႐ြံတတ္ပါဘူး။ သြားတိုက္တံနဲ႔တိုက္လို႔မရလို႔ပါ'' လို႔ ပ်ာပ်ာသလဲ ျပန္ေျဖၿပီး သူ႕ပါးစပ္ကို ''ဟ''ျပပါတယ္။ ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ပါးစပ္ကေဟာင္းေလာင္းႀကီး၊ သြားေတြ တေခ်ာင္းမွ မ႐ွိဘူး။ ဟုတ္တာေပါ့။ သြားဖံုးခ်ည္းသက္သက္ကို သြားတိုက္တံနဲ႔တိုက္လို႔ ဘယ္ရပါ့မလဲ။ က်ေနာ္နဲ႔ သက္ဝင္းေအာင္ တစ္ေယာက္မ်က္ႏွာ တစ္ေယာက္ၾကည့္ၿပီး ၿပံဳးစိစိေလးျဖစ္သြားေတာ့ သူက အားရပါးရ ရယ္ေမာလိုက္ပါေတာ့တယ္။ အဲဒါ သူနဲ႔က်ေနာ္ ပထမဆံုး စေတြ႕ေတြ႕ခ်င္း အမွတ္ရစရာ ေလးပါ။ ၁၉၉၂ ႏွစ္ဦးပိုင္း ႏွင္းေတြေဝေနတဲ့ေဆာင္းနံနက္ခင္းေလးက အစျပဳလို႔ ေအးျမတဲ့ ေႏြးေထြးတဲ့ ေမတၱာရိပ္ေတြ က်ေနာ့္ႏွလံုးသားကို သိုင္းၿခံဳရစ္ပတ္ေတာ့မယ္ဆုိတာ က်ေနာ္မသိခဲ့ဘူးေလ။

သူပံုစံခန္းကထြက္ေတာ့ က်ေနာ္ေနတဲ့ အေပၚ (၁-ခ) မွာ လာေနရတယ္။ က်ေနာ္နဲ႔ ေဘးခ်င္းယွဥ္အိပ္ ရတာပါ။ သက္ဝင္းေအာင္ကကပ္လ်က္အခန္းက အေပၚ(၁-က)မွာ။ အဲဒီတုန္းကက်ေနာ္နဲ႔သက္ဝင္းေအာင္ က အသက္ (၁၉)ႏွစ္အ႐ြယ္ (၉)တန္းေက်ာင္းသားေလးေတြ၊ သူက ေက်ာင္းဆရာ၊ ကဗ်ာဆရာ ၊ ပညာနဲ႔ ေမြ႕ေလ်ာ္သူဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ (၂)ေယာက္ကို (၉)တန္းျပန္ေျဖၿပီး ဘြဲ႕ရေအာင္ယူဖို႔ တိုက္တြန္းတယ္။ ကတိလည္းေတာင္းတယ္။ သက္ဝင္းေအာင္က ျပန္ေျဖဖို႔ကတိေပးလိုက္ေပမဲ့ က်ေနာ္ကမေပးဘူး။ မေသခ်ာပဲနဲ႔ ဘာကတိမွ မေပးခ်င္ဘူးလို႔ ျပန္ေျပာလိုက္ေတာ့ သူ က်ေနာ့္ကို စိုက္ၾကည့္ေနတယ္။ ဘာမွ ေတာ့မေျပာဘူး။ ဒါေပမဲ့ သူ႕မ်က္ႏွာမွာ ခပ္မႈိင္းမႈိင္းအရိပ္ေလးေတြ ေတြ႕လိုက္ရတယ္။

အဲဒီတုန္းက က်ေနာ္ကခပ္ထန္ထန္၊ ခပ္႐ိုင္း႐ိုင္း။ ကခ်င္ျပည္နယ္ေတာေတာင္ေတြထဲ (၂)ႏွစ္ခြဲေလာက္ လက္နက္ကိုင္ တိုက္ခိုက္ေနရာကေန၊ ေလာေလာလတ္လတ္ အခ်ဳပ္က်ေနတဲ့ကာလ။ ေျပာရရင္ အ႐ွင္လတ္လတ္ ေလွာင္ခ်ိဳင့္ထဲ ထည့္ပိတ္ခံထားရလို႔ ႐ွဴး႐ွဴး႐ွား႐ွားျဖစ္ေနတဲ့ ေတာ႐ိုင္းတိရိစၧာန္တစ္ေကာင္လိုမ်ိဳး။ အစြယ္ တျပျပ၊ လက္သည္းတျပင္ျပင္နဲ႔။ ပိုဆိုးတာက ဘာ ဘာသာေရးမွ မ႐ွိတာ။ အ႐ိုင္းတံုးႀကီး။ အေဖက ဗုဒၶ ဘာသာ ျမန္မာလူမ်ိဳး၊ အေမက ခရစ္ယန္ ကရင္လူမ်ိဳး ဆိုေတာ့ ဘာသာက ဖက္စပ္၊ လူမ်ိဳးက ကျပား။ ၾသကာသမသိ၊ သခင္ေယ႐ႈမသိ၊ ကိုယ္ထင္ရာ ကိုယ္ခိုင္းေနတဲ့စိတ္အခံမ်ိဳး။

အဲဒီလို ဘာသာမဲ့၊ ေတာျပန္ အခ်ဳပ္က် ႐ိုင္းခ်င္တိုင္း ႐ိုင္းေနတဲ့က်ေနာ့္ကို သူကတျခား က်ေနာ္ႀကံဳရေလ့႐ွိတဲ့ လူႀကီးေတြလိုမ်ိဳး ေ႐ွာင္ ဖယ္ဖယ္ ေနတာမ်ိဳးမလုပ္ဘူး။ ေဖးေဖးမမနဲ႔ တရင္းတႏွီးဆက္ဆံတယ္။ က်ေနာ္႕ ေနာက္ခံ ဘဝဇာတ္ ေၾကာင္းကို ခေရေစ့တြင္းက်ေမးတယ္။ အေဖအေၾကာင္း၊ အေမအေၾကာင္း၊ မိသားစုေနထိုင္မႈပံုေတြ အေၾကာင္း၊ က်ေနာ္တက္ခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းကအစ၊ ေတာထဲေနခဲ့ရတဲ့ တိုက္ပြဲေတြအဆံုး အကုန္ေမးတယ္။ တိုက္ဆိုင္ခ်င္ေတာ့ က်ေနာ္ရဲ႕အတန္းေဖာ္ ခိုင္ဝတ္မႈန္ဆိုတာ သူ႕ရဲ႕ ရဲေဘာ္ႀကီး ဦးတင္ေမာင္ဝင္းရဲ႕ သမီး၊ သူ႕တပည့္မ ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီလိုေလွ်ာက္ေမးေနေတာ့ က်ေနာ္ကေျပာျပရတယ္။

အံ့ၾသဖို႔ေကာင္းတာက က်ေနာ္ေျပာသမွ်ကို သူက ေသေသခ်ာခ်ာကို အာ႐ံုစိုက္ၿပီး နားေထာင္တာ။ တစ္ခါတစ္ခါေတာ့ သူေမး တာကို က်ေနာ္က ''ဘု'' ျပန္ေတာမိတာလည္း ႐ွိတယ္။ အဲဒီလုိအခါမ်ိဳးမွာ ဘယ္ေတာ့မွ စိတ္ဆိုးဟန္မျပ ဘူး။ ''ေအး..ေအး..ခုမေျပာခ်င္လဲေန၊ ေနာက္မွေျပာေပါ့။ လာ..အခုလမ္းေလွ်ာက္ၾကရေအာင္''ဆို ၿပီး က်ေနာ္႔လက္ကိုဆြဲၿပီး ထလမ္းေလွ်ာက္ေတာ့တာပဲ။ ဒီအေၾကာင္း အခုျပန္ေတြးေတာ့ သူ႕မ်က္ႏွာျမင္ ေယာင္ၿပီး ရင္ထဲဆစ္ကနဲ နာက်င္မိတာအမွန္ပဲ။ အဲ ဒီလိုတရင္းတႏွီးေနၾကရင္း က်ေနာ္ သူ႕ကို ''အဘ'' လို႔ေခၚရာကေန ''ဆရာႀကီး''လို႔ ေျပာင္းေခၚမိတယ္။ ဘယ္လိုဘယ္လို အဲဒီလိုေခၚမိတယ္မသိဘူး။ စာ သင္တဲ့ဆရာ၊ အသက္ႀကီးလို႔ ေခၚမိတာလား၊ ကဗ်ာဆရာႀကီး မို႔လို႔ေခၚမိတာလားလည္း မသိဘူး။ ေနာက္ပိုင္း က်ေနာ္ေရာ၊ သက္ဝင္းေအာင္ေရာ ဆရာႀကီးလို႔ေခၚျဖစ္ၾကေတာ့တယ္။

သူက ပထမ သူ႕ ကိုယ္သူ 'က်ေနာ္' လို႔ေျပာတယ္။ ေနာက္ေတာ့ 'ကိုယ္' 'ေမာင္ရင္' လို႔ ေျပာရာကေန 'မင္း' 'ငါ'ဆိုၿပီး တရင္းတႏွီးျဖစ္လာတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ 'ေဟ့ေကာင္၊ ေခြးေကာင္...ေခြးမသား..လာ..' ဆိုၿပီး အာလုတ္သံႀကီးနဲ႔ တလံုးတခဲေျပာၿပီး က်ေနာ္ေခါင္းကို သူ႔ရင္ဘတ္မွာ ဖိထားတာမ်ိဳး လုပ္တတ္တယ္။ ပထမေတာ့ အဲဒီလိုေခၚတာကို က်ေနာ္မႀကိဳက္ဘူး။ စိတ္ဆိုးမိတယ္။ 'ဆရာႀကီး က်ေနာ့္ကို ဘာျဖစ္လို႔ ေခြးေကာင္လို႔ေခၚတာလဲ'လို႔ ျပန္ေမးေတာ့ သူ စိတ္မေကာင္းျဖစ္သြားပံုရတယ္။ ''မဟုတ္ပါဘူးကြာ .. ငါ ဘယ္သူ႔ျဖစ္ျဖစ္၊ ဘယ္ေလာက္ငယ္ငယ္ 'မင္း' 'ငါ' ဆိုတာမ်ိဳးေတာင္ မသံုးပါဘူး။ မင္းကိုေတာ့ ငါခ်စ္ လို႔ ဒီလို ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ေျပာတာပါ။ စိတ္မဆိုးပါနဲ႔ကြာ။ ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းဆိုရင္လည္း သခင္ ႏုတို႔၊ သခင္ေအာင္ဆန္းတို႔ကို အဲဒီလို ရင္းရင္းႏီွးႏွီးေျပာဆိုတာပဲ'' လို႔ ျပန္ေျပာတယ္။ အဲဒီကစလို႔ သူနဲ႔ က်ေနာ္ၾကား ဘယ္အခါေတြ႕ေတြ႕ ''ေဟ့ေကာင္...ေခြးေကာင္...ေခြးမသား...လာ''ဆိုၿပီး က်ေနာ့္ ေခါင္းကို အတင္းဆြဲ သူ႕ရင္ဘက္နဲ႔ အတင္းဖိကပ္ထားေတာ့တာပဲ။ အဲဒီ သူ က်ေနာ္႔ကို ႏႈတ္ဆက္ေနက် ပံုရိပ္ေလး တစ္ခုအျဖစ္ က်ေနာ့္ရင္ထဲ စြဲက်န္ေနမိတယ္။

အဲဒီလို သူနဲ႔က်ေနာ္တို႔ (၄)လေလာက္ အတူေနရာကေန တစ္ေန႔ သူ႕ကို စစ္ခံု႐ံုးကေနေခၚၿပီး အမိန္႔ခ် မွတ္လိုက္တယ္။ (၄)ႏွစ္တဲ့။ စစ္ခံု႐ံုးအမိန္႔ခ်ၿပီးတာနဲ႔ အက်ေဆာင္ (၅)ကို တန္းပို႔လိုက္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ခ်င္း မေတြ႕ၾကရေတာ့ဘူး။ ေနာင္ သူနဲ႔အက်ေဆာင္မွာ ျပန္ေတြ႕ေတာ့မွ စစ္ခံု႐ံုးအေတြ႕အႀကံဳကို ဖလွယ္ ရင္း သူ႕ကို ဘယ္လိုစီရင္ခ်က္စြဲတယ္ဆိုတာ သူျပန္ေျပာလို႔သိရတယ္။ စစ္ခံု႐ံုးက သူ႕ကဗ်ာေလးဖတ္ျပၿပီး စီရင္ခ်က္ ခ်လိုက္တာတဲ့။ ခုံ႐ံုးတရားသူႀကီးက သူ႕ကဗ်ာကိုဖတ္ေတာ့ ယူနီေဖာင္းအျပည့္အစံုနဲ႔တဲ့။ ''လမ္းေဘးေသြးအိုင္ထဲ လဲေနတဲ့ ေက်ာင္းသားေလး..သားျပန္အလာကိုေမွ်ာ္ေနတဲ့ အေမတစ္ေယာက္ ရဲ႕အျဖစ္...'' စတဲ့ ကဗ်ာေလးပါ။ ''ဒီတခုနဲ႔တင္ တန္သြားၿပီကြာ'' တဲ့။

ဆရာႀကီးအမိန္႔ခ်ခံရၿပီး တစ္လေလာက္ထပ္ေနၿပီးေတာ့ သက္ဝင္းေအာင္ အခ်ဳပ္ဘဝကေန လြတ္ေျမာက္ သြားတယ္။ ေနာက္ထပ္တစ္လေလာက္ ထပ္ေနၿပီးေတာ့ က်ေနာ့္ကို စစ္ခံု႐ံုးက (၇)ႏွစ္ အမိန္႔ခ်လိုက္ တယ္။ ဒီေတာ့ ဆရာႀကီး ႐ွိတဲ့ (၅)ေဆာင္ကို ေရာက္ၿပီး သူနဲ႔ျပန္ဆံုရတယ္။ က်ေနာ့္ကို စစ္ခုံ႐ံုးအမိန္႔ခ် လုိက္တာ မွတ္မွတ္ရရ ၁၉၉၂၊ ဇူလိုင္ (၂၃) ရက္ေန႔။ ထံုးစံအတိုင္း အက်ေဆာင္ေရာက္ေတာ့ အခ်ဳပ္ ေဆာင္တုန္းကလိုပဲ ပံုစံခန္းဆိုတာ ဝင္ရေသးတယ္။ က်ေနာ္အမိန္႔က်ၿပီး (၅) ေဆာင္ေရာက္တယ္ဆိုတာ ညတြင္းခ်င္း ဆရာႀကီးသိတယ္။ ေနာက္တစ္ေန႔ တန္းဖြင့္ဖြင့္ခ်င္း သူက်ေနာ့္ဆီ ေရာက္လာတယ္။

မ်က္ႏွာသုတ္ပုဝါပုခံုးေပၚတင္၊ ဆပ္ျပာခြက္၊ သြားတိုက္ေဆး၊ သြားတိုက္တံ လက္ထဲကိုင္လို႔။ က်ေနာ့္ဆီ လာေတြ႕မယ္ဆိုတာသိေနရက္နဲ႔ ျဗဳန္းကနဲ အျဖဴေရာင္ ထက္ေအာက္ 'ေထာင္ဝတ္စံု'နဲ႔ ေတြ႕လိုက္ရေတာ့ ရင္ထဲ တစ္မ်ိဳးႀကီးျဖစ္သြားတယ္။ အခ်ဳပ္ေဆာင္တုန္းက အရပ္ဝတ္ အရပ္စားနဲ႔ေတြ႕ေနၾကေလ။ ခုေတာ့ ေထာင္ဝတ္စံုႀကီးနဲ႔ ေခါင္းကလည္း ေဖြးေဖြးျဖဴလို႔။ ေတြ႕ရတာ တစ္မ်ိဳးႀကီးပဲ။ ေတြ႕ေတြ႕ခ်င္း သူကေတာ့ ထံုးစံအတိုင္း ''ေဟ့..ေခြးေကာင္..လာ'' ဆိုၿပီး က်ေနာ့္ေခါင္းကိုဆြဲၿပီး သူ႔ရင္ဘတ္နဲ႔ထိထားတယ္။ ၿပီးမွ မ်က္ႏွာသြားသစ္ရေအာင္လို႔ ေျပာတယ္။ က်ေနာ္က သူ႕လက္ထဲက သြားတိုက္ေဆး၊ သြားတိုက္တံကို တလွည့္၊ သူ႕ကိုတလွည့္ၾကည့္ေနေတာ့ သူက ''ဘာလဲ၊ မင္း ႐ြံ႕တတ္လို႔လား။ သြားတိုက္တံက အသစ္ပါ ကြ။ သြားတိုက္ေဆးကိုလက္ၫႇိဳးနဲ႔ေကာ္ၿပီး တိုက္စရာမလိုပါဘူး။ မင္း သြားေတြကအေကာင္းေတြခ်ည္းပဲ'' တဲ့။ က်ေနာ္တို႔ အခ်ဳပ္ေဆာင္မွာ ပထမဆံုးေတြ႕ခဲ့ၾကတဲ့ ျမင္ကြင္းေလးကို အမွတ္ရလို႔ ျပန္ေျပာတာနဲ႔ တူ ပါရဲ႕။ က်ေနာ္လဲ စေတြ႕ၾကတုန္းက သူေျပာခဲ့တဲ့ပံုကို ျပန္ေျပာၿပီး ႏွစ္ေယာက္သား အားပါးတရ ရယ္ေမာ မိၾကတယ္။ အခ်ဳပ္ေဆာင္မွာတုန္းက က်ေနာ္က သြားတိုက္ေဆးလာေပးသူ၊ ဒီအက်ေဆာင္မွာေတာ့ သူက လာေပးရတဲ့သူ။ ဟိုမွာတုန္းက သူကလူသစ္၊ က်ေနာ္က လူေဟာင္း။ ဒီက်ေတာ့ သူကလူေဟာင္း၊ က်ေနာ္က လူသစ္။ အဲဒီတုန္းက ဇန္နဝါရီနံနက္ခင္း၊ ႏွင္းေတြေဝလို႔။ ခုေတာ့ ဇူလိုင္နံနက္ခင္း မိုးေတြ႐ြာ လို႔။

ဒီလိုနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ (၅)ေဆာင္မွာ အတူေနၾကရျပန္တယ္။ အခန္းကေတာ့ မတူဘူး။ သူက (၃)၊ က်ေနာ္ က (၄)။ မနက္ခင္းေတြမွာ က်ေနာ္က ေတာင္ယာတဲဆင္း၊ သူက လမ္းေလွ်ာက္ေပါ့။ ညေနခင္းေတြဆို က်ေနာ္တို႔ႏွစ္ေယာက္ အတူတူလမ္းေလွ်ာက္ၾက၊ စကားေတြေျပာၾကနဲ႔။ ေန႔ခင္းေတြဆို သူက ထံုးစံ အတိုင္း ေမးခြန္းေတြေမး၊ က်ေနာ္ကေျဖေပါ့ေလ။ သူက စာေတြ၊ ကဗ်ာေတြအေၾကာင္း ေျပာျပတယ္။ ႀကံဳရင္ႀကံဳသလို ကဗ်ာေလးေတြ ၫႇပ္ၿပီး ႐ြတ္ျပေသးတယ္။ ထူးဆန္းတာက သူ႐ြတ္တဲ့ကဗ်ာေတြထဲ သူ႕ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္မွ မပါတာဘဲ။

''ဧည့္သည္ႀကီး'' ကဗ်ာအေၾကာင္းေတာ့ တခုတ္တရေျပာျပတယ္။ မႏၲေလး မွာ သူနဲ႔ေမာင္စြမ္းရည္၊ ေမာင္ၾကည္ေအာင္တို႔ ကဗ်ာေတြစုေရးၾကပံုေတြလဲပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ သူ႐ြတ္ျပတဲ့ကဗ်ာေတြဟာ ဆရာႀကီးမင္းသုဝဏ္နဲ႕ ဆရာႀကီးေဇာ္ဂ်ီ ကဗ်ာေတြပါပဲ ။ သူေျပာျပတဲ႕အထဲမွာ ဆရာႀကီးေဖေမာင္တင္အေၾကာင္း ၊ ဆရာႀကီးဒဂုန္တာရာ၊ ေဒါက္တာသန္းထြန္း၊ လူထုဦးလွ နဲ႔ အေမမာအေၾကာင္း၊ ေမာင္သာႏိုး၊ ေမာင္စြမ္းရည္၊ ေမာင္ၾကည္ေအာင္ စတဲ့သူနဲ႔ ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာ ဆရာႀကီးေတြအေၾကာင္း ...အစံုပါပဲ။ ခက္တာက သူေျပာတဲ့လူေတြအေၾကာင္း တေယာက္မွ က်ေနာ္ မသိတာပဲ။ နာမည္ေတာင္ ၾကားဖူးတာမဟုတ္ဘူး။ ကဗ်ာဆိုတာ ဘာမွန္းလည္းမသိ။ ခံစားရေကာင္းမွန္း၊ ဖတ္ရေကာင္းမွန္းေတာင္ သိတာမဟုတ္ဘူး။ အားနာလို႔သာ နားေထာင္ေနရတာ၊ ပ်င္းလည္းပ်င္း၊ စိတ္ကလည္းညစ္ေပါ့။ ဒါကို သူရိပ္မိတယ္နဲ႔တူပါတယ္။ တေန႔ က်ေနာ့္ကို ကဗ်ာနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး ဘယ္လို သေဘာထားလဲဆိုၿပီး ေမးခြန္းေမးလာတယ္။

က်ေနာ္ကလည္း သိတဲ့အတိုင္း ဘုဆတ္ဆတ္၊ ဂ်စ္ကန္ကန္ နဲ႔ဆိုေတာ့ ''ဟာ...ကဗ်ာဆိုတာ လူေဘာ္ေၾကာ့ေတြ၊ အလုပ္အကိုင္မ႐ွိ၊ လူပ်င္းေတြလုပ္တဲ့အလုပ္ပါ။ ဘာမွန္းလည္းမသိဘူး။ ခံစားလို႔လည္းမရဘူးလို႔'' ျပန္ေျပာလိုက္ေတာ့ သူခဏေတြသြားတယ္။ ၿပီးမွ က်ေနာ့္ပခံုးေပၚလက္တင္ၿပီး ''အဲလိုမဟုတ္ပါဘူးကြာ။ ကဗ်ာဆိုတာ အင္မတန္သိမ္ေမြ႕ႏူးညံ့တဲ့ပစၥည္းပါ။ လူ႕ႏွလံုးသားႏူးညံ့ေပ်ာ့ေပ်ာင္းဖို႔ ကဗ်ာဖတ္ဖို႔လိုတယ္။ ႏွလံုးသားၾကမ္းတမ္းတဲ့သူေတြဟာ ေလာကကို အဖ်က္ျမင္တတ္ၾကတယ္..'' ဆိုၿပီး ကဗ်ာနဲ႔ပတ္သတ္တဲ့ သေဘာသဘာဝေတြ တသီတတန္းႀကီး ေျပာ ေနပါေတာ့တယ္။
ဥပမာေတြလည္း အမ်ားႀကီးပဲ။ က်ေနာ္ အေသးစိတ္မမွတ္မိေတာ့ဘူး။ အဲဒီတုန္းက က်ေနာ္ေျပာခဲ့တဲ့စကားေတြအတြက္ အခုဆရာႀကီးကို လက္အုပ္ခ်ီေတာင္းပန္မိတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဆရာႀကီးဟာ စိတ္ႏွလံုးႏူးညံ့ေပ်ာ့ေျပာင္းသူပါ။ မေတာင္းပန္ခင္က ခြင့္လႊတ္ၿပီးသားဆိုတာ က်ေနာ္ အေသအခ်ာယံုတယ္။ ကဗ်ာကို ႐ႈတ္႐ႈတ္ခ်ခ်ေျပာခဲ့တဲ့က်ေနာ္၊ ခုေတာ့ ကဗ်ာကို ခံစားဖတ္႐ႈႏိုင္႐ံုမက ကိုယ္တိုင္ကဗ်ာဖန္တီးသူတစ္ေယာက္ ျဖစ္ခဲ့ရၿပီ ။ ဒီအေၾကာင္းေတြ ဆရာႀကီး သိမွသိသြားပါေလစ။

က်ေနာ့္စိတ္ကူးထဲ ေထာင္ကလြတ္လို႔ ဆရာႀကီးနဲ႔ျပန္ဆံုရင္ ေျပာမယ့္စကားေတြ ရင္ထဲအျပည့္။ ရင္ဘတ္ ႀကီးထဲအကန္႔လိုက္ ခြဲခြဲသိမ္းထားခဲ့ရတာေတြ။ ခုေတာ့ ဆရာႀကီးဆံုးၿပီတဲ့။ ဆရာပြင့္ကို က်ေနာ္ တခါက ဒီလိုေျပာဖူးတယ္။ ဆရာပြင့္ထက္အရင္ က်ေနာ္ ေစာ လြတ္ရင္ ဘာလုပ္ေပးရမလဲလို႔။ ဆရာပြင့္ကလည္း က်ေနာ့္ကို ဒီလိုျပန္ေမးတယ္။ ''ခင္ဗ်ားထက္ က်ေနာ္ ေစာ လြတ္ရင္ေကာ'' တဲ့။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္က “ဆရာႀကီးနဲ႔ထိေတြ႕ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ က်ေနာ့္ႏွလံုးသားထဲ ဆိုက္ဆိုက္ၿမိဳက္ၿမိဳက္ဝင္လာသူဟာ ဆရာပြင့္ပါပဲလို႔။ အခု က်ေနာ္အထဲမွာ ဘာေတြလုပ္ေနတယ္၊ ဘယ္လိုက်င့္ႀကံေနတယ္ဆိုတာေတြ ဆရာပြင့္အသိဆံုးပါပဲ။ က်ေနာ့္စိတ္ကူး၊ က်ေနာ့္အိပ္မက္ေတြ၊ ခံစားမႈေတြကို ေကာင္းေကာင္းသိတဲ့သူဟာလည္း ဆရာပြင့္ပါပဲ။ က်ေနာ္ ဆရာႀကီးအေပၚ ဘယ္လိုသေဘာထားတယ္ဆိုတာလည္း အသိဆံုးပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဆရာပြင့္ က်ေနာ့္ထက္ေစာလြတ္ရင္ ဆရာႀကီးနဲ႔ဆက္သြယ္ၿပီး အဲဒါေတြေျပာျပေပးပါ”လို႔ ဆရာပြင့္ကို က်ေနာ္ ေသေသခ်ာခ်ာမွာခဲ့ဖူးတယ္။ ဒါေတြသာသိရင္ ဆရာႀကီးဘယ္ေလာက္မ်ား ဝမ္းသာပီတိျဖစ္ေနလိုက္မလဲ ဆိုတာ စိတ္ကူးနဲ႔ က်ေနာ္ျမင္ေယာင္မိပါေသးေတာ့တယ္။ အခုေတာ့ ဆရာႀကီးမ႐ွိေတာ့ပါဘူး။ က်ေနာ္ သိေစခ်င္တဲ့ က်ေနာ့္ရင္ထဲကစကားေတြ သိမွသိသြားပါ့မလား။ ဆရာႀကီးမဆံုးခင္ တစ္ႏွစ္ခြဲေလာက္ ႀကိဳ ၿပီး ဆရာပြင့္လြတ္သြားပါရဲ႕။ ဒါေပမယ့္ သူ ေျပာမွ ေျပာျဖစ္ပါ့မလား...။ ေျပာခ်င္အံုးေတာ့ ေျပာခြင့္မွ သာရဲ႕လား။ က်ေနာ့္ရင္ဘတ္ထဲ တဆစ္ဆစ္ကိုက္ေနလိုက္တာ။

ဆရာႀကီးနဲ႔က်ေနာ္ (၅) ေဆာင္မွာ (၅) လေလာက္ပဲ အတူေနရေသးတယ္။ ၁၉၉၂၊ ဒီဇင္ဘာ (၇) ရက္ ညမွာ ေထာင္ဝန္ထမ္းေတြ အံုလိုက္က်င္းလိုက္ဝင္လာၿပီး က်ေနာ္အပါအဝင္ (၁၅) ေယာက္ေလာက္ကို နာမည္ေခၚ၊ ေခါင္းစြပ္ စြပ္ၿပီး သီးသန္႔ေထာင္ကို ပို႔လိုက္တယ္။ မၾကာခင္ က်င္းပေတာ့မယ့္ အမ်ိဳးသား ညီလာခံနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး အထဲမွာ လႈပ္လႈပ္႐ြ႐ြျဖစ္ေနတယ္လို႔ ယူဆတယ္နဲ႔ တူပါရဲ႕။ က်ေနာ္တို႔ကို လူစု ခြဲလိုက္တဲ့သေဘာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဆရာႀကီးနဲ႔ တခါ ထပ္ခြဲရျပန္တယ္။ သူက (၅)ေဆာင္မွာပဲ က်န္ခဲ့တာ။ သီးသန္႔ေရာက္လို႔ ဆရာႀကီးနဲ႔ေဝးရေတာ့မွ က်ေနာ္ ဆရာႀကီးကို သတိရ ရေကာင္းမွန္းသိလာတယ္။ ညေနခင္းလမ္းေလွ်ာက္ခဲ့ပံုေတြ၊ က်ေနာ့္ကိုေမးခြန္းေတြ ေမးခဲ့ပံုေတြ၊ ...အစံုပါပဲ။ ဆရာႀကီးကို က်ေနာ္ လြမ္းေနၿပီေလ။

(၅)ေဆာင္ကေန က်ေနာ္နဲ႔အတူ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ခဲရတဲ့သူေတြထဲမွာ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္ဝင္းလည္း ပါတယ္။ သူက ပညာကိုခ်စ္ျမတ္ႏိုးသူ။ ေအးေအးေဆးေဆးေနတတ္ၿပီး ကဗ်ာဖြဲ႕ဖို႔ ႀကိဳးစားအားထုတ္ေန တဲ့သူ။ သီးသန္႔မွာေနၾကတုန္း သူဖြဲ႕ျဖစ္တဲ့ကဗ်ာေလးေတြ လမ္းေလွ်ာက္ရင္း က်ေနာ့္ကို ႐ြတ္ျပေလ့႐ွိ တယ္။ ဘယ္လုိသေဘာလဲ မသိပါဘူး။ အဲဒီကဗ်ာဆိုတာႀကီးနဲ႔ က်ေနာ့္ကို လာ လာပတ္သတ္ေနတာ ေျပာပါတယ္။ ကဗ်ာဆရာႀကီးရဲ႕ကဗ်ာေဗဒကြန္ယက္ကေန လြတ္ၿပီ၊ ကြၽတ္ၿပီမွတ္တယ္။ ခု ကဗ်ာဆရာ ေလးရဲ႕ေထာင္ေခ်ာက္မွာ ယက္ကန္၊ ယက္ကန္နဲ႔ လာၿငိေနျပန္ေရာ။

ဒီလိုနဲ႔ေနၾကရင္း တစ္ေန႔မွာ က်ေနာ္နဲ႔ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္ဝင္းလမး္ေလွ်ာက္ေနၾကတုန္း ေလအေဝွ႕မွာ လြင့္လာတဲ့စာ႐ြက္တစ္႐ြက္ က်ေနာ္ တို႔ ေ႐ွ႕တည့္တည့္လာၾကတယ္။ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္ဝင္းက လွမ္းေကာက္ၿပီးဖတ္ၾကည့္ကာ ဖတ္ရင္း သူ အံ့ၾသသြားပံုက ပါးစပ္ကေတာင္ အသံထြက္လာတယ္။ ''ေဟ့လူ၊ ဒီမွာၾကည့္စမ္း။ ဆရာႀကီးရဲ႕ ကဗ်ာေလး ဗ်'' တဲ့။ က်ေနာ္လည္း ဆြဲယူဖတ္ၾကည့္ေတာ့ အဟုတ္ပဲ ကဗ်ာေခါင္းစဥ္အပိုင္းေတာ့ စုတ္ၿပဲေနလို႔ မပါ ေတာ့ဘူး။ ကဗ်ာေအာက္ေျခမွာေတာ့ 'တင္မိုး' ဆိုၿပီး ထင္ထင္႐ွား႐ွားပါေနေသးတယ္။ ''ဆရာႀကီးမႈိင္းကို ဖြဲ႕ထားတဲ့ ျပ႒ာန္းစာအုပ္မွာပါတဲ့ ကဗ်ာေလးပါ။ ''ကြမ္းအစ္တစ္လံုး၊ ေယာင္တစ္ထံုးနဲ႔ အစခ်ီၿပီး ... ေသာင္းျမန္ျပည္တန္ခိုး ေဒါင္းအလံလႊင့္ထိုး'' ဆိုၿပီး အဆံုးသတ္ထားတဲ့ ကဗ်ာေလး။ ဘာေျပာေျပာ က်ေနာ္ေရာ၊ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္ဝင္းပါ ဝမ္းသာသြားၾကတယ္။ ''ဒါ ဆရာႀကီး က်ေနာ္တို႔ကို ပို႔လိုက္တဲ့ေမတၱာလက္ေဆာင္ေလးပဲ။ က်ေနာ္တို႔ မၾကာခင္ဆရာႀကီးနဲ႔ ျပန္ဆုံရမယ့္ သေဘာပဲ'' လုိ႔ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္ဝင္းက ေျပာတယ္။ က်ေနာ္လည္း ဒီအတိုင္းခံစားရတယ္ေလ။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ႏွစ္ေယာက္ ဒီကဗ်ာေလးကို အလြတ္က်က္ထားၿပီး ဆရာႀကီးနဲ႔ျပန္ဆံုရင္ ႐ြတ္ျပရေအာင္လို႔ သေဘာတူၿပီး က်က္ထားလိုက္ၾကတယ္။

ကိုေက်ာ္ေက်ာ္ဝင္းကေတာ့ အထဲမွာ ဆရာႀကီးနဲ႔ျပန္မဆံုျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္ဆို အဲဒီစာ႐ြက္ရၿပီး မၾကာခင္မွာဘဲ လြတ္ရက္ေစ့လို႔ သူလြတ္ေျမာက္သြားတယ္ေလ။ သူ႔ကိုလႊတ္ဖို႔လာေခၚတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ့္အခန္းေ႐ွ႕ေျပးလာၿပီး ''ကိုသက္ထြန္း..ခင္ဗ်ားဆရာႀကီးနဲ႔ျပန္ဆံုရင္ ဒီကဗ်ာေလးရပံုေျပာၿပီး အလြတ္႐ြတ္ျပလိုက္ဗ်ာ။ က်ေနာ့္ကိုယ္စားပါ (၂) ေခါက္ ႐ြက္ျပလိုက္'' လို႔ အမွတ္တရလာေျပာသြားပါ ေသးတယ္။ သီးသန္႔မွာ (၈)လေလာက္ ေနရၿပီး က်ေနာ္တို႔ကို ေထာင္မႀကီးထဲ ျပန္ေျပာင္းလိုက္ပါတယ္။ ေထာင္မႀကီးေရာက္လို႔ မိန္းေဂ်လ္းမွာ ထိုင္ခိုင္းထားၿပီး အေဆာင္ခြဲပို႔ဖို႔ လူစစ္ၾကတယ္။ ထံုးစံအရ ကိုယ္ ထြက္သြားတဲ့အေဆာင္ကို ျပန္ပို႔ေလ့မ႐ွိဘူး။ က်ေနာ္က (၅)ေဆာင္က ထြက္သြားရတာဆိုေတာ့ (၃) နဲ႔ (၄) ေဆာင္ တခုခုေရာက္ရမယ္။ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ ဘယ္ကဘယ္လိုခြဲလိုက္တယ္မသိဘူး။ က်ေနာ္က (၅)ေဆာင္ ျပန္ေရာက္မယ့္စာရင္းထဲပါေနတယ္။ ေနာင္မွျပန္သိရတာက က်ေနာ္ထြက္သြားခဲ့တဲ့အေဆာင္စာရင္းမွာ (၅)ေဆာင္အစား (၃)ေဆာင္လို႔ ေရးထားတယ္လို႔ဆိုတယ္။ ဒါေၾကာင့္ (၃)ေဆာင္ကို မေရာက္ေတာ့ဘဲ ဆရာႀကီး ႐ွိရာ (၅)ေဆာင္ကို ဆိုက္ဆိုက္ၿမိဳက္ၿမိဳက္ျပန္ေရာက္ပါေလေရာ။

က်ေနာ္တို႔အေဆာင္ထဲကို ဝင္တဲ့အခ်ိန္ကေန႕ခင္းႀကီးဆိုေတာ့ က်န္တဲ့ရဲေဘာ္ေတြက ထြက္ၿပီးႀကိဳေနၾက တယ္။ က်ေနာ္လည္း အိပ္ယာလိပ္ကတစ္ဖက္၊ က်န္တဲ့ပစၥည္းေတြကတစ္ဖက္နဲ႔ (၅)ေဆာင္ထဲ ဝင္႐ံု႐ွိ ေသးတယ္။ လူအုပ္ၾကားထဲက ဆရာႀကီးထြက္လာၿပီး ''ေဟ့ေကာင္..ေခြးေကာင္..လာ''ဆိုၿပီး က်ေနာ့္ ေခါင္းကိုဆြဲ သူ႕ရင္ဘတ္ထဲဖိထားေတာ့တာပဲ။ က်ေနာ္လည္း အိပ္ယာလိပ္နဲ႔ပစၥည္းေတြပစ္ခ်လိုက္ၿပီး ဆရာႀကီးကို ဖက္ထားလိုက္တယ္။ တေအာင့္ေနလို႔ လူခ်င္းခြာၿပီး ဆရာႀကီးမ်က္ႏွာေမာ့ၾကည့္လိုက္ေတာ့ သူ႕မ်က္ဝန္းမွာ မ်က္ရည္ၾကည္ေတြ ရစ္ဝိုင္းေနတာ ေတြ႕လိုက္ရတယ္။ ႐ုတ္တရက္ က်ေနာ္ ေၾကာင္အမ္း အမ္းျဖစ္သြားတယ္။ ဟုတ္မွာပါ။ ဆရာႀကီးက ''ေဟ့..ေခြးေကာင္..လာ''ဆိုၿပီး ရင္ခြင္ထဲအတင္းဖိကပ္ ထားတဲ့အခ်ိန္တိုင္း က်ေနာ္ သူ႕ကိုျပန္ဖက္ေလ့မ႐ွိခဲ့ဘူးေလ။ သူ က်ေနာ့္ေခါင္းကို အတင္းဖိကပ္ထားလို႔ သာ ဒီအတိုင္း ေနေနရတာပဲ႐ွိတယ္။ ခုမွ က်ေနာ္က ပထမဆံုးအႀကိမ္ ျပန္ဖက္ထားလိုက္မိတာကိုး။ ဖက္ ထားတာမွ တအားကိုဖက္ထားတာ။ နဲနဲလည္းၾကာသြားတယ္ထင္ပါရဲ႕။ ဒါေၾကာင့္ ဆရာႀကီးမ်က္ရည္ဝဲ သြားတာျဖစ္မွာ။

ဒါနဲ႔ က်ေနာ္က ''ဆရာႀကီး..ခဏေလး။ ဒီအိပ္ရာလိပ္ေတြ သြားထားလိုက္ဦးမယ္။ ၿပီး ရင္ ခ်က္ျခင္းျပန္လာခဲ့မယ္။ ေျပာစရာ႐ွိတယ္လို႔'' ေျပာၿပီး ပစၥည္းေတြသြားထားလိုက္တယ္။ ၿပီးတာနဲ႔ ခ်က္ျခင္းျပန္လာၿပီး ဆရာႀကီးေနတဲ့ (၃)ခန္းမွာ ႏွစ္ေယာက္သားထိုင္လိုက္ၾကတယ္။ က်ေနာ္လဲ လႈပ္လႈပ္ ႐ွား႐ွားသြားလာခဲ့ရေတာ့ နဲနဲေမာေနတာနဲ႔ အေမာေျဖထိုင္ေနတုန္း ဆရာႀကီးက ''ကဲ၊ ေျပာစရာ႐ွိတယ္ ဆို..ေျပာ..ဘာေျပာမွာလဲ'' ဆိုတဲ့သေဘာနဲ႔ က်ေနာ့္ကို ၿပံဳးၿပီးၾကည့္ေနတယ္။ က်ေနာ္က ''တျခား မဟုတ္ဘူး ဆရာႀကီး ..ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ ႐ြတ္ျပမလို႔ လို႔ေျပာၿပီး ''ကြမ္းအစ္တစ္လံုး ေယာင္တစ္ထံုးနဲ႔'' အစခ်ီၿပီး ေတာက္ေလွ်ာက္႐ြတ္ျပလိုက္တယ္။ ႐ြတ္ရင္း သူ႕မ်က္ႏွာကို ၾကည့္ေနေတာ့ သူအေတာ္ အံ့ၾသ သြားပံုရတယ္။ ကဗ်ာအေၾကာင္းေျပာရင္ အၿမဲညစ္ေနတတ္တဲ့က်ေနာ္က အခု သူ႕ကဗ်ာကို အလြတ္္႐ြတ္ ျပေနေတာ့ သူ မအ့ံၾသဘဲ ဘယ္ေနပါ့မလဲ။ ''မင္း..ဒီကဗ်ာဘယ္လိုရေနတာလဲ။ အရင္ကမရပါဘူး'' လို႔ တအံ့တၾသေမးပါတယ္။ က်ေနာ္က ''ဆရာႀကီးပဲ က်ေနာ္တို႔ကို ေမတၱာလက္ေဆာင္ပို႔ေပးလိုက္တာေလ။ အဲဒီက ရတာေပါ့'' လို႔ အတည္ေပါက္ ဟဲလိုက္ေတာ့ သူ မ်က္ေမွာက္ၾကဳတ္သြားတယ္။ သူလဲ မေပးရပါ လား၊ ဘယ္လိုပါလိမ့္ဆိုတဲ့သေဘာေပါ့။ အဲဒီေတာ့မွ က်ေနာ္က ကဗ်ာရပံု ထူးထူးဆန္းဆန္းအေၾကာင္း ေလးေျပာၿပီး ကိုေက်ာ္ေက်ာ္ဝင္းမွာတဲ့အတုိင္း ေနာက္တစ္ႀကိမ္ေတာင္ ႐ြတ္ျပလိုက္ပါေသး တယ္။ ဆရာႀကီး အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက က်ေနာ့္ကိုၾကည့္တဲ့အၾကည့္က တစ္မ်ိဳးေလးပဲ။ က်ေနာ္ပါးစပ္က ကဗ်ာ ႐ြတ္ေနတာကို သူအေတာ္ပီတိျဖစ္ေနတဲ့ပံုပါ။

ၿပီးေတာ့မွ က်ေနာ့္ကို သူ႔ထံုးစံအတိုုင္းျဖည္းျဖည္း တိုးတိုးေလးေျပာပါေတာ့တယ္။ ''မင္းတို႔ကဗ်ာရပံုေလး ဆန္းတယ္။ ေက်ာ္ေက်ာ္ဝင္းလြတ္သြားတာ ဝမ္း သာတယ္။ မင္းကဗ်ာ႐ြတ္တာ ပိုလို႔ေတာင္ ဝမ္းသာေသးတယ္။ ငါလည္း မင္းကို သတိရေနတာ။ ကဗ်ာ ဆိုတာ ႏွလံုးသားနဲ႔ ထိေတြ႕ရတဲ့အရာပါ။ မင္းႏွလံုးသားက ခက္ထန္မာေၾကာလြန္းတယ္ကြာ။ မင္းမွာ ေျဖာင့္မတ္မႈ၊ သစၥာ႐ွိမႈေတြ ႐ွိတယ္။ သတၱိလည္း အရမ္းေကာင္းတဲ့ေကာင္။ ဒါေပမဲ့ မင္းႏွလံုးသား ေပ်ာ့ ေျပာင္းဖို႔ လိုေနတယ္။ အဲဒီလို ေပ်ာ့ေျပာင္းလာတာနဲ႔ မင္းဟာ အရမ္းကို ျပည့္စံုသြားမယ့္သူပဲ။ တိုင္းျပည္ အတြက္ အားကိုးရမယ္။ ငါတို႔က အသက္ႀကီးလာၿပီဆိုေတာ့ ေနာင္အနာဂတ္အတြက္ မင္းတို႔လို လူငယ္ ေတြကိုပဲ အားကိုးရမွာ။ ဒါေၾကာင့္ မင္းကဗ်ာဖတ္ဖို႔လိုတယ္။ စာေတြအမ်ားႀကီးဖတ္ဖို႔လိုတယ္။ ငါက ေက်ာင္းဆရာဆိုေတာ့ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားေပါင္းမ်ားစြာကို စာသင္ေပးခဲ့ရတယ္။ မင္းက ထူးဆန္း တယ္။ ၿပီးေတာ့ မင္းကို သားတစ္ေယာက္လို ခ်စ္တာပါကြာ..'' လို႔ တသီတတန္းႀကီးေျပာလိုက္ပါတယ္။ က်ေနာ္ သူ႕စကားနားေထာင္းရင္း ၾကက္သီးေမႊးညင္းထသြားတယ္။ ေဖာ္ျပလို႔မရတဲ့ ထူးဆန္းတဲ့ ခံစားမႈ ေလးခံစားလိုက္ရတာ။ ဘာမွမေျပာမိဘဲ သူ႕ေ႐ွ႕ ဒီအတိုင္း ငူငူႀကီးထိုင္ေနမိတယ္။ က်ေနာ့္ရင္ထဲ အသည္းထဲကေန သိလိုက္ပါၿပီ။ က်ေနာ့္ကို ခ်ည္ေႏွာင္ထားတဲ့ သူရဲ႕ေမတၱာႀကိဳးဟာ ဘယ္ေလာက္ခိုင္မာ သလဲဆိုတာေလ..။

Saturday, January 24, 2009

ျပည္သူခ်စ္ေသာ စာေပ အႏုပညာရွင္သို႔
ေရးသူ-ကိုသက္

ကိုေအး၀င္းေရးတဲ့ “လြမ္းေနတုန္းပဲ ဂ်မ္းရယ္” ေဆာင္းပါးကို ဖတ္ျဖစ္ပါတယ္။ လြမ္းစရာေကာင္းတယ္။ ဆရာ တင္မိုးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အမွတ္ရစရာေတြ တေရးေရးေပၚလာရတယ္။

က်ေနာ္ကဗ်ာေရးတဲ့အခါ ဆရာ့ကို အထူးသတိရတယ္။ ဆရာ့ကဗ်ာေရးဟန္နဲ႔ကဗ်ာထဲမွာ ဖန္တီးထည့္သြင္းထား တဲ့ အေတြးအျမင္၊ အႏုပညာ၊ ေနာက္ခံ၊ သဘာ၀၊ ရိုးသားမွဳစတဲ့ အဆီအႏွစ္ေတြကို က်ေနာ္ၾကိဳက္လို႔ပါ။ ကဗ်ာ ေရးတဲ့ အတတ္ပညာကို သင္တန္းတခုဖြင့္ၿပီး ဆရာ့ထံမွာ မတက္ခဲ့ေသာ္လဲ ေန႔စဥ္လိုလို ဆရာေရးတဲ့ကဗ်ာေတြ ကိုဖတ္ရင္း ေခတ္ေဟာင္း ေခတ္သစ္ ရွင္လူရဟန္း ကဗ်ာစာဆိုေတြအေၾကာင္း၊ စာေပအေၾကာင္းေတြ ေျပာခြင့္ရ တဲ့ အေျခအေနတခုဟာ ေန႔စဥ္သင္တန္းတက္ေနသလိုပဲ။



တခါက ကိုခင္ေမာင္ေရႊ+မေတာ္တို႔အိမ္မွာ က်ေနာ္နဲ႔ ကိုလတ္ ကဗ်ာအေၾကာင္းေဆြးေႏြးရင္း ျငင္းခုံေနၾကတယ္။ ဆရာတင္မိုးက က်ေနာ္တို႔နဲ႔မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ခုံမွာထိုင္လို႔ အၾကမ္းတခြက္ စားပြဲေပၚတင္ၿပီး စာဖတ္ေနတယ္။ ျငင္း ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းက ကဗ်ာေတြရဲ့ပုံစံခြက္ (စပ္နည္း) အေၾကာင္းျဖစ္ပါတယ္။ အေျဖမထြက္ႏိုင္တဲ့ ျငင္းဆုိခ်က္မ်ား ကို ဆရာက ၀င္ေရာက္ေျဖရွင္းေပးသြားတယ္။ အေျဖရလို႔ အဆင္ေျပသြားပါတယ္။

ဒီေခတ္မွာ စပ္နည္း သိပ္မရွိေတာ့ေၾကာင္းနဲ႔ကာရန္မွ်ကိုသာအသုံးျပဳ၍ ကဗ်ာကို စပ္ဆိုၾကေၾကာင္း၊ စပ္နည္းေတြ ထက္ အေတြးအျမင္၊ ရသ၊ သဘာ၀ကိုသာ အသုံးျပဳတာမ်ားေၾကာင္း၊ တခ်ိဳ႕ဆို စကားေျပလိုျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ ဘာ အေတြးအျမင္ကိုမွ် စဥ္းစားလို႔မရႏိုင္၊ နားမလည္ႏိုင္တဲ့ကဗ်ာေတြ မဂၢဇင္းေတြမွာ ပါေနေၾကာင္း ဆရာရွင္းျပေပး လို႔ သိရပါတယ္။ ခဏမွ်ရွင္းျပေသာ္လဲ က်ေနာ္တို႔အတြက္ေတာ့ တန္ဖိုးျဖတ္လို႔ မရပါ။ ကဗ်ာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ယုံ ၾကည္မွဳ၊ ခိုင္မာမွဳအင္အားေတြ ရရွိလာတယ္။

“ကဗ်ာ စပ္တတ္ၿပီ၊ ပဥၨင္းေလာင္းေတြ ရဟန္းျဖစ္ေအာင္ သိမ္၀င္ရသလို ကဗ်ာနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ယုံၾကည္မွဳ ခိုင္မာ မွဳေတြရသြားၿပီျဖစ္လို႔ ဒါကဗ်ာသိမ္၀င္တာပဲ။ ကဗ်ာစပ္ေတာ့”တဲ့ ဆရာတင္မိုးက က်ေနာ္တို႔ကို အဲသည္ညေနခင္း မွာပဲ တိုက္တြန္းလာပါတယ္။ က်ေနာ္နဲ႔ ကိုလတ္ကလည္း ယုံၾကည္မွဳေတြနဲ႔ေပါ့။

စကား၀ိုင္းတခုမွာ ကဗ်ာ့ေရစီးေၾကာင္းကို ဆရာက ေကာက္ေၾကာင္းေဖာ္ျပဖူးတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေမာင္သာႏိုးရဲ့ ထင္းရူးပင္ရိပ္ စာအုပ္နဲ႔ ေခတ္လူငယ္ေတြရဲ့ ကဗ်ာ့ေရစီးေၾကာင္းကို ဆရာက ေျပာျပတယ္။

“ေမာင္သာႏိုး ကဗ်ာေတြကို ဘာသာျပန္တာ မျဖစ္ ျဖစ္ေအာင္ျပန္ရတာမို႔ စကားေတြက မေခ်ာေမြ႔ဘူး။ ဒါကို လူငယ္ေတြက တမင္ထြင္ေရးတာထင္ၿပီး ကဗ်ာေရးတဲ့အခါ ေမာင္သာႏိုးလို အတုယူၿပီး လိုက္ေရးၾကတယ္။ ကဗ်ာဆိုရင္ ခလုတုတုေရးမွ ကဗ်ာနဲ႔တူတာလို႔ လူငယ္ေတြထင္လာၾကတယ္။ အခုေတာ့ အဲသည္ေရစီးေၾကာင္း ကို တားဖို႔မလြယ္ကူေတာ့ဘူး။ နားလည္ရခက္တဲ့ ကဗ်ာေတြေရးလာၾကတယ္။ ကဗ်ာစာသားေတြထဲမွာ အဂၤလိပ္ စကားလုံးေတြကို ျပစားတဲ့အေနနဲ႔ တြင္တြင္သုံးလာၾကတယ္။”

အေနာက္ကမၻာက ဂႏၳ၀င္ကဗ်ာေတြကို ဆရာေမာင္သာႏိုး ဘာသာျပန္ေပးလို႔ လူငယ္ေတြ ဖတ္ခြင့္ရ နားလည္ခြင့္ ရတဲ့ အေၾကာင္းကိုလည္း ဆရာတင္မိုးက ထည့္သြင္းေျပာျပပါတယ္။ သူ႔ေခတ္နဲ႔သူ တိုးတက္ေျပာင္းလဲမွဳေတြကို ဆရာက လက္ခံသေဘာက်ပါတယ္။ ေခတ္ကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ကဗ်ာတပုဒ္ကို ဖတ္လို႔ဆုံးတာနဲ႔ ဘာမွန္းမသိရ တာမ်ိဳးေတြကို ဆရာတင္မိုးက သိပ္ၾကိဳက္ဟန္မတူဘူး။

တခါက မဂၢဇင္းတအုပ္မွာပါတဲ့ ကဗ်ာေတြကို ဆရာနဲ႔က်ေနာ္ အခ်င္းခ်င္း ေ၀ဖန္ၾကတယ္။ ကဗ်ာေတြကို အစအ ဆုံးဖတ္တယ္။ စာပိုဒ္တခုစီမွာပါတဲ့ ဆိုလိုရင္းအဓိပၸါယ္ကို မွတ္သားတယ္။ စာပိုဒ္တခုနဲ႔တခု အဓိပၸါယ္ေတြကို ဆ က္စပ္ယူတယ္။ ကဗ်ာဆုံးသြားေတာ့ တပုဒ္လုံးရဲ့ဆိုလိုရင္းကို အဓိပၸါယ္ေဖာ္တယ္။ ဆရာက ေမးတယ္ “ဘယ္လို သေဘာေပါက္လဲ၊ နားလည္လား”တဲ့။ က်ေနာ္က “ကဗ်ာဆုံးေတာ့ လုံး၀နားမလည္ေတာ့ဘူး ဆရာ”လို႔ေျပာေတာ့ သူလည္း နားမလည္ေၾကာင္း ေျပာတယ္။ ဘာေၾကာင့္ကဗ်ာေတြကို နားမလည္ေအာင္ ေရးသလဲ မသိေတာ့ပါ။

အမွတ္ရစရာေတြ ျပန္ေျပာရင္ သံေယာဇဥ္အမွ်င္တန္းတဲ့ ဇာတ္လမ္းေတြက မ်ားစြာရွိေသးပါတယ္။ မၾကာေသးမီ ရက္ပိုင္းက မိတ္ေဆြမ်ားျဖစ္တဲ့ မီးရထားက ဦးတင္ေမာင္ဦး+ေဒၚသင္းသင္းေဆြတို႔နဲ႔အတူ ေန႔လည္စာကို ထမင္း ဆိုင္တဆိုင္မွာ အတူသြားစားျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဆိုင္က Lower Azusa နဲ႔ Santa Anita ေဒါင့္မွာရွိတဲ့ ၀င္းထဲမွာျဖစ္ တယ္။ ေစ်းခ်ိဳတယ္။ အဆင္ေျပေျပလက္ရာေတြျဖစ္လို႔ လူၾကိဳက္မ်ားတဲ့ ထမင္းဆိုင္ပါ။

တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ပဲ ဒီဆိုင္ကို ကို၀င္းညြန္႔တို႔နဲ႔အတူ သူ လာစားဖူးေၾကာင္း၊ ဆရာတင္မိုးရွိစဥ္က မၾကာခဏ ဒီ ဆိုင္မွာ ကို၀င္းညြန္႔တို႔ေတြ လာစားျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း၊ သူတို႔မိသားစုလည္း လမ္းၾကဳံတိုင္း ဒီဆိုင္မွာ လာစားတာ ဆိုင္ပိတ္ထားတာနဲ႔ ဆုံေနေၾကာင္း ဦးတင္ေမာင္ဦးက ေျပာလာတယ္။

ဆိုင္ထဲမွာ ေနရာယူၿပီးေနာက္ ဆိုင္၀န္ထမ္း မိန္းကေလးတဦးက ဘာစားမလဲလို႔ေမးရင္း duck (half), deep fried fish (whole fish) စတာေတြကို မေမးဘဲ သူ႔ဘာသာေျပာလာတယ္။ အရြက္ေၾကာ္နဲ႔ ၀က္နံရိုးေၾကာ္လည္း ပါတယ္။ “ဦးၾကီးေတြနဲ႔ ဒီဆိုင္မွာ လာစားတုန္းက ဒီအစားအစာေတြကိုပဲ မွာေနၾကမဟုတ္လား”တဲ့ က်ေနာ့္ကို ၾကည့္ၿပီး ေမးလာတယ္။ ဦးတင္ေမာင္ဦးက အံ့ၾသေနတယ္။

မွန္ပါတယ္။ ဆရာတင္မိုး၊ ဦးေလးၾကီး၊ ကိုေက်ာ္၀ဏၰနဲ႔ ခ်ိဳသင္း၊ ကိုမိုး၊ ကို၀င္းညြန္႔၊ ေဒါက္တာေက်ာ္၀င္းတို႔နဲ႔အတူ ဒီဆိုင္ကို အၾကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ က်ေနာ္ေရာက္ဖူးတယ္။ ေရာက္တိုင္းလည္း မရိုးႏိုင္တဲ့ ဘဲကင္၊ ငါးေၾကာ္ စသည္ မ်ားကို ထပ္တလဲလဲ မွာေနၾကပဲေလ။ မဆိုင္တဲ့ ေဘးလူတဦးကေတာင္ ဆရာၾကီးနဲ႔က်ေနာ္တို႔ကို သတိရေန ေသးတယ္ဆိုရင္ ဆရာတင္မိုးနဲ႔ သက္ဆိုင္သူ သားသမီး၊ ေဆြမ်ိဳး၊ မိတ္ေဆြ၊ တပည့္ေတြက ဘယ္ေလာက္မ်ား သတိရေနၾကမလဲဆိုတာ အေတြးေရာက္မိတယ္။

မေမ့ႏိုင္ေသးတဲ့ အမွတ္ရစရာတခုက ေဘာ္စတန္မွာပါ။ နယူးေရာက္မွာလုပ္တဲ့ ဆရာ့ဆုေပးပြဲကို တက္ၿပီးတဲ့ေနာ က္မွာ အိမ္မဲဆရာေတာ္နဲ႔အတူ ေဘာ္စတန္သို႔ အလည္သြားဖို႔ျပင္တယ္။ သူတို႔လည္း အတူလိုက္လို႔ရလားတဲ့ ဆ ရာတင္မိုးက ေမးလာတယ္။ “ဆရာၾကီးလိုက္ရင္ ၀မ္းသာတယ္။ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမွာပဲ တည္းပါ”တဲ့ အိမ္မဲဆရာ ေတာ္က ေျပာလာတယ္။ ဆရာၾကီး၊ ဆရာစြမ္း၊ မိုးမုိးႏွင္း မိသားစုတို႔နဲ႔အတူ က်ေနာ္ ေဘာ္စတန္သို႔ အလည္တ ေခါက္ ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဟိုမွာက ဆရာ့သားတပည့္ ေက်ာင္းဆရာ ကိုေန၀င္းေအာင္လည္းရွိတယ္။

ေဘာ္စတန္ရဲ့ ေဆာင္းက က်ေနာ္တို႔အားလုံးကို မညွာတာဘူး။ ခိုက္ခိုက္တုန္ေအာင္ ေအးေစတယ္။ ေဆာင္းႏွင္း ေတြရဲ့ အေအးေၾကာင့္ သစ္ရြက္ေတြေၾကြလို႔ ေႏြလို႔ထင္ရတယ္။ သစ္ပင္ေတြက ရိုးတန္က်ဲက်ဲနဲ႔။ ေအာက္ေျခမွာ ေတာ့ ေရက ခဲေနတယ္။ လမ္းေတြေပၚမွာ ေရကရႊဲရႊဲစိုေနတယ္။

ကားၾကီးတစီးငွါးၿပီး တၿမိဳ႕လုံး ေနရာအႏွံ႔နီးပါး လိုက္လည္ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြကို ရထားနဲ႔သြားၾကတယ္။ အိမ္မဲဆရာေတာ္နဲ႔ ကိုေန၀င္းေအာင္တို႔က လမ္းျပေပါ့။ လူစုံတက္စုံတဲ့ ကားေပၚမွာလည္း ဟိုအေၾကာင္း သည္အ
ေၾကာင္းေလးေတြေျပာၾကလို႔ တ၀ါး၀ါး တဟားဟားနဲ႔ ေပ်ာ္စရာပါ။
ဆရာ့ေျမးမေလးမ်ားျဖစ္တဲ့ မာယာနဲ႔ စႏၵရာတို႔က ႏွပ္တြဲေလာင္းနဲ႔ တၿမိဳ႕လုံးကို မၿငီးမျငဴ အလည္လိုက္တယ္။ ဆ ရာစြမ္းက ဆရာဂ်မ္းေျပာသမွ်ကို နားေထာင္ေပးေနရတယ္။ ၾကားဖူးၿပီးသားေပမဲ့ နားမေထာင္ရင္ အေဟာက္ခံရ မွာမို႔ ကိုေန၀င္ေအာင္လည္း နားေထာင္ရတဲ့ထဲမွာ အစစ္ပါတယ္။

အိမ္မဲဆရာေတာ္နဲ႔ ဆရာတင္မိုးတို႔က အေၾကာင္းအရာတခုစီကို အလွည့္ၾက တင္သြင္းေနတဲ့ ၀ိုင္းေခါင္းေဆာင္ ၾကီးမ်ားျဖစ္တယ္။ ဆရာ့သားမက္ ကာလ္ရယ္က တုဏွီဘာေ၀ ဆိတ္ဆိတ္ေနတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဗမာလိုေျပာေန သမွ်ကို သူ႔ခမ်ာ နားမွ မလည္ႏိုင္တာ၊ ကေလးထိန္းရင္း လည္ပတ္ရင္းနဲ႔ လိုသမွ်ကို ေဆာင္ရြက္ကူညီေပးတယ္။

ေနာက္ဆုံးရက္ ေဘာ္စတန္က အထြက္၊ မီးရတားဘူတာရုံကို ျဖတ္ေတာ့ လူတေယာက္က လက္ေတာ့ပ္ကြန္ျပဴ တာကို ခရီးသြားမ်ားအား ဘူတာရုံထဲမွာ ေရာင္းေနတယ္။ ကြန္ျပဴတာတလုံးကို တန္ဖိုးကႏွစ္ရာမို႔ ေစ်းကသိပ္ခ်ိဳ ေနတယ္။ ဒါကို မိုးမိုးႏွင္းက သိပ္ေဘာက်ေနတယ္။

ဟုတ္တာေပါ့။ ဆိုင္ၾကီးေတြမွာ ေထာင္ေက်ာ္တဲ့ဟာ ဒီမွာက ႏွစ္ရာထဲဆိုေတာ့ ေစ်းက သိပ္ကြာေနတယ္။ တခုပဲ ေျပာစရာရွိတယ္။ အဲဒါက လူကို ၾကည့္ၿပီး မယုံရတာနဲ႔ အားလုံးက မ၀ယ္ဖို႔ ၀ိုင္းတားၿပီး ဆက္ေလွ်ာက္သြားၾကတ ယ္။ ေနာက္လွည့္ၾကည့္ေတာ့ မိုးမိုးႏွင္း ပါမလာဘူး။ ကြန္ျပဴတာေဇာက မျပတ္ႏိုင္ေသးဘူးေလ။ အားလုံးပဲ ျပန္လွ ည့္ၿပီး မိုးမိုးႏွင္းကို မ၀ယ္ဖို႔ေျပာၿပီး ျပန္ေခၚရတယ္။

ေစ်းေရာင္းတဲ့ ငနဲက မိုးမိုးႏွင္း သိပ္လိုခ်င္ေၾကာင္း သိေနတာမို႔ အမ်ိဳးမ်ိဳးလွည့္ေရာင္းေနတယ္။ မသကၤာစရာတခု က ရွိေနတယ္။ ကြန္ျပဴတာကို ေဒၚလာႏွစ္ရာနဲ႔ေရာင္းတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ဖြင့္ၾကည့္ခြင့္မရွိဘူးလို႔ ဒီငနဲက ေျပာတယ္။ ဒါ က မရိုးသားဘူးဆိုတာ ထင္ရွားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အားလုံးက တားတယ္။ မိုးမိုးႏွင္းက မေလွ်ာ့ဘူး။ ၀ယ္ခ်င္ေနျပန္ တယ္။ ေရာင္းတဲ့ငနဲကလည္း ၀ယ္သူရဲ့ဆႏၵအဓိက၊ မင္းတို႔နဲ႔ မဆိုင္ဘူးဆိုတဲ့ အေျပာမ်ိဳးေတြ ေျပာလာတယ္။

ဆရာတင္မိုးနဲ႔ ဆရာစြမ္းက စကားတေျပာေျပာနဲ႔ ေျမးကေလးေတြတြဲၿပီး ေရွ႕မွာ ေရာက္ႏွင့္ေနၿပီ။ ခင္ပြန္းျဖစ္သူ ကာလ္ရယ္ကလည္း မိုးမိုးႏွင္း ဘာျဖစ္ခ်င္လဲ၊ ျဖစ္ခ်င္တာကို လုပ္ေပးမယ္ဆိုတဲ့ သေဘာ၊ ပိုက္ဆံေပးဖို႔ ျပင္ေနၿပီ၊ က်ေနာ္တို႔မွာေတာ့ ကိုယ့္လူ အညာခံရမယ္ဆိုတာ သိေနလို႔ အသဲယားေနၿပီ။ မိတ္ေဆြ ဦးဇင္းတပါး မိန္႔သလိုပဲ၊ မႏၱေလးလို ေနရာမ်ိဳးမွာသာဆို ညာေရာင္းတဲ့ ဒီငနဲကို ဆြဲတီးလိုက္ၿပီ။

ေနာက္ဆုံးမွာ က်ေနာ္တို႔ရဲ့ ခရီးသြားေခါင္းေဆာင္ အိမ္မဲဆရာေတာ္ လက္ထဲကို ဒီကိစၥအပ္လိုက္တယ္။ အိမ္မဲဆ ရာေတာ္က ေရာင္းတဲ့ငနဲကို သြားေဟာက္ပါေလေရာ။ ေရာင္းတဲ့ငနဲက မင္းနဲ႔ဘာဆိုင္လို႔လဲတဲ့ အိမ္မဲဆရာေတာ္ ကို ျပန္ေျပာလာတယ္။ ဆရာေတာ္က ငါက ဒီအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္၊ တခုခုျဖစ္ရင္ ငါ့မွာ တာ၀န္ရွိတယ္။ မင္းက အာမ ခံခ်က္မရွိတဲ့ ပစၥည္းတခုကို ရိုးသားသူေတြေပၚမွာ လိမ္ေရာင္းဖို႔ ၾကိဳးစားေနတာပဲ။ ငါ ရဲေခၚမယ္ ဘာမယ္လို႔ ဆို ေတာ့မွ ကိစၥက ျပတ္သြားတယ္။

ဒါကို ဆရာတင္မိုး သိေတာ့ ...

“သမီးရယ္ ... ကေလးေတြးပဲ ေတြးပါအုံး။ ၾကည့္ခြင့္ မရွိတဲ့ပစၥည္း၊ အထဲမွာ ေကာင္းလားဆိုလား ကုိယ္မသိရတဲ့ ပစၥည္းကို ၀ယ္မယ္ဆိုေတာ့ အညာခံရေတာ့မယ္။ ဆရာေတာ္ပါလာတာ ကံေကာင္းေပလို႔ေပါ့”တဲ့ ေျပာရွာတယ္။

ေဆာင္းပါးေလး အဆုံးမသတ္မီ ေနာက္ထပ္ဇာတ္လမ္းေလးတပုဒ္ ထည့္ပါရေစအုံး။ တေန႔မွာ ဆရာက တေယာ အေၾကာင္းေျပာလာတယ္။ အင္ဒီယာနာမွာ တေယာ ဘယ္လိုထိုးေၾကာင္းေပါ့ေလ။ ဒါနဲ႔ က်ေနာ္လဲ လာဆရာၾကီး သြားမယ္လို႔ ေျပာၿပီး ဆရာၾကီးကို တေယာဆိုင္ ေခၚသြားလိုက္တယ္။
Monterey Park မွာရွိတဲ့ တေယာဆိုင္မွာ တေယာအေဟာင္းေလးတလက္ကို ေစ်းခ်ိဳခ်ိဳနဲ႔ ၀ယ္ခဲ့တယ္။ ေဒၚလာ ခုနစ္ဆယ္ ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္ပဲ ေပးရပါတယ္။ တေယာဆိုင္က တရုတ္က တေယာၾကိဳးကိုေတာင္ ညွိေပးလိုက္ ေသးတယ္။ “ခင္ဗ်ားနဲ႔ တေယာနဲ႔ သိပ္လိုက္တယ္”လို႔ ဆရာၾကီးကို ေလာကြတ္လုပ္ ေျပာလိုက္ေသးတယ္။

အားတဲ့အခါ အိမ္မွာ၊ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမွာ ဆရာ တေယာထိုးတယ္။ ဆရာ တီးတဲ့သီခ်င္းေတြက ဆရာ့အၾကိဳက္ ျဖစ္တဲ့ ဂီတနက္သန္ ကိုေစာၿငိမ္းနဲ႔ ဆရာၿမိဳ႕မၿငိမ္း သီခ်င္းေတြပဲမ်ားပါတယ္။ ကိုေအး၀င္းနဲ႔ကိုေမာင္ေမာင္ေအာင္ တို႔က ဆရာတေယာထိုးတဲ့ ဓာတ္ပုံကို ရိုက္ယူသြားတယ္။ ဆရာေရးတဲ့ “အဖိုးၾကီး”ကဗ်ာနဲ႔တြဲၿပီး အဲသည္ဓာတ္ ပုံကို ပန္းခ်ီကားအျဖစ္ဖန္တီးကာ ဆရာ့ေမြးေန႔လက္ေဆာင္အျဖစ္ ေပးခဲ့ၾကတယ္။

တေယာၿပီးေတာ့ စႏၵယားအလွည့္ပါ။ ဒီၾကားထဲမွာ ပန္းခ်ီဆရာ၊ ကဗ်ာဆရာ ကိုေအာင္တိတ္ ျမန္မာျပည္ျပန္တုန္း လက္ေဆာင္ယူလာတဲ့ ပိေတာက္သားနဲ႔ ထြင္းထုထားတဲ့ မယ္ဒိုလင္က ရွိေသးတယ္။ စႏၵယားတီးဖို႔ ကေလးေတြ ကစားတဲ့ ကီးဘုတ္ကေလးကို ဆယ့္ငါးေဒၚလာနဲ႔ ဆရာ၀ယ္လိုက္တယ္။

“ဆရာရယ္ ... ကီးဘုတ္ေလး တခုမွ ေဒၚလာတရာေတာင္ မရွိဘူး၊ ဖရိုင္းတို႔ ဘက္စ္ဘိုင္တို႔မွာ သြား၀ယ္လိုက္ပါ” လို႔ က်ေနာ္က တိုက္တြန္းေတာ့ ခ်ိဳသင္း+ ကိုေက်ာ္၀ဏၰတို႔နဲ႔အတူ ဖရိုင္းသြားၿပီး ကီးဘုတ္၀ယ္ခဲ့တယ္။

အိမ္ျပန္ေရာက္ေတာ့ ကီးဘုတ္ေလး တပ္ဆင္ၿပီး အဆိုေက်ာ္ၾကီး မာမာေအးရဲ့ “ေမ့ကြက္ကိုရွာ” သီခ်င္းကို စတီး ၾကတယ္။ ဆရာေရာ က်ေနာ္ပါ ကီးဘုတ္ တီးတတ္သူေတြ မဟုတ္ေလေတာ့ တေခ်ာင္းထိုးနဲ႔ အသံေတြ စမ္းသပ္ တီးၾကရတယ္။ မီးက်ိဳးေမာင္းပ်က္ က်ေနာ္တို႔တီးကြက္ေတြကို မာမာေအးသာ ျမင္ရင္ “ငါ့သီခ်င္းေတာ့ ပ်က္ပါၿပီ” ဆိုၿပီး ေထာင္ငိုေလာက္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ထူးျခားတာက သီးခ်င္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရဲ့ သံစဥ္ေတြကို ဆရာတင္မိုးက ပါးစပ္နဲ႔ တီးကြက္ေဖာ္တတ္ျခင္းပါပဲဗ်ား။ ဆရာ့ဖခင္က ဂီတအႏုပညာရွင္ၾကီးတဦးျဖစ္လို႔ ထင္ပါတယ္။

ဆရာ့အိမ္မွာ အႏုပညာပစၥည္း အေတာ္မ်ားမ်ားရွိေနတယ္။ တေယာ၊ မယ္ဒိုလင္၊ စႏၵယားကီးဘုတ္ စတာေတြျဖစ္ ပါတယ္။ အႏုပညာနဲ႔ အႏုပညာပစၥည္းေလးေတြကို ဆရာျမတ္ႏိုးတတ္မွန္းသိလို႔ က်ေနာ္ ကိုရီးယားသြားတုန္းက ေတာင္ ဆရာ့အတြက္ ဘာဂ်ာေလးတခု ၀ယ္ခဲ့ေသးတယ္။ ဆရာ့စ်ာပနမွာ ဆရာစြမ္း မသြားတယ္။ ဆရာစြမ္းက လည္း ဒါေတြကို ဆရာတင္မိုးလိုပဲ ျမတ္ႏုိးတတ္ပါတယ္။

ကီးဘုတ္ေလး ၀ယ္ၿပီးအျပန္မွာ ဆရာ့သမီး မိုးခ်ိဳသင္းက ၿပဳံးစိစိနဲ႔မို႔ က်ေနာ္က ေမးလိုက္တယ္။ “ခ်ိဳသင္း ... နင္ ဘာၿပဳံးတာလဲ”ဆိုေတာ့ “အင္းစိန္ အိမ္မွာ အခုလိုပဲ အေဖတီးခ်င္လို႔ စုထားတဲ့အႏုပညာပစၥည္းေတြ အမ်ားၾကီးပဲ” တဲ့ ေျပာျပတယ္။ အခု အေမရိကရွိ အိမ္မွာလည္း တျဖည္းျဖည္းမ်ားလာၿပီ၊ ေနာက္ထပ္ အေဖ ဘာေတြ ၀ယ္အုံး မယ္ မသိေသးဘူးဆိုတဲ့ သေဘာနဲ႔ ဖခင္ကို သေဘာက်ေနပုံရပါတယ္။ ခ်ိဳသင္းနဲ႔ ကိုေက်ာ္၀ဏၰလည္း သူ႔အေဖ ေပ်ာ္ရႊင္ဖို႔ စိတ္ခ်မ္းသာဖို႔ကို အလြန္ဦးစားေပးၾကပါတယ္။

စိန္ခ်စ္တီးရဲ့သား၊ ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုင္း၀ိုင္းေခါင္းေဆာင္ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္ႏိုင္နဲ႔ပါ ခင္မင္ေပါင္းသင္းေနၿပီဆိုေတာ့ ဆရာဒီ တခါ၀ယ္မဲ့ အႏုပညာပစၥည္းဟာ ဗုံတို ဗုံရွည္ေတြနဲ႔ ျမန္မာ့ဆိုင္း၀ိုင္းျဖစ္ဖို႔မ်ားတယ္။ အင္း ... ဆရာ့အိမ္ကလည္း က်ယ္တာမို႔ ခ်ိဳသင္းတို႔ဇနီးေမာင္ႏွံေတာ့ ဒီပစၥည္းေတြ ေနရာတက် ထားဖို႔သာ ျပင္ေပေရာ့။

ဆရာတင္မိုးရဲ့ ေနာက္ဆုံးအခ်ိန္ေတြဟာ က်ေနာ္တို႔နဲ႔အတူရွိေနတာမ်ားတယ္။ ေရးစရာအေၾကာင္းအရာေတြက မ်ားစြာပါ။ က်န္တာေတြ ေနာက္ေတာ့ ေရးၾကေသးတာေပါ့။ ဤေဆာင္းပါးျဖင့္ ျပည္သူခ်စ္ေသာ စာေပ၊ အႏုပညာ ရွင္ ဆရာၾကီးဦးတင္မိုးအား ေလးစားဂါရ၀ျပဳလိုက္ပါတယ္။

Thursday, January 22, 2009

ဖလ္မီးအိမ္ကဗ်ာမ်ား
ေရးသူ-တင္မိုး

၁။ ဖလ္မီးအိမ္

ဖလ္မီးအိမ္သည္....
ေၾကာင္လိမ္ႏြယ္ဆင့္၊ နန္းအိမ္ျမင့္မွာ
ထြန္းတင့္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ပါ....။

ဖလ္မီးအိမ္သည္....
တိမ္လႊာကိုစား၊ လ ရထားျဖင့္
၀င့္ႂကြားစြာလွ်င္၊ ခရီးႏွင္သည့္
သခင္တို႔ျမန္း၊ ပန္းခင္းလမ္းတြင္
ညႇိထြန္းႏိုင္မည္ မဟုတ္ပါ....။



ဖလ္မီးအိမ္သည္....
မၿငိမ္မသက္၊ စိတ္ေယာက္ယက္ႏွင့္
လမ္းပ်က္တူ႐ူ၊ ေ႐ွာက္လာသူကို
အားကူမွ်သာ ထြန္းမည္တည္း....။

သူ႔အဆင္းသည္....
ေနမင္းပမာ၊ ေသာ္တာအလား
မ၀င္းျငားလည္း၊ သူ႔အားသူ႔မာန္
သူပိုင္ဟန္ျဖင့္၊ သူသန္ရာမွ
ဤေလာကကို....
အလွဆင္လိုဟန္တကား။ ။


၃။ ခ်စ္သူ႔အေတြး

လမင္းက အ႐ွင္
ၾကယ္စင္က ကိုယ္ ဆိုပါေတာ့.....။ ။
ေျမကမၻာ ပတ္ခ်ာ၀ိုက္လို႔၊
လိုက္ပါ့မယ္ေနာ့.....။ ။

ႏွင္းဆီက ကလ်ာ
ဆူးညႇာက ကိုယ္ ဆိုပါေတာ့....။ ။
ေ႐ႊလိပ္ျပာ ေတာင္ပံကားကို
တားပါ့မယ္ေနာ့.....။ ။

ေဗဒါကသခင္၊
ေရျပင္က ကိုယ္ ဆိုပါေတာ့....။ ။
ေသာင္မတင္ လိုရာႂကြရေအာင္
ေဆာင္ပါ့မယ္ေနာ့.....။ ။

သို႔ေပမင့္....
ေႂကြပြင့္က ခ်စ္ႏွမ၊
အပင္က ကိုယ္ သာလ်င္၊
ျဖစ္ခ်င္ဘူးကိုယ္ေတြး....။ ။
ေႂကြပြင့္ငယ္ ခ်ာခ်ာ၀ဲ၊
ေလထဲမွာ ပ်ံပ်ံကာ၊
သင္လြင့္ရာ ကိုယ္မွာမႂကြႏိုင္ဘု၊
အထီးက်န္ မ်က္ရည္စငယ္နဲ႔၊
လြမ္းရမယ္ေလး.....။ ။


၇။ ဧည့္သည္ႀကီး

ေဆးလိပ္လည္းတို
ေနလည္းညိဳၿပီ
ငါ့ကို ျပန္ပို႔ၾကပါေလ.....။ ။


၁၁။ စံရာကၽြန္း

တိမ္ကေလး ျပာျပာ၊
ဘယ္မွာလဲ ေမး....။ ။
ျမေကာင္းကင္ ခရီးဆန္႔၊
အႏွ႔ံကြဲ႔ေလး....။ ။

ကဗ်ာေတး သာသာ၊
ဘယ္မွာလဲ ေမး....။ ။
သူ႔ရင္ခြင္ သည္းျပင္ျပန္႔၊
အႏွ႔ံကြဲ႔ေလး......။ ။


၁၃။ အရီးတို႔တဲ

အရီးတို႔ တဲကေလး၊
ေရေဖြးလို႔ေလး.....။ ။
မိုးလိုက္ၾကေဟ....
တဲေခါင္ေျခ ေ႐ႊထန္း႐ြက္နဲ႔၊
မိုးပက္လို႔ေလး.....။ ။

အရီးတို႔ ေ႐ႊတဲ
ယိုင္လဲလို႔ေလး....။ ။
စိုက္လိုက္ၾကေဟ...
တဲေျခမွာ ၀ါးပိုးထိုးနဲ႔၊
တိုင္က်ိဳးလို႔ေလး....။ ။

အရီးတို႔ တဖက္ရပ္၊
ေလခတ္လို႔ေလး...။ ။
ကာလိုက္ၾကေဟ....
ေျမနီ ေ႐ႊရည္ေလာင္းနဲ႔၊
ေဆာင္း၀င္လို႔ေလး....။ ။


၁၆။ ႐ႈခင္းႏွစ္ကြက္


ေကာင္မကေလး နက္ေျခာက္ေျခာက္၊
ေျမပဲတေတာင့္ ေကာက္။
အေမာက္မေလး လွယဥ္မွဴး၊
ေဖာင္တိန္ေလးႏွင့္ ျမဴး.....။ ။


၂၂။ ခ်စ္သူ႔မ်က္ေမွာက္ေရာက္ေသာခါ

တေန႔ေျပာမယ္နဲ႔၊
ရင္ေမာယင္ ကဗ်ာေပါ့၊
ရင္ဆာယင္ ေတးကိုဟစ္ျပန္မိ၊
စိတ္ညစ္ယင္ မ်က္ရည္က်မယ္ေလ့....
ေခါင္းဖြကာ ေနတတ္သူ.....။ ။

မေျပာျဖစ္ႏိုင္ေတာ့၊
ေမာရစ္တယ္ ကိုယ္သာပူရဲ႔၊
ခ်စ္တဲ့သူ တာအႏြဲ႔ကိုလဲ၊
စာဖြဲ႔ကာ မေနပိုင္သမို႔၊
သည္ထိုင္ခံု စာသင္ခန္းဆီက၊
ၾကည့္ယင္းသာ မ်က္လႊာကမ္းကာဘဲ၊
လြမ္းဆြတ္ရင္ဆူ....။ ။

ေတြ႔တိုင္းသာ ျပံဳးခ်င္လိုက္ပါရဲ႔၊
အေလ့႐ိုင္းကာ မုန္းပင္စိုက္မွာလဲ၊
႐ြံ႕ ထိုက္လို႔ ႐ြံ႕ ကာပူ၊
ျငဴစူမွာထင့္ အို... မရဲ....။ ။
ခ်စ္သူေ႐ွ႔မွာေတာ့......၊
ေမ့တတ္တယ္ ခ်စ္လကၤာ၊
ခြါတတ္တယ္ သတၱိစိတ္၊
ပိတ္တတ္တယ္ ႏႈတ္တံခါးေပမို႔၊
အမွား အေယာင္ေယာင္နဲ႔၊
ကိုယ့္ေက်ာင္းေဆာင္ ကိုယ့္အခန္းဆီသို႔၊
ပင့္သက္ကို ရင္မွာလႊမ္းပါလို႔၊
ျပန္လမ္းသာ ကိုယ္လ်င္ၾကံဳရဲ႔၊
ရင္တခုန္ သည္တန္ေၾကးဟာလဲ၊
ကာရန္သာ ျပန္ကာေပးတယ္ထင့္၊
ေစ်းအရနဲ......။ ။


၃၈။ သုခုမတကၠသိုလ္
(ႏြယ္သာကီသံျဖတ္)


ေရျပာ ေ႐ႊၾကာ ေ၀ဆာေမႊးသပ၊
ေ႐ႊညာေက်းက တကၠသိုလ္႐ွင့္...။
ပုဏၰမာ ဂုဏ္၀ါ စံုစြာက်င္း၊
ဘံုပါလင္းတဲ့ တကၠသိုလ္.....။
ကမၻာတုန္ စာစံု အညာဂုဏ္ပ်ိဳ႔တဲ့၊
ရတနာပံုၿမိဳ႔က တကၠသိုလ္....။
နံ႔သာေမႊးျမ ပန္းတခက္လို၊
အညာေက်းက မန္းတကၠသိုလ္....။
ေနျခည္အေစာင္း...
ေလျပည္ေလာင္းေတာ့...
ေဆြမဒီအေပါင္းက လမ္းေလွ်ာက္လာ၊
ေရနီေျမာင္းက လြမ္းေလာက္စရာေလ့....။
တိမ္တန္းဆင္လို႔ ရီျပာျပာ၊
စိန္ပန္းပင္တို႔ နီတ်ာတ်ာ....။
ေက်ာင္းအ၀င္လမ္းက က်က္သေရ၊
ထေနာင္းပင္တန္းက အခက္ေ၀႐ွင့္......။
႐ွမ္း႐ိုးမက ျမဴခိုးေ၀ယင္၊
လြမ္းမိုးက်လို႔ ပူမ်ိဳးေထြသ႐ွင္....။
ဆရာတပည့္ လက္ညီစြာငယ္၊
ကမၻာသိတဲ့ တကၠသီလာရယ္....။
အႏုအလွတို႔ မက္သကို
သုခုမၿမိဳ႔ တကၠသိုလ္ေလ့......။
ေမခပင္းတို႔ ဘက္ညီညာ၊
ေ႐ႊေျခက်ဥ္းတို႔ တကၠသီလာေတာ့....။
ေမလြမ္းေယာင္လို႔ တ,တဲ့အခါေနာ္
ေ႐ႊမန္းေဆာင္သို႔ ႂကြခဲ့ပါေတာ္၊
ေလာကီ့အေပါင္းကို ခြါပါခ်င္လ်င္၊
ေဗာဓိေက်ာင္းသို႔ လာပါ႐ွင္...။
အလို.. ဖရက္႐ွာကေလး...
ရက္ၾကာမေႏွးေစႏွင့္၊
အထက္အညာေက်း တကၠသိုလ္မကိုဋ္ဆီမွ၊
ေ႐ႊညာသူ ပ်ိဳျဖဴတသိုက္ကယ္တို႔၊
အေမွ်ာ္စိုက္ကာ ႐ႊင္ခ်ိဳခ်ိဳပ၊
သေျပညိဳ ေအာင္ညြန္႔ပန္းေတြနဲ႔၊
လက္ကမ္းကာ ႀကိဳႏွင့္မယ္ေလး....။ ။



ကဗ်ာဆရာႀကီး တင္မိုး ကြယ္လြန္ျခင္း ႏွစ္ႏွစ္ျပည့္မွာ၊ ဆရာ့ "ဖလ္မီးအိမ္" ႏွစ္ ငါးဆယ္ျပည့္ႏွင့္ တိုက္ဆိုင္လာသျဖင့္၊ ဆရာ့ကို လြမ္းတသေသာအားျဖင့္၊ ဖလ္မီးအိမ္ ပထမႀကိမ္ထုတ္စာအုပ္မွ ေကာင္းႏိုးရာရာတို႔ကို ေ႐ြးထုတ္တင္ျပလိုက္ပါတယ္။

ဖလ္မီးအိမ္ကဗ်ာမ်ား

စာအုပ္အညႊန္း
ဖလ္မီးအိမ္ကဗ်ာမ်ား
ကဗ်ာဆရာ- တင္မိုး
ထုတ္ေ၀သူ- မႏၱေလးတကၠသိုလ္ကေလာင္႐ွင္အသင္း၊
စာစဥ္ [၁] ၊ ပထမပံႏွိပ္ျခင္း၊ ၁၉၅၉-ခု ေဖေဖာ္၀ါရီ၊
မ်က္ႏွာဖံုးပန္းခ်ီ- ေမာင္စိန္ေမာင္ (ေမၿမိဳ႔)၊ မႏၱေလးတကၠသိုလ္။

ဖန္မီးအိမ္အတြက္ ဒဂုန္တာရာ၏ အမွာ


(၁)
မႏၱေလးတကၠသိုလ္မွ ကိုတင္မိုး၏ "ဖလ္မီးအိမ္" ကဗ်ာမ်ား စာအုပ္အတြက္ အမွာစာေရးေပးရန္ လာေျပာေသာအခါက ကၽြန္ေတာ္မွာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ကေလာင္ အသင္းမွ ႀကီးမွဴးေသာ ရက္သတၱပတ္ စာေပေဆြးေႏြးပြဲတြင္ "ျမန္မာစာေပတြင္ ကဗ်ာ၏အခန္း" ဟူေသာ အေၾကာင္းကို ေျပာရေသာအခါ ျဖစ္ေပသည္။
ကေလာင္အသင္းဥကၠဌ ကဗ်ာဆရာ-မင္းယုေ၀က "ကဗ်ာအေၾကာင္းေျပာပါ" ဟု ဆိုလာေပ၏။
စာေပေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေဇာ္ဂ်ီ၊ မင္းသု၀ဏ္၊ ေမာင္ထင္၊ သိန္းေဖျမင့္၊ ဦးတင္ေအး (႐ွမ္းျပည္)၊ ပါေမာကၡဦးေအးေမာင္ စေသာပုဂၢိဳလ္မ်ား ေျပာသည့္အထဲတြင္ ကဗ်ာအေၾကာင္း ဟူ၍ သတ္သတ္မပါေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ "ကဗ်ာအေၾကာင္း ေျပာတာေပါ့ေလ" ဟု ကတိေပးခဲ့ သည္။
တကယ္ေျပာမည္႐ွိေသာအခါ ဘာက စေျပာရမွန္း မသိေပ။
သည္ၾကားထဲမွာ မင္းယုေ၀ႏွင့္ေတြ႔ရာ ကၽြန္ေတာ္က "စာေပေ၀ဖန္ေရးအေၾကာင္း ေျပာရယင္ မေကာင္းဘူးလား" ဟု ေျပာမိ၏။ မင္းယုေ၀က "ကဗ်ာဘဲ ေျပာေစခ်င္တယ္၊ ေက်ာင္းသားေတြကလဲ ကဗ်ာအေၾကာင္းေျပာတာ နားေထာင္ခ်င္ေနၾကတယ္" ဟု ဆိုေလသည္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ကဗ်ာအေၾကာင္းပင္ ေျပာျဖစ္ေလေတာ့သည္။ ေျပာသည့္ ေန႔က ေတာ္ေတာ္လာၾကသည္ကို ေတြ႔ရေလ၏။

(၂)
အမွန္အားျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္သည္ ကဗ်ာကို ယံုၾကည္သည္ႏွင့္ ေျပာျခင္းျဖစ္သည္။ ကဗ်ာကို ယံုၾကည္၍ ကဗ်ာဘက္မွ ကာကြယ္၍ ေျပာရျခင္း ျဖစ္သည္။
ကဗ်ာသည္ ေခတ္မ်ားကို ျဖတ္သန္းကာ တည္တန္႔ခဲ့ေပသည္။ ကဗ်ာသည္ ေခတ္မ်ားကို ထင္ဟပ္ခဲ့သည္။ ကဗ်ာဆရာသည္ သူ႔ေခတ္၏ အသံ႐ွင္ျဖစ္သည္။ ၾကည့္ပါ- သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္းသည္ ကိုလိုနီဆန္႔က်င္ေရး အမ်ိဳးသားလႈပ္႐ွားမႈ၏ အားမာန္ကို ေဘာ္က်ဴးေသာ ကဗ်ာ႐ွင္ျဖစ္ေပသည္။
ကဗ်ာဆရာသည္ သူ၏ ခံစားခ်က္ကို ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း သူေနေသာ ပတ္၀န္းက်င္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၏ ခံစားခ်က္ကို ေဘာ္ျပျခင္းဟု ဆိုႏိုင္ေပသည္။
ကဗ်ာသည္ စိတ္ခံစားမႈကို အႏုဆံုးအစိတ္ဆံုး ေဘာ္ျပႏိုင္ေသာ ဘာသာျဖစ္ေပသည္။ ကဗ်ာသည္ အသစ္အသစ္မ်ားကို ဖန္တီးရသည္။ ဘာသာစကား၏ ျပန္လည္လန္းဆတ္ လာျခင္းကို ကဗ်ာ၌ ထိေတြ႔ရသည္။
ကဗ်ာဆရာကား- ဖန္တီးသူဟု အဓိပၸါယ္ထြက္သည္။ ယေန႔ေခတ္တြင္ တက္သစ္စ လူငယ္မ်ားသည္ ကဗ်ာကို တပ္မက္ၾကသည္။ ယေန႔ တက္သစ္စ လူငယ္မ်ားကို ေလ့လာလိုလွ်င္ သူတို႔၏ ကဗ်ာမ်ားကို ေလ့လာသင့္ေပသည္။ သူတို႔၏ ကဗ်ာမ်ားတြင္ သူတို႔၏ ခံစားမႈမ်ားကို ေတြ႔ရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပသည္။

(၃)
တက္သစ္စလူငယ္တို႔၏ ကဗ်ာမ်ားအနက္ ကိုတင္မိုး၏ "ဖလ္မီးအိမ္" ကဗ်ာမ်ားမွာ ႏွစ္သက္ဖြယ္ ႐ွိသည္။
သူသည္ ေတးဆန္ဆန္ စီကံုးသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ခ်ိဳသာေသာ အသံကို ညႇိ၍ စပ္ဟန္႐ွိသည္။ ေျပျပစ္ေသာ အဆင္အယင္ ႐ွိသည္။
သူ၌ ကဗ်ာစိတ္ကူးမ်ား ႐ွိေပရာ ယင္းစိတ္ကူး၏ တင္စားခ်က္မ်ားကို အႏုပညာပံုသ႑န္တြင္ ႏွစ္သက္ဖြယ္ျဖစ္ေအာင္ ထည့္သြင္းတတ္သည္ကို ေတြ႔ရသည္။ လူငယ္တို႔၏ စိတ္ကူးစိတ္သန္းတြင္ ေပ်ာ္ျမဴး႐ႊင္ျပျခင္း သာမကဘဲ မိမိေနထိုင္ေသာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၏ ဘ၀မ်က္ႏွာျပင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးအေထြေထြကို ခံစားထိေတြ႔ကာ လွပေသာ ကဗ်ာမ်ား ဆက္လက္၍ သီကံုးႏိုင္ပါေစဟု ေမွ်ာ္လင့္ရေပသည္။ သို႔မွသာလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ကဗ်ာစုတြင္ ကံုလံုႂကြယ္၀လာမည္ ျဖစ္ေပသည္။

ဒဂုန္တာရာ
၂၈- ၁- ၅၉

Sunday, January 18, 2009

ထေနာင္းရိပ္အိပ္မက္ႏွင့္ စက္လူ႐ုပ္
ေရးသူ- ဒဂုန္တာရာ

စာအုပ္ေ၀ဖန္ခ်က္။
စိမ္းလန္းေသာအိပ္မက္
ကဗ်ာဆရာ- တင္မိုး
ထုတ္ေ၀သူ- သမဂၢစာေပ

(က)
ျမန္မာ့အစဥ္အလာ၌ ကဗ်ာသည္ ပါ၀င္သည္။ ေ႐ွးက ကဗ်ာဟူသည္ က၀ိတို႔၏ ပိုင္ဆိုင္ရာဟူ၍ သေဘာတရားထုတ္ခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာ့အစဥ္အလာက ကာရန္ျဖင့္ သီကံုး တန္ဆာဆင္ထားေသာ လကၤာမ်ားကို တပ္မက္ၾကသည္။ စိန္ၾကာေညာင္လြ၊ ေရာင္ႀကိဳးႂကြ ေသာ န၀ရတ္ေရာင္စံုျပက္သည့္ နန္းရင္ျပင္ ျခေသၤ့မုခ္ဦး၌ ကဗ်ာသည္ ေစာင္းသံၿငိမ့္ၿငိမ့္ျဖင့္ ေပၚထြက္ခဲ့သည္။ ထန္းပင္ရိပ္၊ ထေနာင္းပင္ရိပ္၌လည္း တခါတရံ ကဗ်ာသံကို သဲ့သဲ့ၾကားရသည္။ ႀကိဳးၾကားမွ်သာ။



ျမန္မာ့သံလ်က္ လဲက်ေသာ္ သူမ်ားလက္ေအာက္ ေရာက္ေနေသာ ျမန္မာတို႔သည္ ဂႏၳ၀င္စာေပကို ပလႅင္ေပၚတြင္တင္ကာ အမ်ိဳးသားမႈ လက္နက္ျဖင့္ နယ္ခ်ဲ႔သမားအား ခုခံခဲ့ၾကသည္။ ကိုယ့္မင္းကိုယ့္ခ်င္းေခတ္က ရတနာမ်ားျဖင့္ အမ်ိဳးသားအားမာန္ကို ေဖာ္ႂကြားၾကသည္။ ကုန္းေဘာင္ေနမင္းမ်ားေပတကား၊ ဇမၺဴကၽြန္းလံုးအႏွ႔ံ တည္ေတာ္မူေသာ ဘုရင္မ်ားေပတကား။
ျမန္မာတို႔၏ ဘုရင္ေခတ္ လြတ္လပ္ေရးဘ၀ကို ဂႏၳ၀င္စာေပမွ လက္နက္ကရိယာ မ်ားျဖင့္ ဟန္ေရးျပၾကသည္။ သဇင္ရနံ႔ထံုေသာညကို အမွတ္ရရင္း ေစာင္းခတ္သံကဗ်ာမ်ား ဖြဲ႔ၾကရသည္။
သို႔ေသာ္ ဒုတိယကမၻာစစ္မွ အေျမာက္သံသည္ မွန္ေ႐ႊျဖဴျပတင္းကို ခြင္းလိုက္ေတာ့ သည္။ မွန္သားမ်ား ကြဲစဥ္သြားေတာ့သည္။

(ခ)
အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရးလိႈင္းသည္ ေပဖူးလႊာမ်ားကို ႐ိုက္ခတ္ပစ္ေတာ့သည္။ သုေတသီတို႔က ကမန္းကတန္း ေပဖူးလႊာကို ျပတိုက္ဘီ႐ိုထဲသို႔ ထည့္လိုက္ၾကရသည္။ 'ဂႏၳ၀င္စာေပ' ဟု ျပတိုက္မွဴးက စာတန္းထိုးလိုက္သည္။ ေခတ္စမ္းကဗ်ာကို စာပြဲ၌တင္ကာ အမ်ိဳးအမည္ စာရင္း၌ ခြဲတမ္းလုပ္ေနဆဲ။
၁၃၀၀-ျပည့္ အေရးေတာ္ပံု၊ နဂါးနီစာအုပ္အုပ္၊ မတ္၀ါဒ၊ ႏုအက္တလီစာခ်ဳပ္မ်ားသည္ ရာဇ၀င္တမ်က္ႏွာ လွန္ေစေတာ့သည္။ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရး စခန္းခ်ေနစဥ္ 'တပ္ေတာ္ဦးဆီ ေမွ်ာ္လိုက္ျပန္ေတာ့' ေတးသံသည္ စတင္းဂန္း ေသနတ္ကိုင္ရင္း ျပန္လည္ဆန္းသစ္ လာခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ တပ္ေတာ္မွာ ဒိုင္းလႊားေရာင္လက္ေသာ တပ္ေတာ္ မဟုတ္ေတာ့ၿပီ။ စစ္ႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရးထဲမွ ေမြးဖြားလာခဲ့ေသာ ဗမာ့တပ္မေတာ္။
ကဗ်ာသည္လည္း လက္နက္ကရိယာအသစ္ကို ကိုင္တြယ္လာရသည္။ အေသးစိတ္ ထုရန္အတြက္ စူးကို ေသြးရသည္။ ကရိယာထည့္ေသာ ေသတၱာကို ေ၀းေ၀း၌ သြားမထား ေသာ္လည္း သံေခ်းတက္ေနေသာ ေဆာက္ျပားကိုကား မသံုးေတာ့ၿပီ။ တခါတရံ ေခတ္စမ္းမွ ဖဲ့၍ ယူရသည္။ သို႔ျဖင့္ ယေန႔လူငယ္မ်ားသည္ ျမန္မာမႈ အစဥ္အလာအရပင္ ကဗ်ာျဖင့္ ခံစားမႈကို ေဖာ္က်ဴးေနၾကေပသည္။
စစ္ႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရးကလဲ လႈပ္႐ွားေနဆဲ။
လူငယ္ ကဗ်ာဆရာသည္ စိတ္ကူးလြတ္လပ္မႈတို႔ကို ကိုးကြယ္လာသည္။ ကဗ်ာကို ကာရန္ႀကိဳးမွ်င္ျဖင့္ ယက္သီေသာ္လည္း ထိေတြ႔ရေသာ ႐ုပ္ပံုတို႔က အားေကာင္းတြန္းကန္ ႐ုန္းထြက္လာေသာ္ တခါတရံ စိတ္ကူးမ်ဥ္းေၾကာင္းေပၚ၌သာ ကြက္ေက်ာ္ သြားၾကရသည္။ ေသနတ္သံက ကာရန္ကို အသံဖြဲ႔ျပန္သည္။ လူထုလႈပ္႐ွားမႈက ပံုပန္းကို ေဖာ္ျပန္၏။

(ဂ)
လြတ္လပ္ေသာ စိတ္ကူး၊ ယင္း စိတ္ကူးႏွင့္လိုက္ေသာ အဆင္အယင္ကို တင္မိုး၏ 'အတၱအိပ္မက္' ၌ ခံစားထိေတြ႔ လိုက္ရသည္။ စင္စစ္ တင္မိုး၏ အတၱ ႐ုပ္ပံုလႊာ တခ်ပ္ျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ ထေနာင္းရိပ္ကို မေမ့ေသာ တင္မိုး၏ အျခားအတၱ႐ုပ္ပံုလႊာ တခ်ပ္ကမူ ခ်ဴသံႏွင့္ ႏြားေငါက္သံကို ေတးဖြဲ႔ေနဆဲ။
သံုးထပ္တိုက္ မွန္ခန္း၌ေရာက္ေနေသာ တင္မိုးအား ထေနာင္းပင္ရိပ္ကို လြမ္းရေကာင္းလားဟု ေဒါသေ၀ဒနာ မျဖစ္စေကာင္း။ စင္စစ္ လူတို႔သည္ ဆန္႔က်င္ဖက္မ်ား ျဖင့္ ေပါင္းစပ္ထားၾကသည္။ အိမ္လြမ္းတတ္ေသာ တင္မိုးႏွင့္ ကတၱရာလမ္းမေပၚ၌ ေလွ်ာက္ေနေသာ တင္မိုးတို႔၏ တင္မိုး ႏွစ္မိုးကို ကဗ်ာက တစ္မိုးတည္း လုပ္ေပးလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေ၀ဒနာေၾကာင့္ ကဗ်ာေရးသည္။ ေ၀ဒနာ႐ုပ္ ေပၚလာရသည္။
ထေနာင္းပင္ရိပ္ကို အိပ္မက္ရင္း စက္လူကို တင္မိုးသည္ ေလွာင္ေျပာင္၏။ ေသြးပြင့္၌ ႏုေန၏။ လွေန၏။ သင္ပုတ္၊ စက္ခလုတ္၊ အလုပ္သမား၏တူသံ၊ ေဆးလိုပ္တိုျပာေႂကြ၊ သၿဂိဳလ္ စာအုပ္၊ ေခါင္းရင္းဗူးစင္၊ ၿမိဳ႔မၿငိမ္း၊ ေဒါက္တာေဂ်ာ္နီ၊ ျမစ္ေစာင့္နဂါး၊ မိႈင္း၊ စေလဆီးသီး.... လူ႔ဘ၀၏ ႐ုပ္ပံုအားလံုးကို တင္မိုး စိတ္၀င္စားၿပီး ေ၀ဒနာ ခံစားသည္။
ယင္းေ၀ဒနာမ်ားမွ တင္မိုး၏ လွပသာယာေသာ ကဗ်ာမ်ား ပြင့္ဖူး လာေခ်သည္။ တင္မိုးသည္ ေတာႏွင့္ၿမိဳ႔ ကူးသန္းေနေလေတာ့သည္။

ဒဂုန္တာရာ
႐ႈေဒါင့္၊ ၃၀-၉-၆၉
[ဒဂုန္တာရာ ရဲ႔ 'သဇင္သင္းျပန္ေတာ့' စာအုပ္၊ ၁၉၇၄ ခု၊ ပထမအႀကိမ္ မွ ကူးယူေဖာ္ျပ ပါတယ္]

တမာရိပ္၊ ေနၾကာပြင့္ႏွင့္ အာဖရိက ေဒစီ
ေရးသူ- ဒဂုန္တာရာ

စာအုပ္ေ၀ဖန္ခ်က္။
ေလွတစင္းႏွင့္သီခ်င္းသည္ (တတိယႏွိပ္ျခင္း)
ကဗ်ာဆရာ- တင္မိုး

(က)
ကိုတင္မိုးက မႏၱေလး ထြက္မသြားမီ သူ၏ (တတိယႏွိပ္ျခင္းက်ေရာက္ခါမွ) 'ေလွတစင္းႏွင့္ သီခ်င္းသည္' ကဗ်ာစာအုပ္တြင္ အမွာေရးေပးရန္ 'အမွာစာ' ကေလး ထားရစ္ခဲ့သည္။ ေရးျဖစ္ေအာင္ ေရးေပးေစခ်င္ပါတယ္ဟု သူက အထူးျပဳထားျပန္သည္။



ယခုတေလာ အမွာစာမ်ား အေတာ္ေရးေနရ၏။ အမွာစာေရးသမားဟူေသာ ေ၀ါဟာရသစ္တခုပင္ တိုးခ်င္ေန၏။ ကၽြန္ေတာ္က အမွာစာတြင္ ကၽြန္ေတာ္ ေရးခ်င္တာေတြ ေရးေပးလိုက္တာ မ်ား၏။ ေရးခ်င္တာေတြ ေရးရသျဖင့္ ေလးသိပ္ေနေသာ ေ၀ဒနာမ်ားက ေပါ့ပါးသြား၏။ သို႔ေသာ္ ထုတ္ေ၀သူမ်ားက စာအုပ္ဆိုင္ေပၚ ေရာက္ခ်င္ေဇာႏွင့္ ေလာတတ္ၾက၏။ တခ်ိဳ႔လည္း ေငြမအိပ္ေနေစခ်င္။ ကေန႔ၿပီး မနက္ျဖန္ ျဖန္႔ခ်င္ေနၾက၏။ တခ်ိဳလည္း မွတ္ပံုတင္ငွားသူက တလေက်ာ္လွ်င္ ေနာက္တလခ ထပ္ေတာင္းမည္မို႔ ေလာၾကဟန္တူ၏။ စီးပြါးေရးေပကိုး။ သို႔ေသာ္ အမွာစာ ေရးသူက ဘာေတြေရးမလဲ။

(ခ)
ယခုႏွစ္ နတ္ေတာ္လ အတြင္းက ထင္း႐ူးရန႔ံသင္းျမေသာ၊ ေနၾကပန္းျဖင့္ ၀ါျပက္ေသာ၊ ပြင့္တူ ႐ြက္တူျဖင့္ နီေစြးေသာ၊ ႏွင္းရီေ၀မႈန္ေသာ ႐ွမ္းျပည္ဘက္သို႔ ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ စာေပေမြ႔ေသာ၊ တက္ႂကြေသာ၊ စိတ္၀င္စားေသာ လူငယ္မ်ားႏွင့္ ၾကမ္းတေျပးတည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့ၾကသည္။ သူတို႔ အေမးျမန္းဆံုးကား ယေန႔ကဗ်ာျပႆနာ၊ ကာရန္မဲ့၊ နမိတ္ပံု၊ စာေပသစ္။
ယေန႔ လူငယ္ စာဖတ္ပရိသတ္ကား ရသစာေပ ခံစားရာ၍ ခံစား႐ံုမက အႏုပညာ သေဘာတရားမ်ားကိုပါ ေတြးေခၚလာၾကသည္။ ေ၀ဖန္ပိုင္းျခား၍ ဖတ္ၾကသည္။ စာေပကို ဖတ္ရာ၌ စာေရးဆရာ၏ ႏိုင္ငံေရး အစဥ္အလာ ေနာက္ခံကားပါ ယွဥ္တြဲေလ့လာထား ၾကသည္။ ဘ၀ႏွင့္စာေပ ဆက္စပ္ ၾကည့္ၾကသည္။
သူတို႔၌ ေခတ္ၿပိဳင္ခံစားမႈ ႐ွိေနၾကသည္။ သူတို႔သည္ စာလံုးေနာက္ကြယ္မွ အဘိဓမၼာအထိ ႐ွာေဖြေနၾကသည္။ ကၽြန္ေတာ္မွာ စာလံုးမ်ားေ႐ြးခ်ယ္ သံုးႏႈန္းရက်ိဳးနပ္သည္ ကို ေတြ႔ရ၍ ေက်နပ္မိသည္။ အံ့ၾသဘြယ္ေကာင္းေသာ စာဖတ္ပရိသတ္သစ္။
အေဟာင္းႏွင့္ အသစ္၏တိုက္ပြဲကို မ်က္၀ါးထင္ထင္ ေတြ႔ျမင္ေနရေပၿပီ။ ေ႐ွးေဟာင္း ဂႏၳ၀င္ႏွင့္ ဂႏၳ၀င္သစ္ ေခတ္ေပၚစာေပမ်ားသည္ ေခတ္ၿပိဳင္ႏွင့္ နပန္းလံုးေနၾကသည္။ မွန္စီေ႐ႊခ်၊ ေ႐ႊဟၤသာ႐ုပ္ႂကြကလပ္ထဲမွ လုယူေနၾကသည္။ ျပတိုက္မွန္သားကို ပိုမိုၾကည္လင္ ေအာင္ ဖံုမတက္ေအာင္ ပြတ္တိုက္ရမည့္အစား၊ စာအုပ္တန္းမ်ားႏွင့္ ေရာခ်င္ေနၾကသည္။ တဖက္မွ လူငယ္မ်ားကား ေကာက္ရိတ္ပြဲေတာ္သို႔ သြားရန္ တက္ႂကြေနၾကသည္။ သူတို႔သည္ ေႏြဦးကို ေစာင့္စားေနၾကေပသည္။

(ဂ)
ကိုတင္မိုးသည္ လမ္းဆံုလမ္းခြ၌ ေရာက္ေနေပသည္။
သူသည္ တမာရိပ္၌ ႀကီးျပင္းကာ ေခတ္စမ္းကဗ်ာစာအုပ္ဖတ္ရင္း ကဗ်ာဆရာ ျဖစ္လာသူ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေဗဒါပန္းမ်ား ေမ်ာေနေသာ ေခ်ာင္းေရျပင္၌ ေလွတစင္းႏွင့္ သီခ်င္းဆိုရျခင္းကို စိတ္ကူးေနသည္။
သို႔ေသာ္ သူ႔ေခတ္ၿပိဳင္ အသံဗလံမ်ားက သူ႔အလြမ္း၊ သူ႔ေတူကို ေဖာက္ထြင္းလိုက္ၾက သည္။ တမာရိပ္သည္ လႈပ္႐ွားခါ ထြက္သြားသည္။ ေခတ္စမ္းစာအုပ္ကား လြတ္မက်သြား ေသး။ တြန္႔ေနေသာ စာ႐ြက္ကို တိုက္ကာ တင္ေနသည္။
ေခ်ာင္းညႇာဆီမွ ညည္းညဴသံကို ၾကားရသည္။ ပဲ့တင္႐ိုက္လာေသာ ေသနတ္သံကို ေတာ္လွန္သမားဆီက ေပလားဟု နားစြင့္လိုက္သည္။ ထို႔ေနာက္သူသည္ တမာရိပ္က ခြါကာ ကတၱရာလမ္းမေပၚ ေရာက္သြားသည္။ ဓာတ္ဆီနံ႔ ႐ွဴလာရသည္။ သို႔ေသာ္ တမာရန႔ံကို လြမ္းေနဆဲ။
တဖက္က အညာမိသားစုကို တမ္းကာ လွပသာယာေသာ ေလးခ်ိဳးႀကီးကို ေရးရင္း တဖက္ကလည္း....
စပယ္ပန္းထဲမွာ
ရန႔ံ ဘယ္သူထည့္သလဲ
ဒ႑ာရီထဲက
နတ္သမီးလားမွ မသိဘဲ။
စေသာ လြတ္လပ္လကၤာကို ေခတ္ၿပိဳင္ခံစားမႈ ေ၀ဒနာျဖင့္ အရပ္ထဲမွာ စကားသံျဖင့္ ေရးသည္။ (၁၉၆၀-ပတ္၀န္းက်င္) 'ႏွင္းဆီပြင့္ေပၚ၌ အိပ္ေပ်ာ္ျခင္း' ၌ကား ကိုတင္မိုးသည္ သူ၏ ခံစားမႈကို ရဲရဲေဖာ္ထားသျဖင့္ စိတ္ကူး႐ုပ္ပံုမ်ားျဖင့္ ၿပိဳးျပက္ေနေပသည္။
ေနၾကပြင့္ အ၀ါမ်ား တလမ္းလံုး ျမင္ခဲ့ရသျဖင့္ ေမာ၏ေဟမန္ဦးကို ေနၾကာပြင့္ျဖင့္ တင္စားေနသည္။ ေအာင္ပန္းဘူတာ၌ အာဖရိကေဒစီ လာေရာင္းေသာ ပန္းသည္ကို ေငးရီ၍ ေနမိသည္။
အာဖရိက ကပင္ လာေရာက္ေသာ ေဒစီေပတကား။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေဘးမွ ရန္ကုန္သူတသိုက္က ပလပ္စတစ္အိပ္မ်ားျဖင့္ ထြားေ၀လွေသာ ေဒစီပန္းမ်ားကို ထည့္ေနၾက သည္ကို ျမင္ေနရသည္။ ဥတုေရေျမေတာင္၏ သဘာ၀ခ်င္းတူ၍ ဤ ႐ွမ္းေဒသ သာမိုင္းခမ္းေျမတြင္ အာဖရိက ေဒစီပန္းမ်ား႐ွင္သန္ေျခင္း ျဖစ္ေပသည္။
ေနာင္ဆယ္ႏွစ္ တေခတ္တြင္ လူငယ္ကဗ်ာဆရာသစ္သည္ ဤေဒစီပန္းကို ဖြဲ႔ေပလိမ့္ မည္။
ယင္းသို႔ ရထားသည္ ႐ွမ္းျပည္မွ ထြက္ခြါလာရာ တမာရိပ္ျဖင့္ လႊမ္းေသာ သာစည္လမ္းဆံုသို႔ ေရာက္လာေပၿပီ။

(ဃ)
ကိုတင္မိုးကား လမ္းခြဲ၌ ေငးရီေနသည္။ တမာရိပ္ လြမ္းျခင္းေလာ။ ေနၾကာပြင့္ ကိုေလာ။ အာဖရိက ေဒစီကိုေလာ။ အတိတ္ကိုေလာ။ အနာဂတ္ကိုေလာ။

ဒဂုန္တာရာ။
၁၈-၁၂- ၇၂။
[ဒဂုန္တာရာ ရဲ႔ 'သဇင္သင္းျပန္ေတာ့' စာအုပ္၊ ၁၉၇၄ ခု၊ ပထမအႀကိမ္ မွ ကူးယူေဖာ္ျပ ပါတယ္]

Thursday, January 15, 2009

တံခါးပိတ္
ေရးသူ-တင္မိုး


ခ်စ္သူ႔ထံ ငွက္ပမာ
ပ်ံလာခ်င္တယ္ေလ့။
ငွက္ခတ္သူ မုဆိုးညစ္
ေလးပစ္တဲ့ေန႔။


ခ်စ္သူ႔ထံ ပန္းပမာ
ဆင္လာခ်င္တယ္ေလ့။
ပိတုန္းညိဳ ဥာဏ္သမား
ပန္းစားတဲ့ေန႔။

ခ်စ္သူ႔ထံ ေရာ္႐ြက္ပမာ
၀ဲလာခ်င္တယ္ေလ့။
ေလ႐ူးေမာင္ လူသြမ္းပ်က္
သစ္႐ြက္ခူးေန႔။

ခ်စ္သူ႔ထံ လမင္းပမာ
သာခ်င္တယ္ဆိုေလ့။
ကမၻာေျမ ကိုလူဆိုး
ယုန္ခိုးတဲ့ေန႔။

သို႔ပါလဲ ခ်စ္သူဆီ
လာႏိုင္ၿပီ ဆိုပါေတာ့။
ခ်စ္သူ႔ဘံု တံခါးပိတ္လို႔
မီးမွိတ္ပါေပါ့။

တင္မိုး။
၁၉၆၃။


The Shut Door
Translated by Win Pe

I wish to fly like a bird
to my lover. But this happens
to be the day when
the hunter is out shooting birds.


I wish to go like a flower
to my lover. But this happens
to be the day when
the sly drone is out spoiling flowers.


I wish to twirl like a leaf
to my lover. But this happens
to be the day when
the mad wind is out plucking leaves.


I wish to shine like a moon
for my lover. But this happens
to be the day when
the earth is eclisping the moon.

But say I can get about
to reach my lover,
I find the door to her bower
shut and the lights out.

လက္ယက္တြင္းႏွင့္ ယမင္းပ်ိဳ
ေရးသူ-တင္မိုး

ေရစပ္သဲစပ္၊ အျမဲခပ္သည့္
သနပ္ခါးၾကဴ မပ်ိဳျဖဴ။

လက္ႏွင့္ယက္လည္း
မထြက္စမ္းေရ၊ ခန္းပါေလၿပီ။


ခန္းပင္ခန္းလည္း
စမ္းေရရႏိုး၊ ေသာက္ေရအိုးႏွင့္
မိုးခ်ဳပ္ေန၀င္ ယက္မည္ပင္။

တခါတေလ
စမ္းေရျမျမ၊ ႏွစ္ျမဴမွ်ႏွင့္
အိမ္ျပန္ရခဲ့။

အိုးျပည့္မရ၊ ဟိုး ေန႔ကလည္း
႐ိုးေကြ႔ကေက်ာ္၊ တာ႐ိုးေပၚက
အေဖာ္ေတြႏွင့္ ျပန္ခဲ့၏။

အခြင့္သာေသာ္
ဟို႐ြာကခပ္၊ သည္ကခပ္ႏွင့္
မျပတ္သြင္သြင္၊ စမ္းေရ႐ွင္။

ထိုခါတြင္လည္း
ေဘာင္ဘင္ခတ္အိုး၊ သစ္႐ြက္ထိုးလ်က္
ကိုးေခါက္ဆယ္ေခါက္၊ ေရခပ္ေရာက္သည္
ေနေပ်ာက္သည္ထိ လထြက္ထိ။

ႏွမငယ္ကား
ေခ်ာင္းက်ယ္သဲခင္း၊ လက္ယက္တြင္း၌
သီခ်င္းခ်ိဳျမ၊ ပန္းညိဳလွႏွင့္
မရလည္းခပ္၊ ရလည္းခပ္၏။

ေတာစပ္ကပန္း၊ ေခ်ာင္းကစမ္းႏွင့္
ကမ္းပါးကကိုင္း၊ ကိုင္းကဗ်ိဳင္းႏွင့္
သစ္ကိုင္းကခ်ိဳး၊ မယ္ကအိုးႏွင့္
ျပည့္ႏိုး ျပည့္ႏိုး၊ ေန႔တာက်ိဳးလည္း
ညႇိဳးသည္မ႐ွိ အိုးအသိ။

အိုးျပည့္ေလာင္းလည္း
ေညာင္းသည္မ႐ွိ ေခ်ာင္းအသိ။

တင္မိုး
၁၉၇၇။


Girl at Shallow Sand Well
Translated by Win Pe


she daily collects
a mixture of sand and water
girl fragrant with bark cream

she scrabbles the sand
but the spring is dry

yet hoping to get a pot of water
she will scrabble till the sun goes down
she often goes home
with only a quart or two

never a full pot, the other day
she return home along the bank
with her friends

when the spring flows
the villagers all around
come here to get their water

at that time
she puts leaves in the pot
to smooth the commotion of water
she makes nine or ten trips
till the sun sets and the moon shines

decked with flowers and with song
she claws at the hole
in the dry river bed
whether she gets water or not

flowers at jungle edge, spring in the stream
reeds on the bank, egret in the reeds
dove on the tree, girl with a pot
hoping, hoping the pot will fill
the day declines but not she
the pot knows

the stream may give water
to overflow the pot
but she never tires
the stream knows.

1977