မီဒီယာႏွင့္ဂ်င္ဒါေရးသူ- ဂ်ဴး

အမ်ိဳးသမီးႏွင့္မီဒီယာဟူေသာ စကားလံုးတြဲကို စဥ္းစားတိုင္း ကၽြန္မအာ႐ံုတြင္ ေပၚလာေသာ ေၾကာ္ျငာေလးတခု ႐ွိသည္။ အဲဒါက ႏွစ္အနည္းငယ္ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီျဖစ္ေသာ ျမန္မာ့႐ုပ္ျမင္သံၾကား ေၾကာ္ျငာတခု ျဖစ္သည္။ ပန္းကန္အိုးခြက္ေဆးသည့္ ဆပ္ျပာရည္တခုကို ေၾကာ္ျငာျခင္းျဖစ္သည္။ ခိုင္သင္းၾကည္က ပန္းကန္ေဆးျပသည္။ ခိုင္သင္းၾကည္ လွပါသည္။ ခ်စ္စရာ လည္းေကာင္းပါသည္။ ပန္းကန္ကို ထိုဆပ္ျပာရည္ျဖင့္ ေဆးျပသည့္အခါ ေတာက္ပေျပာင္လက္သြားသည္ကို ျပသည္။ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ စင္ၾကယ္သြားသလဲဆိုလွ်င္ ပန္းကန္ကို မင္းသမီးက လက္ညိႇဳးေလးျဖင့္ ေထာက္ ျခစ္ၾကည့္သည့္အခါ ဂ်ရစ္ ဂ်ရစ္ဟု ျမည္သြားသည့္ ခံစားခ်က္ကို ၾကည့္သူေတြထံမွာ ရလိုက္သည္။ အားလံုးပဲ ေတာက္ေျပာင္သြားတာပဲတဲ့။ ေၾကာ္ျငာက ေျပာစရာ မ႐ွိ၊ အပိုအလိုမ႐ွိပါ။ ဂီတႏွင့္ ပံုရိပ္ေတြက အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႔ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ကၽြန္မက အဲဒီေၾကာ္ျငာကို ၾကည့္မိတိုင္း ဂ်င္ဒါ (Gender) ခြဲျခားမႈေၾကာင့္ အေလ့အထ ထံုးစံျဖစ္ေနရသည့္ ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံ၏ ခံယူခ်က္ကို သတိထားမိသည္။


ခိုင္သင္းၾကည္က ဘာျဖစ္လို႔ ေၾကာ္ျငာရတာလဲ။ လြင္မိုး သို႔မဟုတ္ ခန္႔စည္သူ သို႔မဟုတ္ ေက်ာ္ရဲေအာင္ မင္းသားတေယာက္ေယာက္ကို မသံုးဘဲ ဘာျဖစ္လို႔ မင္းသမီးေလးကို ပန္းကန္ေဆးခိုင္းတာလဲ။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ မီးဖိုေခ်ာင္ကိစၥက မိန္းမေတြ၏ကိစၥအျဖစ္ အားလံုးက ေမးခြန္းမ႐ွိ၊ သံသယမ႐ွိ လက္ခံထားၾကလို႔ပဲေပါ့။ ခိုင္သင္းၾကည္ေနရာတြင္ ေက်ာ္ရဲေအာင္ကို ပန္းကန္ေဆးခိုင္းၾကည့္ပါလား။ ပရိသတ္၏ အျမင္ကိုက ရယ္စရာႀကီး ျဖစ္သြားမွာေပါ့။ ေယာက်္ားတေယာက္ ပန္းကန္ေဆးတာ ဟင္းခ်က္တာဟာ ရယ္စရာဟု အမ်ိဳးသမီးပရိသတ္ေတြ ကိုယ္တိုင္ ခံယူထားမွာ ေသခ်ာပါသည္။ ဒါက ဂ်င္ဒါ (Gender) အရ အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ အေနအထားကို ခြဲျခားပစ္မိလိုက္ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
ကၽြန္မတို႔ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြကို မီဒီယာမွာ အထူးသျဖင့္ အစုအေ၀းမီဒီယာ (Mass media) မွာ ဘယ္လိုအသံုးျပဳေနသလဲ။ ဘယ္လို သေဘာထားအျမင္ေတြျဖင့္ ေဖာ္ျပခံရေနသလဲ။ အရင္ ကၽြန္မ အျမဲ သတိထား ေလ့လာမိတတ္၏။ ယခုေတာ့ ကၽြန္မ ျမန္မာ့႐ုပ္ျမင္သံၾကားကို သိပ္မၾကည့္ျဖစ္ေတာ့ပါ။ သိပ္မၾကည့္ဆို လံုး၀မၾကည့္ျဖစ္သေလာက္႐ွိတာ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ ႐ွိၿပီ။ ပ်က္အစဥ္ ျပင္ခဏ ဆိုေသာ ျမန္မာစကားပံု တခုကို မလိုက္နာမိလို႔ ျဖစ္သည္။ ပစၥည္းတခု ပ်က္ေနတာကို ဒီအတိုင္းပဲ ၾကည့္ေနလွ်င္ အစဥ္အျမဲ ပ်က္ေနမည္။ ျပင္လိုက္လွ်င္ ခဏကေလးတဲ့။ ေမေမ ခဏခဏ ေရ႐ြတ္ေသာ စကားပံုမို႔ ကၽြန္မႏွင့္ ရင္းႏွီးေနခဲ့တာ ငယ္ငယ္တုန္းကတည္းကပါပဲ။ သို႔ေသာ္ ကၽြန္မ၏ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားစက္ကို ယုန္နား႐ြက္အင္တင္နာ ေလးျဖင့္ လိုင္းဖမ္းမမိတာကိုေတာ့ အခုထိ ဘာမွ ထပ္မလႈပ္႐ွားဘဲ ပ်က္အစဥ္ ေန ေနခဲ့တာ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ ႐ွိၿပီ ထင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကၽြန္မ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား အစီအစဥ္ေတြကိုလည္း မသိေတာ့ပါ။ အခုအခါ ကၽြန္မ၏စက္သည္ ႐ုပ္႐ွင္ၾကည့္ပိတ္ကား မွန္သားျပင္တခုထက္ မပိုေတာ့တာ ၾကာပါၿပီ။
တေလာတုန္းက ျပည္တြင္း အန္ဂ်ီအို(N.G.O) အဖြဲ႔အစည္းတခုက ကၽြန္မကို မီဒီယာႏွင့္ဂ်င္ဒါ (Media and Gender) အေၾကာင္း ေျပာျပေပးပါဟု ေတာင္းဆိုလာသျဖင့္ ကၽြန္မလည္း ဂ်င္ဒါကို အျမဲ သတိထားလႈပ္႐ွား ေဆာင္႐ြက္တတ္သူျဖစ္လို႔ လက္ခံလိုက္ပါသည္။ မီဒီယာတြင္ ကၽြန္မ သတိထားမိခဲ့ေသာ အမ်ိဳးသမီး အမ်ိဳးသား မတူညီသည့္ ခံယူခ်က္၊ မတူညီသည့္ ေ၀စု မတူညီသည့္ ဆက္ဆံခံရမႈ ဒါေတြကို ကၽြန္မထည့္ေျပာ ႐ွင္းျပခဲ့ရတာ ျဖစ္သည္။ ကၽြန္၏ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားဗဟုသုတသည္ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ ဒိတ္ေအာက္ေနၿပီ ဆိုပါစို႔။ ေခတ္ႏွင့္ မေလ်ာ္ညီဘူး ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ႏွစ္ႏွစ္ဆိုေသာ ကာလသည္ ျမန္မာ Mass media အတြင္း အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္ဖို႔ လံုေလာက္ေသာ ၾကာျမင့္မႈကာလ ျဖစ္ေနခဲ့လွ်င္ေပါ့။ သို႔မဟုတ္ ႏွစ္ႏွစ္ကာလသည္ ျမန္မာမီဒီယာကို ႀကီးမားသည့္ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ေစေအာင္ သက္ေရာက္မႈ မေပးႏိုင္ေသးဘူးဆိုရလွ်င္ ေျပာသူႏွင့္ နားေထာင္သူ ဟန္ခ်က္ညီမွာေပါ့။ ယခုအခါ ထိုေျပာပြဲမွ အေၾကာင္းအရာမ်ားကိုပင္ ေဆာင္းပါးအျဖစ္ ေဖာ္ျပလိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ေခတ္မီေသာ မီဒီယာသံုးစြဲသူတို႔ အေနျဖင့္ေတာ့ အခ်ိန္ကာလကို ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ ေနာက္ျပန္ဆုတ္ၿပီး ဖတ္႐ႈမွ အဆင္ေျပမည္ ထင္ပါသည္။
ဂ်င္ဒါႏွင့္ မီဒီယာအေၾကာင္း မေျပာခင္ ဂ်င္ဒါ (Gender) ဆိုေသာ စကားလံုးကို အရင္႐ွင္းျပဖို႔ လိုပါလိမ့္မည္။

ဂ်င္ဒါဆိုတာ ဘာလဲ။
မိန္းမ ေယာက္်ား အမ်ိဳးအစားခြဲျခားဖို႔ လိင္ (sex) ဆိုေသာ စကားလံုးကို သတ္မွတ္ထားသည္။ တနည္းအားျဖင့္ေတာ့ ဂ်င္ဒါဆိုသည္မွာလည္း လိင္ ဆိုသည့္ စကားလံုးႏွင့္ ဆင္တူပါပဲ။ သို႔ေသာ္ အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္မႈ နည္းနည္းကြဲသည္။ sex ဆိုသည့္ လိင္တြင္ မိန္းမ ေယာက်္ားကို ဇီ၀ေဗဒနည္းျဖင့္ ခြဲျခားသတ္မွတ္သည္။ သဘာ၀အတိုင္း လိင္ကြဲျပားမႈျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးသမီးမွာ ပါသည့္ လိင္အဂၤါႏွင့္ အမ်ိဳးသားမွာပါသည့္ လိင္အဂၤါမတူ။ ထို႔ေၾကာင့္ ေဆာင္႐ြက္မႈေတြကလည္း မတူ။ အမ်ိဳးသမီးက ကိုယ္၀န္ေဆာင္မည္။ ကေလးေမြးမည္။ ႏို႔တိုက္မည္။ အမ်ိဳးသားက ကိုယ္၀န္မေဆာင္ႏိုင္။ ကေလးမေမြးႏိုင္။ ႏို႔မတိုက္ႏိုင္။ ဒါက သဘာ၀ ေမြးကတည္းက ခြဲျခားေပးလိုက္သည့္ လိင္ကြဲျပားမႈ။
ဂ်င္ဒါက်ေတာ့ အဲသည္လိုမဟုတ္။ အေနအထိုင္၊ အမူအက်င့္၊ ယံုၾကည္မႈ၊ တာ၀န္ခြဲေ၀မႈ၊ လူမႈ၀န္းက်င္၏ အခန္းက႑ စသည္ စသည္ျဖင့္ တျဖည္းျဖည္း သတ္မွတ္ခြဲျခားခံရေသာ ကြဲျပားမႈကို ဂ်င္ဒါဟု ေခၚျခင္းျဖစ္သည္။ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဘာသာေရး၊ လူမႈေရး တို႔ႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ တြန္းအားေပးခံရျခင္းေၾကာင့္ ကြဲျပားသြားေသာ သတ္မွတ္မႈမ်ား ျဖစ္သည္။
မိန္းမက ကိုယ္၀န္ေဆာင္ၿပီး ကေလးေမြးသည္။ ေယာက်္ားကကိုယ္၀န္မေဆာင္၊ ကေလးမေမြး။ ဒါက လိင္ (Sex) ျဖစ္သည္။ မိန္းမက မီးဖိုေခ်ာင္ထဲတြင္ ခ်က္ျပဳတ္သည္။ ေယာက်္ားက အျပင္ထြက္ စီးပြါး႐ွာသည္။ ဒါက်ေတာ့ လိင္မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ဂ်င္ဒါေၾကာင့္ ကြဲျပားမႈ ျဖစ္သြားသည္။ မိန္းကေလးေတြ ေသစာ ႐ွင္စာ တတ္လွ်င္ေတာ္ၿပီ။ ေယာက်္ားေလးကေတာ့ ပညာတတ္မွ ျဖစ္မည္။ ဒါက လိင္ကြဲျပားမႈ မဟုတ္ေတာ့၊ ဂ်င္ဒါ (Gender) ကြဲျပားမႈ ျဖစ္သြားၿပီ။ သဘာ၀က ခြဲျခားေပးတာ မဟုတ္ဘဲ လူမႈေရးနယ္ပယ္၊ ဘာသာေရး နယ္ပယ္၊ ယဥ္ေက်းမႈနယ္ပယ္တို႔က ခြဲျခားေပးမႈေၾကာင့္ အခန္းက႑ေတြ တာ၀န္ယူမႈေတြ ကြဲျပားသြားရတာကို ဂ်င္ဒါေၾကာင့္ ခြဲျခားဆက္ဆံခံရျခင္းဟု သတ္မွတ္ပါသည္။
ကၽြန္မတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဂ်င္ဒါခြဲျခားျခင္းေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးေတြ နစ္နာတာက အနည္းအက်ဥ္းသာ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။ တခ်ိဳ႔ ႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့ ဂ်င္ဒါခြဲျခားခံရမႈေၾကာင့္ အသက္ဆံုး႐ံႈးသည္အထိ နစ္နာရတာေတြ ႐ွိပါသည္။ ဥပမာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ ဟိုအရင္ကတည္းက မိန္းကေလးကို ႏွိမ္ခ်ၿပီး ေယာက်္ားေလးကို ေျမႇာက္စားသျဖင့္ မိန္းကေလးေမြးသည့္ မိဘေတြ မ်က္ႏွာငယ္ရတာ မိန္းကေလးေတြ မ်က္ႏွာငယ္ရတာ။ ေျခေထာက္ကို ေသးေကြးၿပီး လမ္းေလွ်ာက္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ခ်ိဳးဖဲ့စည္းေႏွာင္ ထားတာေတြ ႐ွိခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုေခတ္ကတည္းက မိန္းကေလးေမြးလွ်င္ မလိုခ်င္သျဖင့္ ကေလးေတြကို သတ္ပစ္ခဲ့ၾကသည္။ အခုေခတ္လို မိသားစုတခုတြင္ ကေလးတေယာက္သာ ယူရမည္ဟူသည့္ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒ ထုတ္လိုက္သည့္အခါ တေယာက္တည္းေသာ ကေလးကို ေယာက်္ားေလးသာ ျဖစ္ခ်င္ၾကသည္က တေၾကာင္း၊ နည္းပညာတိုးတက္လာသျဖင့္ ကိုယ္၀န္ကို အာလ္ထရာေဆာင္း ေခၚ တီဗီြဓာတ္မွန္ ႐ိုက္ၾကည့္လို႔ ရသည္မို႔ တေၾကာင္း၊ သေႏၶသားက မိန္းကေလးမွန္းသိလွ်င္ ကိုယ္၀န္ကို ဖ်က္ခ်ပစ္ၾကသည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္လည္း မိန္းကေလး႐ွင္ေတြက ေယာက်္ားေလးကို တင္ေတာင္းရသည့္ ဒို၀ီ ထံုးစံ႐ွိသည္မို႔ မိန္းကေလးေတြ မ်က္ႏွာငယ္ရသည္။ ကၽြန္မသာဆိုလွ်င္ ပိုက္ဆံမ႐ွိလို႔တေၾကာင္း ထိုအစဥ္အလာကို ခ်ိဳးေဖာက္လို၍တေၾကာင္း တင္မေတာင္း အိမ္ေထာင္မျပဳဘဲ ေနပစ္လိုက္မွာေပါ့ဟု ေပါ့ေပါ့ေတြးလို႔ မရႏိုင္ပါ။ အိမ္ေထာင္မက်ဘဲ ေနသည့္ မိန္းကေလးေတြကို တခုခုခ်ိဳ႔ယြင္းေနသည့္ အမ်ိဳးအစားအျဖစ္ မတူမတန္ ခြဲျခားဆက္ဆံခံရသည့္အခါ မိသားစုလည္း မ်က္ႏွာငယ္ရမည္။ မိန္းကေလးလည္း မ်က္ႏွာငယ္ရမည္။ ေတာ္ေတာ္ အေနရၾကပ္ေသာ အေျခအေန ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ အဲသည္ေလာက္ သိသာထင္႐ွားေသာ ခ်ိဳးႏွိမ္မႈေတြ မ႐ွိပါ။
မီဒီယာအေၾကာင္း အနည္းငယ္ ေလ့လာၾကည့္ၾကပါမည္။

မီဒီယာ
မီဒီယာတြင္ ပံုႏွိပ္မီဒီယာ၊ ေလလိႈင္းမီဒီယာ၊ အီလက္ထ႐ြန္းနစ္မီဒီယာဟု အၾကမ္းဖ်ဥ္း ခြဲျခား သတ္မွတ္ ႏိုင္သည္။
ပံုႏွိပ္မီဒီယာတြင္ ေ႐ွးေခတ္ ေက်ာက္ကိုထြင္းေသာ ေက်ာက္စာမ်ားမွ ေပ႐ြက္ေပၚမွာ စာတင္ေသာ ေပစာေခတ္တို႔ကိုပါ ထည့္သြင္းမည္ဆိုပါက ေလ့လာရတာ ပိုၿပီး က်ယ္ျပန္႔လာႏိုင္ပါသည္။
ေလလိႈင္းမီဒီယာတြင္ ေရဒီယိုျဖင့္ အသံလႊင့္ေသာ သတင္းမ်ား၊ သုတ ရသ အေၾကာင္းအရာမ်ား ပါ၀င္ပါသည္။
အီလက္ထေရာနစ္မီဒီယာတြင္ မတ္စ္မီဒီယာေခၚေသာ တီဗီြ႐ုပ္ျမင္သံၾကားမွ အစျပဳၿပီး ဗီြဒီယို၊ ဖလင္၊ ဒီဗီြဒီျပသမႈ အားလံုးပါ၀င္ပါသည္။
ယေန႔ေခတ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေလလိႈင္းမီဒီယာ ဖြ႔ံျဖိဳးတိုးတက္ေနၿပီဟု ေခၚႏိုင္ပါသည္။ ႐ုပ္ျမင္ သံၾကား ေပၚခါစက ေရဒီယိုေလလိႈင္းကို စြန္႔ပယ္ကာ အသံပါမက ႐ုပ္ကိုပါ ေရာင္စံုျဖင့္ျမင္ရေသာ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားကို ဖက္တြယ္ၾကသည္။ ယခုအခါတြင္ေတာ့ ျမန္မာ့အသံဟုေခၚေသာ ေအအမ္လိုင္းပါမက ရန္ကုန္ အက္ဖ္အမ္၊ မႏၱေလးအက္ဖ္အမ္ လိုင္းတို႔ျဖင့္ပါ ျပည္သူလူထုကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ေနၿပီ။ လိႈင္းလတ္ medium wave သာမက လိႈင္းတို short wave ျဖင့္ တျခားႏိုင္ငံက အသံလႊင့္ဌာနတို႔ကို နားေထာင္ႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေလလိႈင္းမီဒီယာသည္လည္း အ႐ွိန္အဟုန္ျဖင့္ ထိုးေဖာက္လာေနၿပီဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။ ထိုအခါ ထိုမီဒီယာ၏ ေကာင္းက်ိဳး ဆိုးက်ိဳးကို အလ်င္အျမန္ လက္ခံရသည္။ ႏိုင္ငံဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္မႈအတြက္ ေဆာင္႐ြက္လွ်င္လည္း ျပည္သူအတြင္း ပ်႔ံႏွ႔ံေအာင္ ထိထိေရာက္ေရာက္ တြန္းအားေပးႏိုင္မည္။ ထို႔ျပင္ ေလလိႈင္းမီဒီယာ ေရဒီယို ထုတ္လႊင့္မႈသည္ တျခားမီဒီယာႏွင့္စာလွ်င္ ကုန္က်စရိတ္ သက္သာသည္။ ထိေရာက္သည္။
ေကာင္းပါၿပီ။ ကၽြန္မတို႔ မီဒီယာမွ ဘာေတြကို ရ႐ွိေနပါသလဲ။
သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား(information) ကို ရသည္။ တဦးႏွင့္တဦး ဆက္သြယ္မႈ (communication) ကို ရသည္။ ေျဖေဖ်ာ္မႈ (entertainment) ကို ရသည္။ ေၾကာ္ျငာ (advertisement) စိတ္ကူးစိတ္သန္း (idea) ေတြ ရသည္။ ယဥ္ေက်းမႈ (culture) ကို ရသည္။ ထို႔အျပင္ ကၽြန္မတို႔ မိ႐ိုးဖလာ လက္ခံမႈေတြမွ အပ ျဖစ္ေသာ တျခားတန္ဖိုးမ်ား (value) ကို ရသည္။ ရတာေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ လိုခ်င္သည္ ျဖစ္ေစ မလိုခ်င္သည္ ျဖစ္ေစ မီဒီယာက ကၽြန္မတို႔ကို ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် ထိုအရာေတြကို ေပးေ၀ေနခဲ့သည္။
မီဒီယာက ကၽြန္မတို႔ကို ဘယ္လို အက်ိဳးေဆာင္ေပးပါသလဲ။
Diversion မူလပင္ကိုယ္အေနအထားမွ ခြဲထြက္မႈကို ေပးသည္။ အလုပ္ေၾကာင့္ စိတ္ညစ္ရတာေတြ မိမိရင္ဆိုင္ေနရေသာ ျပႆနာေတြမွ ေ႐ွာင္ဖယ္ဖို႔ မီဒီယာက ကၽြန္မတို႔ကို အသာေလး ဆြဲေဆာင္သြားသည္။ စိတ္ထြက္ေပါက္ရသြားသည္။
Personal relationship ပုဂၢိဳလ္ေရး ဆက္ႏႊယ္မႈကို ေပးသည္။ တဦးတည္း မဟုတ္ေသာ အေဖာ္ျပဳ ေပးမႈကို ရသည္။ သီခ်င္းတပုဒ္ကို နားေထာင္လွ်င္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားမွ တခုခုကို ျမင္ေတြ႔ရလွ်င္ သတင္းတပုဒ္ကို ျမင္ေတြ႔ နားေထာင္ရလွ်င္ မိမိတဦးတည္း မဟုတ္ဘဲ ေဘးမွာ အေဖာ္တေယာက္ ႐ွိေနသလို ျပည့္စံုေစသည္။ ထို႔အျပင္ မီဒီယာမွ ရ႐ွိေသာ ရသ သုတ သတင္းအခ်က္အလက္ တခုခုကို ကိုယ္တဦးတည္း ခံယူသည္ မဟုတ္ဘဲ ကိုယ့္အေပါင္းအေဖာ္မ်ားအတြင္း ခ်ျပ ေဆြးေႏြးၾကျခင္းျဖင့္ မိမိ၏ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးကိုပါ တိုးပြါး ေစသည္။
Personal identity ပုဂၢိဳလ္ေရး တည္႐ွိမႈကို ေပးသည္။ မိမိေဘးက လူမႈေရးကမၻာမွ ခြဲထြက္ၿပီး မိမိကိုယ္တိုင္၏ တည္႐ွိမႈကို သတိရေစသည္။ ဆင္ျခင္သံုးသပ္ေစသည္။
Surveillence မ်က္ေျခမျပတ္ ေခတ္မီသည္ဟူေသာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေက်နပ္စိတ္ကို ရသည္။ သတင္းမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ျခင္း၊ နားေထာင္ျခင္း၊ ႏိုင္ငံႏွင့္ ကမၻာ၏ အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို ကိုယ္တိုင္ျမင္ေတြ႔ သိ႐ွိေနသလို ခံစားရျခင္း စသည့္ စိတ္ခံစားခ်က္မ်ားကို ေပးသည္။
ဒါျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ မီဒီယာ ဘယ္လိုဆက္ႏႊယ္ပါသလဲ။
ဂ်င္ဒါႏွင့္မီဒီယာ၏ ဆက္စပ္မႈ အက်ိဳးဆက္ကို သိလိုလွ်င္ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္မီဒီယာကို အရင္ေလ့လာၾကည့္ ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
၁။ မီဒီယာဖန္တီးသူ သို႔မဟုတ္ မီဒီယာျဖင့္ အသက္ေမြးသူ အမ်ိဳးသမီးမ်ား (media person women)
၂။ မီဒီယာ၏ ပရိသတ္အမ်ိဳးသမီးမ်ား (audience women)
၃။ မီဒီယာထဲတြင္ အသံုးခ်ခံရေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား (women in media) ဟူ၍ သံုးပိုင္း ခြဲျခားၾကည့္ ပါမည္။

၁။ မီဒီယာဖန္တီးသူ
မီဒီယာဖန္တိီးသူ မီဒီယာျဖင့္ အသက္ေမြးသူ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ ေက်ာက္စာေရးထြင္းသည့္ ပုဂံေခတ္ ကတည္းက အထင္အ႐ွား ႐ွိခဲ့သည္။ ပုဂံေခတ္တြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ဘုရားတည္ျခင္း၊ ေက်ာင္းေဆာက္လႉဒါန္း ျခင္း၊ ေက်ာက္စာေရးထိုးျခင္း တို႔ကို ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ မိန္းမသူႀကီးမ်ား၊ မိန္းမသူႂကြယ္မ်ားအနက္ နာမည္ေက်ာ္ ေသာ ေက်ာက္စာ ႏွစ္မ်ိဳး႐ွိခဲ့ပါသည္။ သိဃၤသူ႔ သမီးေက်ာက္စာႏွင့္ ဖြားေစာေက်ာက္စာ ျဖစ္သည္။ သိဃၤသူ႔သမီး ေက်ာက္စာက ၿငိမ္းခ်မ္းသည္။ အလိုရမက္ကင္းသည္။ တရား႐ွိသည္။ ႏွလံုးသိမ္ေမြ႔သည္။ ဖတ္ရသူကို ၾကည္လင္ ေအးခ်မ္းေစသည္။ အခ်င္းခ်င္း အညိႇဳးအေတး အမ်က္မ႐ွိ ခ်စ္ျခင္းမ်က္စိျဖင့္သာ ၾကည့္ေသာသူမ်ား ျဖစ္ၾကပါ ေစတဲ့။ ဖြားေစာေက်ာက္စာက်ေတာ့ အတၱေတြ ျပည့္ေနသည္။ မာန္မာနေတြ ျပည့္ေနသည္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ထိုေက်ာက္စာေရးထိုးသူ မီဒီယာအမ်ိဳးသမီးႏွစ္ဦးသည္ မတူညီေသာ ဦးတည္ခ်က္ေတြျဖင့္ မီဒီယာကို ဖန္တီးခဲ့ၾကသည္။ ကၽြန္မတို႔ ေနာင္လာေနာက္သားေတြ ေလ့လာစရာ ျဖစ္သည္။
ေပစာေခတ္တြင္ အေနာက္နန္မးေတာ္ မျမေလးႏွင့္ သူ႔သမီး လိႈင္ထိပ္ေခါင္တင္တို႔သည္ ထင္႐ွားေသာ မီဒီယာအမ်ိဳးသမီးမ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။ မိဖုယားႏွင့္ အိမ္ေ႐ွ႔စံ မိဖုယားတို႔ ျဖစ္ေစကာမူ ကဗ်ာလကၤာ ျပဇာတ္ေရးဖြဲ႔ဖို႔ ဆႏၵျပင္းျပသျဖင့္ ေရးဖြဲ႔ခဲ့ၾကသည္။ ယေန႔ေခတ္အထိ ကၽြန္မတို႔ ထိုစာေတြကို ေလ့လာဖတ္႐ႈ ခံစားေနဆဲ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြကို စာေရးသူအျဖစ္ ပုဂံေခတ္ကတည္းက လက္ခံခဲ့ၾကတာမို႔ အင္း၀ေခတ္၊ ကုန္းေဘာင္ေခတ္မွာ လိႈင္ထိပ္ေခါင္တင္တို႔ သားအမိကို မီဒီယာပါဆင္ media person ေတြအျဖစ္ လက္ခံၾကတာေပါ့။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အမ်ိဳးသမီးအေပၚ ခ်ိဳးႏွိမ္ျခင္း၊ တဆင့္ႏွိမ့္ထားျခင္း နည္းပါးသည့္ ျပယုဂ္တခုပင္ ျဖစ္သည္။
ထို႔အတူ ကိုလိုနိေခတ္ေႏွာင္းပိုင္းႏွင့္ ယေန႔ေခတ္တိုင္ေအာင္ လူထုသတင္းစာမွ လူထုေဒၚအမာသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေလးစားထိုက္ဖြယ္ ထင္႐ွားေသာ အမ်ိဳးသမီးမီဒီယာျပယုဂ္ျဖစ္သည္။ ကမၻာက အသိအမွတ္ျပဳရ ေလာက္ေအာင္ မီဒီယာျဖင့္ ႏိုင္ငံကို ပံုသြင္းသည့္ေနရာတြင္ ေ႐ွ႔ဆံုးက ပါ၀င္ခဲ့သည္ဟု ဆိုရပါမည္။ ထို႔ေနာက္ အမ်ိဳးသမီးစာေရးဆရာမသံုးဦးျဖစ္သည့္ ခင္ေဆြဦး၊ ကလ်ာ(၀ိဇၨာ-သိပၸံ)၊ မေလးလံု တို႔ တည္ေထာင္ေသာ စပယ္ျဖဴမဂၢဇင္း၊ ကလ်ာမဂၢဇင္းႏွင့္ လံုမေလးမဂၢဇင္းမ်ား ေပၚေပါက္လာသည္။ အမ်ိဳးသမီး မဂၢဇင္းဆိုေသာ္လည္း ထိုသံုးမ်ိဳးက ထူးျခားသည္။ ဖက္႐ွင္အလွအပ၊ ခ်က္နည္းျပဳတ္နည္း၊ ဇာထိုးပန္းထိုးတို႔ကို ဦးစားေပးသည္ မဟုတ္ဘဲ အေတြးအျမင္၊ ႏိုင္ငံတကာစာေပ အႏုပညာႏွင့္ သုတရသတို႔ကို ထည့္သြင္းေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုမဂၢဇင္းတို႔သည္ အမ်ိဳးသမီးပရိသတ္အတြက္ခ်ည္းမဟုတ္ ဂ်င္ဒါ တိမ္းညြတ္မႈ မ႐ွိေသာ လြတ္လပ္သည့္ စာေပအႏုပညာကို ထည့္သြင္းထုတ္ေ၀ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ယေန႔မွာေတာ့ ေခတ္ေပၚ ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္းတို႔တြင္ မီဒီယာအမ်ိဳးသမီးမ်ားစြာ ေပၚထြက္လာေနသည္။ ေလလိႈင္းမီဒီယာျဖစ္ေသာ အက္ဖ္အမ္အစီအစဥ္ေတြမ်ားစြာ ေပၚေပါက္လာသည္။ ရန္ကုန္စီးတီးအက္ဖ္အမ္၊ မႏၱေလးစီးတီးအက္ဖ္အမ္၊ ေတာင္ႀကီး ခ်ယ္ရီ အက္ဖ္အမ္ စသည္ စသည္....။ သည္ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ အေပၚထားသည့္ သေဘာထားကို ေလ့လာစရာေနရာေတြ ပိုမ်ားလာပါ သည္။
ကၽြန္မ တူေတြ တူမေတြ ငွားၿပီးၾကည့္ေနသည့္ ျမန္မာကားေတြကို တခါတခါ အမွတ္မထင္ ၀င္ၾကည့္မိသည္။ ဒါ႐ိုက္တာ ဘယ္သူမွန္း၊ ဇာတ္ညႊန္းဘယ္သူမွန္း မသိေသာ္လည္း ျပကြက္ႏွင့္ အျပန္အလွန္ စကားေျပာခန္းမ်ားကို ေတြ႔႐ံုျဖင့္ ဒါက အမ်ိဳးသားေရးသည့္၀တၳဳလား၊ အမ်ိဳးသားဇာတ္ညႊန္ဆရာေရးသည့္ ဇာတ္ညႊန္းလား ခန္႔မွန္းၾကည့္လို႔ ရသည္။ တခါတခါ ကၽြန္မက ကေလးေတြကို ၀င္ေျပာမိသည္။ ၾကည့္စမ္း။ ဒီလိုစကားမ်ိဳး ဇာတ္ေကာင္ေတြကို ေျပာခိုင္းတဲ့ ဇာတ္ညႊန္းဆရာဟာ ေယာက်္ားပဲ ျဖစ္ရမယ္။ ဇာတ္ညႊန္းဘယ္သူ တဲ့လဲဟု ေမးမိသည္။ တကယ္လည္း အဲဒါက မိန္းမေရးတာမဟုတ္ မိန္းမ႐ိုက္တာမဟုတ္။ ေယာက်္ားေတြဟု ေတြ႔ရသည္။ တခါတေလ သူတို႔ ဇာတ္ကားေတြထဲတြင္ အမ်ိဳးသမီးကို ေပးထားသည့္ေနရာက အူေၾကာင္ေၾကာင္ ေျပာတိုင္းယံုသည့္ ဦးေဏွာက္ဥာဏ္သိပ္မထက္ျမက္သည့္ ရယ္စရာျဖစ္ေနသည့္ ဇာတ္ေကာင္ေနရာမ်ိဳး ျဖစ္ေနသည့္အခါ ကၽြန္မ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္မိတတ္ပါသည္။
လြတ္လပ္ေသာ မည္သည့္အေႏွာင္အဖြဲ႔မွ ခ်ည္ေႏွာင္မထားေသာ အမ်ိဳးသမီး မီဒီယာပါဆင္ေတြကို စူးစမ္းေလ့လာၾကည့္မည္ ဆိုပါက မိန္းမစာေရးဆရာ၊ မိန္းမကဗ်ာဆရာ၊ မိန္းမဂ်ာနယ္လစ္၊ မိန္းမျပဇာတ္ေရး ဆရာ၊ မိန္းမ႐ုပ္႐ွင္ဒါ႐ိုက္တာ၊ မိန္းမ အဆိုေတာ္ႏွင့္သီခ်င္းေရးပညာ႐ွင္ စသည္ျဖင့္ အမ်ိဳးအစား မ်ားစြာေတြ႔ ရသည္။ သူတို႔ဖန္တီးေသာ ရသ သုတ တို႔သည္ အမ်ိဳးသား ဖန္တီးသည့္ ရသ သုတ တို႔ႏွင့္ အနည္းငယ္ေတာ့ ကြာျခားမည္။ သို႔ေသာ္ ခြဲထြက္ေသာ၊ အမ်ိဳးစံုေသာ ေဆာင္႐ြက္မႈတို႔ကို ေတြ႔ရသည္။ ဥပမာ ကဗ်ာဆရာမ မအိ၏ အသံအက္သြားေသာ ေခါင္းေလာင္းေလး ကဗ်ာသည္ မူလတန္းျပဆရာမတေယာက္၏ ရင္မွ ျဖစ္ေပၚေသာ ခံစားခ်က္ကို ေရးဖြဲ႔ျခင္း ျဖစ္သည္။
ထိုေနရာတြင္ ေက်ာင္းဆရာတေယာက္ဆိုလွ်င္ေရာ သည္ခံစားခ်က္အတိုင္း ထပ္တူထပ္မွ် ထြက္လာ မလား။ သံစူးၿပီး ေမးခိုင္ေရာဂါပိုးျဖင့္ ေသဆံုးသြားေသာ ေက်ာင္းသားကေလး၏ဆရာသည္ အသံအက္သြားေသာ ေခါင္းေလာင္းကေလးကဗ်ာကို ဖန္တီးဖို႔ စိတ္ကူးမိပါမလား။ ၀တၳဳတပုဒ္ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္သြားမည္။ စကား၀ိုင္းမွာ ႀကိတ္မႏိုင္ခဲမရ ညည္းညဴေရ႐ြတ္မိေကာင္း ေရ႐ြတ္မိမည္။ အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ မီဒီယာထဲသို႔ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ၀င္ေရာက္လာသည့္အခါ အမ်ိဳးသမီးတို႔၏ မူလက တိတ္ဆိတ္ေနေသာ အသံတို႔ကို ကိုယ္စားျပဳ ေဖာ္ထုတ္ေပး ႏိုင္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ အလြန္ အေရးႀကီးေသာ ေျပာင္းလဲမႈတို႔ကို ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။


ဂ်ဴး
ဒုတိယပိုင္း ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။
[ျမန္မာသစ္မဂၢဇင္း၊ အမွတ္ ၉၊ ႏို၀င္ဘာလ၊ ၂၀၀၉ မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါတယ္။]