Sunday, November 30, 2008

သူစိမ္းေတြၾကားမွာ{၅- ဇာတ္သိမ္း}
ေရးသူ- ႏုႏုရည္ (အင္း၀)





အို.... အသင္ေလာက...။ ယခု ကၽြန္မကား ကၽြန္မ၏ မနက္လက္ဘက္ရည္ခ်ိန္ေလးကို ျပန္လည္ရ႐ွိေပၿပီ....။
အသင္ေလာက....၊ ကၽြန္မ၏ ကိုးရီးယားစာ သူငယ္တန္းေက်ာင္းသူဘ၀ ၿပီးဆံုးသြား ေလၿပီ။
အေဟာသုခံ... ခ်မ္းသာစြ...။ လာၾကေလာ့.. ေဒၚရီသန္႔တို႔၊ ေဒၚခ်ိဳၿပံဳးတို႔၊ ကိုသုေမာင္တို႔၊ စိန္ေမာင္ကိုႀကီးတို႔၊ စိန္မြတ္တားတို႔၊ ဦးအံ့ႀကီးတို႔ေရ.. စိမ္းျမတဲ့ ေတာအုပ္ကေလးကို ၾကည့္ရင္း လက္ဘက္ရည္တူတူ ေသာက္ၾကရေအာင္... လာၾကေလာ့..။
မၾကာမတင္မွာလဲ ကၽြန္မသည္ အိမ္လက္ဘက္ရည္ေလးကို ခ်စ္တဲ့သူနဲ႔ အတူ ေသာက္ရေပေတာ့မည္။
ကၽြန္မ အိမ္ျပန္ရေတာ့မွာေလ...။
သူစိမ္းေတြၾကားမွာ ကၽြန္မ ေနခဲ့႐ွာတာ ငါးလေက်ာ္ႀကီးမ်ားေတာင္ ႐ွိခဲ့ၿပီေလ။
ႏို၀င္ဘာ သံုးဆယ္ရက္ေန႔ဆို.... ကၽြန္မ အိမ္ျပန္ရေတာ့မွာ...။


ေနာက္တလေနရင္ေပါ့...၊ တလဆိုတာ ခဏေလးပါ..၊ ခဏေလးပဲ ေစာင့္ရေတာ့မွာပါ.. လို႔ အားတင္းစကား ဆိုတတ္တဲ့ ခ်စ္တဲ့သူ ေျပာသလိုပါပဲေပါ့။
ခုဆိုရင္ ဂ်ဴမံုတို႔ ေ႐ွးဂ်ိဳေဆာင္နယ္ေျမကလဲ ေအးစိမ့္စ ျပဳလာေနၿပီ..။
စိမ္းျမတဲ့ သစ္႐ြက္ေတြက အေရာင္ေျပာင္းစ ျပဳၿပီ။ မၾကာခင္မွာ ေဆာင္းဦး႐ြက္ေႂကြ ေလးေတြကို ျမင္ရေတာ့မယ္...။ ၿပီးေတာ့မွ အ႐ိုးၿပိဳင္းၿပိဳင္း သစ္ပင္ေတြဘဝနဲ႔ အင္မတန္ ေအးလွတဲ့ ေဆာင္းရာသီကို ျဖတ္သန္းရ႐ွာေတာ့မယ္။
သူတို႔ ေဆာင္းရာသီမွာ ဘယ္ေလာက္မ်ား ေအးသလဲဆိုရင္ ဆိုလ္းၿမိဳ႔ကို ျဖတ္သန္းစီး ဆင္းေနတဲ့ ဟန္ျမစ္ဟာ ေရခဲသတဲ့။ ဟန္ျမစ္ေရခဲျပင္ေပၚမွာ လမ္းေလွ်ာက္သြားလို႔ ရသတဲ့။ အဆိုး၀ါးဆံုးက 'ေရခဲေလ' ပဲတဲ့။ ေရခဲလို ေအးစိမ့္ေနတဲ့ ေလတိုက္ထဲမွာ လႈပ္႐ွားသြားလာ ရတာဟာ အဆိုး၀ါးဆံုးပဲတဲ့။ အိမ္ထဲမွာလဲ အပူေငြ႔ လႊတ္မထားရင္၊ Heater မ႐ွိရင္ ဘယ္လိုမွ ေနလို႔ မရ၊ အိပ္လို႔မရေအာင္ ေအးတာေပါ့..။ သူတို႔ေျပာတဲ့ ေရခဲေလကို ၁၉၉၈ ခုႏွစ္ အဂၤလန္ေႏြရာသီမွာ ကၽြန္မခံစားဖူးခဲ့ၿပီ။ ကၽြန္မ ကိုယ္ခ်င္းစာႏိုင္ပါတယ္။
သူတို႔က ဒီ ေအာက္တိုဘာလ ေအးစိမ့္စိမ့္ကေလးကို အင္မတန္ႀကိဳက္ၾကတယ္။ သူတို႔အတြက္ မပူမေအး၊ အေနေတာ္ေလးနဲ႔၊ အဲယားကြန္းမလို၊ ဟီတာ Heater မလို။ ပိုက္ဆံလဲ ေခၽြတာလို႔ ရတာကိုး...။ အဲယားကြန္းခ၊ ဟီတာခက ေစ်းသိပ္ႀကီးတယ္ေလ။ သူတို႔အတြက္ ေအးစိမ့္စိမ့္ကေလးေပမယ့္ ကိုယ့္အတြက္ကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ကေလးကို ေအးစိမ့္ပါတယ္။ အျပင္ထြက္ရင္ ဂြမ္းကပ္ ဆြယ္တာ ထူထူနဲ႔ ေျခအိတ္စြပ္၊ ေျခနင္းစီးထြက္တဲ့ ကၽြန္မကို အကႌ်လက္႐ွည္ အပါးေလးေတြနဲ႔ သူတို႔က အထူးအဆန္း ၾကည့္ၾကတယ္။ ေစ်းေတြ၊ စူပါမားကက္ေတြ၊ ေမာလ္ Mall ေတြမွာလဲ ျဖတ္ဆို ေႏြရာသီသံုး ပစၥည္းေတြ အကုန္ေပ်ာက္ကုန္ၿပီ။ ေဆာင္းရာသီသံုးပစၥည္းေတြ အကုန္ေရာက္လာေတာ့တာပဲ။
ေႏြအ၀တ္အစားေတြ၊ ဖိနပ္ေတြ၊ ဘယ္မွာမွ ႐ွာလို႔ မေတြ႔ေတာ့ဘူး။ အေႏြးထည္ေတြ..၊ လည္ပင္းစီ စကပ္ပု၀ါနဲ႔။ ဖိနပ္ေတြကလဲ အားလံုး ထိပ္အလံုေတြနဲ႔ ေ၀ါ့ကင္း႐ွဴးေတြခ်ည့္ပဲ။ ၿပီးေတာ့ သူတို႔ဆီမွာ ေစ်း၀ယ္ရတာ ထူးဆန္းတာ တခုက ေတြ႔ရင္၀ယ္ထား၊ ေစ်းမမ်ားဆိုသလိုပဲ။ ပစၥည္းတခုကို ေတြ႔လို႔ ႀကိဳက္ရင္ ၀ယ္ပစ္လိုက္ေပေတာ့...။ မဟုတ္လို႔ ကေတာ့ ေနာက္ေန႔မွ စဥ္းစားအံုးမယ္ေလဆိုရင္ေတာ့ ေနာက္ေန႔မွ ေနာက္တခါမွာ မ႐ွိေတာ့ ဘူးသာ၊ မွတ္ေပေတာ့။ ခ်ီတံုခ်တံု လုပ္တတ္တဲ့ ကၽြန္မ ခဏခဏ ႀကံဳဖူးၿပီ။
ၿပီးေတာ့ ေစ်းထဲက ေစ်း၀ယ္နဲ႔ ေစ်းသည္ဆက္ဆံေရးကိုလဲ ခဏခဏ နားမလည္ႏိုင္ ျဖစ္ရဖူးၿပီ။ ေစ်း၀ယ္တဲ့သူက ပစၥည္းတခုကို အၾကာႀကီးေ႐ြးေနရင္ သူတို႔ စိတ္မ႐ွည္ေတာ့ဘူး။ စိတ္တိုေနတဲ့ အမူအရာ၊ သည္းမခံေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ အမူအရာကို ခပ္႐ိုင္း႐ိုင္းပဲ ျပတတ္တယ္။ ၿပီးတာနဲ႔ မေရာင္းေတာ့ဘူး ဆိုတာမ်ိဳးလဲ လုပ္တတ္တယ္။ သူတို႔ လူမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္းကိုေရာ၊ ႏိုင္ငံျခားသားကိုေရာပဲ။
'ေျမာင္ဒံု' လို႔ေခၚတဲ့ နံမည္ေက်ာ္ ေစ်းအႀကီးႀကီးထဲမွာ ေမာင္ငယ္ ဦးျမတ္ထြန္းေအာင္ (မႏၱေလးယဥ္ေက်းမႈတကၠသိုလ္၊ ပန္းခ်ီတြဲဖက္ပါေမာကၡ) ေတြ႔ခဲ့တာဆို...၊ အ႐ုပ္ေရာင္းတဲ့ ဆိုင္႐ွင္ေယာက္်ားက ေစ်း၀ယ္အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ (သူတို႔လူမ်ိဳးပဲ) ကို သူ႔ဆိုင္က ေျမႀကီး ေပၚေပါက္ၾကည့္ရတဲ့ ပလပ္စတစ္ေပ်ာ့ ေဘာလံုးအ႐ုပ္ေလးကို မေျပာမဆို ေျမႀကီးေပၚ ေပါက္ၾကည့္လိုက္တဲ့ အမႈနဲ႔ 'ပါး' ကို ဖ်န္းကနဲ ႐ိုက္ထည့္လိုက္သတဲ့။
ၿပီးေတာ့ သူတို႔ေတြ (sub way) ေပၚမွာ တေယာသံစံုေနာက္ခံေတးဂီတနဲ႔လဲ ရန္ျဖစ္၊ နပန္းလံုးတတ္ၾကတယ္။ အစိုးရ အစည္းအေ၀းေတြမွာလဲ ဖိနပ္ခၽြတ္ၿပီး ဖိနပ္နဲ႔ ထေပါက္ၾက တာမ်ိဳးလဲ ႐ွိတယ္။
ဘယ္လိုလဲ မသိပါဖူး။ တခုေတာ့လဲ ကၽြန္မေတြးမိပါတယ္။ သူတို႔ေတြလဲ အာ႐ွတိုက္ သားေတြပီပီ၊ ေသြးပူ၊ ေသြးဆူလြယ္၊ စိတ္လႈပ္႐ွားလြယ္္ၾကတာလဲ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ ဒီက 'ေ႐ႊျမန္မာေတြ၊ (ေ႐ႊ)ေတြ' ရဲ႔အေခၚ 'ကႀကီးသား' တိုင္းေတာ့ မဟုတ္ပါဖူး။ တခ်ိဳ႔ေသာ 'ကႀကီးသား' ေတြက်ေတာ့လဲ သူတို႔ခင္မိရင္ ဇြတ္ကို ခင္ေနေတာ့တာပဲ။ ကၽြန္မတို႔ ေက်ာင္းနားက 'ဆန္၀ဲကုတ္' ေစ်းကေလးထဲမွာတင္ကို ေစ်းေလး အလည္တန္းက ကိုးရီးယားမိတ္ ဖိနပ္ေတြ ေရာင္းတဲ့ 'ကႀကီးသား' ဆို ကၽြန္မတို႔ကို 'ဖတ္စ္ကပ္ခ်င္းဂု' တဲ့၊ 'ပထမတန္းစာသူငယ္ခ်င္း' ေပါ့ေလ။ 'ခ်င္းဂု' ဆိုတာ ကိုးရီးယားလို 'သူငယ္ခ်င္း' ကို ေျပာတာ။ ကၽြန္မတို႔ သူ႔ဆိုင္ေ႐ွ႔က ျဖတ္သြားတာနဲ႔ 'ေဟး' ဆိုၿပီး ၀မ္းသာအားရ ေအာ္ႏႈတ္ဆက္ေတာ့တာပဲ။ သူ႔ဆီက ဖိနပ္၀ယ္ရင္လဲ ေစ်းအျမဲေလွ်ာ့ေပးတယ္။ ကုန္စံုဆိုင္က 'အိုမား(အေမ)' တေယာက္နဲ႔ 'အိုနီး(အမ)' တေယာက္လဲ အဲလိုပဲ။ သေဘာေကာင္းၿပီး အျမဲကူညီတယ္။ ေစ်းလဲ အျမဲ ေလွ်ာ့ေပးတယ္။ အဲဒီကၽြန္တို႔ ေစ်းေလးထဲမွာပဲ နဲနဲေလး ပစၥည္းေ႐ြးတာ ၾကာတာနဲ႔ '႐ွဴး႐ွဴး' '႐ွဴး႐ွဴး' ျဖစ္ၿပီး စိတ္တိုေမာင္းထုတ္တတ္တဲ့ သူေတြလဲ ႐ွိတယ္။
ကိုးရီးယားလူမ်ိဳးတိုင္းဟာ 'ဂၽြန္ေစာ' တို႔၊ 'အြန္ေစာ' တို႔၊ 'ဂ်ဴမံု' တို႔၊ 'ဒါ႐ိုက္တာရင္' တို႔ 'ခ်န္ဂင္' တို႔လိုေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးေလ။ ႐ုပ္႐ွင္ထဲက ဘ၀ေတြနဲ႔ အျပင္ေလာက က ဘ၀ေတြဟာ ထပ္တူထပ္မွ် ဘယ္လိုတူႏိုင္ပါ့မလဲ..။ သူတို႔ မင္းသား မင္းသမီးေလးေတြ ေတာင္မွ သူတို႔သ႐ုပ္ေဆာင္ေနရတဲ့ ဘ၀နဲ႔ အျပင္ဘ၀ေတြက တူႏိုင္႐ွာၾကတာမွ မဟုတ္တာ။
အခု... ဒီ ေအာက္တိုဘာလဆန္းမွာတင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို သတ္ေသသြား႐ွာတဲ့ နံမည္ႀကီး မင္းသမီးေလးတေယာက္ ႐ွိတယ္ေလ။ 'Choi' တဲ့။ ကၽြန္မတို႔ဆီက ကိုးရီးယား႐ုပ္႐ွင္ ပရိသတ္ေတြ ေကာင္းေကာင္းသိတဲ့ မင္းသမီးေလးတေယာက္ေပါ့။ ၿပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာလတုန္းကလဲ မင္းသားတေယာက္ အဲလိုပဲ။ (suicide) ပဲ။
ကိုးရီးယားမင္းသား မင္းသမီးေတြၾကားမွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို သတ္ေသတဲ့ suicide ဟာ ဖက္႐ွင္တခုလို ျဖစ္ေနတာဟာလဲ ေၾကာက္စရာေကာင္းပါတယ္။ သူတို႔ စာရင္းမွာ ကၽြန္မဖတ္ၾကည့္တာ ႐ုပ္႐ွင္ေလာကသားေတြရဲ႔ (suicide) ဟာ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္ပိုင္းကေန စလိုက္တာ ၁၉၉၀ ေလာက္ကစၿပီး ဒီႏွစ္ထိ ႏွစ္တိုင္း၊ ႏွစ္ေယာက္နဲ႔သံုးေယာက္ၾကာမွာ ျဖစ္ေနတာပဲ။
ကၽြန္မထင္ေတာ့ ဘာသာေရးအဆံုးအမ မ႐ွိတာလဲ ပါမယ္ထင္တယ္။ ဒီေန႔ေခတ္ မ်ိဳးဆက္သစ္ ကိုးရီးယားလူငယ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဘယ္ဘာသာကိုမွ မကိုးကြယ္တဲ့၊ ဘာသာမ႐ွိတဲ့ 'ဘာသာမဲ့' ေတြ ျဖစ္ကုန္ၾကၿပီေလ။
ဘာသာ႐ွိတဲ့ လူနည္းစု ကိုးကြယ္ၾကတာက ခရစ္ယန္ဘာသာေပါ့။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္က သိပ္နည္းတယ္။ ၿပီးေတာ့ မဟာယနပဲ။ ကၽြန္မတို႔ ေထရ၀ါဒ ကိုးကြယ္သူ ႐ွားတယ္။ ဆိုးလ္ၿမိဳ႔တ၀ိုက္မွာ ေနၾကတဲ့ ျမန္မာေတြရဲ႔ ႀကိဳးစားမႈနဲ႔ ျမန္မာဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ၃ ေက်ာင္း ႐ွိတယ္။ ျမန္မာျပည္က တကူးတက ပင့္ၿပီးကိုးကြယ္ထားတဲ့ ဥာဏ္ေတာ္၊ ေတာ္ေတာ္ျမင့္တဲ့ ႐ုပ္ပြါးေတာ္ တဆူလဲ ႐ွိတယ္။ ကိုးရီးယားမွာ ေတာင္ေတြ အလြန္ေပါေပမယ့္ ေစတီပုထိုးကေတာ့ အလြန္႐ွားတာကိုး။
အံ့ၾသစရာေကာင္းၿပီး ထူးျခားတာတခုကေတာ့ ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံကို 'ျမန္မာ' လို႔ ေျပာလိုက္တာနဲ႔ ခ်က္ခ်င္းသိၿပီး 'ျမန္မာ' အေၾကာင္းကိုပါ သိေနတဲ့ 'ကႀကီးသား ကႀကီးသူ' ေတြဟာ အေျခခံလူတန္းစားေတြ ျဖစ္ေနတာပါပဲ။
ကိုးရီးယားရဲ႔ ဒုတိယၿမိဳ႔ေတာ္ ပူဆန္ (Pusan) ကို ( cultural field trip ) သြားရတုန္းက ပုဆန္ရဲ႕ ပင္လယ္ကမ္းေျခ၊ မီးျပတိုက္က သန္႔႐ွင္းေရး အလုပ္သမႀကီး 'ခၽြဲစုအီ' က ကၽြန္မကို 'ျမန္မာ' မွန္း သိတာနဲ႔၊ အဂၤလိပ္လို ေျပာတတ္တဲ့ ကိုးရီးယားမေလးကေန တဆင့္ တန္းေျပာတာ..၊ 'နာဂစ္' အေၾကာင္းကိုေလ...။ 'နာဂစ္' မုန္တိုင္းဒဏ္ကို ခံၾကရတဲ့ ျမန္မာျပည္အေၾကာင္းကို သူ တီဗီြမွာၾကည့္ရတယ္တဲ့..။ သူအမ်ားႀကီး စိတ္မေကာင္း ျဖစ္တယ္တဲ့..။ ခုေကာ ဘယ္လိုေနေသးလဲလို႔ ေမး႐ွာတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကၽြန္မကို...၊ စာေရးဆရာမွန္းလဲ သိသြားေရာ (women right) ကို သူသိသလို ေျပာျပခဲ့ေသးတယ္။ သူ႔ရဲ႔ဇာတိၿမိဳ႔ (ပူဆန္ မလာခင္ ကၽြန္မတို႔ တည၀င္အိပ္ခဲ့ရတဲ့ၿမိဳ႔) 'ေဂ်ာင္ဂ်ဴး (Gyeongju)' ၿမိဳ႔က ကိုးရီးယားအမ်ိဳးသမီးေတြမွာ လြတ္လပ္စြာ ကြာ႐ွင္းခြင့္ မ႐ွိဘူးတဲ့။ အဲဒါေၾကာင့္ သူဟာ ပူဆန္သားကို လက္ထပ္ၿပီး၊ ပူဆန္ကို လိုက္လာခဲ့တာတဲ့။
ေနာက္.. ပူဆန္ ဟိုတယ္က လံုျခံဳေရး ၀န္ထမ္း အလုပ္သမားႀကီးတေယာက္..။ ဓါတ္ေလွကားထဲမွာ 'ျမန္မာ' မွန္း သိတာနဲ႔ 'နာဂစ္' အေၾကာင္းေရာ၊ သူျမင္ဖူးတဲ့ တီဗီြသတင္း ေတြထဲက ျမန္မာအေၾကာင္းေတြကိုေရာ ေမးေတာ့တာပဲ။ ၿပီးေတာ့...၊ ကၽြန္မတို႔ ေစ်းသြား၀ယ္ ရာ လမ္းကေလးေဘးက စားေသာက္ဆိုင္ ေသးေသးေလးမွာ အျမဲေခၽြးတလံုးလံုးနဲ႔ ေၾကာ္ေလွာ္ေနတဲ့ 'ကႀကီးသူ' ႀကီးတေယာက္...၊ ျမန္မာဆိုတာနဲ႔ သူသိထားတဲ့ ျမန္မာနံမည္တခုကို ခ်က္ျခင္းေျပာလိုက္တာ အံ့ၾသသြားတာပဲ။ ကၽြန္မနဲ႔ ေတြ႔ရတဲ့ ပညာတတ္ လူတန္းစားေတြထဲက 'နာဂစ္' အေၾကာင္း တခုတ္တရ ေမးသူ တေယာက္မွ မ႐ွိပါဘူး။ 'ျမန္မာ' ဆိုတာနဲ႔ ခ်က္ျခင္းမသိဘဲ 'ျမန္မာ ျမန္မာ' ဆိုၿပီး မ်က္ေတာင္ ပုတ္ကလပ္ ပုတ္ကလပ္ လုပ္ေနတဲ့ သူေတြ မ်ားတယ္။ ေအာ္... ကိုယ့္စိတ္ထဲမွာတင္ မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြဆိုေတာ့ ေမ့ၾကၿပီေပါ့။ တကယ္ေတာ့ မေမ့စေကာင္းပါဖူးကြယ္။ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္မ်ားဆီတုန္းက.. အစာေရစာ ျပတ္လပ္ေနတဲ့ မင္းတို႔ အဖိုးအဖြားေတြအတြက္ တို႔ျမန္မာျပည္က ဆန္တန္ခ်ိန္မ်ားစြာ ေထာက္ပံ့ခဲ့ဖူးပါတယ္လို႔....။ ၁၉၇၃ မွာလဲ ကိုးရီးယားသမတ ပတ္ခ်ံဳဟီးရဲ႔ 'ပတ္ခ်ဳံဟီးဖလား' ကို အႏိုင္ရ ဗိုလ္စြဲယူႏိုင္ခဲ့တဲ့ ေဘာ့လံုးအသင္းဟာ ျမန္မာေဘာ့လံုးသင္း ပါလို႔....။
အင္း... ကၽြန္မလဲ ေ႐ႊေရာင္ရက္ေတြကို တမ္းတတတ္တဲ့.. 'တို႔ငယ္ငယ္တုန္းကေပါ့' ဆိုတဲ့ 'အဖြားႀကီးေလသံ' မ်ိဳးေပါက္ေနၿပီလားမသိ..။ မၾကာခင္ ကၽြန္မေျမး စကားေျပာတတ္ ရင္ 'အဖြားတို႔ ငယ္ငယ္တုန္းကေပါ့' ဆိုတဲ့ စကားကို ကၽြန္မမေျပာခင္ ႀကိဳေျပာၿပီး ေနာက္ေျပာင္ခံရေတာ့မွာ အေသအခ်ာေပါ့။
ကၽြန္မ ဒီမွာေနရတဲ့ အေတာအတြင္းအမွာ၊ သူတို႔ လိုက္ပို႔ေပးတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ ေလ့လာေရးခရီး ေခၚမွာေပါ့။ (cultural field trip) ေတြကိုေတာ့ အႀကိဳကပ္ဆံုးပဲ။ ကိုးရီးယား ႏိုင္ငံထဲက သြားသင့္တဲ့ ၿမိဳ႔ေတြကို ႏွစ္ညအိပ္၊ သံုးညအိပ္ ေလွ်ာက္သြားၾကည့္တာေပါ့...။ အဲဒီမွာ ကၽြန္မ စိတ္၀င္စားတဲ့ တခုက ေတာင္ကိုးရီးယားနဲ႔ ေျမာက္ကိုးရီးယားနဲ႔ နယ္စပ္ေဘာ္ဒါ၊ စစ္မဲ့ဇံု ( Demiliterized zone DMZ) လို႔ သူတို႔ေခၚတဲ့၊ လြမ္းစရာ၊ ေၾကကြဲဖြယ္ရာ ေနရာေလးပဲ။
လူမ်ိဳးလဲ အတူတူ၊ ဘာသာစကားလဲတခုတည္း၊ ဒါေပမယ့္ ေတာင္နဲ႔ ေျမာက္ ႏွစ္ျခမ္းကြဲၿပီး၊ ရန္သူႀကီးေတြလို အေသအေၾက တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကၿပီး၊ ခုခ်ိန္ထိလဲ အညႇိဳးအေတး၊ အမုန္းေတြနဲ႔ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းလို႔ မရေသးဘူးေလ။ အေဖနဲ႔သား၊ အေမနဲ႔သမီး၊ အစ္ကိုနဲ႔ ႏွမ၊ ဘယ္ေတာ့မွ ျပန္မေတြ႔ရေတာ့တဲ့ ေၾကကြဲဖြယ္ဇာတ္လမ္းေတြဟာ အမ်ားၾကီး ႐ွိမွာေပါ့။ အဲဒီ စစ္မဲ့ဇံု ေဘာ္ဒါမွာ တန္းစီခ်ထားတဲ့ မွန္ေျပာင္းေလးေတြ ႐ွိတဲ့ေနရာကို သူတို႔က 'အမ်ိဳးၾကည့္တဲ့ေနရာ' တဲ့...။ အဲဒီ မွန္ေျပာင္းေလးေတြကေန ကိုယ့္ေဆြကိုယ့္မ်ိဳးကို အလြမ္းေျပ လာၾကည့္ၾကသတဲ့။ ရာသီဥတုေကာင္းရင္ ဟိုဖက္ ေျမာက္ကိုရီးယားဘက္က လယ္ကြင္းေတြ ထဲမွာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ သူေတြကို ဒီတိုင္း လွမ္းျမင္ရတာကိုး။ ကၽြန္မတို႔ သြားတဲ့ေန႔ကေတာ့ မိုးေတြက သဲသဲမဲမဲ ႐ြာေနေလေတာ့ လွမ္းၾကည့္လို႔ ဘာမွ မျမင္ရဘူး။ မွတ္မွတ္ရရ ကၽြန္မတို႔ (၆၁) ႏွစ္ ေျမာက္ အာဇာနည္ေန႔ေပါ့။ မိုး႐ြာႀကီးထဲမွာ မ်က္ႏွာေသႀကီးေတြနဲ႔ ေတာင့္ေတာင့္ႀကီး ရပ္ေနတဲ့ စစ္သားအေစာင့္ေတြကို ကၽြန္မတို႔ကို လိုက္ပို႔တဲ့ တာ၀န္႐ွိတဲ့သူေတြက 'ေက်းဇူးျပဳၿပီး ၿပံဳးမျပပါနဲ႔၊ စကားလွမ္းမေျပာပါနဲ႔....' တဲ့။ ေၾကာက္ေနရပါလား။ ဟုတ္ေတာ့လဲ ဟုတ္ပါတယ္။ ဒီနယ္စပ္ ေဘာ္ဒါတ၀ိုက္ကို စစ္မဲ့ဇံုလို႔ ႏွစ္ဖက္သေဘာတူ သတ္မွတ္ထားေပမယ့္ မသြားရတဲ့ေနရာေတြ ႐ွိတယ္တဲ့။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပါတ္ကပဲ မသြားရတဲ့ ေနရာကို သြားမိတဲ့ ေတာင္ကိုးရီးယား အမ်ိဳးသမီးႀကီးတေယာက္ကို ဟိုဖက္ ေျမာက္ကိုးရီးယားတပ္က ေသနတ္နဲ႔ ပစ္ခ်လိုက္လို႔ ေသ႐ွာပါေရာ့လား..။ ကၽြန္မတို႔မွာ တာ၀န္႐ွိသူမ်ားနဲ႔ တလက္မမွ မခြါရဲပါဘူး။
အဲဒီ စစ္မဲ့ဇံုမွာ ဒီဖက္ ေတာင္ကိုးရီးယားက ကမၻာလွည့္ခရီးသည္မ်ားကို ဆြဲေဆာင္မႈတရပ္ အေနနဲ႔ လုပ္စားေနတာ တခုကေတာ့ ေျမာက္ကိုးရီးယားမ်ားအတြက္ မခံခ်ိ မခံသာ ျဖစ္ဖြယ္ပါဘဲ။ ၁၉၇၈ မွာ ေျမာက္ကိုးရီးယားက ဒီဖက္ ဆိုးလ္ၿမိဳ႔လည္ေခါင္ထိ ဥမင္လိႈင္ေခါင္းတူးၿပီး တိုက္ခိုက္မဲ့အၾကံအစည္ကို ေတာင္က သိသြားတာေလ။ ဥမင္ လိႈင္ေခါင္းက သံုးခုေတာင္တူးတာ။ ေတာင္ကိုးရီးယားထဲကို ေတာ္ေတာ္ေရာက္ေနၿပီ။ လယ္သမားတေယာက္နဲ႔ တကၠစီသမားတေယာက္က သတိထားမိရာက ေပၚသြားတာ။ အဲဒီ လိႈင္ေခါင္းေတြကို ထေရာ္လီေတြ၊ ကားေလးေတြနဲ႔ ကမၻာလွည့္ခရီးသည္ေတြကို ျပၿပီးေတာ့ ေတာင္ကိုးရီးယားက လုပ္စားေတာ့တာကိုး။ အိုး ကၽြန္မျဖင့္ ေအးစိမ့္ေနတဲ့ အဲဒီလိႈင္ေခါင္း႐ွည္ ေတြကို ျဖတ္ရင္း ေျမာက္ကိုးရီးယားမ်ားကိုလဲ ခ်ီးက်ဴးမိပါတယ္။ မေျပႏိုင္တဲ့ အညႇိဳးအေတး၊ အမုန္းေတြက ေပးတဲ့ အားအင္ေတြနဲ႔ ဒီဥမင္ေတြကို တူးႏိုင္ခဲ့တာ ထင္ပါရဲ႔။
စစ္မဲ့ဇံု (DMZ) နယ္ျခားေျမရဲ႔ ေနာက္ထပ္ လြမ္းေမာေၾကကြဲစရာ ေနရာေလးက 'ဒိုရာဆန္ဘူတာ႐ံု' (Dorasan station) ကေလးနဲ႔ မီးရထားေလးပါ။ ဒီရထားေလးဟာ ေတာင္နဲ႔ေျမာက္ ႏွစ္ႏိုင္ငံက ကြဲကြာေနသူမ်ား ျပန္လည္ဆံုေတြ႔ၾကမဲ့ေန႔ကို ေစာင့္ေနရတာ (၅၂) ႏွစ္ေတာင္ ႐ွိပါၿပီတဲ့...။ ဒီဖက္ ဟိုဖက္ ကြဲကြာေနသူမ်ားကို တင္ေဆာင္လို႔ ဟိုဖက္ဒီဖက္ လြန္းထိုးေျပးခ်င္လြန္းလို႔ ေစာင့္ေန႐ွာပါတယ္တဲ့ေလ။ ဆိုးလ္ၿမိဳ႔ကလာတဲ့ မီးရထားလမ္းဟာ ဒီ 'ဒိုရာဆန္' ဘူတာကေလးမွာ ခရီးဆံုးပါတယ္။
ေနာက္ ကၽြန္မ သေဘာက်တဲ့ ေနရာေလးတခုက (DMZ) နဲ႔ တေန႔ထဲ သြားခဲ့တဲ့ 'ေဟရီ (Heyri)' ဆိုတဲ့ အႏုပညာ႐ြာေလး (Art village) ေပါ့။ ဆိုးလ္ ကေန (၉) မိုင္ေက်ာ္ပဲ ေ၀းတယ္။ ေဟရီ အႏုပညာ႐ြာေလးက အႏုပညာသမားေတြခ်ည္း သီးသန္႔ေနထိုင္ၾကတဲ့ ႐ြာေလး ေလ...။ စာေရးဆရာ၊ ကဗ်ာဆရာ၊ အဆိုေတာ္၊ သီခ်င္းေရးဆရာ၊ ႐ုပ္႐ွင္မင္းသား၊ ႐ုပ္႐ွင္မင္းသမီး၊ ဒါ႐ိုက္တာ၊ ပန္းခ်ီဆရာ၊ ဒီဇိုင္းဆရာ၊ အတီးအမႈတ္ဆရာ၊ အက မင္းသား မင္းသမီး စတဲ့ စတဲ့ အႏုပညာသမားေတြ စုၿပီး ေနထိုင္ၾကသတဲ့။ ေနထိုင္သူေပါင္း သံုးရာေက်ာ္၊ ေလးရာနီးပါး ႐ွိသတဲ့။ ဒီေနရာမွာ တေယာက္က စေနရင္း သေဘာက်ၾကၿပီး လိုက္ေနၾကရင္းနဲ႔ မ်ားမ်ားလာတာလို႔ ေျပာတယ္။ ခုဆိုရင္ ဒီေနရာက ေစ်းလဲ သိပ္ႀကီးသြားၿပီ၊ ကမၻာလွည့္ခရီးသည္ေတြ စိတ္၀င္စားတဲ့ ေနရာလဲ ျဖစ္သြားၿပီတဲ့။
အိမ္ေတြက ေတာင္ကုန္းေလးေတြေပၚမွာေရာ၊ ခ်ိဳင့္ေတြထဲမွာေရာ၊ ေတာင္ၾကားမွာ ခပ္ေစာင္းေစာင္း ကန္႔လန္႔ျဖတ္တင္ထားတာေရာ၊ ႐ွည္ေမ်ာေမ်ာ၊ ၀ိုင္းတိုင္းတိုင္း၊ ေမွ်ာင္းေမွ်ာင္းကေလးေတြမ်ိဳးလဲ ပါရဲ႔....။ အိမ္ပံုစံေတြကေတာ့ အမ်ိဳးစံုပါပဲ။ စိတ္ထင္ရာေတြ လုပ္ထားၾကတာေလ။ တကယ္ေတာ့ ကၽြန္မတို႔လို လူစားမ်ိဳးေတြရဲ႔ 'အ႐ူး႐ြာ' ေပါ့။
အဲဒီ 'ေဟရီ' ဆိုတဲ့ နံမည္ကေတာ့ ကိုးရီးယား႐ိုးရာသီခ်င္းေခါင္းစဥ္ 'The Sound of Heri' ကေန ယူထားတာတဲ့။ အဲဒီမွာ စာအုပ္ဆိုင္ေတြလဲ ႐ွိတယ္။ (ထုတ္ေ၀သူေတြလဲ ေနတာကိုး)။ ပန္းခ်ီျပခန္းေတြလဲ ႐ွိတယ္။ အတီးအမႈတ္ဂီတဆရာေတြ အိမ္က်ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ တူရိယာပစၥည္းေတြနဲ႔ ဆင္ယင္ထားလိုက္တာ။ ၾကည့္လို႔ရတယ္လို႔ ေရးထားလို႔ ၀င္မသြားလိုက္နဲ႔၊ တေယာက္ကို ၀မ္ ငါးေထာင္ ႐ွင္းရၿပီးသာမွတ္။ အဲလိုပဲ ပန္းခ်ီျပခန္းလဲ ၾကည့္ခ်င္ရင္ ပိုက္ဆံေပးရတယ္။ က်န္တဲ့ အိမ္ေတြလဲ အဲလိုပဲ၊ ဘာမွ အလကားၾကည့္လို႔ မရဘူး။ စာအုပ္ဆိုင္တခုပဲ အလကား ၀င္ၾကည့္လို႔ ရတယ္။ စာအုပ္ႀကိဳက္ရင္ ၀ယ္ေပါ့။ စားေသာက္ဆိုင္ေလး တြဲဖြင့္ထားတယ္။ စားခ်င္ရင္ ၀ယ္စားေပါ့။ 'ေဟရီ' ဟာ ကမၻာလွည့္ ခရီးသည္စိတ္၀င္စားတဲ့ ေနရာတေနရာ ျဖစ္ေနၿပီေလ။ 'ေဟရီ႐ြာ' ကေလးရဲ႔ ေတာင္ေစာင္းတခု ေပၚကေန ကာလာေရာင္စံု႐ြာေလးကို စီးမိုးၾကည့္ရင္း ကၽြန္မ စိတ္ကူးယဥ္မိတယ္။ ဒို႔တေတြလဲ ေျမက်ယ္က်ယ္နဲ႔ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ႐ွိတဲ့ေနရာေလး၊ တေနရာမွာ ဒို႔လူေတြ ဒီလိုမ်ိဳးေလး စုေနၾကရင္ ေကာင္းမွာပဲလို႔။
ကၽြန္မ စဥ္းစားၾကည့္မိတယ္။
ကၽြန္မအိမ္ပံုစံကို ကၽြန္မတို႔ရဲ႔ ပိသုကာ (ဆရာေ႐ႊ)ကို အဆန္းတကာ့ အဆန္းဆံုး ထြင္ခိုင္ၿပီး ေဆာက္မယ္ေလ...။
ၿပီးေတာ့ ကၽြန္မ ဘယ္သူေတြနဲ႔ အိမ္နီးနာခ်င္း ေနရင္ေကာင္းမလဲ။
အင္း.... ကၽြန္မကို ေျမာက္ဒဂံုပစၥႏၱရာဇ္အရပ္မွာ အိမ္နီးနာခ်င္းေနဖို႔ ဆြယ္တရားေဟာ ဖူးတဲ့ ကၽြန္မ အကိုႀကီး ဆရာေမာင္ေက်ာက္မဲ (ဒါ႐ိုက္တာၾကည္စိုးထြန္း) (အဲေလ.. ေမာင္ေက်ာက္ခဲ ပါ။ အသားအေရက မ်က္လံုးထဲ အရင္ေပၚလာလို႔ပါ...) ဆိုရင္ေရာ... မျဖစ္ဖူး...မျဖစ္ဖူး...။ ဒင္းက အညာစာက အင္မတန္ငတ္ပါဘိသနဲ႔...၊ ေကၽြးရတာက ကိစၥမ႐ွိဘူး၊ ေမာင္ေက်ာက္မဲနဲ႔ ဘာမွမဆိုင္ေအာင္ ျဖဴေဖြးသေဘာေကာင္းတဲ့ ကၽြန္မအစ္မ မဂြမ္းပံုေလးက ေျပာဖူးတယ္။ ေမာင္ေက်ာက္မဲ ဗိုက္ႀကီး အင္မတန္ စူထြက္လာလို႔ ၀ိတ္ေလွ်ာ့တာ၊ ညေနစာမစားဘူး။ အသုပ္ကေလးပဲ စားမယ္ဆိုလို႔ သုတ္ေပးရတာ၊ 'ဇလံု' အႀကီးႀကီးနဲ႔ အျပည့္အေမာက္တဲ့။ မျဖစ္ဖူး..။ မျဖစ္ဖူး..။
ေမာင္ဂြစာ(ပုတီးကုန္း) က်ေတာ့လဲ ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် 'ႏွလံုး' (ႏွလံုးသားမဟုတ္) ေ၀ါဟာရေတြ..၊ နားညီးေအာင္ လာေျပာေနမွာ။ ၿပီးေတာ့ သူ႔ေခြးေတြ ရန္ကလဲ ႐ွိေသးတယ္။ ဆရာေမာင္ဘိုခ်စ္ (ခ်စ္ဦးညိဳ) က်ေတာ့လဲ ေယာင္းမ 'မယ္ျမင့္ႀကီး' က ေစတနာေကာင္းၿပီး၊ အခ်က္အျပဳတ္ေကာင္းေတာ့ (ကိုယ္စာေရးေနတဲ့အခ်ိန္၊ အိုးေပ်ာက္ခြက္ေပ်ာက္ ျဖစ္တဲ့အခ်ိန္ မွာ) အ႐ွည္ကို ေမွ်ာ္ေတြးၿပီး စဥ္းစားမိေပမဲ့ ညေနတိုင္း ရင္ဆိုင္ရမယ့္ အေရးဟာ ဘယ္လိုမွ စိတ္ေအးႏိုင္စရာ မ႐ွိဘူး။ အက၊ အဆို၊ အငို ၿမိဳင္ဆိုင္စြာနဲ႔ စတိတ္႐ိႈး၊ ေအာ္ပရာ၊ ျပဇာတ္၊ ႏွစ္ပါး၊ ေနာက္ပိုင္း စံုေနေအာင္ (သမီးေယာက္ဖႏွစ္ေယာက္) မိုးအလင္းခင္းပစ္မွာ.. ေတာ္၊ ေတာ္၊ မျဖစ္ဖူး...။
ကိုယ့္ကို ခ်စ္ခင္ၿပီး ကိုယ့္အတြက္ အဆင္ေျပမယ့္ ေစတနာေကာင္းၿပီး အခ်က္အျပဳတ္ ေကာင္းတဲ့ မတင္တင္ရီေလး(ဦးေသြးဆိုသူ၏ဇနီးေလး) ကိုလဲ ေခါင္းထဲေရာက္လာေပမယ့္၊ ကဗ်ာဆရာေမာင္ေသြးသစ္ ဆိုသူသည္လဲ နဲနဲေလးမွ ရီေ၀လာပလားဆို 'ညီမေလး.. ငါေျပာမယ္' ဆိုၿပီး ဘာမွလဲ မေျပာပဲ အလကားေနရင္း မ်က္ႏွာႀကီးက အရင္ 'မဲ့' လာၿပီး မ်က္ရည္ေတြ...၊ ေတြေတြ ေတြေတြ စီးက်လာတဲ့ ဒဏ္၊ တျဖည္းျဖည္း ျပင္းထန္လာၿပီး ဘာမွန္းမသိ ႐ိႈက္ငို၊ ႏွပ္ေတြ တ႐ႊီး႐ႊီး ညႇစ္တဲ့ဒဏ္ကို ဘယ္လိုမွ မခံႏိုင္ပါဘူး...။ မျဖစ္ဘူး..မျဖစ္ဘူး..။
အင္း ကိုသုေမာင္တို႔၊ ကိုမင္းလူတို႔ ဆိုရင္ေရာ...၊ မေအးဘံုတို႔၊ မစန္းစန္းေအာင္တို႔က ကၽြန္မနဲ႔ ခ်စ္ခင္တဲ့သူေတြ၊ ကိုမင္းလူရဲ႔ မစန္းစန္းေအာင္ဆို ကၽြန္မနဲ႔ စာၾကည့္တိုက္ေဆြမ်ိဳး ေလ။ ဒါေပမယ့္ မျဖစ္ႏိုင္..။ ဒင္းတို႔ ညီအကို ႏွစ္ေယာက္လံုးဟာ အိမ္နီးခ်င္း လႈပ္သမွ်ကို၊ ၀တၳဳ လုပ္စားတတ္တဲ့လူေတြ၊ ၿပီးေတာ့ ေတာင္ေက်ာင္းဘုန္းႀကီး ေမာင္မင္းလူတေယာက္၊ မစန္းစန္းေအာင္ရဲ႔ စီမံခန္႔ခြဲ ညႊန္ၾကားမႈ ေအာက္မွာ ေရခပ္၊ ထင္းခြဲ၊ အ၀တ္ေလွ်ာ္၊ ၾကမ္းတိုက္၊ ျခင္႐ိုက္၊ ေခြးေမာင္း၊ ေစ်း၀ယ္၊ ထမင္းခ်က္၊ ဇက္ေၾကာဆြဲ စတဲ့ စတဲ့ ေတာက္တိုမယ္ရေတြ လုပ္ေနရတာကို ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္းဆိုေတာ့ မၾကည့္ရက္ပါဘူး။
သူတို႔ အကိုႀကီး ဟိုပိန္တာ႐ိုး လူႀကီး (ခ်စ္ခင္တဲ့ မခ်ိဳရီေလးအတြက္ စဥ္းစားမိတိုင္း ရင္ထုမနာ ျဖစ္ရတဲ့) ဒါ႐ိုက္တာ ေမာင္၀ဏၰ ဆိုတဲ့သူေတာ့ ( အခုေလာေလာဆယ္ ကၽြန္မနဲ႔ မေခၚတဲ့အတြက္) လံုး၀ကို မစဥ္းစားဘူး။
ေနအုန္း...၊ အိမ္နီးနာခ်င္းအျဖစ္ အသင့္ေတာ္ဆံုးဟာ ဘာမွဇယား မ႐ႈပ္တဲ့၊ ကၽြန္မအကို လူပ်ိဳႀကီး ေ႐ႊ (ေ႐ႊကို၀င္းၿငိမ္း) ဆိုဘယ္ႏွယ္လဲ။ စာမူခေတြ ဘာေတြ ႀကိဳထုတ္လို႔ရမယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒင္းက စာနယ္ဇင္းေခါင္ခ်ဳပ္ႀကီး ျဖစ္တဲ့အျပင္၊ မိတ္ေဆြေတြလဲ ေပါမ်ားေတာ့ စားစရာ၊ ေသာက္စရာ၊ လက္ေဆာင္ပဏၰာေတြလဲ ေပါမ်ားတယ္။ ဒင္းတေယာက္ထဲဆို အလွ်ံပယ္ျဖစ္ေနတာ...။ ကိုယ္သြားစား႐ံုပဲ။ မေကာင္းဖူးလား..။ ဟင့္အင္း မေကာင္းေသးဘူး၊ မျဖစ္ဘူး၊ ဒင္းရဲ႔ လက္သံုးစကားႀကီး ႐ွိတယ္ေလ..။ "ဒီမယ္ ငါ့ႏွမ..၊ စာမူမပါရင္ တိုက္ကို မလာနဲ႔" ဆိုတဲ့ စကားႀကီးေလ။ 'စာမူမပါရင္ အိမ္ကိုမလာနဲ႔.. ငါ့ႏွမေရ' လို႔ ေျပာမဲ့လူမ်ိဳးႀကီးနဲ႔လဲ ေနလို႔မျဖစ္ႏိုင္။
သူနဲ႔တြဲရက္ စဥ္းစားမိတဲ့ ဇမၺဴတလူ (ေ႐ႊေမာင္ေဇာ္) (ဆိုက္ကားတစီးနဲ႔ တၿမိဳ႔လံုး လွည့္တဲ့ ဇမၺဴတလူ (ေ႐ႊဦးဥာဏ္လိႈင္) ရဲ႔ သားခ်စ္ကေလး) က်ေတာ့လဲ ငယ္ငယ္ကတည္းက ခ်စ္ခင္တဲ့ ကေလး၊ ကိုယ့္စာအုပ္ေတြကိုလဲ ဂ႐ုတစိုက္ လုပ္ေပး႐ွာတဲ့ ကေလးေပမယ့္.. ဒင္းကေလးကလဲ 'ထုတ္ေ၀သူ is ထုတ္ေ၀သူကေလး'....။ (ဒီကိုမထြက္ခင္ ဒင္းမွာတဲ့ စကား က 'အမ ကိုးရီးယားမွာ လံုးခ်င္းတအုပ္ ပီးေအာင္ေရးခဲ့၊ ကၽြန္ေတာ္ထုတ္မွာ' တဲ့) ဆိုေတာ့ အိမ္နီးနားခ်င္းဆိုလို႔ကေတာ့ ကၽြန္မ ဘယ္ေလာက္မ်ား နားညီးရမလဲ..။ ေတာ္ေသးၿပီ။
အင္း... ေရးေတးေတး႐ွိတာကေတာ့ 'ေ႐ႊ'ရဲ႔ ညီေလးေတြ၊ ကိုဆန္နီၿငိမ္းတို႔၊ ကိုမ်ိဳးျမင့္ၿငိမ္းတို႔ေတြပဲ။ ကၽြန္မ၀တၳဳ မ်က္ႏွာဖံုးအတြက္ ကိုဆန္နီကို အခ်ိန္မေ႐ြး အပူကပ္လို႔ ရမယ္။ ၿပီးေတာ့ သူ႔ခ်စ္ဇနီးကေလး 'ေအမီ'ေလးက စစ္ကိုင္းသူပီပီ ကၽြန္မႀကိဳက္တဲ့ အညာစာေတြ အကုန္ခ်က္တတ္တယ္။ မဆိုးဖူးေနာ္။ ဒါေတာင္ ဆရာမ်ိဳးျမင့္ၿငိမ္းကို (ေပဖူးလႊာ သံေယာဇဥ္ ဘယ္ေလာက္ႀကီးေပမယ့္) စဥ္းစားရမဲ့ထဲမွာ ပါတယ္။ ကၽြန္မ ေနရဲပါ့မလား...။
အိုေတာ္ၿပီ..၊ အေကာင္းဆံုးကေတာ့ လူႀကီးေတြနဲ႔ နီးနီးေနတာ အေကာင္းဆံုးပဲ။ ဆရာပါ၊ ဆရာတာ၊ ေမဦး၊ မမ၀င္း၊ ကၽြန္မဦးေလးကဗ်ာဆရာႀကီးေတြ၊ ဆရာႏိုး (ဆရာႏိုးကေတာ့ သူ႔ကို ဇာတ္လိုက္လုပ္မွာစိုးလို႔ ကၽြန္မနားမွာ ေနခ်င္မယ္မထင္)။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ လူႀကီးေတြ နားမွာ ေနတာပဲ ေကာင္းမယ္။
အင္း.... ကၽြန္မ ျမင္ေယာင္ေသးေတာ့တယ္...။
႐ြာလမ္းမေပၚမွ ကဗ်ာကို ေအာ္ဟစ္႐ြတ္ေနမယ့္သူေတြ။ 'ဘယ္သူေျပာလဲ တေတာလံုးေႂကြ' ေတြေလ..။ ေဆြးေႏြးျငင္းခုန္ ရန္ျဖစ္သံေတြ..။ ရီေ၀သီဆို ကခုန္သံေတြ။ အိုး.. ကိုယ့္လူေတြကေတာ့ လူဂုဏ္တန္ေတြခ်ည့္ပဲ။
ေျပာရင္းဆိုရင္းနဲ႔ ကိုယ့္လူ၊ လူဂုဏ္တန္ေတြကို ကၽြန္မ လြမ္းလိုက္တာ။
လြမ္းေအာင္လဲ ကၽြန္မကို ႐ြာစားေက်ာ္ စိန္ေမာင္ကိုႀကီးနဲ႔ ကိုအံ့ႀကီးတို႔ရဲ႔ နံမည္ေက်ာ္ 'ၿမိဳင္ေဟမ၀န္' ၿမိဳင္ထႏွစ္ပါးသြားက ေဖးကူေနတယ္ေလ...။
'xx လြမ္းစရာ့ ၿမိဳင္ကုန္းေဗြxx တခိုင္လံုးေ႐ႊ' တဲ့...။
တခိုင္လံုးေ႐ႊ..၊ ဟုတ္တာေပါ့..။ ၾကည့္ပါအုံး.. တကယ့္ကို တခိုင္လံုးေ႐ႊ။ ကၽြန္မေ႐ွ႔က ခူႏြာ ေတာအုပ္ကေလး ေလ..။ ကၽြန္မေရာက္စတုန္းက အစိမ္းေရာင္ေတြနဲ႔ ကၽြန္မကို ႀကိဳဆိုခဲ့တဲ့ စိမ္းျမျမ ေတာအုပ္ကေလးက လြမ္းစရာ အ၀ါေရာင္ေတြနဲ႔ ကၽြန္မကို ႏႈတ္ဆက္ေနပါေပါ့လား။
'xx သင္း၍ေပ်ာ္က်ဴးေ၀.. ညႇင္းေလ့ေဆာ္ဦးေႏြxx သင္း၍xx သင္း၍ ေပ်ာ္က်ဴးေ၀..၊ ေႏြဦးဆန္း.. သမို႔xx'
လြမ္းဖြယ့္ ဦးအံ့ႀကီးရဲ႔အသံ..။ ျမန္မာဆန္လွတဲ့ အသံ၊ အလြန္ဆြဲေဆာင္မႈ ႐ွိတဲ့အသံ။ ထပ္တလဲလဲ နားေထာင္လို႔ မ၀တဲ့အသံ။
အိုး ႐ြာစားစိန္ေမာင္ကိုႀကီးရဲ႔ လက္သံကေရာ၊ ေကာင္းလိုက္တာ၊ တ၀ိုင္းလံုးကလဲ ၿမိဳင္ေနတာပဲ၊ 'ခၽြင္' ဆိုတဲ့ စည္းသံေလးကလဲ လြင္ေနတာပဲ၊ ၀ါးလက္ခုပ္သံေလးကလဲ ခ်ိဳေနတာပဲ။ ဆိုင္းေနာက္ထႀကီး ေျပာသလို 'ပါရမီ့႐ွင္' ႏွစ္ဦးေတြ႔တဲ့ ပြဲေပကိုး။
ကၽြန္မငယ္ငယ္တုန္းက၊ ဂါ၀န္၀တ္အ႐ြယ္တုန္းက၊ ဘာမွန္းညာမွန္း မသိပဲ၊ ဒီၿမိဳင္ေဟမ၀န္ ၿမိဳင္ထကို မပီကလာ ပီကလာဆိုၿပီး ကတန္းခုန္တန္း ကစားခဲ့ဖူးတယ္။ သီခ်င္းထဲက 'ေတာင္၀ဏၰေဗြတခြင္မွာxx ေမာင္လွေဖ ျမင္႐ံုနဲ႔ေမာ' ဆိုတာကို 'ေမာင္လွေဖ ျမင္႐ုပ္ႀကီးနဲ႔..' လို႔ပဲ ကၽြန္မက ဆိုတယ္ေလ။ ၿပီးေတာ့ ကၽြန္မစိတ္ထဲမွာ ကၽြန္မအဖိုးရဲ႔ ကူးတို႔ဆိပ္က ရထား(ျမင္းလွည္း) ေမာင္းတဲ့ ကိုလွေဖႀကီးကို ေျပာတယ္လို႔ ထင္ေနတာ။ အဲဒီေခတ္အခါက အင္မတန္ ေခတ္စားၿပီး လူတိုင္းပါးစပ္ဖ်ား ေရာက္ခဲ့တဲ့ သီခ်င္းမို႔၊ ကေလးေတြ ပါ းစပ္ထဲအထိ ေရာက္သြားတာေပါ့....။
နဲနဲႀကီးလာေတာ့ ဒီသီခ်င္းကို ဆရာတကၠသိုလ္ဘုန္းႏိုင္ရဲ႔ 'သူငယ္ခ်င္းလို႔ပဲဆက္၍ေခၚ မည္ခိုင္' ၀တၳဳထဲက 'ႀကိဳင္ လိႈင္ ခိုင္လံုးရယ္၊ ၿမိဳင္လံုးရယ္' ဆိုတာနဲ႔ ထပ္ၿပီး သိတယ္။ ေသေသခ်ာခ်ာ ခံစားဖူးတာက ကိုအံ့ႀကီးသီခ်င္းေတြကို ကၽြန္မ အ႐ူးအမူး စြဲလန္းသြားတဲ့ အခ်ိန္။ ကၽြန္မ အႀကိဳက္ဆံုး၊ အႏွစ္သက္ဆံုးနဲ႔ အစြဲလန္းဆံုး သီခ်င္းႏွစ္ပုဒ္က 'ၿမိဳင္ေဟမ၀န္' ၿမိဳင္ထနဲ႔ ဆရာႀကီးဦးဘသိန္း(မႏၱေလး)ရဲ႔ 'စိမ့္ႀကီးၿမိဳင္ႀကီး' ျပည္ေတာ္ျပန္ ႏွစ္ပါးသြားေပါ့..။
ေ၀းေျမရပ္ျခား ေရာက္ေနတဲ့ အခ်ိန္မို႔ေလလား..၊ မေျပာတတ္ပါဘူး...၊ နားေထာင္ရ တာ ပိုလို႔ အရသာ ႐ွိေနသလိုပဲ။ လြမ္းစရာလဲ ပိုေတာင္ေကာင္းေနသလိုပဲ။ အခုဒီမွာ ကၽြန္မတေယာက္ ဘယ္လိုျဖစ္ေနလဲ မသိ။ မနက္စာစားလဲ ဒီသီခ်င္းႏွစ္ပုဒ္...။ ညစာစားလဲ... ဒီသီခ်င္းႏွစ္ပုဒ္နဲ႔။ စာေရးေတာ့လဲ ဒီသီခ်င္းႏွစ္ပုဒ္နဲ႔..။ အငိုဆရာေတြရဲ႔ ႏွမပီသစြာ မ်က္ရည္ကလဲ က်ရေသးတာ။ ကၽြန္မ႐ူးေလာက္ေအာင္လဲ သီခ်င္းက ေကာင္းေပတာကိုး။ အဆိုက ေကာင္းေပတာကိုး။
'စိမ့္ႀကီးၿမိဳင္ႀကီး' ထဲက ဆရာႀကီးဦးဘသိန္းရဲ႔ စကားလံုး အႏု၊ အႏြဲ႔၊ အလွေလးေတြ ကိုလဲ ၾကည့္စမ္းပါအုန္း...။
'xxx ဖိုးေ႐ႊေခါင္ ငွက္ငယ္ကရယ္... မေလးကို ျမည္ကာေခ်ာ့တယ္...
ရီကာေခ်ာ့တယ္xxx ရီပါေတာ့ကြယ္...၊ ျမည္ကာေခ်ာ့တယ္ေလး...' တဲ့။
ျပည္ေတာ္ျပန္လမ္း ခရီးၾကမ္းမွာ...၊ ပင္ပန္း႐ွာတဲ့ ခ်စ္သူမင္းသမီးေလးကို မင္းသားေလးက ေခ်ာ့တဲ့ အေခ်ာ့ေလး ေလ..။ စကားလံုးေလးေတြ ထပ္ထားတာမ်ား ဘယ္ေလာက္လွလဲ။ ၾကင္နာ ညႇာတာတတ္တဲ့ ေယာက္်ားေကာင္းတို႔ရဲ႔ စိတ္ကိုလဲ ၾကည္ႏူး စရာ ျမင္ရတယ္။ မေလးရယ္၊ မင္းမ်က္ႏွာေလး ညႇိဳးေနလို႔၊ ေ႐ႊဖိုးေခါင္ငွက္ကေလးက၊ ၿပံဳးကာရီကာနဲ႔ ေအာ္ျမည္လို႔ ေခ်ာ့ေန႐ွာတာ.... ရီလိုက္ပါေတာ့ကြယ္တဲ့။
'ေဟာဒီ ကုန္းအတက္ကေလးက ေခ်ာ္မယ္.. ေမာင္ပုခံုးကို မွီတြဲလိုက္ပါ့ကြယ္' ဆိုတဲ့ အဖြဲ႔ေလး ကိုမ်ား ၾကည့္ပါအုန္း..။ 'ေခ်ာ္မယ္' ဆိုတဲ့ စကားလံုးမ်ိဳးေလးကို လူတိုင္း သံုးႏိုင္ဖို႔ မလြယ္ပါဖူး။
'တလွမ္းမကြာတယ္၊ ဘယ္ဆီ ျမန္းပါေစေတာ့ရယ္xx၊ နန္းညာႏြယ္ တြယ္မွီကာ လိုက္႐ွာေလတဲ့ မယ္' တဲ့။
'ကႏၱာမဆံုးမီမွာကြယ္... တလမ္းလံုး သီကရီ... မဒီပန္း႐ွာေရာ့မယ္' တဲ့။
'႐ွာ' ဆိုတဲ့ စကားေထာက္ လွလွေလးကို မႏၱေလးသားဆရာႀကီးက သံုးသြားတာေလး မ်ား လွလိုက္တာ။
ကၽြန္မႀကိဳက္သေလာက္သာ ေျပာရမယ္ ဆိုရင္ျဖင့္ ဒီသီခ်င္းႏွစ္ပုဒ္ကို နားမေထာင္ဘူး ေသးရင္၊ နားေထာင္ၿပီးေတာ့လဲ မခံစားရဖူးဆိုရင္ အဲဒီသူဟာ ျမန္မာမဟုတ္ဖူး။
'ၿမိဳင္ေဟမ၀န္' ကို တစိမ့္စိမ့္ နားေထာင္ရင္းနဲ႔ ၿမိဳင္ေဟမ၀န္စပါယ္႐ွယ္လစ္ ဆရာႏိုး (ဆရာေမာင္သာႏိုး) ရဲ႔ အသံ၀ါႀကီးကိုလဲ လြမ္းပါ့ ဆရာႏိုးရယ္။ အိုး.. ၿပီးေတာ့ ခုမွ သိတယ္။ ကိုအံ့ႀကီး ဆိုေပါက္ေတြကို.. ဆရာႏိုးက အပီရတာပဲ။ 'ေႏြဦးဆန္း... သမို႔' 'ဆန္း' ဆိုတဲ့ ေနရာမွာ လည္ေခ်ာင္သံေလးနဲ႔ 'ဆန္း' လိုက္တာကအစ အပီပါပဲလား။
ေတာရိပ္ေတာင္ရိပ္ေတြေအာက္မွာ အသံကုန္ ဟစ္ေအာ္တတ္တဲ့ ဆရာႏိုးရဲ႔ 'ၿမိဳင္ေဟမ၀န္' သံကို နားမေထာင္ရတာ ၾကာၿပီ။
ကၽြန္မ ျပန္လာရင္ ေတာရိပ္ေတာင္ရိပ္ တေနရာကို ကၽြန္မတို႔သြားၿပီး ေအာ္ၾကရေအာင္ ဆရာႏိုးေရ...။
ဒါေပမယ့္ မမခင္ေလးႏြယ္ေရ...။ ကၽြန္မတို႔မွာ ဆရာႏိုးေအာ္ရင္ လိုက္ေအာ္မဲ့ အဖြဲ႔က နည္းသြားၿပီေနာ္။ လက္ခုပ္သံေတြက သိပ္ၿမိဳင္မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။
'ေမာင္မင္းတို႔ေရ' လို႔ တိုင္လိုက္တဲ့ေနရာေရာက္ရင္ 'ဘုရား' ဆိုတဲ့ အသံကုန္ ေအာ္လိုက္မယ့္ အသံေတြက အားေပ်ာ့ေနေတာ့မွာ....။
လက္ခုပ္တီးေနရာက စိတ္ပါလာရင္ ခါးေထာက္ၿပီး ကဗ်ာလြတ္ထ 'က' တတ္သူ တေယာက္လဲ ပါမွာမဟုတ္ေတာ့...။
ၿပံဳးခ်ိဳျမျမနဲ႔ လပ္ခုပ္တီးရင္း ျပာလဲ့လဲ့အသံနဲ႔ လိုက္ေအာ္ ေပ်ာ္႐ႊင္တတ္႐ွာသူ တဦးဟာလဲ ကၽြန္မတို႔နဲ႔ ဘယ္ေတာ့မွ ျပန္မေတြ႔ႏိုင္ေတာ့တဲ့ ဟို... အေ၀းႀကီးကို ထြက္သြားခဲ့ၿပီ။
'ကမၻာတ၀ွမ္းမွာ
ငါအလြမ္းဆံုး ရိပ္ၿမံဳ
ေ႐ႊတိဂံုေစတီ႐ွိရာ
ကိုယ့္ျပည္ကိုယ့္႐ြာသို႔
ဘယ္ခါက်မွ ျပန္ႏိုင္ပါ့
ေလယဥ္ဘယ္ေတာ့မွ ဆိုက္ႏိုင္ပါ့
သည္မွာ မဂၤလာဒံု
သည္မွာ ေ႐ႊတိဂံု လို႔
အာ႐ံုညႊတ္တမ္း
စိတ္ကပဲ မွန္းလိုက္ရ
အိမ္ျပန္လမ္းစ... မႈန္ပ်ပ်....' တဲ့....။
ကၽြန္မ စိတ္ထိခိုက္လွတဲ့ ဒီကဗ်ာအပိုင္းအစေလးကို ၿပီးခဲ့တဲ့ အပါတ္တနဂၤေႏြ စာအုပ္ဂုဏ္ၿပဳပြဲမွာ ကၽြန္မ ႐ြတ္ျပမိေတာ့၊ မ်က္ရည္သုတ္႐ွာတဲ့.. ျမန္မာလူငယ္ေလးေတြ...။
အိမ္ျပန္ခ်င္ေနၾက႐ွာတဲ့ ကၽြန္မတို႔ လူမ်ိဳးေတြ...။
ကၽြန္မမွာ အိမ္ျပန္ခ်ိန္ နီးေပမဲ့ ဒီမွာ ကၽြန္မကို တုပ္ေႏွာင္ထားတဲ့ သံေယာဇဥ္ႀကိဳးေတြ ကလဲ အမ်ားႀကီးရယ္...။
ညေနေစာင္းလို႔ အလုပ္သိမ္းခ်ိန္ေရာက္တာနဲ႔ ကြန္ျပဴတာ မ်က္ႏွာျပင္ေပၚမွာ တဖ်ပ္ဖ်ပ္ စိမ္းလာၾကတဲ့ G Talk ရဲ႔ သံေယာဇဥ္ မီးစိမ္းေလးေတြ....။
'ဆရာမ ေနေကာင္းပါရဲ႔လားခင္ဗ်ာ...၊ ရာသီဥတု ေအးလာလို႔ ေႏြးေႏြးေထြေထြ ၀တ္ၿပီး ေနပါခင္ဗ်ာ..'
'လိုတာ႐ွိရင္လဲ အားမနာပဲ မွာေစခ်င္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ..၊ ရာသီအကူးအေျပာင္းမွာ ဖ်ားနာ တတ္တဲ့အတြက္ က်န္းမာေရး ဂ႐ုစိုက္ပါခင္ဗ်ာ..'
'ဆရာမ ဒိေန႔ ေက်ာင္းမသြားရဖူးလား၊ မီးစိမ္းေနတာ ျမင္လို႔၊ ေနမွ ေကာင္းရဲ႔လားလို႔...၊ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အေၾကာင္းၾကားေစခ်င္ပါတယ္ ခင္ဗ်ာ..'
'ဆရာမေရ.. ခုတေလာ အဖမ္းအဆီးေတြ ၾကမ္းေနတယ္၊ အသြားအလာခက္ေနလို႔ တနဂၤေႏြ ဆရာမဆီ လာလို႔ မရေတာ့ဘူး၊ စိတ္မပူပါနဲ႔ ဆရာမ'
'ကၽြန္ေတာ္က ကၽြန္ဇာတာပါတယ္ ထင္ပါရဲ႔ ဆရာမရယ္၊ ဆယ့္ေလးႏွစ္႐ွိၿပီ၊ ခုထိေတာ့ အဖမ္းမခံရေသးဘူး ဆရာမရဲ႔...'
'ဆရာမ.. ကိုးရီးယားမွာ ျမင္းခြါ႐ြက္နဲ႔ နံနံပင္ကို ခြဲလို႔ရရဲ႔လား၊ ဆရာမ ဒီလို ခရီးေတြ ေလွ်ာက္သြားေနတာကို အဖိုး (ဘိုးေက်ာက္ႀကီး) မ်ားသိရင္ သိပ္၀မ္းသာမွာပဲေနာ္၊ သမီးက ငယ္ငယ္ေလးကတည္းက ဆရာမရဲ႔ စာဖတ္ပရိသတ္ပါ၊ စကၤပူကပါ၊ သမီး ဆရာမကို မအိပ္ခင္ စကၤပူပံုျပင္ေတြ ေျပာျပမယ္ေနာ္..'
'ဆရာမေရ.. ဟိုတခါ.. ေဘာေက်ာ္ေမြးေန႔မွာ မုန္႔ဟင္းခါး တူတူစားတဲ့ 'ကိုဘိုးသာ' တေယာက္ ေျပးရင္လႊားရင္း ႏွလံုးေသြးရပ္ၿပီး ဆံုးသြား႐ွာၿပီ.. ဆရာမရယ္'
'ဆရာမက ႂကြက္နီ က်ေတာ့ သတိရ၊ မိုးေဇာ္က်ေတာ့ သတိရ က်ေနာ့္က်ေတာ့ေမ့...၊ ခ်င္းမိုင္က.. ႂကြက္ျဖဴေလ..၊ ခုေတာ့ ခ်င္းမိုင္ကို ေမ့ၿပီေပါ့....'
ကၽြန္မမွာ သူတို႔ေလးေတြရဲ႔ ေမတၱာေတြနဲ႔လဲ ေႏြးေထြးလွပါရဲ႔...။
စိတ္ထိခိုက္စရာက်ေတာ့လဲ စိတ္ထိခိုက္ပါရဲ႔။
ညဖက္ေရာက္လို႔ တေယာက္ေယာက္ရဲ႔ မီးစိမ္းေလး တက္မလာရင္.. ရင္ပူရၿပီ..။ ကေလးေတြ ပါသြားၿပီလား။ ဘာမ်ားျဖစ္ပါလိမ့္ဆိုၿပီး ဖံုးဆက္ခ်င္ၿပီ။
မီးစိမ္းေလးေတြနဲ႔အတူ တင္ထားတတ္တဲ့ သူတို႔ေျပာခ်င္တာ၊ သတင္းေပးခ်င္တာ၊ ေ၀မွ်ခ်င္တာ၊ ခံစားရတာေလးေတြကို ဖတ္ရတာကလဲ တခါတရံ စိတ္၀င္စားစရာ၊ တခါတရံ ၿပံဳးစရာ၊ တခါတရံက်ေတာ့လဲ မ်က္ရည္၀ဲခ်င္စရာပါ။
'ကိုဘိုးသာ' ေလး ဆံုးတဲ့ေန႔က သူတို႔တင္ထားတဲ့ စာေလးေတြေလ...။
'စေနေန႔တိုင္း သတိရေနတယ္ ဘိုးသာရာ' တဲ့။
'ငါတို႔အားလံုး စိတ္မေကာင္းၾကပါဖူးကြာ.. ဘိုးသာရာ၊ ေကာင္းရာသုဂတိလားပါေစ' တဲ့။
ဒီက သံေယာဇဥ္တင္မကပါဖူး..။ ဟိုး..... ကမၻာအေနာက္ျခမ္းမွာ ေနထိုင္တဲ့ ကၽြန္မရဲ႔ ခ်စ္သူငယ္ခ်င္း အကိုႀကီး ေမာင္မာယာ တေယာက္ကလဲ အလြန္စိတ္ထိခိုက္ေအာင္ ေျပာတတ္တာ....။
'ျမန္မာျပည္က ထညက္ခဲကို လြမ္းတယ္ဗ်ာ... မစားရတာ ဘယ္ေလာက္ ၾကာသြားၿပီလဲ ေတာင္ မေျပတတ္ေတာ့ဘူး....'
'.... သူနဲ႔ ငရံ႕ အူနဲ႔ မစားရတဲ့ သက္တမ္း၊ အတူတူေလာက္႐ွိမွာ.....'
'ဒီေန႔ တခုသတိရတယ္၊ '၀ေရာင္းခ်ဥ္'၊ မစားရတာ ႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ ေက်ာ္သြားၿပီ..'
' '၀ေရာင္းခ်ဥ္' ဆိုတာ သိလား၊ ေမာ္လၿမိဳင္က။ ေဒါင္းေျခေရာပဲ'
'အညာက ႏြားႏို႔ခဲ၊ ကၽြဲႏို႔ခဲ ကိုလဲ လြမ္းတယ္....'
'စားခ်င္တာေတြ၊ သြားခ်င္တာေတြ၊ က်န္းမာတုန္း၊ စားႏိုင္တုန္း၊ သြားႏိုင္တုန္း၊ ျပန္ႏိုင္ရင္ ေကာင္း မွာေနာ္...၊ ကပ္ေပၚတင္ၿပီး ပက္လက္ျပန္သြားရလို႔ ဘာလုပ္ရမွာလဲ...'
'ဘယ္လိုမွ မတတ္ႏိုင္ပါဖူး.....'
ဘယ္လိုမွ မတတ္ႏိုင္ပါဘူးတဲ့.....။ မေျပာပါနဲ႔...။ အဲလို မေျပာၾကပါနဲ႔...။
အိမ္ျပန္ခ်ိန္ဆိုတာ ေရာက္လာမွာပါ...။
ေပ်ာ္စရာ အေကာင္းဆံုးနဲ႔ ၾကည္ႏူးစရာအေကာင္းဆံုး အိမ္ျပန္ခ်ိန္ဟာ တေန႔ေန႔မွာ ေရာက္ကိုလာမွာပါ..........။

ႏုႏုရည္ အင္း၀။


Saturday, November 22, 2008

လြတ္ေျမာက္ေရးတိုက္ပြဲအတြက္က်ေနာ္လာခဲ့တယ္
ေရးသူ-ျမင့္ေဇ


အိမ္ကထြက္ခဲ့ၿပီ။ ကုိတုိးႀကီးရဲ႕ ‘ျပန္မလွည့္ေတာ့ဘူး’ သီခ်င္းထဲက စာသားေတြကို နာနာက်င္က်င္ ညည္း ရင္းနဲ႔။ စစ္အစုိးရလက္ေအာက္မွာ ႏုိင္ငံေရးနယ္ပယ္ထဲ ၀င္လုပ္တဲ့သူတဦးဟာ ပုိင္းျဖတ္ခ်က္ေတာ့ ထားရ တာပဲ။ ကုိယ္ေနာက္ဆုံးလုပ္ႏုိင္တဲ့ အခ်ိန္ထိ ေတာင့္ခံၿပီးလုပ္။ အဲဒီ စုိးရိမ္ေရမွတ္ကို ေက်ာ္သြားတာနဲ႔ အဖမ္း ခံမလား၊ ဒါမွမဟုတ္ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးကို ဆင္ႏႊဲမလား။ ဒါက ျပည္တြင္းမွာ လႈပ္ရွားတဲ့သူတုိင္း ေ႐ြး ခ်ယ္ရတဲ့ လမ္း (၂) ေၾကာင္းပါ။ က်ေနာ္ကေတာ့ ဒုတိယလမ္းပဲ ေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့တယ္။ ကိုယ့္ယုံၾကည္မႈနဲ႔ ကုိယ္ပဲမဟုတ္လား။


အိမ္က ထြက္ထြက္ခ်င္း လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္တဦးက က်ေနာ့္အေမ အမ်ဳိးမ်ားရွိရာ ေညာင္ေလးပင္ဘက္ကို လုိက္ပုိ႔ေပးတယ္။ အဲဒီကေန အေျခအေနကို ေစာင့္ၾကည့္ဖုိ႔ပါ။ တကယ္လုိ႔ အေျခအေနေကာင္းရင္ ဆက္လုပ္ ႏုိင္သမွ်လုပ္ေပါ့။ မေကာင္းရင္ေတာ့ သြားမယ္။ တလေလာက္ပါပဲ။ မိုးတြင္းကာလ လယ္စုိက္ခ်ိန္ႀကီး။ ေရျပင္ ေဖြးေဖြးနဲ႔ ၀ုိင္းေနတဲ့ ဘႀကီးရဲ႕ လယ္တဲေလးမွာေနလုိက္။ ႐ြာထဲျပန္လုိက္နဲ႔။ အဲဒီကာလက စာေတာ့ ေတာ္ ေတာ္ဖတ္ျဖစ္သြားတယ္။ စာအုပ္ေတြနဲ႔ပဲ ေနေနရတာဆုိေတာ့။အဲဒါနဲ႔ အဆက္အသြယ္က ျပန္ေရာက္လာတယ္။ အေျခအေနက ပုိပုိဆုိးတယ္လုိ႔ဆုိတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ဒုတိယလမ္း ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဘုိ႔ ဆုံးျဖတ္လုိက္တယ္။ အဲဒီမွာ ေတာထဲသြားဖုိ႔ လမ္းေၾကာင္းရွာရ၊ ေ႐ြးရတယ္။ က် ေနာ္ ပထမသြားခ်င္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းက သြားလုိ႔မရေတာ့ဘူး။ ပိတ္သြားၿပီ။ အဲဒါနဲ႔ ဒုတိယလမ္းေၾကာင္းကိုရွာ ေတာ့ ဘုရားသုံးဆူဘက္သြားဖုိ႔ အၾကံေပးၾကတယ္။ အဲဒီလမ္းကပဲထြက္မယ္လုိ႔ ဆုံးျဖတ္ၿပီး ရန္ကုန္ကို ျပန္ တက္လာၾကတယ္။ ရန္ကုန္ေရာက္ေတာ့ ၀ပ္က်င္းတခုရွာၿပီး ခဏ၀ပ္တယ္။ အိမ္ကိုလည္း ျပန္မရေတာ့။ ျပန္ လည္း မိသားစုေတြ ၀မ္းနည္းတာကလြဲၿပီး ထပ္ခြဲၾကရင္ ႏွစ္ထပ္ကြမ္းေသာကပဲ ထပ္ရဦးမွာေလ။ဒါေပမယ့္ ခက္တာက သြားဖုိ႔အတြက္ လမ္းစရိတ္ ...။ က်န္တဲ့ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ေတြလည္း မိဘဆီက လက္ ျဖန္႔ေတာင္းသုံးေနရတာ မဟုတ္လား။ သူတုိ႔လည္း မရွိ။ အခက္အခဲေတြ႔ေတာ့ အိမ္မွာက်န္ခဲ့တဲ့ အ၀တ္အစား အားလုံးကို လူတေယာက္လႊတ္ၿပိး အေမ့ဆီက ျပန္ေတာင္းခုိင္းလုိက္တယ္။ ေငြေတာ့ မေတာင္းခ်င္။ သူတုိ႔က က်န္ရစ္ခဲ့တဲ့သူေတြ မဟုတ္လား။ ပိုၿပီး လုိအပ္မွာေပါ့။ က်ေနာ္ကေတာ့ တေယာက္တည္းဆုိေတာ့ ျပႆနာမ ရွိလွပါ။အေမက အ၀တ္အစားအားလုံးကို ထည့္ေပးလုိက္တယ္။ အဲဒါနဲ႔ ကိုယ့္အတြက္ လုိအပ္မယ့္ ၀တ္စုံသုံးစုံကို ေ႐ြး ၿပီး က်န္တာေတြအားလုံးကို အ၀တ္ေဟာင္းဆုိင္မွာ ေရာင္းလုိက္ရတယ္။ ေနာက္ လက္ပတ္နာရီတလုံး။ အဲဒါနဲ႔ ပုိက္ဆံ ၆၀၀ ေလာက္ ရလုိက္တယ္။ က်န္တဲ့လူေတြကို ေလာက္ႏုိင္ပါ့မလားလုိ႔ေမးေတာ့ ေလာက္ပါတယ္ဆုိမွ သက္ျပင္းခ်မိတယ္။ မေလာက္လည္း ေနာက္ထပ္ ရေပါက္ရလမ္းက မရွိေတာ့ဘူး ။က်ေနာ့္မွတ္ပုံတင္က သုံးလုိ႔မရဘူးဆုိၿပီး ရဲေဘာ္တေယာက္က မွတ္ပုံတင္တခု လာေပးတယ္။ ကုိယ့္မွတ္ပုံတင္ အစစ္ေတာ့ လုံလုံျခံဳျခံဳ သိမ္းေပါ့။ ရထားလက္မွတ္၀ယ္ေတာ့ မွတ္ပုံတင္ျပၿပီး ဝယ္ရတာ။ ဒါေပမယ့္ လုပ္ေဖာ္ ကိုင္ဖက္တဦးရဲ႕ အေဖက မီးရထားမွာ အလုပ္လုပ္ေတာ့ သိပ္အခက္အခဲ မရွိလွပါဘူး။ခရီးထြက္မယ့္ ညက်ေတာ့ ေနာက္တေယာက္ ေရာက္လာတယ္။ သူလည္း ေနလုိ႔မရေတာ့ဘူး။ သူက က်ေနာ္ နဲ႔ မႏၱေလးညီလာခံမွာ ေတြ႔ခဲ့တဲ့ ကိုေမႊးႀကိဳင္ (ထြန္းခင္- ၁၉၉၄ ခုႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွာ ေပါင္းေလာင္းေဒသတြင္ က် ဆုံး) ျဖစ္ေနတယ္။ လူ႔ေဘာင္သစ္ပါတီက။ အဲဒီညက ေတာ္ေတာ္နဲ႔ အိပ္မေပ်ာ္ႏုိင္ခဲ့ဘူး။ ဘ၀မွာ တခါမွမၾကဳံ ဘူးတဲ့၊ ၾကဳံမယ္လုိ႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္မထားတဲ့ အေတြ႔အၾကဳံသစ္ေတြ ၾကဳံရေတာ့မွာ မဟုတ္လား။ေနာက္ေန႔မနက္ ဘူတာႀကီးမွာေရာင္းတဲ့ ထမင္းေက်ာ္ကို စားၿပီး မနက္ငါးနာရီ ေမာ္လၿမိဳင္ရထားနဲ႔ နယ္ပယ္ သစ္တခုဆီကို စထြက္လာခဲ့ပါၿပီ။ အိပ္ေနဆဲျဖစ္တဲ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႀကီးကေတာ့ မီးေရာင္ေတြေအာက္မွာ ၿငိမ္သက္ စြာ တျဖည္းျဖည္းေပ်ာက္ကြယ္ၿပီး က်န္ရစ္ခဲ့ေတာ့တယ္။ ငယ္ဘ၀ရဲ႕အိပ္မက္ေတြလည္း အဲဒီမွာတင္ ေပ်ာက္ ကြယ္က်န္ရစ္ခဲ့ေတာ့တယ္။ရထားကလည္း တလိမ့္ခ်င္းပါပဲ။ သတိတရျဖစ္မႈကလည္း တလိမ့္ခ်င္းပါပဲ။ က်ေနာ္ အိမ္ေပၚကေန ခဏခဏ ဆင္းဖူးတယ္။ အေမကပဲ ‘နင့္လုိသားမ်ဳိးကို ေမာင္းခ်ရမယ္ဟဲ့’ လုိ႔ ခဏခဏ ႏွင္ခ်ဘူးတာ။ က်ေနာ္ကလည္း ေတာ္ေတာ္ဆုိးပါတယ္။ ႏွင္ခ်တုိင္း က်ေနာ္ဆင္းသြားတာက ေနာက္ေဖးေက်ာခ်င္းကပ္က အိမ္ကို။ အိမ္က ဆင္းေတာ့ ဟန္က်ပန္က်။ အိတ္ေတြဘာေတြ ယူ၊ အ၀တ္အစားေတြ ထည့္၊ ၿပီးေတာ့ ေနာက္ေဖးအိမ္မွာ သြား အိပ္ေနတာ။ မနက္က်မွ `အေမ့အိမ္ေလာက္ ဘယ္အိမ္မွ မေကာင္းဘူးဆုိတာ က်ေနာ္သိပါၿပီ၊ အေမ´လုိ႔ အ ေမ့ရင္ခြင္ ေခါင္းထုိးေျပာေတာ့ မ်က္ႏွာကတင္းေနေပမယ့္ အေမ့မ်က္လုံးက အေပ်ာ္ေတြနဲ႔ ရႊန္းစုိေနခဲ့တယ္။အိမ္က က်ေနာ္ဆင္းရရင္ ပုံမွန္တညပါပဲ။ အေမလည္း က်ေနာ့္ကို တညထက္ပုိၿပီး မ်က္ေစ့ေအာက္က အ ေပ်ာက္မခံႏုိင္ခဲ့ဘူး။ တခါ က်ေနာ္လည္း ေဒါသထြက္၊ အေမလည္း အရမ္း စိတ္ဆုိးတဲ့အခါတုန္းကေတာ့ က် ေနာ္ ထြက္သြားဖုိ႔ စဥ္းစားေသးတယ္။ အဲဒီညတြင္းခ်င္းပဲ က်ေနာ့္သူငယ္ခ်င္းေတြကို လုိက္ရွာခုိင္းတာ ကား ဂိတ္၊ ရထားဂိတ္အႏွံ႔ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္လည္း ဘယ္ေ၀းေ၀းသြားႏုိင္မွာလဲ။ ဘယ္သူကမ်ား အေမ့ ေလာက္ က်ေနာ့္ကို စိတ္ရွည္သည္းခံႏုိင္မွာလဲ။ဒါေပမယ့္ ဒီတခါကေတာ့ အိမ္ကေနထြက္ခဲ့ရတာ တညထက္ပုိမယ္ဆုိတာ အေမေရာ၊ က်ေနာ္ေရာ သိရက္နဲ႔ ေမ့တိေမ့ေမာေနခဲ့တယ္။ ဒီတခါေတာ့ တဘ၀လုံးနီးနီးေလာက္ အိမ္ျပန္မေရာက္ႏုိင္ဘူးဆုိတာ က်ေနာ္လည္း သိခဲ့ပါတယ္။ အေမလည္း သိေနပါၿပီ။က်န္ခဲ့တဲ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကို ေငးရင္းေတြးလာမိတဲ့ စိတ္ကူးအပုိင္းအစေတြပါ။ လင္းအာ႐ုဏ္ မေရာက္ခင္မွာ က် ေနာ္တုိ႔ ပဲခူးဘူတာကို ျဖတ္ခဲ့ပါၿပီ။ ၿပီးေတာ့ စစ္ေတာင္းျမစ္ကူးတံတား … ရထားက ေလးေလးေႏွးေႏွး။ကရင္-မြန္ျပည္နယ္ အ၀င္မွာေတာ့ နည္းနည္းရင္ထိတ္ရပါၿပီ။ ရထားတဲ့ သတင္းက ရန္ကုန္နဲ႔ အထက္အညာ က လူေတြလာသမွ် ဖမ္းထားဆုိတာကုိ ေထာက္လွမ္းေရးေတြက ခ်ျပထားတယ္ဆုိပဲ။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္က မွတ္ပုံတင္ေနာက္တခု ေဆာင္လာေတာ့ သိပ္မစုိးရိမ္လွ။ ဒီလုိစဥ္းစားတာဟာ ေနာက္အခ်ိန္တခ်ဳိ႕အတြင္းမွာပဲ မွားယြင္းသြားၿပီဆုိတာကို က်ေနာ္သိလုိက္ရတယ္။ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ သထုံအေက်ာ္မွာ က်ေနာ္ အိမ္သာထဲ ၀င္မိတယ္။ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ အိတ္ကပ္ထဲ ထည့္ထားတဲ့ မွတ္ ပုံတင္အတုဟာ ေလွ်ာခနဲ က်သြားလုိက္တာ အိမ္သာကမုတ္ထဲကို ကြက္တိပါပဲ။ ဘာလုပ္ရမွန္းမသိျဖစ္ၿပီး ျပန္ ထြက္လာ။ လုိက္ပုိ႔သူ ရဲေဘာ္ေတြကိုေျပာေတာ့ အားလုံးက ေဝဖန္ေရးေပးတယ္။ အသုံးမက်ဘူး ... ေပါ့ဆ တယ္ … စသျဖင့္။ တုိက္ဆုိင္တာဆုိေပမယ့္လည္း က်ေနာ္က ျပဳလုပ္သူျဖစ္ေနေတာ့ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိပဲ က်ိန္ဆဲ ေနမိတယ္။ အသုံးမက်တဲ့ေကာင္ ဆုိၿပီး … ဒါရဲ႕ေနာက္ဆက္တြဲက လက္မွတ္စစ္လာတုိင္း အိမ္သာထဲ၀င္ေနရ တာပါပဲ။အဲဒီလုိ ကသိကေအာက္ျဖစ္ရမယ္ ကိစၥကလြဲၿပီး မုတၱမေရာက္သြားတယ္။ ၿပီးေတာ့ မြန္တုိ႔ဌာေန ရာမညလည္း ေစ့ငွေအာင္ မၾကည့္ျဖစ္ေတာ့ဘူး။ တန္းၿပီး ကားေပၚတက္ ေမာ္လၿမိဳင္နဲ႔ သိပ္မေဝးလွတဲ့ ဖားေအာက္ေက်း႐ြာ ကို ေရာက္သြားတယ္။ ဒါက စခန္းတေထာက္ေပါ့။ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔တည္းခိုတဲ့ အိမ္ေနရာက အပ်ဳိမေတြခ်ည္းသက္သက္ ေမြးထားတာ။ အဲဒါနဲ႔ ေနေရး ထုိင္ေရးကို စဥ္းစားေတာ့ ဒီမွာေတာ့ ေနလုိ႔မေကာင္းလွဘူး။ ပတ္၀န္းက်င္ကလည္း သတိထားမိမယ္ဆုိၿပီး ေက်ာကို လယ္ကြင္းေတြဘက္ေပးထားတဲ့ လယ္တဲေလး (အိမ္နဲ႔ေတာ့ မေ၀းလွပါ) မွာ တည္းလုိက္တယ္။အဲဒီကာလက စီးပြားေရးကလည္း ဆုိးသထက္ဆိုးလာၿပီ မဟုတ္လား။ ကုိယ္တည္းမိတဲ့ အိမ္ကလည္း မိသားစု မ်ားတယ္ဆုိေတာ့ ထမင္းစားရတာ အားနာလာတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ထြက္ရမယ့္ လမ္းကို အျမန္ရွာရေတာ့တယ္။လမ္းက ႏွစ္လမ္းစုံစမ္းရတယ္။ တခုက ၾကာအင္းဆိပ္ႀကီးကို ဆန္တက္ၿပီး သြားတဲ့လမ္း၊ ေနာက္တခုက ေရး နားက ျဖတ္တဲ့လမ္း။ အဲဒါနဲ႔ ဘယ္ဟာအဆင္ေျပမလဲ ေမးၾကည့္ေတာ့ ၾကာအင္းဆိပ္ႀကီးက ပုိလြယ္ႏုိင္တယ္ ဆုိတဲ့ ေကာက္ခ်က္က ထြက္လာတယ္။တည္းတဲ့အိမ္က လူေတြလည္း ရိပ္မိတန္သေလာက္ ရိပ္မိေနၿပီ။ ႐ြာထဲက တခ်ဳိ႕လူေတြလည္း သိေနၾကၿပီ။ ဒါနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ အျမန္စီစဥ္ရေတာ့တယ္။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ေႏွာင္းပုိင္းကာလမွာ … ၾကာအင္းဆိပ္ႀကီး လမ္းက က်ေနာ္တုိ႔အတြက္ ေႁမြကို္က္တဲ့လမ္းဆုိတာ အဲဒီခရီးစဥ္မွာမွ သိရေတာ့တယ္။ၾသဂုတ္လလယ္ေက်ာ္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ စထြက္ခဲ့ပါၿပီ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ နဂုိ အတုယူလာတဲ့ မွတ္ပုံတင္ မရွိေတာ့ တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ကုိယ့္ကိုယ္ပုိင္ကိုပဲ သုံးပါတယ္။ သြားေတာ့ သုံးေယာက္။ တေယာက္က က်ေနာ္တုိ႔ကို လုိက္ပို႔တာပါ။ သူက ေတာထဲသြားတဲ့ အေတြ႔အၾကဳံရွိခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူက က်ေနာ္တုိ႔ကို ၾကာအင္း ဆိပ္ႀကီးအထိ လုိက္ပုိ႔ေပးၿပီး ျပန္ရမွာပါ။ဖားေအာက္ကေနၿပီး ေမာ္လၿမိဳင္ကို ျပန္သြားရပါတယ္။ အဲဒီမွာ သေဘာၤစီးရမွာပါ။ ေနာက္က်မွ သိရတာပါ။ အ ေပါင္ဘူတာတုိ႔၊ က်ဳိက္ထုိဘူတာတုိ႔ကေနဆင္းၿပီး ေတာဘက္ကို ဆုိက္ကားတစီးငွားၿပီး သြားလုိက္ရင္ ၿမိဳ႕ျပင္ ထြက္တာနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ သြားမယ့္ေနရာဆီ ေရာက္သြားတာပါပဲ။ ဒါလည္း ေတာထဲေရာက္မွ သိရတာပါ။ အခု ေတာ့ ကုန္းတတန္၊ ေရတတန္နဲ႔ အသည္းတထိတ္ထိတ္ သြားရေတာ့တာပါ။ေမာ္လၿမိဳင္ကေန သေဘာၤစီးေတာ့ က်ေနာ္နဲ႔ လုိက္ပုိ႔တဲ့ ရဲေဘာ္က တစု၊ ကိုေမႊးႀကိဳင္က တေယာက္တည္း သတ္သတ္၊ ျခားထားတဲ့ သံဇကာကို ေက်ာခ်င္းကပ္ၿပီး လူခြဲစီးပါတယ္။ တစုံတခုျဖစ္ရင္ တေယာက္ေယာက္ လြတ္ေအာင္ပါ။ ဒါနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔လည္း ဒီခရီးကိုသြားဖူးတဲ့ ဟန္ေဆာင္ေပမယ့္ ဘယ္လုိမွ ေဒသခံနဲ႔ကို မတူႏုိင္ ပါဘူး။ ေမာ္လၿမိဳင္နဲ႔ ဆိပ္ႀကီး(ၾကာအင္းဆိပ္ၿကီးလုိ႔သာ တြဲေခၚတာ၊ ဆိပ္ႀကီး သတ္သတ္၊ ၾကာအင္းက သတ္ သတ္ပါ) ရဲ႕ အလယ္ဗဟိုေလာက္မွာ ဆိပ္ကမ္းတခုကို (ေခ်ာင္းႏွစ္ခြဆိပ္ကမ္း ထင္တယ္) ကပ္ပါတယ္။ အဲဒီ မွာတင္ ရဲေတြ တက္လာပါတယ္။ အဲဒီေဘးတေလွ်ာက္က မြန္တပ္နဲ႔ ကရင္တပ္ေတြ ႀကီးစုိးတဲ့ေဒသဆုိေတာ့ သူတုိ႔က လုံျခဳံေရးအရ လုိက္ရသလုိ၊ ေနာက္ ခရီးသည္ေတြကို စစ္ဖုိ႔ပါ။ ဒီမွာတင္ က်ေနာ္တုိ႔ ေႁမြစကိုက္ေတာ့ တာပါပဲ။သူတုိ႔ထုတ္ထားတဲ့ အမိန္႔က ရန္ကုန္နဲ႔ အထက္ဘက္က လာတဲ့လူေတြကုိ စစ္ရမယ္။ မသကၤာရင္ ဖမ္းရမယ္ဆုိ ၿပီး ထုတ္ထားတာပါ။ အဲဒီမွာ သေဘာၤထြက္ၿပီး စစစ္တာက ရဲေဘာ္ေမႊးႀကိဳင္ထုိင္တဲ့ ဘက္ျခမ္းကိုပါ။ အဲဒီမွာ သူ႔မွတ္ပုံတင္က ပဲခူးအေနာက္ျခမ္းဆုိေတာ့ ၿငိသြားတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပါလာတဲ့ ရဲတပ္ၾကပ္ႀကီးကုိ ကပ္ၿပီး ေခၚ သြားၿပီးမွ ပုိက္ဆံေပးလုိက္တာ အဆင္ေျပသြားတယ္။ ဒါနဲ႔ သူက နဂုိထုိင္တဲ့ေနရာကို ျပန္လာၿပီး ေက်ာခ်င္း ကပ္အေနအထားနဲ႔ အေျခအေနကို ရွင္းျပပါတယ္။ က်ေနာ့္ကိုလည္း ပုိက္ဆံေပးလုိက္ဖုိ႔ ေျပာတယ္။ တြက္ ၾကည့္ေတာ့ ပုိက္ဆံက ၄၀၀ က်ပ္ေလာက္ပဲ ရွိတာ။ ေနာက္ က်ေနာ္က ဒါမ်ဳိးတခါမွ ေပးဖူးတာမဟုတ္ေတာ့ ေပါက္တဲ့နဖူး မထူးေတာ့ဘူး။ ေနာက္ ဒီေလာက္လည္း ဒီေကာင္ေတြ ၾကည့္မွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ ထင္လုိက္မိိ တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔အလွည့္ေရာက္ေတာ့ ရန္ကုန္မွတ္ပုံတင္ဆုိေတာ့ ေမးေတာ့တာေပါ့။ ဘာလုပ္မလုိ႔လဲ၊ ဘာ ကိစၥနဲ႔ လာတာလဲ၊ အသိရွိလား စသျဖင့္ ...။ က်ေနာ္တုိ႔က ေက်ာင္းပိတ္ရက္ျဖစ္ေနလုိ႔ ေမာ္လၿမိဳင္က အမ်ဳိး ေတြဆီ လာလည္တာကဆက္ၿပီး စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေလးဘာေလး စနည္းနာတာလုိ႔ ျပန္ေျဖလုိက္တယ္။ အဲဒါ နဲ႔ မင္းတုိ႔က ဆိပ္ႀကီးကိုလာတာ အသိရွိလုိ႔လားေမးေတာ့ ဖ်တ္ခနဲ သတိရလုိက္တာ ကိုးတန္းႏွစ္က က်ေနာ္နဲ႔ အီစီကလီျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေကာင္မေလးကိုပါ။ အဲဒါနဲ႔ ရွိပါတယ္ေပါ့၊ က်ေနာ္နဲ႔ပါလာတဲ့ ရဲေဘာ္ကလည္း သူလည္း ရွိ ပါတယ္၊ ဘယ္ေနရာမွာ ေနပါတယ္၊ ဘယ္ေလာက္ခင္ေၾကာင္း အာရေတာ့တာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔က မင္း တုိ႔မွတ္ပုံတင္ေတြ သိမ္းထားမယ္။ ၿပီးရင္ ဆိပ္ႀကီးေရာက္မွ ဆက္စီစဥ္မယ္ေပါ့။ ရပါတယ္ဆုိၿပီး ျပန္ေျပာလုိက္ ရေပမယ့္ ရင္ကေတာ့ စုိးထိတ္ေနပါၿပီ။ဒီလုိနဲ႔ ရဲတေယာက္ ေစာင့္ၾကည့္ေနေတာ့ ဘာမွတုိင္ပင္လုိ႔မရ။ သူ သတိတခ်က္ မထားမိတဲ့ အခ်ိန္မွာ ရဲေဘာ္ ေမႊးႀကိဳင္က ေျပာတယ္။ ေရာက္ၿပီး ဟုိဘက္ကမ္းက နာရီ၀က္ေစာင့္မယ္။ မလာရင္ သူေတာ့သြားမယ္ဆုိၿပီး ေျပာတယ္။ အိုေက.. ေပါ့ေလ က်ေနာ္ျပန္ေျပာလုိက္တယ္။ဒီလုိနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ဆိပ္ႀကီးကို ေရာက္သြားပါၿပီ။ က်ေနာ္တုိ႔ကို မဆင္းခုိင္းပါဘူး။ ခရီးသည္အားလုံး ကုန္ေတာ့ မွ (ရဲေဘာ္ေမႊးႀကိဳင္လည္း ဆင္းသြားပါၿပီ) က်ေနာ္တုိ႔ကို လာေခၚတယ္။ ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ကို သေဘာၤဆိပ္ မွာ အ၀င္အထြက္လာၾကည့္တဲ့ ေထာက္လွမ္းေရးႏွစ္ေယာက္လက္ထဲ လူေရာ၊ မွတ္ပုံတင္ပါေပးရင္း အက်ဳိးအ ေၾကာင္းေတြ ရွင္းျပလုိ႔ ထားခဲ့ေတာ့တယ္။ေထာက္လွမ္းေရးႏွစ္ေကာင္လုံးက ခပ္ပုပု …၊ ဒါေပမယ့္ တေယာက္က မ်က္ႏွာက သိပ္မဆုိးလွ။ ေနာက္တ ေယာက္ကေတာ့ အမိန္႔ေပးတုိင္း လုပ္မယ့္႐ုပ္မ်ဳိး။ အဲဒီမွာတင္ ေမးခြန္းေပါင္း ေသာင္းေျခာက္ေထာင္ ေမး ေတာ့တာပဲ၊ ရဲေတြ ေမးခဲ့တဲ့ ေမးခြန္းအတုိင္းပါပဲ။ သူတုိ႔ဆီကို ေခၚမသြားဘူး။ သေဘာၤဆိပ္နဲ႔ သိပ္မေ၀းတဲ့ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ေလး တဆုိင္မွာပါ။ အဲဒါနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ႏွစ္ေယာက္က တေယာက္ေျပာတဲ့ စကားကို တ ေယာက္ျပန္နင္းေျပာရင္း လွိမ့္ရေတာ့တာေပါ့။ (အဲဒီေနရာမွာ ကုိယ့္ကိုယ္ကို ကိုယ္က်င့္တရား ေဖာက္ဖ်က္ သူလုိ႔ ႀကိဳက္သလုိ ေျပာၾကေစေတာ့၊ လိမ္ရပါေတာ့တယ္၊ ကုိယ္က ျမင့္ျမတ္သူ မဟုတ္သလုိ၊ အနာအက်င္ လည္း လုိအပ္မွ ခံမယ့္သူပါ)။ က်ေနာ္နဲ႔ ပါလာတဲ့ ရဲေဘာ္က ခုိင္ပါတယ္။ သူက ၈၈၈၈ ၿပီးစမွာ ေတာခုိသြား ၿပီးမွ အေျခအေနကို စိတ္ပ်က္ၿပီး ျပည္တြင္းမွာ ျပန္လုပ္မယ္ဆုိတဲ့ စိတ္နဲ႔ ျပန္၀င္လာခဲ့တာ၊ ၀င္တဲ့ေနရာက လည္း အခု က်ေနာ္တုိ႔ေရာက္ေနတဲ့ ဆိပ္ၾကီးမွာ။အဲဒီတုံးက ႀကိဳဆုိေရးေတြဘာေတြ လုပ္ၾကတဲ့အခ်ိန္မွာ သူက အိမ္တအိမ္မွာ တည္းခဲ့ဖူးတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ နာမည္အစစ္နဲ႔ေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔ကုိ ဆြဲထားတဲ့အခ်ိန္မွာ အဲ့ဒီဘုိးေတာ္က ရ၀တဥကၠ႒ ျဖစ္္ေနတယ္။ သူ႔နာမည္ေျပာေတာ့ ေထာက္လွမ္းေရးလည္း ေၾကာင္ေတာင္ေယာင္ေတာင္ ျဖစ္သြားတယ္။ အဲ ဒါနဲ႔ မင္းတုိ႔ကို အဲဒီအိမ္လုိက္ပုိ႔မယ္ေျပာၿပီး လုိက္ပုိ႔တယ္။အိမ္ေရွ႕ေရာက္ေတာ့ ေထာက္လွမ္းေရးေတြက အိမ္ရွင္ အဖုိးႀကီးနာမည္ကို ေခၚတယ္။ အဖုိးႀကီး ထြက္လာ ေတာ့ ဥကၠ႒ ခင္ဗ်ားအသိေတြလုိ႔ သူတို႔ကေျပာတယ္ ... ဟုတ္လား ... ေမးေတာ့ အဖုိးႀကီးကလည္း မမွတ္မိ ဘူး။အဲဒီ မွာတင္ က်ေနာ္နဲ႔ပါလာတဲ့ ရဲေဘာ္က ဟာ … အဘ က်ေနာ့္ကို မမွတ္မိဘူးလား။ က်ေနာ္က ဘယ္ အုပ္စုနဲ႔လာၿပီး အဘအိမ္မွာ တည္းခဲ့တယ္ေလ၊ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္က …။ သူ အရမ္းေကာင္းလြန္းပါတယ္။ အဖုိးႀကီး က တကယ္ေတာ့ သူ႔ကို မမွတ္မိပါဘူး။ ဘာလုိ႔ဆုိေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ျပန္၀င္ခဲ့တဲ့ လူေတြကမ်ားေတာ့ လူ တုိင္းကို တဦးခ်င္းစီမွတ္မိဖုိ႔က အရမ္းခက္တယ္။ ေနာက္ နာမည္ေတြကလည္း တကယ့္အစစ္ မသုံးခဲ့လုိ႔ပါ။ဒီမွာတင္ အဖုိးႀကီးလည္း နေ၀တိမ္ေတာင္နဲ႔ သိသလုိ ဟန္ေဆာင္ၿပီး က်ေနာ္တုိ႔ကို လက္ခံလုိက္ရတယ္။ အဲဒါ နဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ကိုအပ္ၿပီး ျပန္မယ္လုပ္ေနတဲ့ ေထာက္လွမ္းေရးေတြကို “အကို က်ေနာ္တုိ႔ မွတ္ပုံတင္ေလး ျပန္ ေပးပါဦး” ေျပာၾကည့္တယ္။ သူတို႔က ဘာမွမစုိးရိမ္ပါနဲ႔၊ မင္းတုိ႔ ျပန္ရင္ ငါတုိ႔ကုိယ္တုိင္လာေပးပါ့မယ္ ဆုိၿပီး ေျပာၿပီး ျပန္သြားၾကေရာ။ေထာက္လွမ္းေရးေတြ ျပန္သြားေတာ့မွ ပါလာတဲ့ ရဲေဘာ္က အဖုိးႀကီးကို လုံး၀ စည္း႐ုံးရေတာ့တယ္။ သူ႔ရဲ႕ သားေတြကလည္း က်ေနာ့္နဲ႔ အသက္သိပ္မကြာေတာ့ ဟုိေမးဒီေမးနဲ႔ က်ေနာ္လည္း လုံးရတယ္။ ဘယ္သူ႔ကို သိလား၊ ဘယ္၀ါ့ကို သိလားေပါ့။ က်ေနာ္နဲ႔ အီစီကလီျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေကာင္မေလးရဲ႕ လိပ္စာကိုလည္း သူတုိ႔ဆီကပဲ ရလုိက္ ပါတယ္။ထမင္းသာစားေပမယ့္ မေျဖာင့္ခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီအိမ္ရွင္ေတြက က်ေနာ္နဲ႔ ပါလာတဲ့ ရဲေဘာ္ကို မမွတ္မိေတာ့လုိ႔ပါ။ အဲဒီညမွာ သူေျပာတဲ့ နာမည္ကို ထမင္းစားၿပီး အိမ္ရွင္ဘုိးေတာ္က ႐ုံးက စာရင္းေတြထဲမွာ သြားရွာပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ အိပ္ေလာက္ၿပီလုိ႔ ထင္တဲ့အခိ်န္မွာ ျပန္လာၿပီး သူ႔မိန္းမကို တီးတုိးေျပာတာ ၾကားပါတယ္။“ဘယ္က ကေလးေတြလဲ မသိပါဘူးကြာ၊ သူတုိ႔ေျပာတဲ့ နာမည္ေတြလည္း မေတြ႔ဘူး”က်ေနာ္တုိ႔ကလည္း တုိင္ပင္ထားတာ တခုခုျဖစ္တာနဲ႔ ေဘးနားက ေခ်ာင္းကိုေျပးၿပီး လြတ္လြတ္ မလြတ္လြတ္ ေရကူးေျပးမယ္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အိမ္ရွင္ေတြ အရမ္းေကာင္းပါတယ္။ သူတုိ႔မသိတဲ့ လူေတြကို ဘာမွမျဖစ္ေစ ေအာင္ သူတုိ႔အက်ဳိးအတြက္ အသုံးမခ်ခဲ့လုိ႔ပါ။အဲဒီညေတာ့ ရင္တထိတ္ထိတ္နဲ႔ အိပ္လုိက္ရတယ္။ ဘာမွေတာ့ မျဖစ္ပါဘူး။ အဲဒါနဲ႔ မနက္ခင္းက်ေတာ့ ႏွစ္ ေယာက္သားက ဘယ္ေတာ့ ျပန္ထြက္ရင္ေကာင္းမလဲဆုိတာ ေဆြးေႏြးျဖစ္ၾကတယ္။ ေရာက္ေရာက္ခ်င္း ျပန္ ထြက္ရင္ ဒီေကာင္ေတြ ပုိမသကၤာျဖစ္သြားႏုိင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေနာက္ ၂ ရက္ေလာက္ အေျခမပ်က္ ဆက္ေန ၿပီးမွ ဒီေကာင္ေတြကုိ ေျပာၿပီးျပန္ၾကတာေပါ့ ဆုိၿပီး ႏွစ္ေယာက္သေဘာတူလုိက္ၾကတယ္။အိမ္ရွင္ေတြက က်ေနာ္တုိ႔ကို မသိေပမယ့္ ေတာ္ေတာ္သေဘာေကာင္းပါတယ္။ အဲဒီကာလက ရဝတဥကၠ႒ ခန္႔တယ္ဆုိတာလည္း သူတုိ႔လူဆုိေပမယ့္ အေရးေတာ္ပုံကလည္း တႏွစ္ျပည့္ ၿပီးခါစပဲရွိေသးတယ္ဆုိေတာ့ သူတုိ႔လည္း သိပ္ေတာ့ ေသြးက မေႏြးေသးပါဘူး။ ေနာက္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲလည္းလုပ္မယ္ ေျပာထားတာဆုိ ေတာ့ သူတုိ႔က အဲဒါၿပီးရင္ေတာ့ အေျခအေန အေျပာင္းအလဲရွိမယ္လုိ႔ စဥ္းစားၾကပုံရပါတယ္။သူတုိ႔သားေတြ တပည့္ေတြကလည္း က်ေနာ္တုိ႔နဲ႔ ႐ြယ္တူဆုိေတာ့ ေပါင္းရသင္းရတာ တညအတြင္း အဆင္ ေျပသြားပါတယ္။ မနက္ဆုိရင္ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ သြားထုိင္တယ္။ အဲဒီ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္မွာေတာ့ အျမဲလုိ လုိ မွတ္ပုံတင္သိမ္းထားတဲ့ ေထာက္လွမ္းေရးနဲ႔ ဆုံျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔၀ုိင္းသူထုိင္၊ ကုိယ့္၀ုိင္းကုိယ္ထုိင္ပါ။အဲဒီညေနမွာ က်ေနာ္ေျပာထားတာလည္း ယုတၱိျဖစ္ေအာင္၊ ေနာက္ ေတြ႔လည္းေတြ႔ခ်င္တာနဲ႔ အီစီကလီမေလး ရဲ႕ အိမ္ကို သြားလည္ၾကတယ္။ အိမ္ရွင္သားနဲ႔ သြားတာပါ။ လူနဲ႔ နာမည္ပဲသိၿပီး လိပ္စာမသိေတာ့ ေတာ္ေတာ္ ရွာရပါတယ္။ သြားတဲ့အခ်ိန္က ၅ နာရီေလာက္ရွိပါၿပီ။ အိမ္ေရွ႕ေရာက္ေတာ့ နာမည္ေအာ္ေခၚတယ္။ အထဲက အသံျပန္ထြက္လာတယ္။ ဘယ္သူလဲတဲ့။ က်ေနာ္ ျမင့္ေဇပါ ေျပာေတာ့ …. သိတယ္၊ သိတယ္၊ ၀င္လာခဲ့လုိ႔ ေအာ္တယ္။ ၀င္သြားေတာ့ မ … ရွိလားဆုိေတာ့ ရွိတယ္၊ ေရခ်ဳိးေနတယ္၊ ထုိင္ဦးေလ။ သူ႔အမက ေျပာတယ္။သိပ္မၾကာပါဘူး။ က်ေနာ့္ပန္းကေလး ထြက္လာပါတယ္။ (အခုေတာ့ ပန္းႀကီးျဖစ္ေနၿပီေပါ့ေနာ္) ဟယ္ … ဘာ လာလုပ္တာလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ၾကာေအာင္ ေနမွာလဲ၊ လဲေပါင္းမ်ားစြာ ...။ က်ေနာ္လည္း စိတ္မေကာင္းျခင္း ႀကီးစြာနဲ႔ လိမ္ရပါေတာ့တယ္။ အလည္လာတဲ့အေၾကာင္း၊ မၾကာခင္ ျပန္မယ့္အေၾကာင္း၊ ေက်ာင္းပိတ္လုိ႔ ျမန္ မာျပည္တပတ္လုံး ေလွ်ာက္လည္တဲ့အေၾကာင္း၊ သူကေတာ့ တေၾသာ္ေၾသာ္နဲ႔ ...။ ဒါေပမယ့္ ယုံပုံမရပါဘူး။ က် ေနာ္ရွစ္ေလးလုံးတုံးက လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာေတြ သူသိတာကိုး။ဒါနဲ႔ လာလည္တယ္ဆုိရင္ ၾကာအင္းသြားလည္မယ္လုိ႔ သူကေျပာတယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ မလည္ေတာ့ဘူးလုိ႔ ျပန္ေျပာျဖစ္လုိက္တယ္။ သန္ဘက္ခါ ျပန္မယ္ဆုိတာလည္း တခါတည္း အသိေပးလုိက္တယ္။ ေတာထဲေရာက္ မွ သိရတာက ၾကာအင္းေရာက္ရင္ (အဲဒီအခ်ိန္က ေတာထဲေရာက္ၿပီ) ေနာက္တခုထပ္သိရတာက ေကာင္မ ေလးရဲ႕ ဦးေလးတေယာက္က ေကအဲန္ယူက တပ္မွဴးတဦးဆုိတာကိုပါ။ ဒါနဲ႔ စကားစျမည္ နည္းနည္းထပ္ေျပာ ၿပီး ျပန္လာခဲ့တယ္။ေနာက္ေန႔က်ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေထာက္လွမ္းေရးကို သြားေတြ႔တယ္။ မနက္ျဖန္ျပန္မယ္၊ မွတ္ပုံတင္ျပန္ေပးပါ ဆုိၿပီး။ အဲဒါနဲ႔ ဒီေကာင္ေတြက သေဘၤာဆိပ္က်မွ လာေပးမယ္လုိ႔ ဆုိတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ျပန္မယ့္ေန႔ေရာက္ေတာ့ သ ေဘၤာဆိပ္အဆင္းမွာ ေကာင္မေလးနဲ႔ သူ႔အမက လာႏႈတ္ဆက္တယ္။ ၾကာၾကာမေနသြားလုိ႔လည္း စိတ္မ ေကာင္းျဖစ္ေနပုံရတယ္။ ႏႈတ္ဆက္စကားေျပာၿပီး သေဘၤာေပၚတက္လာခဲ့တယ္။ ဥၾသတခါဆြဲေတာ့မွ ကိုေ႐ႊ ေထာက္လွမ္းေရးမ်ား တက္လာၿပီး မွတ္ပုံတင္လာေပးတယ္။ မင္းတုိ႔ အိမ္ကိုတန္းျပန္လုိ႔လည္း ေျပာေသး တယ္။ ဟုတ္ကဲ့ ျပန္မွာပါ၊ ေက်းဇူးပါပဲ အကိုတုိ႔ ဘာတုိ႔ အာပလာ လုပ္လုိက္ရေသးတယ္။ သေဘၤာစထြက္ ေတာ့ ကမ္းေပၚက လက္ျပေနသူေတြက အမ်ားႀကီး ..။ အဲဒီထဲက လက္ဖ၀ါးေလးတခုတည္းကိုပဲ က်ေနာ္က ေရြးျမင္ေနမိတယ္။သေဘာၤဆိပ္ကမ္းက ခြာၿပီးထြက္လာတာ ခရီးရဲ႕တ၀က္ျဖစ္တဲ့ ေခ်ာင္းႏွစ္ခြကို ျပန္ေရာက္လာပါတယ္။ အဲဒီမွာ သေဘာၤေပၚကဆင္းၿပီး မုဒုံကို ျဖတ္လုိ႔ ဖားေအာက္ကုိ ေနာက္တေခါက္ ထပ္ေရာက္သြားပါေတာ့တယ္။ အရင္ တည္းတဲ့အိမ္မွာ ေစာင့္ေနတဲ့ ရဲေဘာ္ေတြကလည္း က်ေနာ္ ျပန္ပါလာတာေတြ႔ေတာ့ အ့ံအားသင့္သြားၾကပုံရ တယ္။ သူတုိ႔ကေတာ့ ေရာက္ေလာက္ၿပီ ထင္ေနတာေလ။ အဲဒါနဲ႔ သူတုိ႔ကို အျဖစ္အပ်က္ ရွင္းျပေတာ့ ထပ္ေ၀ ဖန္ၾကေရာ၊ ဒါ … မွတ္ပုံတင္ေပ်ာက္လုိ႔ ျဖစ္တာဆုိၿပီး။ က်ေနာ္ကေတာ့ ျပန္ေျပာတယ္။ ေဒါသလည္း နည္း နည္းထြက္သြားတယ္။ တမင္သက္သက္ လုပ္ေပ်ာက္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေ၀ဖန္မႈက ျပႆနာမရွိပါ။ ဒါေပမယ့္ အခုဟာ မေတာ္တဆ အျဖစ္အပ်က္ေၾကာင့္ ေပ်ာက္ရွသြားတာကိုေတာ့ ဒီေလာက္ ေ၀ဖန္ေနရင္ေတာ့ မ ဟုတ္ေတာ့ဘူးလုိ႔ ျပန္ေျပာလုိက္တယ္။ အဲဒီအတြက္လည္း ပထမတႀကိ္မ္ ေ၀ဖန္ၿပီး သြားၿပီပဲ။ အခုလုပ္ရမွာက ဘယ္လုိဆက္သြားမလဲဆုိတာကို ေဆြးေႏြးဖုိ႔ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာလုိက္မွ နည္းနည္း ၿငိမ္သြားၾကတယ္။အဲဒါနဲ႔ သြားရမယ့္ လမ္းေၾကာင္းကို ျပန္တြက္ေတာ့ ၾကာအင္းလမ္းကေတာ့ လုံး၀အေျခအေန မေကာင္းဘူး။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔တည္းတဲ့ အိမ္က ဘုိးေတာ္နဲ႔ တုိင္ပင္ေတာ့ သူက ေရးကို မီးရထားနဲ႔သြားဖို႔ အၾကံေပး တယ္။ ေရးမေရာက္ခင္မွာ လမုိင္းဘူတာဆုိတာရွိတယ္။ အဲဒီမွာ သူနဲ႔ စီးပြားေရးလုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ လူငယ္တ ေယာက္ ရွိတယ္ေပါ့။ ၿပီးေတာ့ အဲဒီလူကလည္း ထုိင္းဘက္သြားတဲ့ လူေတြနဲ႔ ရင္းႏွီးတာေၾကာင့္ အဲဒီ လူဆီကို စာေရးေပးမယ္ဆုိၿပီး ေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေတာခုိမယ့္အေၾကာင္း မေျပာနဲ႔လုိ႔ ဆုိတယ္။ ဟုတ္ကဲ့ပါ။ကဲ … လမ္းေၾကာင္းကေတာ့ ရၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ၾကာအင္းခရီးစဥ္မွာ မရွိမဲ့ ရွိမဲ့ ပုိက္ဆံ ၆၀၀ ဟာ လုံး၀မရွိေတာ့ ဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ ခရီးစရိတ္ ဘယ္ႏွယ့္လုပ္ရပ အားလုံး၀ုိင္းစဥ္းစားၾကတယ္။ ရွိတဲ့ပုိက္ဆံက လမုိင္းေလာက္ပဲ ရမယ္။ ဘုရားသုံးဆူသြားဖုိ႔ကေတာ့ ေ၀လာေ၀းေပါ့။ အဲဒီအခိ်န္မွာ ကယ္တင္ရွင္တေယာက္ ဘြားခနဲ ေရာက္ လာတယ္။ ပဲခူးအေနာက္ျခမ္းက ကိုလင္း (ယခု ဖင္လန္တြင္ ေနထုိင္လ်က္ရွိ) ပါ။ သူလည္း ေရွာင္လာတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ခဏေရွာင္ၿပီး ျပည္တြင္းမွာ ဆက္လုပ္ဦးမယ္လုိ႔ဆုိေတာ့ … သူ႔လည္း ဆက္ေနဖုိ႔ မလြယ္တဲ့အ ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးရပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ သူလည္း လုိက္မယ္ကြာဆုိၿပီးေျပာေတာ့ က်ေနာ္အတြက္ ခရီးသြားေဖာ္ အျဖစ္ေရာ၊ ဆုိးတုိင္ပင္ေကာင္းတုိင္ပင္ ရဲေဘာ္ရဲဘက္တဦးအျဖစ္ပါ အဆင္ေျပသြားပါတယ္။ ေနာက္တခုက လမ္းစရိတ္ အဆင္ေျပသြားပါတယ္။ သူ႔မွာ ေ႐ႊဆြဲႀကိဳးပါလာေတာ့ အဲဒါကို လုိအပ္တဲ့အခါ ထုမယ္ေပါ့။ဒါနဲ႔ ေနာက္တရက္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ ေမာ္လၿမဳိင္ေရး - ရထားနဲ႔ ထြက္လာၾကတယ္။ ရထားကေတာ့ က်ပ္လြန္းလွ ပါတယ္။ ကုိယ္မေရာက္ဘူးတဲ့ ေဒသဆုိေတာ့ ဆုိင္းဘုတ္တခုခ်င္းဖတ္ၿပီး ေရာက္မယ့္ဘူတာကို တေမးတည္း ေမးရေတာ့တယ္။ ေနာက္ စုိးလည္းစုိးရိမ္ေနမိတယ္။ ကုိယ္တည္းမယ့္ အိမ္ကေရာ အဆင္ေျပပါ့မလား။လမုိင္းဘူတာေရာက္ေတာ့ ညေန ၃ နာရီေလာက္ ရွိပါၿပီ။ အဲဒါနဲ႔ ကုိလင္းက က်ေနာ့္ကို တည္းမယ့္အိမ္ လုိက္ ပုိ႔တယ္။ ကို … ရွိပါသလားဆုိေတာ့ လူလတ္ပုိင္းအ႐ြယ္ အမ်ဳိးသားတေယာက္ထြက္လာၿပီး က်ေနာ္ပါပဲလုိ႔ ေျပာတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ဖားေအာက္က ထည့္ေပးလုိက္တဲ့ စာကုိထုတ္ေပးေတာ့ စာဖတ္ၿပီး လာ.. လာ.. အိမ္ထဲ၀င္ ပါ ေျပာတယ္။ ၿပီးေတာ့ ထုိင္းကို ဘာသြားလုပ္မွာလဲ ေမးေတာ့ ထုိင္းမွာ အလုပ္သြားလုပ္မယ့္အေၾကာင္း ျပန္ ေျပာလုိက္တယ္။ ဒါဆုိ ဒီအိမ္ကေနၿပီး တပတ္ေလာက္ေစာင့္ပါ။ လူၾကဳံရွိရင္ ထည့္ေပးပါ့မယ္ဆုိေတာ့ ကုိလင္း က ႏႈတ္ဆက္ၿပီး ထြက္သြားတယ္။ သူက ေမာ့ဂနင္း႐ြာမွာ သြားတည္းမွာပါ။ ခရီးသြားဖုိ႔ အဆင္ေျပမွ လွမ္းအ ေၾကာင္းၾကားမယ္ေပါ့။ ဒါကလည္း လုံျခဳံေရးအရ ခြဲတည္းၾကတာပါ။ညေန ထမင္းစားေသာက္ၿပီး အိမ္ရွင္ေတြနဲ႔ စကားေျပာေနတုန္း ကုိလင္း ႐ုတ္တရက္ ျပန္ေရာက္လာတယ္။ ဘာမ်ားျဖစ္လုိ႔လဲေပ့ါ။ ဘာမွ ျဖစ္တာမဟုတ္ဘူး။ သူသြားတည္းမယ့္ အိမ္က အိမ္ရွင္ေတြမရွိလုိ႔ ျပန္လာတာ။ အဲဒါနဲ႔ အိမ္ပုိင္ရွင္ အကိုက ဒီမွာပဲဲတည္းပါ။ ႏွစ္ေယာက္တည္းလည္း အားနာစရာမလုိဘူး။ အကုိႀကီး အသိေတြ ပဲလုိ႔ ေျပာတာနဲ႔ ႏွစ္ေယာက္သား တည္းျဖစ္သြားတယ္။ဒီလုိနဲ႔ စက္တင္ဘာထဲကို ၀င္လာတယ္။ အိမ္ရွင္အကိုလည္း ထုိင္းဘက္သြားမယ့္ ကုန္သည္အဖြဲ႔ စုံစမ္းတာက မရေသးဘူး။ တပတ္ေက်ာ္သြားၿပီ။ က်ေနာ္တုိ႔လည္း အားနာလာတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ္ကလည္း ကိုယ့္အခက္ အခဲနဲ႔ ကိုယ္မဟုတ္လား။ ႀကိတ္မွိတ္ၿပီးေနေနရတယ္။ တေန႔က်ေတာ့ အိမ္ရွင္အကိုက ေျပာတယ္။ ညီတုိ႔ ဒီအ ခ်ိန္ မုိးတြင္းမ်ဳိးက သြားတဲ့လူ ရွားတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ မင္းတုိ႔ ခဏအိမ္ျပန္လုိက္။ မုိးတြင္းကုန္ရင္ ျပန္လာခဲ့။ အကိုရေအာင္ပုိ႔ေပးမယ္ ဆုိတယ္။ အဲဒါနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ႏွစ္ေယာက္တည္း သီးသန္႔ တုိင္ပင္ၾကတယ္။ အေျခအ ေနကေတာ့ မထူးေတာ့ဘူး။ သြားမယ့္အေၾကာင္းကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာၿပီး အကူအညီေတာင္းမယ္လုိ႔ ဆုံး ျဖတ္လုိက္တယ္။ဆုံးျဖတ္ၿပီး ကိုလင္းက အိမ္ရွင္အကိုကို အက်ဳိးအေၾကာင္း စကားေျပာတယ္။ က်ေနာ္က ေဘးနားမွာ ထုိင္လုိ႔။ ေတာခုိဖုိ႔လာတဲ့အေၾကာင္း ေျပာလုိက္ေတာ့ အိမ္ရွင္အကိုက ျပဴးျပဴးပ်ာပ်ာ ျဖစ္သြားတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔လည္း ငုိျပရေတာ့တာေပါ့။ သူတုိ႔ကလည္း ႏုိင္ငံေရးအေၾကာင္းမသိတဲ့ သာမန္အရပ္သားေတြဆုိေတာ့ လန္႔တာေပါ့။ သူက ေမးတယ္။ ညီေလးတုိ႔က ေခါင္းေဆာင္ေတြလား ဆုိၿပီး …။ က်ေနာ္တုိ႔လည္း မဟုတ္ရေၾကာင္း ေနာက္ လုိက္မ်ားသာ ျဖစ္ေၾကာင္းေပါ့။ ဒါေပမယ့္ လုိက္ဖမ္းေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ လာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ျပန္ရွင္းျပရ တာေပါ့။ အဲဒီမွာတင္ ပုိဆုိးသြားေတာ့တယ္။က်ေနာ္တုိ႔က သာမန္ဆုိရင္ ဖမ္းမွာ မဟုတ္ဘူးေပါ့ဗ်ာ။ ဒါဆုိရင္ လုိက္ဖမ္းတယ္ဆုိတာ အေရးအခင္းတုန္းက ေခါင္းျဖတ္တဲ့ထဲ ပါလားလုိ႔ ေမးျပန္တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔လည္း ရယ္ခ်င္ေပမယ့္ မရယ္ျဖစ္ဘူး။ ေခါင္းျဖတ္ဖုိ႔ မ ေျပာပါနဲ႔။ ရန္ေတာင္ မျဖစ္ရဲပါဘူးဆုိေတာ့ သူက ဒါဆုိ အိမ္ျပန္ၿပီး ရွင္းျပလုိက္ပါ။ ေအးေအးေဆးေဆး ျပန္ေန ပါလုိ႔ ဆုိျပန္တယ္။ အဲဒါနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔က ငုိျပ၊ သူ႔ခမ်ာမွာလည္း အက်ပ္႐ုိက္ေပါ့။ ဒါနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔က ရွင္းျပ တယ္။ မၾကာခင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲၿပီးသြားရင္ (၁၉၉၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲကို ဆုိလုိတာပါ) ပါတီတခုခု အႏုိင္ရမွာ ျဖစ္ တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က်ရင္ က်ေနာ္တုိ႔ ျပန္လာခဲ့ပါ့မယ္။ အခုဟာက အဖမ္းမခံခ်င္လုိ႔ပါ ဆုိေတာ့ သူနည္းနည္း ေတြေတြေ၀ေ၀ ျဖစ္သြားတယ္။ ဒါဆုိရင္ ဘုရားသုံးဆူသြားတဲ့ လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ သူ႔ ကရင္သူငယ္ခ်င္း ဆင္ သမားေတြရွိေၾကာင္း၊ အဲဒီကုိ ပုိ႔ထားေပးမယ္၊ အားလုံးအဆင္ေျပသြားတဲ့ အခ်ိန္က်မွ အိမ္ျပန္ေပါ့လုိ႔ ဆုိပါ တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔က သုံးရက္ေလာက္ အခ်ိန္ေပးပါ။ ၾကားမွာ က်ေနာ္တုိ႔လည္း လူၾကဳံစုံစမ္းမယ္။ အကိုလည္း စုံစမ္းေပးပါ။ သုံးရက္မွ မျဖစ္ရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ အကိုေပးတဲ့ အၾကံအတုိင္း လုိက္နာပါ့မယ္ဆုိၿပီး ျပန္ေျပာ တယ္။ အမွန္က အဲဒီဆင္သမားေတြဆီ သြားေနရင္လည္း ေတာထဲေရာက္မွာပါ။ ဒါနဲ႔ သူကလည္း အုိေကလုိ႔ ျပန္ေျပာတယ္။သုံးရက္အတြင္း က်ေနာ္နဲ႔ ကိုလင္း ႏွစ္ေယာက္သား ရင္းႏွီးၿပီးသား ေဒသခံလူငယ္ေတြကို ရသေလာက္ ေမး ျမန္းရတာေပါ့။ ႏွစ္ရက္ၾကာတဲ့ ညမွာ က်ေနာ္တုိ႔ေနတဲ့ အိမ္ေရွ႕မ်က္ေစာင္းထုိးအိမ္ကေန သတင္းတခု ရလာ တယ္။ ကုန္သည္အဖြဲ႔တဖြဲ႔ ဘုရားသုံးဆူဘက္ တက္ဖုိ႔ရွိတယ္။ သန္ဘက္ခါလုိ႔ ဆုိတယ္။ အဲဒါနဲ႔ အိမ္ရွင္အကိုကို အဲဒီသတင္းေျပာျပေတာ့ သူသြားစုံစမ္းၾကည့္ေတာ့ ဟုတ္တယ္လုိ႔ ေျပာတယ္။ သန္ဘက္ခါမနက္ ငါးနာရီထြက္ မယ္ ျပင္ထားပါလုိ႔ ဆုိတယ္။ ေနာက္ေန႔မနက္က်ေတာ့ ခရီးစဥ္မွာ လုိအပ္တာေတြ ၀ယ္ဖုိ႔အတြက္ ကိုလင္းရဲ့ ဆြဲႀကိဳးေလးဟာ ဆုိင္ေရာက္သြားပါတယ္။ ေနာက္ခရီးထြက္ဖုိ႔အတြက္ ျပင္ဆင္ေပါ့။ ကိုလင္းက ငါးေျခာက္၊ ေဆးလိပ္၊ ၾကက္သြန္၊ ဆား စသျဖင့္ သယ္၊ က်ေနာ္ကေတာ့ လူႏွစ္ေယာက္စာအတြက္ ဆန္ေပါ့။မထြက္ခင္ညဘက္ အိမ္ရွင္အကိုက ၾကက္သားဟင္းနဲ႔ ေကြၽးၿပီး စကားေတာ္ေတာ္ေျပာတယ္။ အတူေနတာ နည္းနည္းၾကာသြားတာလည္း ပါတယ္။ ေနာက္ ေတာထဲမွာ တခုခုျဖစ္မွာကို စုိးရိမ္တာလည္း ပါပါတယ္။ ေ႐ြး ေကာက္ပြဲၿပီးသြားရင္ ျပန္လာဖုိ႔ကို တဖြဖြမွာတယ္။ ေတာထဲမွာ အဆင္မေျပျဖစ္ရင္ ျပန္လာဖုိ႔ကို ေျပာတယ္။ ေနာက္ သူကုိယ္တုိင္လည္း စစ္တပ္ကို မႀကိဳက္တဲ့အေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္ ႏုိင္ငံေရးကို နားမလည္လုိ႔၊ မပတ္ သက္ခ်င္လုိ႔ ဆုိတဲ့အေၾကာင္းေတြ ေျပာျဖစ္တယ္။မနက္က်ေတာ့ အိမ္ရွင္အကိုက ေလးနာရီေလာက္ လာႏႈိးတယ္။ ထမင္းစားေသာက္ၿပီး ထမင္းထုပ္ ထုပ္ေပး တယ္။ ၿပီးေတာ့ ကုန္သည္အုပ္စု ေစာင့္ေနတဲ့ ႐ြာအျပင္က လမ္းဆုံေလးကို လုိက္ပုိ႔တယ္။ ကုန္သည္အဖြဲ႔ ေရာက္လာေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က အလုပ္သြားလုပ္မယ္ဆုိတဲ့အေၾကာင္း၊ ေသေသခ်ာခ်ာ လမ္းမွာ ဂ႐ုစုိက္ေပးပါ ဆုိၿပီး တဖြဖြမွာတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ကိုလည္း သူေျပာတာ၊ မွာတာေတြကို မေမ့ဖို႔အေၾကာင္းေျပာၿပီး ျပန္သြား တယ္။အိမ္ရွင္အကိုရဲ႕ ေက်းဇူးဟာ ႀကီးလွပါတယ္။ သူသာ စုိးရိမ္ၿပီး နယ္ေျမခံတပ္တုိ႔၊ ရဲတုိ႔ကို တုိင္လုိက္ရင္ ဒါမွမ ဟုတ္ သူ႔အိမ္ကေန က်ေနာ္တုိ႔အေၾကာင္း သိသိခ်င္း မေနခုိင္းေတာ့ရင္ တကယ့္ကို အက်ပ္ဆုိက္မွာပါ။ သူစုိး ရိမ္ေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔ သြားလုိ႔ရေအာင္ လုပ္ေပးတာကိုက သာမန္လူတေယာက္ရဲ႕ မသိစိတ္ထဲမွာေတာင္ စစ္တပ္ကုိ အလုိလို ဆန္႔က်င္ေနတာေၾကာင့္ ျဖစ္မယ္လုိ႔ က်ေနာ္ ေတြးထင္မိပါတယ္။ အဲဒီမွာတင္ ကုန္သည္ အုပ္စုက သြားမယ္၊ ေမာ့ဂနင္ကို မုိးစင္စင္မလင္းခင္ ျဖတ္မွရမယ္လုိ႔ ေျပာတာနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ စထြက္လာၾက ေတာ့တယ္။ အေရွ႕မွာေတာ့ အ႐ုဏ္ပ်ဳိးလုလု …။ေမာ့ဂနင္ တပ္ကုန္းက စီးျမင္ေနရတဲ့ ေရး-ထား၀ယ္ ကားလမ္းကို က်ေနာ္တုိ႔ အလ်င္အျမန္ ျဖတ္ၿပီးေတာ့ ငါး နာရီခြဲေလာက္ပါၿပီ။ က်ေနာ္တုိ႔လုိက္လာတဲ့ ကုန္သည္အုပ္က အေတာ္မ်ားျပားပါတယ္။ အေသာ့ႏွင္လုိက္ၾက တာ က်ေနာ္လည္း ႐ြာအမည္ေတြ မမွတ္မိေတာ့ပါ။ တ႐ြာနဲ႔ တ႐ြာက တခါတေလ နီးလုိ္က္၊ တခါတေလ ေ၀း လုိက္ပါ။ မုိးတြင္းေႏွာင္းပိုင္းျဖစ္ေပမယ့္ ျမန္မာျပည္ရဲ့ ေတာင္ပုိင္းျဖစ္တာေၾကာင့္ မုိးက႐ြာဆဲ။ ဒါေၾကာင့္ ေရစီး ေနတဲ့ ေခ်ာင္းလတ္၊ ေခ်ာင္းေသးေတြ အႀကိမ္ႀကိမ္ျဖတ္၊ ေခ်ာင္းႀကီးေတြက်ရင္ ကမ္းပါးေတြကို ကုတ္ကတ္ တြယ္တက္ၿပီး ကူးရပါတယ္။ ပုဆုိးထဲမွာ ေက်ာပုိးအိတ္ကို ထည့္ၿပီး ေခါင္းပုိးလြယ္။ ၿပီးေတာ့ ေဘာကန္ ေဘာင္းဘီတုိ က်ပ္က်ပ္န႔ဲ တရစပ္ေလွ်ာက္လိုက္ရတာ ေန႔လည္စာ ခ်က္စားမယ္ဆုိတဲ့ ႐ြာေရာက္တဲ့ အထိပါ ပဲ။ က်ေနာ္ကေတာ့ ေဟာဟဲ လုိက္ေနပါၿပီ။ ကုိလင္းက ခႏၶာကိုယ္အရေရာ၊ အေတြ႔အၾကဳံအရပါ က်ေနာ့္ထက္ ေတာင့္တင္းေတာ့ က်န္တ့ဲလူေတြနဲ႔ အမီလုိက္ႏုိင္တယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ အမ်ဳိးသမီးမ်ားတဲ့ အဖြဲ႔နဲ႔ ေနာက္မွာ က်န္ရစ္ခဲ့တယ္။ေနာက္မွ သိရတာက က်ေနာ္တုိ႔န႔ဲ အတူပါလာတဲ့ ကုန္သည္အုပ္က တဖဲြ႔တည္း မဟုတ္ဘူး။ အစုအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ လာၾကတာ။ ေန႔လည္စာ ထမင္းစားၿပီးေတာ့ ကိုလင္းနဲ႔ အတူေလွ်ာက္ေနတဲ့ အဖြဲ႔က ဆက္ထြက္သြားေတာ့ ကို လင္းက ညက်မွ အိပ္တဲ့ေနရာမွာ ေတြ႔မယ္လုိ႔ ေျပာသြားတယ္။ မင္းေတာ့ ျဖည္းျဖည္းပဲ ဒီကုန္သည္ အေဒၚ ေတြနဲ႔ လုိက္ခဲ့ေပါ့လုိ႔ ေျပာၿပီးထြက္သြားတယ္။က်ေနာ္တုိ႔ ဆက္ထြက္လာတာ ေခ်ာင္းလတ္လတ္တခု စီးေနတဲ့ လယ္ကြင္းေသးေသးတခုကို ေရာက္သြား တယ္။ ေတာ္ေတာ္ႀကီးတဲ့ လယ္တဲေလး တလုံးရွိတယ္။ ဒီည ဒီမွာ အိပ္မယ္လုိ႔ေျပာေတာ့ လူက ထိတ္ခနဲ ျဖစ္ သြားတယ္။ အေရွ႕က အဖြဲ႔ကို အမီမလုိက္ေတာ့ဘူးလား အေဒၚလုိ႔ ေမးေတာ့ သူတုိ႔နဲ႔ ငါတုိ႔အဖြဲ႔နဲ႔က တူတာမ ဟုတ္ဘူးတဲ့။ ဘာမွမပူပါနဲ႔ ဘုရားသုံးဆူက်ရင္ နင့္သူငယ္ခ်င္းနဲ႔ ျပန္ဆုံမွာပါလုိ႔ အေဒၚႀကီးက ျပန္ေျပာတယ္။ ဟုတ္ကဲ့သာ ျပန္ေျပာလုိက္ရတယ္။ လူ႔မွာေတာ့ စုိးတထင့္ထင့္ပါ။ က်ေနာ့္ ေက်ာပုိးအိတ္ထဲမွာက ဆန္နဲ႔ ငါး ေျခာက္၊ ၾကက္သြန္နီပဲပါတယ္။ က်န္တဲ့ ေဆးလိပ္တုိ႔ ဘာတုိ႔ အားလုံးက ကိုလင္းနဲ႔ ပါသြားၿပီ။ ကဲ … အခုမွ ေတာ့ ေပါက္တဲ့နဖူး မထူးေတာ့ပါဘူးဆုိၿပီး ေခ်ာင္းထဲ ေရသြားစိမ္ၿပီး ေနလုိက္တယ္။ထမင္းစားေသာက္ၿပီး ေဆးလိပ္ေသာက္ခ်င္လာေတာ့ ေဆးလိပ္လည္း မရွိဘူး။ အဲဒီမွာတင္ ပြတ္ခြၽန္းနဲ႔ စေတြ႔ ေတာ့တာပါပဲ။ ေဆး႐ြက္ႀကီးေတြကို အမွ်င္ေလးေတြ ျဖစ္ေအာင္လွီးထားၿပီး သတင္းစာစကၠဴနဲ႔ လိပ္ေသာက္ရ တဲ့ ပြတ္ခြၽန္းကို အဲဒီမွာ စဖြာရေတာ့တာပါပဲဲ။ အေဒၚႀကီး ငွားလာတဲ့ ကုန္ထမ္း အငွားသမားေတြလည္း ကုန္ ထမ္းရ၊ ခ်က္ျပဳတ္ရတဲ့အျပင္ က်ေနာ့္ကို ပြတ္ခြၽန္းလိပ္ေပးရတဲ့ အလုပ္ကိုပါ အပိုေဆာင္း လုပ္ေပးခဲ့ရတယ္။လမ္းမေလွ်ာက္ဖူးေတာ့ ေနာက္ေန႔မွာ ဘယ္လုိမွ ေလွ်ာက္ခ်င္စိတ္ မရွိေတာ့ေအာင္ကို ျဖစ္ေပမယ့္ ေလွ်ာက္မွ ေရာက္မယ့္အျဖစ္မုိ႔ ဆက္ေလွ်ာက္ခဲ့တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔န႔ဲပါလာတဲ့ အုပ္စုထဲမွာ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ သြားအလုပ္လုပ္ မယ့္ ခပ္ငယ္ငယ္ မိသားစုတစုလည္း ပါတယ္။ သားအမိ သားအဖ သုံးေယာက္ပါ။ ေယာကၤ်ားျဖစ္သူက က်ေနာ့္ ကို အျမဲေစာင့္ေစာင့္ေခၚတယ္။ က်ေနာ္ကလည္း ကိုယ့္ေၾကာင့္ ခရီးေႏွာင့္ေႏွးမွာစုိးၿပီး မီေအာင္ေတာ့ အျမဲလုိက္လာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမိသားစုနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ေလးလည္း ခင္သြားတယ္။ သြားေနရင္း တရက္မွာ အုန္း ထမင္းစားလုိက္ရေသးတယ္။ ေန႔လည္ဘက္ ႐ြာေလးတ႐ြာမွာ ၀င္နားတုန္း အေဒၚႀကီးက ၾကက္တေကာင္ရ တယ္ဆုိ ၿပီး အုန္းသီးခူးခုိင္းၿပီး အုန္းထမင္းခ်က္တာ၊ အဲဒီ႐ြာမွာပဲ သူပုန္လုိ႔ ျပည္မကေခၚတဲ့ ကရင္အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္က တပ္သား သုံးေလးေယာက္ကို ေတြ႔လုိက္ရတယ္။ သူတုိ႔ကို ေျပာၿပီးေနခ့ဲရင္ ရေပမယ့္ ကိုလင္းနဲ႔လည္း ေတြ႔ခ်င္တာေၾကာင့္ ဘာမွမေျပာဘဲ ဆက္လာခဲ့တယ္။သုံးရက္ေျမာက္ေန႔ မနက္ပုိင္းက်ေတာ့ ဇမိ ျမစ္ကမ္းပါးကို က်ေနာ္တုိ႔ ေရာက္ခဲ့ပါၿပီ။ အဲဒီကေန ေလွစီးၿပီး သြားရမွာပါ။ က်ေနာ့္မွာေတာ့ အခက္ၾကဳံရျပန္ၿပီ။ ကုိလင္းနဲ႔အတူ ေငြေတြအားလုံး ပါသြားခဲ့တာေၾကာင့္ ေလွ စီးဖုိ႔မေျပာနဲ႔ ေဆးလိပ္ဖုိးေတာင္မွ မရွိလုိ႔ ပြတ္ခြၽန္း ေသာက္ခဲ့ရတာ မဟုတ္လား။ ေလွေစာင့္ေနတဲ့ အေဒၚႀကီး နားကိုသြားၿပီး ေလွခစုိက္ထားဖုိ႔အေၾကာင္း၊ ဘုရားသုံးဆူေရာက္မွ ျပန္ေပးမယ္ ဆုိတဲ့အေၾကာင္းေျပာေတာ့ သူက ဟက္ဟက္ပက္ပက္ ရယ္ပါတယ္။“ငါသိပါတယ္ .. ေကာင္ေလးရဲ့၊ က်န္တ့လူေတြလည္း သိၾကတယ္။ ျပန္မေပးလည္း ျပႆနာမရွိဘူး။ နင္တုိ႔ကို စေတြ႔ကတည္းက အလုပ္သြားလုပ္မယ့္ လူေတြ မဟုတ္ဘူးဆုိတာလည္း သိတယ္။ ေတာခုိလာတဲ့ ေက်ာင္း သားေတြမွန္းလည္း သိတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဒီအထိ နင့္အေဖာ္မရွိတာေတာင္ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ေခၚလာ တာေပါ့။ ဟုိေရာက္မွ အဆင္ေျပလည္း ေပး၊ မေျပလည္း မေပးနဲ႔။ ေတာခုိမယ့္ ေက်ာင္းသားေတြကို ငါေခၚေခၚ လာေပးတာ မနည္းေတာ့ပါဘူး” လုိ႔ ျပန္ေျပာေတာ့ ၀မ္းလည္း၀မ္းသာသြားတယ္။ ရွက္လည္း ရွက္သြားတယ္။ ကိုယ့္မွာေတာ့ အလုပ္သြားလုပ္မယ္ဆုိၿပီး ဟန္ေတြပန္ေတြ လုပ္ေနရတာ။ သူတုိ႔အားလုံးက သိေနခဲ့ပါလားဆုိ ၿပီး ေနာက္တခုက လူထုရဲ႕တရားကို ျမင္ရလုိ႔ပါ။ အာဏာရွင္ကို ဆန္႔က်င္ဖုိ႔အတြက္မွာ အျပည့္အ၀ မပါ၀င္ႏုိင္ ေသးေပမယ့္ တတ္ႏုိင္တဲ့ဘက္က ၀ုိင္းလုပ္ေနပါလား ဆုိတာကို က်ေနာ္ ျမင္ရလုိ႔ပါ။ အဲဒီမွာ စိတ္လက္ေပါ့ေပါ့ ပါးပါးနဲ႔ ေလွေပၚတက္ၿပီး ထြက္ခဲ့တယ္။ျမစ္သာဆုိတယ္။ ေခ်ာင္းက်ယ္တခုေလာက္ပါပဲ။ ေတာင္ဆင္ေျခေလွ်ာတေလွ်ာက္ ေရဆင္းလာတာဆုိေတာ့ ေရဆန္က အရမ္းပင္ပန္းတယ္။ စက္ေလွနဲ႔ တက္ေပမယ့္လည္း တခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာလူေတြ ဆင္းတြန္းရတယ္။ ေရက ၾကည္လင္လြန္းေနၿပီး အနက္က ဒူးဆစ္သာသာေလာက္ပဲ။ ေခ်ာင္းလယ္နဲ႔ ကမ္းပါးေဘး ေက်ာက္ ေဆာင္ေတြၾကားမွာ မုိးမခပင္ေတြ။ တခါတေလ ေရအားသန္တဲ့ ေနရာေတြက်ရင္ ေလွေပၚပါတဲ့ လူအားလုံး မုိး မခပင္ေတြကို ဆြဲထား၊ ၿပီး ညာသံေပးၿပီး လႈပ္ေပးၾက။ အဲဒါမွ မရရင္ ဆင္းတြန္းၾကနဲ႔ ပြဲေတာ္တခုကို သြားေန ၾကသလုိပါပဲ။ေလွ ႏွစ္နာရီခြဲ၊ သုံးနာရီ သာသာေလာက္ စီးၿပီးေတာ့ ေခ်ာင္းဆုံကို ေရာက္ပါၿပီ။ ေခ်ာင္းဆုံမွာက မြန္ျပည္သစ္ ပါတီရဲ႕ တပ္ေတြရွိတယ္။ ကုန္သည္ေတြ အ၀င္အထြက္ အရမ္းမ်ားတယ္။ ေလွကပ္ၿပီး အေပၚကိုေမာ့ၾကည့္ ေတာ့ တဲတလုံးရဲ႕ ၀ရန္တာမွာ ကိုလင္း ထုိင္ေနတာေတြ႔ရတယ္။ သူ႔ေတြ႔ေတာ့ ေတာ္ေတာ္လည္း ေပ်ာ္သြား တယ္။ အဲဒါနဲ႔ ကိုလင္းဆီက ေငြေတာင္းၿပီး အေဒၚႀကီးကိုေပးေတာ့ အေဒၚႀကီးက မယူပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အတင္း ေပးေတာ့မွ ယူတယ္။ ေနာက္ ဆုေပးတယ္။ ေဘးမထိ ရန္မခပါေစေၾကာင္းဆုိၿပီး …။ သူတုိ႔က အဲဒီမွာ ေနခဲ့ဦးမယ္ေလ။ ဒါနဲ႔ အားလုံးကုိ ႏႈတ္ဆက္ၿပီး ဘုရားသုံးဆူကို ေရာက္မယ့္လမ္းအတုိင္း ဆက္ေလွ်ာက္လာခဲ့ တယ္။ အဲဒီေနာက္ပုိင္း အေဒၚႀကီးနဲ႔ေရာ ဟုိမိသားစုေလးနဲ႔ပါ ဆုံျဖစ္ပါေသးတယ္။ ဘုရားသုံးဆူ မက်ခင္အထိ)ဘုရားသုံးဆူေရာက္ေတာ့ ကရင္-မြန္ ပူးတဲြေကာ္မတီ အေျခစိုက္တဲ့ ႐ုံးရွိရာကိုသြားေတာ့ ေတာခုိလာတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကို လက္ခံဖုိ႔အတြက္ ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္က ကိုယ္စားလွယ္က လာႏႈတ္ဆက္တယ္။ ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ကို တပ္ရင္းအေျခစုိက္ရာကို ေခၚသြားတယ္။ ထုိင္းေျမကို ျဖတ္ရတာမုိ႔ ကားစီးလာခဲ့ရ တယ္။ ဘုရားသုံးဆူေစ်းကိုလည္း ခဏပဲ ၾကည့္ျဖစ္တယ္။ ကားေပၚကေနပါ။ ကားကို ၁၅ မိနစ္ေလာက္ စီး လာေတာ့ နမ့္ကိတ္ဆုိတဲ့ ေနရာကို ေရာက္သြားတယ္။ ထုိင္း-ျမန္မာနယ္နိမိတ္ကို အဲဒီေနရာမွာ ကားလမ္းနဲ႔ ပိုင္းထားတာပါ။ ျမန္မာေျမဘက္ ျပန္ကူးၿပီး ၁၅ မိနစ္ေလာက္ ထပ္ေလွ်ာက္ေတာ့ ေအာ္သံတခ်ဳိ႕ကို ခပ္အုပ္ အုပ္ၾကားရတယ္။ ေသခ်ာနားေထာင္ၾကည့္ေတာ့ …`ဘာလုပ္ေနလဲ … ေလ့က်င့္ေနတယ္´`ဘာစိတ္ဓာတ္လဲ … ခြပ္ေဒါင္းစိတ္ဓာတ္´ ဆုိတာပါပဲ။ၿပီးေတာ့ ခြပ္ေဒါင္းအလံစုိက္ထားတဲ့ ကင္းဂိတ္တခုနဲ႔ ကင္းေစာင့္ေနတဲ့ စစ္၀တ္စုံ ၀တ္ထားတဲ့သူရဲ႕ ရင္ဘတ္ မွာ ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္ဆုိတဲ့ ရင္ဘတ္တံဆိပ္ကို ေတြ႔လုိက္ရပါတယ္။ ေသခ်ာပါၿပီ။ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္မွန္းရည္ ႐ြယ္ လွမ္းေလွ်ာက္ခဲ့တဲ့ ခရီးလမ္းဆုံးကို ေရာက္ခဲ့ပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ အေမ့အိမ္က ထြက္လာတ့ဲ ခရီးအတြက္ လမ္းဆုံးပန္းတုိင္ ျဖစ္ေပမယ့္ ေတာ္လွန္ေရးေျပာက္က်ားရဲေဘာ္တဦးရဲ႕ ဘ၀အတြက္ေတာ့ အစျပဳရာပါ …။

ျမင့္ေဇ။
{ေဒါက္တာလြမ္းေဆြက ႐ိုးမ ၃ ၀က္ဘ္ဆိုက္မွ ကူးယူေဖာ္ျပထားတဲ့ ရဲေဘာ္ေနလ ရဲ႔ အက္ေဆးကို မာယာက ျပန္လည္ေဖာ္ျပပါတယ္။ ႐ိုးမ ၃ နဲ႔ ေဒါက္တာလြမ္းေဆြ တို႔ကို ေက်းဇူး အထူးတင္ပါတယ္။}

Friday, November 21, 2008

ဂု႐ုသို႔အမွတ္တရ
ေရးသူ- ဗိုေစာ

ကြ်န္ေတာ္သူနဲ႔ စသိခဲ့တယ္၊
ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေဘးက အကာမဲ့အေဆာင္တခုမွာ
ကြ်န္ေတာ္တို႔ တေတြစခန္းခ်ခဲ့ႀကတယ္၊
အေနအထိုင္ အစားအေသာက္က ဆင္းရဲ
တလတခါ ႀကက္႐ိုးဟင္းေလးမ်ား စားရရင္
နတ္ဘံုေရာက္သလား ေအာင့္ေမ့ရတယ္။


ဟိုတခိ်န္က
အသက္လည္းငယ္
စကားလည္းႂကြယ္
သုတမွာလည္း စုံတဲ့သူမို႔
သ့ူကုိ ဂုရ ုလုိ႔
ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဂုဏ္ျပဳေခၚခဲ့တယ္။

ကြ်န္ေတာ္ေနမေကာင္း ျဖစ္တဲ့အခ်ိန္
ငွက္ဖ်ားက မညွာမတာ အတင္းတက္
သတိလစ္ေနတဲ့ အခိ်န္မွာ၊
ေဆးေက်ာင္းသားရဲေဘာ္ေတြနဲ႔အတူ
ဂုရု တေယာက္ ကြ်န္ေတာ့္ကို ျပဳစုဂရုစိုက္ခဲ့တာ
ယေန႔တိုင္မေမ့နိုင္ပါ။

ဟိုအခိ်န္က ေတာထဲကသစ္ပင္ေအာက္မွာ
ကြ်န္ေတာ္တို႔တေတြ ဂစ္တာေလးတီးၿပီး
သီခ်င္းေလးေတြ ဟစ္ေႂကြးခဲ့တာလည္း
အမွတ္ရမိ ေသးတယ္ေပါ့။

ဂု႐ုရဲ႔
ၾကင္နာတဲ့နွလံုးသား၊
လြတ္လပ္ျခင္း နဲ႔ ေပ်ာ္႐ႊင္မႈကို ျမတ္နိုးတဲ့စိတ္ဓါတ္
အမိျမန္မာျပည္ကို
ေကာင္းစားေစလိုတဲ့ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္မ်ားနဲ႔
ေတာ္လွန္ေရးတေလွ်ာက္မွာ
လက္မေျမာက္ ဒူးမေထာက္ခဲ့တဲ့
ခြတ္ေဒါင္း ပီပီ အာဇာနည္သူရဲေကာင္းကို
ကြ်န္ေတာ္ ဒီေနရာကေန
ဂါရ၀နဲ႔ အေလးနီျပဳလိုက္ပါတယ္။


ဗိုေစာ


Thursday, November 20, 2008

ေကာ္ရင္ဂ်ီ
ေရးသူ- လူထုေဒၚအမာ

{၂၀၀၁ မတ္လ၊ မာယာတြင္ေဖာ္ျပၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ အင္တာနက္ စာဖတ္ပရိသတ္ အတြက္ ထပ္မံ ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ }

အေမတို႔ ငယ္ငယ္တုန္းက တို႔အေဖက ပက္လက္ကုလားထိုင္ေပၚမွာ စာဖတ္ေနတယ္။ အေမတို႔ ညီအစ္မက အေဖ့ေျခရင္းမွာ ကစားေနႀကတယ္။ ကစားရင္း ဘာက ဘယ္လို ျဖစ္တယ္ေတာ့ မမွတ္မိေတာ့ဘူး၊ ညီအစ္မ ရန္ျဖစ္ႀကပါေရာ။ ရန္ျဖစ္ေတာ့ အေမက ညီမကို "နင္က ဂန္ဂယား မယားဟဲ့" လို႔ဆဲေတာ့၊ ညီမ အတင္က "နင္က အပၸနားမယားဟဲ့" လို႔ျပန္ဆဲတယ္။ ညီအစ္မ "အပၸနားမယား၊ ဂန္ဂယားမယား" နဲ႔ ဆဲေနႀကတာ အခြန္းမ်ားေတာ့ အေဖက နားႀကားျပင္းကတ္ၿပီး ထ႐ိုက္ပါေလေရာ။



အေဖဆိုတာ တို႔ကိုသိပ္႐ိုက္ခဲတဲ့ အေဖပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီအ႐ြယ္ကေလးေတြနဲ႔ လင္ေပးစား ဆဲရမလားဆိုၿပီး သိပ္စိတ္ဆိုးလို႔ ႐ိုက္တာေနမွာေပါ့။ အခါတိုင္းဆိုရင္ ႐ိုက္တဲ့ အလုပ္က အေမ့အလုပ္။ အေဖ႐ိုက္တာ ဒီတခါပဲခံရဖူးတာ။ အေမတို႔ ညီအစ္မကေတာ့ အဲဒီ ကတည္းက မဆဲဝံ့ေတာ့ဘူး။
မင္းတို႔က အေမတို႔ဆဲတဲ့ အဆဲကို နားလည္ႀကရဲ႔လား။ အပၸနားတို႔ ဂန္ဂယားတို႔ ဆိုတာ တို႔အရပ္ထဲမွာ ေရေရာင္းေနတဲ့ ေရသည္ ေကာ္ရင္ဂ်ီကုလားေတြရဲ႔ နာမည္ေတြေပါ့ကြယ္။
တို႔မႏၱေလးမွာက ဟိုအရင္က အဝီစိတြင္းေရဆိုတာကို ရပ္ကြက္နည္းနည္းကေလးပဲ သုံးႏိုင္တာပါ။ က်ဳံးပတ္လည္က အရပ္ေတြက က်ံဳးေရကို သုံးရတယ္။ က်န္ ရပ္ကြက္ေတြ အားလံုးက တြင္းေရကိုခပ္သုံးရတာ။ အဲဒီမွာ ေရတြင္းကလည္း အေတာင္၂ဝ-၂၅ ဆိုတာ တိမ္တဲ့တြင္းေတြ။ တခ်ိဳ႔ေရတြင္းေတြက အေတာင္ ၃ဝ-၄ဝ နက္ႀကတယ္။ ဒီလိုတြင္းထဲက ေရကို ခပ္ျပီး ၄ ဂါလံဝင္ ေရနံဆီပုံး (၂)ပုံးနဲ႔ အျပည့္ထည့္ျပီး အိမ္ေတြကို ထမ္းပို႔တဲ့အခါ လက္ငင္းဝယ္ရင္ ေရတထမ္း ၁ျပား၊ လေပးဝယ္ရင္ တေန႔တထမ္းယူရင္ တလမွ တမတ္(၁၆)ျပား ေပးရတယ္။ အဲဒီ ေရထမ္းေရာင္းတဲ့ အလုပ္ကို အမ်ားအားျဖင့္ ေကာ္ရင္ဂ်ီ ကုလားေတြက လုပ္ႀကတာ။ ဒါေႀကာင့္ ေရသည္ႀကီးဆိုတဲ့ စကားထက္ 'ပန္နီဝါလား' ဆိုတာကို တို႔တေတြက ပိုၿပီး နားလည္တယ္။
အေမတို႔ငယ္ငယ္ အဂၤလိပ္ေခတ္တုန္းက ေရတထမ္း ၁ျပားနဲ႔ ေရာင္းစားရ တဲ့အလုပ္ကို ဗမာေတြက သိပ္မလုပ္ခ်င္ႀကဘူး။ ပင္ပန္းသေလာက္ ပိုက္ဆံမရလို႔။ ဒါေႀကာင့္ ၿမိဳ႔ေတြမွာ ေကာ္ရင္ဂ်ီေတြက ေရထမ္းေရာင္းတယ္။
႐ုံးေတြ၊ ေက်ာင္းေတြ၊ လမ္းေတြမွာ တံျမက္စည္းလွည္းတဲ့ အလုပ္ဆိုရင္လည္း ဗမာေတြ လုပ္တာနည္းတယ္။ ကုလားေတြ လုပ္ႀကတာပဲ။ သူတို႔ကို 'ဂ်ာဒူးဝါလား' လို႔ေခၚတယ္။ ေနာက္ျပီး တို႔မႏၱေလးမွာ ရထားလုံးလို႔ေခၚတဲ့ ဘီး(၄)ဘီးနဲ႔ ျမင္းရထား ေတြ႐ွိ တယ္။ ခုေခတ္မွာ ႐ွိတဲ့ ဘီး(၂)ဘီး နဲ႔ ျမင္းရထားကိုေတာ့ ျမင္းရထား မေခၚဘူး။ ျမင္းလွည္းလို႔ ေခၚတာ။ ေအာက္အရပ္က တခ်ိဳ႔ ၿမိဳ႔ေတြမွာ ဘုံျပတ္ လို႔ေခၚတယ္ ထင္တယ္။ မႏၱေလးမွာ ဟိုတုန္းက ျမင္းလွည္းမ႐ွိသေလာက္ပဲ။ ျမင္းရထားပဲ လမ္းေတြေပၚမွာ ႐ွိတယ္။ အဲဒီ ရထားေမာင္းတဲ့ အလုပ္ကိုလည္း ကုလားေတြပဲ လုပ္တယ္။ သူတို႔ကို 'ဂါလီဝါလား' လို႔ေခၚတယ္။ အဲဒီတုန္းက တို႔မႏၱေလးမွာ လံျခားေတာ့ မ႐ွိဘူးကြဲ႔။ ရန္ကုန္တို႔၊ ေမာ္လၿမိဳင္တို႔မွာသာ ႐ွိတာ။ လံျခားကို ဘယ္သူေတြ ဆြဲသလဲ သိလား။ ေကာ္ရင္ဂ်ီေတြပဲေပါ့။
တို႔က ကုလားေမာင္းတဲ့ ရထားစီးႀကတာဆိုေတာ့ ဒိုင္းနား-ညာခ်ိဳး။ ဘားယား-ဘယ္ခ်ိဳး၊ ဆီးတား-တည့္တည့္၊ အာစေတး-ျဖည္းျဖည္း၊ ဂ်ာလတီး- ျမန္ျမန္။ ဟိုး-ရပ္ေတာ့ ဆိုတဲ့ကုလားစကားကို လူတိုင္း တတ္ႀကတယ္။
အေမတို႔ ေစ်းသြားတဲ့အခါ ေစ်းဝယ္တဲ့ ေစ်းဆြဲျခင္းဟာ ေလးရင္ ဘယ္ေတာ့မွ ကိုယ့္ဖာသာ မဆြဲခဲ့ဘူး။ ေစ်းထဲမွာ ေတာင္းကေလးေတြ ထမ္းျပီး 'အစ္မ-ကူလီ- ကူလီ' လို႔ေအာ္ေနတဲ့ ကေလးအလုပ္သမား ေကာ္ရင္ဂ်ီကေလးေတြကို ေခၚျပီး အကိုင္ခိုင္းလိုက္တာပဲ။ ေပးရတာက ၂ ျပား၊ ၁ ပဲကိုး။
ဟို ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီး မျဖစ္ခင္က တို႔ႏိုင္ငံမွာ တို႔လူမ်ိဳးေတြက ေအာက္တန္း က်တယ္ထင္တဲ့ အလုပ္မ်ိဳးေတြကို တို႔က မလုပ္ဘူး။ အဲဒီ ေကာ္ရင္ဂ်ီေတြက ေစ်းေပါေပါ နဲ႔ လာလုပ္ေပးေနတယ္ေလ။ တို႔ကလည္း မိလႅာသိမ္းတာကအစ ေကာက္စိုက္တာ အဆုံး သူတို႔ကို ခိုင္းတာပဲ။ သူတို႔ တို႔ႏိုင္ငံထဲ လာအလုပ္လုပ္ေနတာက သိန္းနဲ႔သန္း နဲ႔ခ်ီ ႐ွိတယ္ကြဲ႔။ ေအာက္ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သာၿပီး ေပါမ်ားေသးတယ္။
သူတို႔ခမ်ာမယ္ သူတို႔ႏိုင္ငံက ဘယ္ေလာက္ဆင္းရဲေနလို႔ တို႔ဆီကိုလာၿပီး ဒီလို ေစ်းေပါေပါနဲ႔ လုပ္ေနသလဲေတာ့ မသိဘူး။ ဒါေပမယ့္ တို႔ႏိုင္ငံမွာ သူတို႔ ေနႀက ထိုင္ႀကပုံ ကိုေျပာျပကို ေျပာျပဦးမယ္ေနာ္။
ေရထမ္းေပးေနတဲ့ ေရေဖာက္သည္ ေကာ္ရင္ဂ်ီတေယာက္က "အစ္မ အိမ္ေဘးက အဖီကေလး အားရင္ငွားပါ။ ကၽြန္ေတာ္ တလ (၅)က်ပ္ ေပးပါ့မယ္" ဆိုတာမ်ိဳး လာေျပာရင္ အမိုးသာ႐ွိၿပီး တခန္းသာက်ယ္တဲ့အဖီမို႔ အိမ္႐ွင္က အဖီကလည္း အားေနတာ၊ တလ (၅) က်ပ္ဆိုတာလည္း အလကားရေနတာ ပန္နီဝါလား လာေနရင္ အိမ္ေစာင့္ ဒလဝမ္ေတာင္ ရေသးတယ္ဆိုျပီး ငွားလိုက္မိေရာ။ သူတို႔က အကာကေလး ေတာက္တီးေတာက္တဲ့ ထည့္တယ္။ ပထမေတာ့ အဖီကေလးထဲ ကုလား ၂ - ၃ ေယာက္။ ေနာက္ေတာ့ ၃ - ၄ ေယာက္၊ ေနာက္ေတာ့ ၅ ေယာက္ ၆ ေယာက္၊ ေနာက္ ၁ဝ ေယာက္ ၁၅ ေယာက္။ လူေတြ မ်ားမ်ားလာလိုက္တာ၊ ညမ်ား ဘယ္လို အိပ္ႀကပါလိမ့္လို႔ စဥ္းစားလို႔ေတာင္ မရဘူး။ တခ်ိဳ႔လည္း အျပင္မွာ ထြက္အိပ္ႀကတာပါ။
သူတို႔က တေနကုန္အလုပ္ေတြကို ပင္ပင္ပန္းပန္း လုပ္ႀက၊ ညေနတိုင္ေတာ့ ထန္းရည္၊ ဓနိရည္စတဲ့ အေပါဆုံး အရက္ေသစာကေလး ေသာက္စားျပီး ျပန္လာႀက၊ အခန္းမွာ သီခ်င္းညည္းတဲ့လူကညည္း၊ စကားေဖာင္ေလာက္ေအာင္ ေျပာတဲ့လူက ေျပာ၊ တခိ်ဳ႔က တကိုယ္ေရ မဟုတ္ဘူး၊ ကုလားမဇနီး ပါလာေသးတယ္။ ဒီမိန္းမနဲ႔ အိမ္ေထာင္သည္ ဒီအခန္း က်ဥ္းက်ဥ္းကေလးထဲ ဘယ္လိုေနႀကမွန္းလည္း မစဥ္းစားတတ္ဘူး။
သူတို႔မွာ စာတတ္တဲ့လူ မ႐ွိဘူး။ သူတို႔ ႏိုင္ငံျပန္ၿပီး စာေရးခ်င္ရင္ သူတို႔လူမ်ိဳးခ်င္းထဲ က စာတတ္တဲ့လူကို ပိုက္ဆံေပးျပီး အေရးခိုင္းတယ္။ အဲဒီလူက စားပြဲကေလး တေတာင္ေလာက္နဲ႔ လမ္းေဘးထိုင္ေနတာ။ အလုပ္လုပ္လို႔ ရသမွ်စုေဆာင္းျပီး ေနရပ္ကို တလတႀကိမ္ ေငြပို႔တယ္။ သူတို႔ စားတာက ပဲဟင္းနဲ႔ င႐ုတ္သီးေတာင့္။ ထမင္းကို ပဲဟင္းဆမ္း၊ ဆားျဖဴး၊ င႐ုတ္သီး အေတာင့္လိုက္ ကိုက္စား၊ တပန္းကန္ ကုန္ၿပီဆိုေတာ့ ပန္းကန္ထဲ ေရထည့္ လက္ေဆးျပီး အဲဒီ လက္ေဆးေရ ပန္ကန္ေဆးေရကို ေမာ့ေသာက္လိုက္တာ၊ သြန္မပစ္ဘူး။ ပလုတ္က်င္းၿပီးေတာ့လည္း မ်ိဳခ်လိုက္တာ၊ ထမင္းတေစ့ မေလလြင့္ရဘူး။
တခါတရံ သိပ္ပိုက္ဆံစုမိလို႔႐ွိရင္ အိႏိၵယျပန္တဲ့လူက ႐ွိေသးတယ္။ ခဏျပန္တာေနာ္၊ အၿပီးမဟုတ္ဘူး။ အဲဒီျပန္ရင္ သူက မိန္းမနဲ႔လူျဖစ္ခဲ့ရင္ သူ႔မိန္းမကို ပိုက္ဆံေပးႏိုင္တဲ့ အတူေန ေကာ္ရင္ဂ်ီတေယာက္ကို ငွားထားခဲ့တယ္။ တလ ဘယ္ေ႐ြ႔ ဘယ္ေလာက္ဆိုတဲ့ ေစ်းႏႈန္းနဲ႔။ ဒီငွားခ ယူသြားတယ္၊ သူျပန္လာေတာ့ သူ႔မိန္းမကို ျပန္ယူၿပီး ျပန္ေပါင္းတယ္။
အဲဒီ ေကာ္ရင္ဂ်ီ အလုပ္သမားေတြဟာ တို႔ႏုိင္ငံကို ကမၻာစစ္မီးႀကီး ေရာက္႐ွိ ေတာက္ေလာင္လာေတာ့ အိႏိၵယကို ျပန္ေျပးႀကတယ္။ ဘယ္ေလာက္ျပန္ေရာက္လို႔ ဘယ္ေလာက္လမ္းမွာ ေသသလဲ မသိဘူး။ အမ်ားစုႀကီးက ကုန္းလမ္းကေနၿပီး ေျခက်င္ ျပန္ႀကရတာကိုး။
စစ္ႀကီးၿပီးေတာ့ ဒီအလုပ္သမားေတြ တို႔ႏိုင္ငံက လက္မခံေတာ့ဘူးကြဲ႔။ ဒါေႀကာင့္ စစ္ၿပီးမွ လူျဖစ္တဲ့ လူငယ္ေတြက ေကာ္ရင္ဂ်ီ အလုပ္သမားေတြ အေႀကာင္းကို မသိႀကေတာ့ဘူး။ ေစ်းေပါေပါနဲ႔ အားမနာတမ္း ခိုင္းရေစရတဲ့ လူေတြ တခါတုန္းက တို႔ဆီမွာ အမ်ားႀကီး ႐ွိခဲ့ဖူးတယ္ဆိုတာကိုလည္း မသိႀကေတာ့ဘူး။ တေန႔က မေလး႐ွားတို႔၊ ထိုင္းတို႔မွာ တို႔ဆီက အလုပ္သမားေတြ တရားမဝင္ သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္ေနႀကတာ သိန္းဂဏန္းနဲ႔ေတာင္ ႐ွိတယ္။ ဒီအလုပ္သမားေတြက တိုင္းရင္းသားေတြ မလုပ္ခ်င္တဲ့ အလုပ္ေတြမွာ ေစ်းေပါေပါနဲ႔ ခိုင္းလို႔ရေနလို႔ ခိုးဝင္တာ ျဖစ္ေပမယ့္ မျပန္ေစခ်င္ဘူးဆိုတဲ့ သတင္းတခု ႀကားလိုက္ရတာ အေမ့မွာ ႀကက္သီး ထလိုက္တာ။

ကလ်ာမဂၢဇင္း၊ အမွတ္ ၁ဝ၈၊ ၁၉၉၄ ေဖေဖာ္ဝါရီ။

ဧည့္ႀကိဳပြဲ
ေရးသူ- ပြင့္သစ္(ကရိန္ကန္)


ေနျခည္ပ်ဳိက
လွစ္ဟလို႔ ႀကိဳဆို
အသံရွင္ကို
အလြမ္းပိုေနရွာရဲ႕။

ေအးျမတဲ့ အရိပ္
ေခၽြးသိပ္ခိုႏိုင္ဖို႔
သစ္ပင္စိုစို
ေတာင္ညိဳညိဳကလည္း
ျပင္ဆင္ေနရဲ႕။




ခရီးေ၀းဧည့္သည္
ေမာေနရွာမယ္အေတြးနဲ႔
စမ္းေခ်ာင္း ေရခ်ဳိက
အကဲပိုၿပီး
အလိုလို ၾကည္လင္ေနရဲ႕။

သူ႔ရဲ႕ခရီး မနီးလွဘူး
ေက်းငွက္ အထူးထူးက
ျမဴးၾကြမယ့္ ဂီတသံ
ဖန္တီးဖို႔ အႀကံနဲ႔
ဟိုတဖြဲ႔ ဒီတဖြဲ႔
ေစာင့္ႀကိဳေနရဲ႕။

ရင္တြင္း ေအးျမ
ရႊင္ျပေစဖို႔
ပန္းမာလာတို႔ေလ
သင္းရနံ႔တို႔စု
ကမၻာ့ေလထု အႏွံ႔
ပ်ံ႕လြင့္ေနရဲ႕။

ေဟာ
ျမင္းခြာသံ တညံညံနဲ႔
သူ႔ရုပ္ပံုကား ထင္ရွားလာၿပီ
လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး
လမ္းမထက္
အာဏာရွင္ေတြအတြက္
ဓါးတလက္နဲ႔အတူ။ ။

ပြင့္သစ္(ကရိန္ကန္)
ေဒါင္းအိုးေ၀၊ အတြဲ(၃)၊ အမွတ္(၁)။ ၁၉၉၂-ခု၊ ဇန္န၀ါရီ၊ ေဖေဖၚ၀ါရီ ။
ႏို၀င္ဘာ ၂၀၊ ၂၀၀၈ မွာ ကြန္လြန္သြား႐ွာတဲ့ သားသားႀကီး(ခ)ေနလ(ခ)ဂု႐ု ရဲ႔ကဗ်ာျဖစ္ပါတယ္။
ပြင့္သစ္(ကရိန္ကန္) အျပင္၊ အျခားကေလာင္ခြဲမ်ားမွာ- ေနလ၊ ျမင့္ေအာင္၊ ျမင့္ေဇ၊ ဒီျမင့္သစ္၊ ဖိုးေဇ ျဖစ္ပါတယ္။


Wednesday, November 19, 2008

သားသားႀကီး၊ ေနလ၊ ေမာင္ျမင့္ေအာင္၊ ဂု႐ု
ေရးသူ- ေမာင္ေအး၀င္း



"ေနလ (ဦးေအာင္ခင္သား အၾကီး) ႐ုတ္တရက္ ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာေပါက္ၿပီး မဲေဆာက္ေဆးရံုကို ဒီညေနမွာ တင္ထားလိုက္ပါသည္။ အေျခအေနမေကာင္းပါ။" လို႔ မဲေဆာက္ ယမံုနာေက်ာင္းကို ဦးစီးလုပ္ကိုင္ေနတဲ့ ရဲေဘာ္တေယာက္က အီးေမလ္ ပို႔တယ္။ ကိုလဲ အလုပ္သြားရဘို႔ အခ်ိန္ကပ္ေနေတာ့ သူ႔ရဲ႔ contact ဖံုးနံပါတ္ကို ကမန္းကတန္း ေရးခ်ပီး၊ အလုပ္ကို ထြက္လာခဲ့တာ။ အလုပ္ ေရာက္ေရာက္ခ်င္းပဲ သူတို႔ဆီ ဖံုးဆက္လိုက္ တယ္။ ကိုေပါက္ ဆိုတဲ့ရဲေဘာ္ေလးက "အကိုေရ.. မနက္တနာရီေလာက္ကဘဲ ဆံုးသြားပီ" တဲ့။



႐ုတ္တရက္ ရင္ထဲ ဆို႔သြားတယ္။ ခ်က္ခ်င္း ဆက္စရာ႐ွိတဲ့ လူေတြဆီ ဖံုးေခၚလိုက္တယ္။ 'ဂု႐ု မနက္ တနာရီမွာ ဆံုးသြားဘီ' လို႔။
သူတို႔မိသားစုမွာ သူက သားအႀကီးဆံုး။ သူ႔မိဘေတြက သူ႔ကို သားသားႀကီးလို႔ ေခၚေတာ့ က်ေနာ္တို႔လဲ လိုက္ပီး သားသားႀကီးလို႔ ေခၚၾကတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဆိုတာက ကိုသက္ခိုင္(ခ)ကိုလတ္၊ မ်ိဳးသန္း(ခ)ဂ်ပ္ႀကီး(ခ)ခြန္းခ၊ နဲ႔ က်ေနာ္။ သူ႔အေဖက ကိုေအာင္ခင္။ က်ေနာ္တို႔ ရဲေဘာ္။
သူ႔ အိမ္နာမည္ 'ေနလ'၊ သူ႔ေအာက္က အငယ္ေကာင္က 'သီလ'။ သီလေအာက္မွာ 'မႏွင္းေဖြး' ဆိုတဲ့ ညီမေလးတေယာက္ ႐ွိတယ္။ ေနာက္ေတာ့မွ အငယ္ဆံုးေကာင္ေလးကို ေမြးတာ။ အဲဒီ အငယ္ဆံုးေကာင္ကို ေမြးေတာ့ ဆရာဒဂုန္တာရာက 'ဗညားေမာ္' လို႔ နာမည္ ေပးလိုက္တယ္။ ေအာ္လြန္းအားႀကီးလို႔ က်ေနာ္တို႔က 'တအားေအာ္တဲ့-ဗညားေမာ္' လို႔ ဘြဲ႔ေပးထားတဲ့ ကေလးေပါက္စ။
ခ်စ္စရာေကာင္းတဲ့ ေမာင္ႏွမေလးေယာက္။
'ေနလ' က လူေအး။ မ်က္မွန္ေလးနဲ႔။ စာႀကိဳက္တဲ့ စာဂ်ပိုး။ 'သီလ' က သြက္သြက္ လက္လက္။ ငေမ်ာက္။ 'ေနလ' ေတာခိုလာတယ္ဆိုေတာ့ က်ေနာ္ အံ့ၾသသြားတယ္။ ဒါမိ်ဳးကို လုပ္မယ့္လုပ္ရင္ သီလ လုပ္မယ္ထင္တာ။ ေနာက္ပီး စိတ္မေကာင္းလဲ ျဖစ္မိတယ္။ အေဖက က်ေနာ္တို႔ ကိစၥမွာသူလဲပါေတာ့ အဖမ္းခံသြားရတယ္။ သားအႀကီးဆံုးကလဲ ေတာထဲ ေရာက္ရတယ္။ မေရာက္ရင္လဲ သူလဲ သူ႔အေဖလို ေထာင္ထဲေရာက္မွာ။ ႐ိုး႐ိုးေအးေအး မဒမ္ေအာင္ခင္ (ေဒၚေအး) ေတာ့ လူမမယ္ ကေလးသံုးေယာက္နဲ႔ ဒုကၡပါဘဲ။
'ေနလ' အဖို႔ရာ သူဖတ္ခဲ့တဲ့ စာေတြက သူရလိုက္တဲ့ အေတြးအေခၚေတြဟာ သူ႔လက္ေတြ႔ ဘဝကို ျပဌာန္းေပးလိုက္ျခင္းျဖစ္တယ္။ ေတာ္လွန္ေရးနယ္ထဲေရာက္လာပီး ေတာ္လွန္ေရးသမားဘဝကို သူ ခံုခံုမင္မင္ ျဖတ္သန္းတာဘဲ။ စာသင္ခန္းကိုစြန္႔၊ ေက်ာင္းလြယ္ အိတ္ကိုခ်၊ AK 47 ေမာင္းျပန္ေသနတ္ကို သူကိုင္ခဲ့တယ္။
က်ေနာ္ ဘန္ေကာက္မွာတုန္းက သူ ဘန္ေကာက္ကို တက္လာေသးတယ္။ သူ႔ကို က်ေနာ္က ဘန္ေကာက္မွာ ေနမလားေမးေတာ့ က်ေနာ္ စစ္ပဲ တိုက္ခ်င္တယ္ဆိုပီး နယ္စပ္ကို ျပန္ဆင္းသြားတယ္။ တပ္နီေတာ္ရဲ႔ စည္းကမ္းႀကီး (၈) ခ်က္ကို လိုက္နာတဲ့ ABSDF ရဲ႔ စံျပတပ္သားေကာင္းတေယာက္ သူျဖစ္လာတယ္။ ႏိုင္ေအာင္တို႔တပ္က သူတို႔ [(၆၀)ေလာက္႐ွိ မယ္ထင္တယ္] ခြဲထြက္လာၾကတယ္။
သူ႔တို႔ ငယ္ဘဝေလးကို က်ေနာ့္မ်က္စိထဲမွာ ျပန္ျမင္လာတယ္။ ဒင္းတို႔ ညီအကိုႏွစ္ ေယာက္ကို ဘယ္လက္ညာလက္မွာ ဆြဲပီး၊ ေစာ္ဘြားႀကီးကုန္းကေန ၿမိဳ႔ထဲမွာ ႐ုပ္႐ွင္ၾကည့္ဘို႔ ေခၚလာရတာ။ ႐ုပ္႐ွင္ကအျပန္ က်ေနာ့္ စာအုပ္ဆိုင္ကို၀င္၊ မင္းတို႔ ဖတ္ခ်င္တဲ့စာအုပ္ႀကိဳက္တာ ယူဆိုေတာ့၊ 'သီလ'က ကာတြန္းစာအုပ္ပဲ။ 'ေနလ' ကေတာ့ ဘာသာျပန္စာအုပ္ ေကာင္းေကာင္း ေတြကိုပဲ ေ႐ြးတယ္။
သူတို႔ အိမ္မွာ က်ေနာ္ အိပ္တဲ့အခါ ႏွစ္ေယာက္အိပ္ျခင္ေထာင္ တလံုးစာပဲ က်ယ္တဲ့ သူတို႔အိမ္ေ႐ွ႔ခန္း ၀ါးႀကမ္းခင္းရဲ႔ ဖ်ာၾကမ္းေပၚ ဖ်ာေခ်ာ ထပ္ခင္းပီး ညီအကိုႏွစ္ေယာက္ရယ္၊ က်ေနာ္ရယ္ သံုးေယာက္ အိပ္ၾကတယ္။ တခါတေလ မ်ိဳးသန္း(ခ)ဂ်ပ္ႀကီးေတာင္ ပါလိုက္ ေသး။ ဒီကေလးေတြက အအိပ္ေဆာ့ေတာ့ ျခင္ေထာင္ထဲကို ျခင္ေတြ၀င္၊ မနက္ဆိုရင္ ေသြးဝေနတဲ့ ျခင္ေတြ၊ ျခင္ေထာင္ထဲ သီးေနလိုက္တာ၊ ႐ိုက္လို႔မကုန္ဘူး။
တခါတေလ မ်ိဳးသန္းက 'ေနလ' ဂစ္တာကို ယူတီးတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အမ်ားဆံုး ဆိုတီးၾကတာ စိုင္းထီးဆိုင္ရဲ႔ 'သိတ္ခ်စ္ရတဲ့ ႏြဲ႔တင္'။ တခါေတာ့ က်ေနာ္နဲ႔ မ်ိဳးသန္း ေရာက္သြား တုန္း သူ႔အေမက က်ေနာ္တို႔ကို သူ႔ သားအေၾကာင္း တိုင္တယ္။ ဘာလဲေတာ့ မမွတ္မိေတာ့ ဘူး။ မ်ိဳးသန္းကလဲ နဲနဲ မူးလာေတာ့ ဆူေနတာ မဆံုးေတာ့ဘူး။ ဓါတ္ျပားက အပ္ေၾကာင္း ထပ္ေနပီ။ ဆူတာကလဲ အတည္ေပါက္နဲ႔ ဆူခ်င္ဟန္ေဆာင္ပီး၊ တဖက္က က်ေနာ္ကို မ်က္စိ မွိတ္ျပေနေသးတယ္။ ၾကာေတာ့ အဆူခံရတဲ့ ေမာင္ေနလ စိတ္ညစ္ နားညည္းပီး ငိုပါေလေရာ။ သူကငို က်ေနာ္က စ။ ဆယ္တန္းေက်ာင္းသား လူပ်ိဳေပါက္အ႐ြယ္ေတာင္ ေရာက္ေနပီ။
၁၉၈၈ လူထုအံုႂကြမႈမွာ သားသားႀကီး(ခ)ေနလ(ခ)ေမာင္ျမင့္ေအာင္ဟာ အထက္တန္း ေက်ာင္းသားျဖစ္ေနပီ။ အင္းစိန္ၿမိဳ႔နယ္အေျခခံပညာေက်ာင္းသားသမဂၢမွာ လႈပ္႐ွားေနတာ ေတြ႔မိတယ္။ အာ႐ုဏ္ဦးသတင္းစာအတြက္လဲ သူတို႔ ေက်ာင္းသားလႈပ္႐ွားမႈ သတင္းေတြ သူ႔ဆီက ရတယ္။
ေက်ာင္းသားလႈပ္႐ွားမႈေတြ၊ လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲေတြနဲ႔ အႏွစ္ ၂၀ နီးပါး ျဖတ္သန္း လာၿပီး အသက္ ၃၆ႏွစ္ (၄၀ နားနီးမွ) အိမ္ေထာင္ျပဳတယ္။ ဘဝကို အသစ္ျပန္စဖို႔ ရည္႐ြယ္တာမွ ေလးလေလာက္ပဲ ႐ွိေသးတယ္။ မေႂကြသင့္ပဲ ေႂကြခဲ့ရပါေရာလား။ ကိုယ့္မ်က္စိထဲမွာေတာ့ မင္းကို ကေလးလို႔ပဲ ျမင္ေနတုန္း။ တူလိုသားလို ခ်စ္ပီး၊ ရဲေဘာ္တေယာက္လို ေလးစားတဲ့ သားသားႀကီး'ေနလ' အေၾကြေစာလို႔ ႏွေျမာရပါတယ္။

ေမာင္ေအးဝင္း
ႏို၀င္ဘာ ၁၉၊ ၂၀၀၈။


Monday, November 17, 2008

မိတ္ေဆြ ဘယ္လဲ ဘာလဲ
ေရးသူ- လူထုစိန္၀င္း


မိတ္ေဆြ....
သင့္အိမ္ထဲကို တဖက္ျခံက ေမြးကင္းစေႁမြေပြးတေကာင္ တိုးဝင္ေရာက္႐ွိလာတယ္ဆိုရင္ သင္ဘာလုပ္မလဲ။အမိဝမ္းဗိုက္က ထြက္လာ ကာစကေလး သနားပါတယ္ဆိုျပီး ႏို႔တိုက္ေမြးျမဴထား မလား။
ဒါမွမဟုတ္။ တေန႔ေန႔မွာ ကိုယ့္အိမ္က ကေလးေတြကို ကိုက္သတ္မယ့္ အႏၱရာယ္ ေကာင္ေလးလို႔ သေဘထားျပီး ႐ိုက္သတ္ပစ္လိုက္ မ လား။
ေႁမြေပြးေလးတေကာင္မဟုတ္ဘဲ၊ မ်က္လံုးကေလးေတာင္ ေကာင္းေကာင္း မဖြင့္တတ္ ေသးတဲ့ ေမြးကင္းစ ေႀကာင္ငယ္ကေလးတ ေကာင္ကို ေတြ႔လိုက္ရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ မိတ္ေဆြ ဘာလုပ္မလဲ။


ဒီ ဒုတိယေမးခြန္းကို မိတ္ေဆြဘယ္လိုေျဖမယ္ဆိုတာ လူတိုင္းဆဝါး မိႏိုင္ပါတယ္။ ဘာေႀကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဘယ္လို လူသားမ်ိဳးမဆို ေၾကာင္သတၱဝါကို ႐ြံတတ္မုန္းတတ္သူ ျဖစ္ေစအုံးေတာ့ ေမြးကင္းစ သနားစရာ သတၱဝါေလးတေကာင္ တက်ီက်ီ တက်ာက်ာနဲ႔ ေအာ္ျမည္ေနတာကို ျမင္ေတြ႔လိုက္ရရင္ သနားဂ႐ုဏာ သက္ဝင္ၿပီး ရင္ခြင္ထဲေပြ႔ ပိုက္ထား မိၾကမွာ။ ႏို႔႐ွာၿပီး တိုက္မိၾကမွာခ်ည့္ ျဖစ္လို႔ပါ။ ပထမေမးခြန္းရဲ႔ အေျဖကို ဆဝါးမိဖို႔ၾကေတာ့ သိတ္မလြယ္လွပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ေျဖတဲ့လူရဲ႔ အေတြးအေခၚကို လိုက္ၿပီး အေျဖ အမ်ိဳးမ်ိဳး ထြက္လာႏိုင္လို႔ပါ။
မိတ္ေဆြဟာ ေႁမြေပြးဆိုတာ ႀကီးႀကီးငယ္ငယ္ ေႁမြေပြးပဲ။ အဆိပ္နဲ႔၊ အစြယ္နဲ႔၊ လူကို ေသေစအႏၱရာယ္ျဖစ္ေစတဲ့ သတၱဝါပဲလို႔ ေတြးမိမယ္ဆိုရင္ ေက်ာက္တံုးႀကီးႀကီးတတံုးယူၿပီး ထုသတ္လိုက္မွာပါ။
မိတ္ေဆြဟာ ေႁမြေပြးကို ေႁမြေပြးလို႔မေတြးပဲ ေမြးကင္းစ သနားစရာ သတၱဝါ ကေလးတခု အျဖစ္နဲ႔သာ ေတြးမိမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ႏို႔တိုက္ၿပီး ေမြးျမဴထားမိမွာပါ။
မိတ္ေဆြဟာ ေႁမြေပြးကို ေႁမြေပြးလို႔ေတြးမိေပမယ့္ လတ္တေလာ အႏၱရာယ္ မျဖစ္ေစတာရယ္၊ ေဘးလူေတြက ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္သူ တဦးရယ္လို႔ အထင္ခံရမွာ စိုးရိမ္ တာရယ္ေၾကာင့္ တုတ္ကေလး တေခ်ာင္းနဲ႔ ေကာ္ၿပီး နီးရာခ်ံဳပုတ္တခု ထဲပစ္ထည့္လိုက္မိ ပါလိမ့္မယ္။
မိတ္ေဆြ....
သင္ ဘယ္လိုေတြးျပီး ဘယ္လိုလုပ္မလဲ။
မိတ္ေဆြ....
သင္ဟာ ႐ိုး႐ိုးလူသာမန္တဦး မဟုတ္ပဲ၊ စာတိုေပစ အဖတ္အ႐ႈ အေလ့အလာ ဝါသနာ ထံုသူတဦး ျဖစ္ေနမယ္ဆိုရင္ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာေနၿပီး ျမန္မာစကားေျပာတဲ့ ျမန္မာလူမ်ိဳး တဦး ျဖစ္ေနမယ္ဆိုရင္ ေမးခြန္းကို ပံုစံေျပာင္းျပီး ေမးၾကည့္ပါရေစ။
ဒီေန႔ ျမန္မာစာေပနယ္အတြင္းကို မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႔ ျဖစ္ေပၚ တိုးတက္မႈအဆင့္၊ ပကတိအေျခအေနတို႔နဲ႔ နည္းနည္းေလးမွ မအပ္စပ္တဲ့၊ ျဖစ္တည္မႈ ပဓါနဝါဒတုိ႔၊ ကပ္ဖကာဝါဒတို႔၊ ဆာရီယယ္ဝါဒတို႔စတဲ့ စိတၱဇစာေပ အယူအဆဝါဒ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေတြ၊ ကာလလေရၾကည္ သေႏၶတည္ေအာင္ အစြမ္းကုန္ႀကိဳးစားအားထုတ္ ေနၾကတာ ေတြကို.....

မိတ္ေဆြ ဘယ္လိုေတြးၿပီး ဘယ္လိုလုပ္မလဲ။
ဒီ စိတၱဇ စာေပဝါဒေတြကို သြတ္သြင္းလာၾကျခင္းဟာ ျပည္သူျပည္သားေတြ အထူး သျဖင့္ လူငယ္လူ႐ြယ္ေလးေတြကို မိမိတို႔ရဲ႔ ပကတိ အေျခအေနမွန္ကို မ်က္ျခည္ျပတ္သြား ေအာင္ တမင္တကာ ရည္႐ြယ္ခ်က္ ႐ွိ႐ွိနဲ႔ မ်က္စိထဲ သဲပက္ျပီး လမ္းလႊဲကို ဆြဲေခၚသြားဖို႔ လုပ္ေဆာင္ေနပါလားလို႔ ႐ႈတ္ခ်မလား။
ဒါမွမဟုတ္ စာေပတို႔ အႏုပညာတို႔ဆိုတာ ပံုသ႑ာန္ အမ်ိဳးမ်ိုဳး႐ွိေနေအာင္ ဆန္းသစ္ တီထြင္ေနၾကရတာျဖစ္တယ္။ ဆန္းသစ္တာ မွန္သမွ် အားလံုးကို လက္ခံရမယ္လို႔ေတြးၿပီး၊ အဲဒီ စိတၱဇအယူဝါဒေတြကို ႀကိဳဆိုေထြးပိုက္ထားမလား။
ဒါမွမဟုတ္ သမိုင္းအခိ်ဳးအေကြ႔တခုကို ႀကံဳႀကိဳက္တဲ့အခါတိုင္း အခါတိုင္းမွာ လိႈင္းဂယက္ကေလးေတြ ထတတ္ျမဲ ျဖစ္တယ္။ ေနာင္က်ေတာ့လဲ အခ်ိန္က ဆံုးျဖတ္သြား ပါလိမ့္မယ္။ သမိုင္းက သက္မွတ္ေပးသြားပါလိမ့္မယ္။ ဒါမ်ိဳးေတြဟာ လက္ဖက္ရည္ပန္းကန္ ထဲမွာက်တဲ့ မုန္တိုင္းေလာက္သာ႐ွိပါတယ္။ ဘာမွ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ အႏၱရာယ္ မျပဳႏိုင္ပါ ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဘာမွဝင္ ႐ႈတ္ခ်တားဆီးတာေတြ လုပ္ဖို႔မလုိပါဘူး လို႔ေတြးၿပီး ကိုယ္ထိုးျမဲ တေယာေလးကိုပဲ ေအးေအးေဆးေဆး ဆက္ထိုးေနလိုက္မလား။

မိတ္ေဆြ
သင္ဘယ္လိုေတြးၿပီး၊ ဘယ္လိုေျပာမယ္ဆိုတာ ဘယ္သူမွ သိထားႏိုင္မယ္ မဟုတ္ပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သင့္ရဲ႔အေျဖဟာ သင္ဘယ္ ေနရာက ရပ္ၾကည့္ေနသလဲဆိုတဲ့ အေပၚမွာတည္ေနလို႔ပါ။
လူတေယာက္ရဲ႔ အျမင္ဆိုတာ သူရပ္ၾကည့္ေနတဲ့ေနရာ အေပၚမွာတည္ၿပီး ျဖစ္လာရ တာပါ။ အဲဒီအျမင္ကို အေျခခံၿပီးမွ သူ႔အေတြး၊ သူ႔ဆံုး ျဖတ္ခ်က္တို႔ ျဖစ္ေပၚလာရပါတယ္။
အဲဒါေၾကာင့္ မိတ္ေဆြရဲ႔ အေတြးနဲ႔ မိတ္ေဆြရဲ႔ အေျဖကို ဘယ္သူမွ မွန္မွန္ကန္ကန္ သိထားႏိုင္စြမ္း ႐ွိမယ္မဟုတ္ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္လည္း မသိထားႏိုင္ပါဘူး။
ဒါေပမယ့္ ဒီေမးခြန္းသံုးခု ေမးဖို႔ျဖစ္လာရတဲ့ အေျခခံအေၾကာင္းတရားေတြ အေၾကာင္း ကိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္႐ွင္းျပႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီအေျခခံ အေၾကာင္းတရားေတြကို ဆင္ျခင္သံုးသပ္ ၾကည့္ပါ။ ေလးေလးနက္နက္ ေတြးၾကည့္ပါ။ ေ႐ွ႔ကိုလွမ္းေမွ်ာ္ၾကည့္သလို အတိတ္ကိုလည္း ျပန္သံုးသပ္ ၾကည့္ပါ။ လတ္တေလာ ပစၥဳပၸန္မ်က္ေမြးတေထာက္ကေလးကိုသာ မၾကည့္ဘဲ မ်က္စိတဆံုး ထိေမွ်ာ္ၾကည့္လိုက္ပါ။ ၿပီးေတာ့ မိတ္ေဆြကိုယ္တိုင္ရဲ႔ အေတြးအျမင္အသိနဲ႔ ႀကိဳက္သလို ဆံုးျဖတ္ၿပီး အေျဖထုတ္လိုက္ပါ။ အဲဒီအေျဖဟာ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ သေဘာထား ကိုက္ညီတဲ့ အေျဖျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ မညီေပ မတူေပမယ့္လည္း မိတ္ေဆြရဲ႔အေျဖက အငွားေတြး၊ အငွားျမင္၊ အငွားသိကေပၚထြက္လာတဲ့ သူမ်ားရဲ႔ေခါင္းထဲက အေတြးကို မိတ္ေဆြရဲ႔ အငွားပါးစပ္က ေျပာေပးတဲ့ အေျဖမဟုတ္ပဲ မိတ္ေဆြရဲ႔ ကိုယ္တိုင္အေတြး၊ ကိုယ္တိုင္အျမင္၊ ကိုယ္တိုင္အသိက ေပၚထြက္လာတဲ့ အေျဖျဖစ္တယ္ဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္ ေလးစားပါတယ္။ တန္ဖိုးထားပါမယ္။ လက္ခံသင့္တဲ့ အေျဖလို႔ထင္ရင္လည္း ကၽြန္ေတာ့္အေျဖကို ၾကက္ေျခခတ္ပစ္လိုက္ၿပီး မိတ္ေဆြရဲ႔အေျဖကို ေျပာင္းလဲလက္ခံပါ့မယ္။
အမွန္တရားကို ႐ွာၾကတဲ့အခါမွာ မ်က္စိကိုဖြင့္ နားကိုစြင့္ထားဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ခံယူပါတယ္။
ကဲ အခု ကၽြန္ေတာ္ ေမးခြန္းသံုးခု ေပၚထြက္လာေစတဲ့ အေျခခံအေၾကာင္းတရားကို ႐ွင္းျပပါရေစ။
ဒီေန႔ ျမန္မာစာေပေလာကမွာ လက္ခ်ိဳးေရတြက္ရင္ လက္ႏွစ္ဖက္ေတာင္ ျပည့္ေအာင္ မ႐ွိတဲ့ လူတစုက ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႔ ပကတိ အေျခအေနကို လံုးဝမ်က္ကြယ္ ျပဳထား ႐ံုသာမက လူငယ္လူ႐ြယ္ေလးေတြ အားလံုးကိုပါ ပကတိအေျခအေနကို မ်က္ျခည္ျပတ္သြား ေအာင္ ရည္႐ြယ္ခ်က္႐ွိ႐ွိနဲ႔ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြက ဗံုမဟုတ္ပတ္မဟုတ္ စိတၱဇစာေပ အယူအဆေတြ သြတ္သြင္းေပးေနၾကပါတယ္။ သူတို႔သြတ္သြင္းလာတဲ့ စာေပအယူအဆ ဆိုတာေတြဟာ တကယ္ေတာ့ တိုးတက္ပါတယ္လို႔ နာမည္ေကာင္း ယူခ်င္ၿပီး တိုးတက္တဲ့ သူေတြရဲ႔ အလုပ္မ်ိဳးကို မလုပ္ႏိုင္တဲ့၊ မလုပ္ရဲ႔တဲ့၊ အေခ်ာင္သမားေတြရဲ႔ ဆင္ေျခလံုးေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။ အတၱသမားေတြရဲ႔သမားဂုဏ္ျပဝါဒေတြသာ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
ဒါေတြကို တခိ်ဳ႔က လူငယ္ေတြရဲ႔အသံလို႔ လြဲမွားစြာ ထင္မွတ္ေနၾကပါတယ္။ လူငယ္ေတြကို တီထြင္ခြင့္ေတြေပးၾကပါ။ ဆန္းသစ္ခြင့္ေတြ ျပဳၾကပါ။ လူငယ္ေတြရဲ႔ လြတ္လပ္တဲ့ ဆႏၵျပဳသံေတြကို ပိတ္ပင္တားဆီးမလုပ္ၾကပါနဲ႔ ဆိုတဲ့စကားမ်ိဳးေတြလဲ ေျပာ တတ္ၾကပါတယ္။ လူငယ္၊ လူငယ္နဲ႔သာေျပာေနၾကတာ ဘယ္လိုလူငယ္လဲဆိုတာေတာ့ ခြဲခြဲျခားျခား မေျပာၾကပါဘူး။ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံမွ႐ွိတဲ့ တူရကီ လူမ်ိဳးေတြရဲ႔ အိမ္ေတြကို လိုက္ျပီးမီး႐ႈိ႔ေနတာ၊ တအိမ္သားလံုး ကေလးေတြပါမက်န္ မီးေလာင္တိုက္သြင္းေနတာစတဲ့ လုပ္ရပ္မ်ိဳးေတြကို လုပ္ေနတဲ့ နာဇီ လက္သစ္ လူငယ္မ်ိဳးေတြလား။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွ႐ွိတဲ့ လူမည္းဘုရား႐ွိခိုးေက်ာင္းေတြကို မီးလိုက္ ႐ႈိ႔ေနၾကတဲ့ ေကသံုးလံုးဂိုဏ္းသား လူငယ္မ်ိဳးေတြလား။
ဂ်ပန္ျပည္ထဲမွာ႐ွိေနတဲ့ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံသားေတြ၊ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ ႏိုင္ငံသားေတြကို ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္ေတြနဲ႔လိုက္တိုက္၊ ခ်ိန္းႀကိဳးေတြနဲ႔႐ိုက္ လုပ္ေနၾကတဲ့ Hell's Angels လမ္းသရဲဂိုဏ္းသား လူငယ္မ်ိဳးေတြလား။
ဒီလိုလူငယ္မ်ိဳးေတြကိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အားမေပးႏိုင္ပါဘူး။ တီထြင္ ဆန္းသစ္တယ္ ဆိုတိုင္းလည္း မေထာက္ခံသင့္ပါဘူး။ အႏုျမဴဗံုးတို႔၊ ဓာတုေဗဒနဲ႔ အဆိပ္ေငြ႔ဗံုးတို႔၊ ေရာဂါပိုးမႊားဗံုးတို႔၊ နပန္းေလာင္မီးဗံုးတို႔ စတဲ့ တီထြင္မႈေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေထာက္ခံၾက ရမွာလား။ ဆန္းတိုင္း၊သစ္တိုင္း ထြင္တိုင္းလည္း ေကာင္းတာမဟုတ္ပါဘူး။ လူသားေတြကို အက်ိဳး႐ွိေစတဲ့၊ ဆန္းသစ္တီထြင္မႈမ်ိုးသာ လိုလားအပ္ပါတယ္။
လူသားေတြရဲ႔ ဦးေဏွာက္ကို အဆိပ္ေကၽြးတဲ့၊ အယူအဆမွန္သမွ်၊ ဝါဒမွန္သမွ်၊ လုပ္ရပ္မွန္သမွ် ႐ႈတ္ခ်ၾကရပါမယ္။ ကိုယ့္တေယာေလး ကုိယ္ထိုးၿပီး ေအးေအးေနမယ္ဆိုရင္ ေတာ့ အဆိပ္ပင္ေလးေတြ တေန႔တျခား ႀကီးထြားလာပါလိမ့္မယ္။ ေႁမြေပြးေလးက ေႁမြေပြးႀကီး ျဖစ္သြားပါ လိမ့္မယ္။ ေႁမြေပြးႀကီးကေန ေႁမြေပြးေလးေတြ အရာအေထာင္ ျဖစ္သြားပါ လိမ့္မယ္။
အဲဒီ အေျခခံအေႀကာင္းတရားေတြေႀကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ရဲ႔ ေမးခြန္းသံုးခု ေပၚထြက္လာရ တာပါ။
ဒီအေျခခံ အေႀကာင္းတရားေတြကို နက္နက္နဲနဲ ဆင္ျခင္ၿပီး ေမးခြန္းေတြကို ေျဖႀကည့္လိုက္ပါ မိတ္ေဆြ။
မွန္တာနဲ႔ မွားတာ၊ တရားတာနဲ႔ မတရားတာတို႔မွာ ႀကားဆိုတာ မ႐ွိပါဘူး။ ဓမၼနဲ႔ အဓမၼတို႔ မွာလည္း ႀကားဆိုတာ မ႐ွိပါဘူး။
ကဲ..... မိတ္ေဆြ......
ဘယ္လိုေတြးၿပီး ဘယ္လိုလုပ္မလဲ။

လူထုစိန္၀င္း။
မ႑ိဳင္ မဂၢဇင္း။ ၁၉၉၇၊ ဂ်ဴလိုင္လ။

(ေမာ္ဒန္လက္ဖက္ရည္ပန္းကန္ထဲက မုန္တိုင္းငယ္ႏွင့္ အျခားေဆာင္းပါးမ်ား စာအုပ္၊ ပထမအႀကိမ္ ၁၉၉၉၊ စာမ်က္ႏွာ ၈၁ မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါတယ္)

လူကိုဘယ္သူကဖန္ဆင္းသလဲ
ေရးသူ- လူထုေဒၚအမာ

{မာယာမဂၢဇင္း ႏို၀င္ဘာ၊ ၂၀၀၃ မွာ ေဖာ္ျပခဲ့ပီးေသာစာမူကို အင္တာနက္ စာဖတ္ ပရိသတ္အတြက္ အေမမာ ေမြးတဲ့ ႏို၀င္ဘာလမွာ အေမ့ကို ဂါရ၀ျပဳေသာအားျဖင့္ ထပ္မံ ေဖာ္ျပပါတယ္}

လူတေယာက္ဆိုၿပီးေတာ့ အေမတို႔ အသက္႐ွင္ လႈပ္႐ွားေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ လူေတြဟာ မတူညီၾကတာေတြ ႐ွိသလို၊ တူညီၾကတာေတြလဲ ႐ွိတယ္။ မတူညီၾကမႈကို အေၾကာင္းျပဳပီးေတာ့ အဲဒီလူရဲ႔ ပံုပန္းျဖစ္ေပၚလာတာပဲ ထင္ပါရဲ႔ကြယ္။
ဥပမာ (၁) သူေမြးဖြားႀကီးျပင္းရတဲ့ ေခတ္ကာလ အေျခအေန (၂) သူ႔ကို ေမြးဖြားလာတဲ့ အခါ သူ႔ကို ႀကီးျပင္းေအာင္ေမြးတဲ့ မိဘအသိုင္းအ၀ိုင္းရဲ႔ စီးပြါးေရးအေျခအေန (၃) သူ သင္ၾကားဖတ္မွတ္ရတဲ့ စာေပဗဟုသုတ၊ ၿပီးေတာ့ (၄) သူ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ရတဲ့ အသက္ ေမြး၀မ္းေက်ာင္း (၅) သူ႔ တသက္မွာ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြဟာ သူ႔ဘ၀ကို ပံုသြင္းတယ္လို႔ အေမေတာ့ ထင္တာပဲ။



ကိုယ္ေမြးလာတဲ့ ေခတ္ကာလအေျခအေန ဆိုပါေတာ့။ အေမတို႔ဆိုရင္ ၿဗိတိသွ် ကၽြန္ဘ၀မွာ ေမြးခဲ့ေတာ့၊ အဲဒီဘ၀မွာ အသက္ ၂၅ ႏွစ္ ထက္မနည္း ေနခဲ့ရတယ္။ ၿဗိတိသွ် အစိုးရဆိုတာ အဲဒီတုန္းက ကမၻာ့ေျမပံုကို ၾကည့္လိုက္ရင္ အင္မတန္ႀကီးမားလူဦးေရမ်ားျပားတဲ့ အိႏၵိယႏိုင္ငံႀကီးနဲ႔တကြ ၿဗိတိသွ်အစိုးရ ပိုင္ဆိုင္တဲ့ႏိုင္ငံေတြကို အနီေရာင္နဲ႔ ေဖာ္ျပထား တာဟာ တကမၻာလံုးအႏွံ႔ နည္းတာေတြ မဟုတ္ဘူး။ ၿပီးေတာ့ ၾကားေနရေသးတယ္ ၿဗိတိသွ်ရဲ႔ အင္ပိုင္ယာႀကီးဟာ ခုအတိုင္း ရပ္မေနေသးဘူး။ ဆက္ဆက္ၿပီးလည္း က်ယ္တုန္းတဲ့။ တမိနစ္ကို ဘယ္ႏွစ္ဧကႏႈန္းနဲ႔ ဆက္လက္တိုးတက္တုန္းတဲ့။ သူတို႔ရဲ႔ ေရတပ္ ေလတပ္ ၾကည္းတပ္ ဆိုတာေတြကလည္း မ်ားမွမ်ား။ အေမတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံေလးက ၿဗိတိသွ်အင္ပိုင္ယာ ႀကီးထဲက အိႏိၵယအစိုးရရဲ႔ လက္ေအာက္ျပည္နယ္တခုအျဖစ္ ေနရတာတဲ့။ အမယ္ေလး အိႏိၵယနဲ႔ ခြဲရပါမယ့္အေၾကာင္း ကၽြန္တသီးတသန္႔ ျဖစ္လာပါမယ့္အေၾကာင္း ခြဲေရးတြဲေရး ဆိုတာကို လုပ္လိုက္ရေသးတယ္။ ဒို႔အခ်င္းခ်င္း စိတ္၀မ္းကြဲၾကရေသးတယ္။ အေမ ဒီအေၾကာင္းေတြကို ေျပာေနတာက ၿဗိတိသွ်အစိုးရဟာ အင္အားေကာင္းတယ္၊ ခိုင္မာတယ္ ဆိုတာကို သိရေအာင္ ေျပာျပတာပါ။ သူတို႔က သူတို႔ ခိုင္မာတယ္ ျမဲျမံတယ္လို႔ သိထားေတာ့ သူတို႔ အအုပ္ခ်ဳပ္ခံလူေတြကို ဒီမိုကေရစီ ၅၀ သားေလာက္ေပးထားတယ္။ သူတို႔ဆီမွာ ႐ွိတဲ့ တပိႆာေလာက္ကို တ၀က္၊ အဲဒါကို ဒို႔ အအုပ္ခ်ဳပ္ခံေတြက နည္းလို႔ ထပ္ေတာင္းေတာ့ ၆၀ သားေလာက္ထိ တိုးေပးတယ္။ ဒို႔က တိုက္ပြဲ၀င္လို႔ ရမွန္းသိေတာ့ ထပ္ေတာင္းတယ္။ ေတာင္းေတာ့ ၆၅ိ သားေလာက္ထိ ေပးတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ဘယ္လို ေတာင္းေတာင္းကို မေပးဘူး။ အဲဒါ အေမတို႔ ႀကီးျပင္းခဲ့ရတဲ့ ေခတ္ကာလ အေျခအေနပဲ။
လူတေယာက္အဖို႔ ဆင္းရဲတဲ့ မိဘက ေမြးေကၽြးသုတ္သင္လာတာျဖစ္ရင္ ဆင္းရဲတာ ဆို ေကာင္းေကာင္းနားလည္တယ္။ အဲဒါက လူမ်ားစု။ မိဘ ခ်မ္းသာတဲ့ဆီက ေမြးဖြားခဲ့တာ၊ သူ ႀကီးျပင္တဲ့အထိ မိဘေတြက ခ်မ္းသာေသးတယ္ဆိုရင္ သူဟာ ဆင္းရဲတာကို သိတ္နားမလည္ ဘူး။ စာနာေထာက္ထားတတ္ၿပီး စိတ္ေကာင္းေစတနာ႐ွိတဲ့လူက နည္းနည္း နားလည္တယ္။ ကိုယ္လိုခ်င္တခု ရဖို႔အတြက္ ဘယ္ေလာက္ ႐ုန္းကန္ရတယ္ဆိုတာ နာလည္သိ႐ွိမႈမွာ ကြာျခားခ်က္ေတြ႐ွိတယ္။
ပညာေရးနဲ႔ ႐ွာေဖြမွတ္ခဲ့ရတဲ့ ဗဟုသုတကေတာ့ လူဘ၀မွာ အေရးႀကီးဆံုးပါဘဲ။ အဲဒီမွာ လူ႔အသိပညာခ်င္း ေတာ္ေတာ္ကြာျခားသြားတယ္။ ကြာျခားတာမွ အတူတူ ဒီစာကို ဖတ္ထားတာခ်င္းေတာင္မွ ဒီစာနဲ႔ပါတ္သက္လို႔ ဆက္လက္ေတြးေခၚရာမွာ ျခားနားသြားတတ္ ပါေသးတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေငြဇြန္းကိုက္ ေမြးခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ လူခ်မ္းသာနဲ႔၊ မိဆင္းရဲ၊ ဖဆင္းရဲက ေမြးဖြားႀကီးျပင္းခဲ့ရသူနဲ႔ သေဘာေပါက္ပံုခ်င္း၊ လက္ခံယံုၾကည္ပံုခ်င္း ကြဲျပားျခားနားတတ္ပါ ေသးတယ္။
လုပ္ကိုင္စားေသာက္ရတဲ့ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းလုပ္ငန္းကလည္းလူကို ပံုသြင္းရာ မွာ ကြာျခားခ်က္ ႐ွိႏိုင္တယ္လို႔ လူႀကီးသူမေတြက ယံုၾကည္ၾကတယ္။ ဒီလူဟာ ေခါက္႐ိုးက်ိဳး မွာေပါ့၊ သူ႔မွာ ဆရာ့ဆရာေတြနဲ႔ ေနရတာကိုးလို႔ ေျပာတတ္တယ္။ ေ႐ႊအေရာင္းအ၀ယ္သမား လို႔ဆိုရင္ သိပ္စည္းကမ္းႀကီးတယ္။ ႏွမိႏွေျမာ သိတ္႐ွိတတ္သတဲ့။ ဘာလို႔လဲလို႔ ေမးေတာ့ သူတို႔က ေ႐ႊကို ေရာင္းရာ ၀ယ္ရာမွာ ေ႐ႊထိေအာင္ တြက္ခ်က္ေရာင္း၀ယ္ရတာမို႔တဲ့။
ေ႐ႊဆိုတာ အဖိုးတန္ ပစၥည္းဟုတ္လား၊ အဲဒီေတာ့ ဒီ တမတ္သား၊ တမူးသား၊ တပဲသားအျပင္ ေ႐ြးေစ့နဲ႔ခ်ိန္ၿပီး ဘယ္ႏွေ႐ြးထိ တြက္ခ်က္ ေရာင္း၀ယ္ရတယ္ေလ။ အဲဒီေတာ့ အက်င့္ပါၿပီး ပစၥည္းရဲ႔ တန္ဘိုးကို နည္းနည္းထိေအာင္ တြက္ခ်က္သလို အရာရာကိုလဲ အဲဒီအက်င့္က ပါေနေရာတဲ့။
လူတေယာက္ကို စိတ္႐ွည္လက္႐ွည္ သင္ၾကားေပးေနရင္လည္း စိတ္႐ွည္မွာေပါ့ ေက်ာင္းဆရာကိုးတဲ့။
လူ႔တသက္မွာ မေမွ်ာ္လင့္ မထင္မွတ္တာေတြနဲ႔လည္း ႀကံဳေတြ႔ရတတ္တာပဲတဲ့။ ဥပမာ- ကိုယ္ေနတဲ့ေနရာ မီးႀကီးေလာင္ခံရတယ္။ ဘာမွ မယူလိုက္ႏိုင္ပဲ အားလံုးျပာက် သြားတာနဲ႔ ႀကံဳလိုက္ရတယ္ဆိုရင္ ဘာမွ သိတ္စုေဆာင္းမေနပါနဲ႔။ သူကုန္ခ်င္ရင္ လြယ္လြယ္နဲ႔ ကုန္သြားတာပဲလို႔ ေျပာတတ္ၿပီး၊ ပစၥည္းေပၚ တြယ္တာမႈ နည္းသြားတာမ်ိဳးလည္း ႐ွိတယ္။
ႏိုင္ငံေရး နည္းနည္းပါးပါး လုပ္မိလို႔ အဖမ္းအဆီးခံရတယ္။ ႏွစ္႐ွည္လမ်ား ေထာင္ထဲမွာ ေနခဲ့ရတယ္ဆိုရင္လည္း ေတာ္ေတာ္ရင့္က်က္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးသမားတေယာက္ ျဖစ္လာတတ္တယ္။
အသက္အရြယ္ သိပ္မႀကီးေသးဘဲနဲ႔ အိမ္ေထာင္ပ်က္ျပားရတယ္ဆိုရင္လည္း အိမ္ေထာင္ျပဳမႈအေပၚကို ေၾကာက္သြားၿပီး ေနာက္ထပ္ ဒီအပူမ်ိဳးကို မခံခ်င္ ရေတာ့တာ မ်ိဳးလည္း ႐ွိတယ္။ အိမ္ေထာင္ျပဳတယ္ဆိုတာကို သိပ္အေလးအနက္ မထားေတာ့ပဲ ေပါ့ေပါ့တန္တန္ ျဖစ္သြားသူေတြလည္း ႐ွိတယ္။
အေရးႀကီးတာ စကားေျပာတာကေတာ့ ဖတ္မွတ္စုေဆာင္းတဲ့ ဗဟုသုတေတြနဲ႔၊ အဲဒါေတြအေပၚ မွန္ကန္တဲ့ သံုးသပ္ခ်က္ေတြ ႐ွိဖို႔ပါပဲ။ ဒါကလည္း ေျပာခဲ့ၿပီးတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကပဲ ျဖစ္ေပၚေစတာမို႔ သူတို႔သည္ပင္လ်င္ လူတေယာက္ရဲ႔ ဘ၀ကို ဖန္ဆင္း႐ွင္ေတြပါလို႔ ေျပာရမလား မသိပါဘူးကြယ္။

လူထုေဒၚအမာ။

သတင္းစာေဟာင္း ဂ်ာနယ္ေဟာင္း
ေရးသူ- လူထုေဒၚအမာ

စာၾကည့္တိုက္ႀကီးေတြမ်ားမ်ားနဲ႔ ေကာင္းေကာင္းမ႐ွိတဲ့ ဗမာျပည္၊ စစ္ေဘးစစ္ဒဏ္ကို အလူးအလဲခံခဲ့ရတဲ့ ဗမာျပည္မွာ သတင္းစာအေဟာင္းေတြ၊ ဂ်ာနယ္အေဟာင္းေတြကို မေပ်ာက္မပ်က္ သိမ္းထားႏိုင္တဲ့ လူေတြ ႐ွိေသးတယ္ဆိုတာ နဲနဲေနာေနာ ၀မ္းသာဘို႔ေကာင္း တာ မဟုတ္ဘူး။ 'လိုရေစႀကိဳးႏွယ္ေခြ' ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ိဳး ပိုးမထိုး ျခမကိုက္ေအာင္ သိမ္းၾကရမွာဘဲ။ ေ႐ွးေဟာင္းေႏွာင္းျဖစ္ေတြကို ျပန္လည္ေဖာ္ထုတ္တဲ့အခါ ဒါေတြက သိပ္အသံုးက်တာ မဟုတ္လား။ အေၾကာင္းအရာ တစံုတခုကို ကိုယ္က ေျပာခ်င္တယ္ဆိုရင္ အဲဒီ အေၾကာင္းအရာနဲ႔ ပါတ္သက္ၿပီး၊ ဘယ္ေန႔ထုတ္ ဘယ္သတင္းစာက ဘယ္လိုေရးသား ေဖာ္ျပတယ္ဆိုတာကိုမ်ား ဆြဲထုတ္ပီး ကိုးကား ျပႏိုင္တယ္ဆိုရင္ ကိုယ္ေျပာလိုက္တဲ့ အေၾကာင္းအရာက အပံုႀကီး ခိုင္မာ ေတာင့္တင္းသြားေတာ့တာကိုး။ ဒါေၾကာင့္ တတ္ႏိုင္ရင္ သတင္းစာေဟာင္း၊ ဂ်ာနယ္ေဟာင္း၊ မဂၢဇင္းေဟာင္းေတြကို သိမ္းၾကရတယ္။ ပိုးမထိုး ျခမကိုက္ေအာင္လဲ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ေစာင့္ေ႐ွာက္ေနၾကပါတယ္။


ဒီလိုအဖိုးတန္ အသံုး၀င္ရာမွာ တခုေတာ့ သတိထားရပါတယ္။ ကိုယ္သံုးတဲ့ သတင္းပါတဲ့ သတင္းစာ ဂ်ာနယ္ မဂၢဇင္းဟာ ဘယ္လိုအမ်ိဳဒအစားထဲက ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ေတာ့ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ကလဲ သတိထားဘို႔ လိုတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကိုယ္ကျပန္ပီး အသံုးခ်မယ္၊ အကိုးအကားျပဳမယ္ ဆိုရင္ေပါ့။ ဒါမွလဲ ကိုယ့္အကိုးအကားဟာ ေလးနက္မႈ ႐ွိပါတယ္။
ဒီလိုမဟုတ္ဘဲ၊ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္က ဒီ စာနယ္ဇင္း အေဟာင္းဟာ ဘယ္အရည္အေသြး ႐ွိတယ္ဆိုတာ မသိဘဲ သံုးရင္ ကိုယ့္စာဟာ တန္ဘိုးတက္သင့္သေလာက္ မတက္ဘူး။ သိေတာ့သိတယ္ ဒါေပမယ့္ မေဖာ္ျပဘဲ သံုးတယ္ဆိုရင္လဲ ႐ိုးသားမႈ မ႐ွိတဲ့ အေနအထားမို႔ မလုပ္သင့္ မလုပ္အပ္ဘူး။ ဒီစကားကို ႐ွင္းပါအုံးမယ္။
ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီေခၚတဲ့ အရင္း႐ွင္ဒီမိုကေရစီေခတ္၊ ၿဗိတိသွ်ကၽြန္ဘ၀ေခတ္ေတြ တုန္းက သတင္းစာေတြ၊ ဂ်ာနယ္ေတြ၊ မဂၢဇင္းေတြ ဆိုတာ အေသြးအေရာင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ထုတ္ေ၀ၾကတာ ျဖစ္တယ္။ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီက အလုပ္သမား လယ္သမားေတြကို တကယ္ကိုယ္စားျပဳတဲ့ လက္၀ဲပါတီမ်ိဳးကို တရား၀င္ ရပ္တည္ခြင့္ မေပးေပမဲ့၊ အရင္း႐ွင္ ကိုယ္စားျပဳ၊ ေျမ႐ွင္ကိုယ္စားျပဳ ပါတီေတြကိုေတာ့ ဆိုင္းဘုတ္အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ဘယ္ႏွစ္ပါတီဖြဲ႔ဖြဲ႔၊ ဘယႏွစ္မ်ိဳးဘဲ ေပၚေပၚ ထြက္ေပၚ ရပ္တည္ခြင့္ ေပးပါတယ္။ ဒါေတြအတြက္ ၀ါဒျဖန္႔စရာလဲ စာနယ္ဇင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးကို လြတ္လပ္စြာ ေရးသားထုတ္ေ၀ခြင့္ ႐ွိပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ သတင္းစာဆိုရင္လဲ အေစာင္ေပါင္းေျမာက္ျမားစြာ၊ ဂ်နယ္ဆိုရင္လဲ အမ်ိဳး အမည္ အမ်ားႀကီး၊ မဂၢဇင္းဆိုရင္လဲ စံုေစ့ေအာင္၊ ေရတြက္လို႔ မလြယ္ေလာက္ေအာင္ အမ်ားႀကီး ထြက္ေပၚခဲ့တယ္။ ႏို႔ေပမဲ့ ထြက္တဲ့ စာနယ္ဇင္းတိုင္း ေစာင္ေရေတြ အမ်ားႀကီး ႐ိုက္ႏွိပ္ၾကရသလား ဆိုေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ စာဖတ္ပရိသတ္ ျပည္သူလူထုအေပၚ ၾသဇာ႐ွိသလား ဆိုေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ သတင္းစာတေစာင္ဘဲ၊ ဂ်ာနယ္တေစာင္ဘဲဆိုေပမဲ့ မည္ကာမတၱဘဲ ျပည္သူလူထုအေပၚ ၾသဇာမ႐ွိပါဘူး။ လူေတြရဲ႔ အျမင္ကို လွည့္စားဖ်က္ဆီးဘို႔ အတြက္ ႀကိဳးပမ္းထားတာေတြဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အျဖဴေပၚ အမဲထင္ပီး စာနဲ႔ေရးထားတာဆိုရင္ မွန္လိမ့္မယ္လို႔ ႐ိုးအ,ေသးတဲ့လူေတြက ထင္ၾကေလရဲ႔ ဆိုၿပီး ျပည္သူကို မိႈင္းတိုက္ဘို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကမႈေတြပါ။ ဒါမ်ိဳးကိုဘဲ တေနရာကေနပီး ကိုးကားရာမွလဲ အသံုးက်တယ္ မႈတ္လား။ ဥပမာဆိုပါေတာ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔မွာ ကုလားဗမာ႐ိုက္ပြဲႀကီး ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီ႐ိုက္ပြဲနဲ႔ ပါတ္သက္ပီး ကုလားေငြနဲ႔ ထုတ္ေ၀ေနတဲ့ ေစာင္ေရ (၁၀၀၀-၉၀၀)မွ မ႐ွိတဲ့ သတင္းစာေလးတေစာင္က ဒီအဓိက႐ုဏ္းနဲ႔ ပါတ္သက္လို႔ ဘယ္လိုေရးတယ္လို႔ အိႏၵိယသတင္းစာအခ်ိဳ႔က ကိုးကားရင္ ကမၻာမွာလဲ ဒီအာေဘာ္က ျပန္႔လြင့္ႏိုင္တယ္ မဟုတ္လား။ အဲဒီလို အသံုးခ်ရေအာင္၊ ဒီလို နာမည္ခံသတင္းစာေလးေတြ ထုတ္ေ၀ၾကတာ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဟိုေခတ္ကဆိုရင္ သတင္းစာတခ်ိဳ႔က ထြက္ေနတယ္ဆို႐ံု သတင္းစာတေစာင္လို႔သာ ဆိုရတယ္၊ တေန႔မွ ေစာင္ေရ ၃၀၀ နဲ႔ ၅၀၀ ၾကားသာ ႐ိုက္ႏွိပ္ေနတာမ်ိဳးလဲ ႐ွိတယ္။
ဒီေလာက္ေစာင္ေရနဲ႔ဟာ စီပြါးေရးအရ ရပ္တည္ႏိုင္သလားလို႔ အဲဒီေခတ္ကို အသိမီ လိုက္သူမ်ားက ေမးခ်င္လိမ့္မယ္။ အံ့ၾသေနလိမ့္မယ္။ ရပ္တည္ေနခဲ့ပါတယ္။ တခ်ိဳ႔မ်ား အဲဒီ ေစာင္ေရမ်ိဳးနဲ႔ ၁၅ ႏွစ္၊ ႏွစ္ ၂၀ၾကာေအာင္ ထုတ္ေ၀ေနတာေတာင္ ႐ွိပါတယ္လို႔ ေျဖၾကား ပါမယ္။
သူတို႔ ရပ္တည္ပံုက အစိုးရကျဖစ္ေစ၊ တျခား ေငြေၾကးေပးကမ္းႏိုင္သူေတြက ျဖစ္ေစ၊ တိုက္စရိတ္ ကာမိတဲ့အျပင္ တိုက္႐ွင္မ်ား စားသံုးႏိုင္ေလာက္တဲ့ ေငြေၾကးမ်ိဳးထိ ရ႐ွိေစႏိုင္တဲ့ ေၾကာ္ျငာမ်ား ထည့္ေပးထားပါတယ္။ အဲဒီေငြေၾကးနဲ႔ဘဲ ဒီသတင္းစာမ်ိဳးက ထုတ္ေ၀ထြက္ေပၚ ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူ႔မွာ သတင္းစာဆိုေပမဲ့ သတင္းစံုစံုလင္လင္မပါဘူး။ သတင္းေထာက္ ေတြ ဘာေတြကို ေငြကုန္ေၾကးက်ခံပီးခန္႔မထား၊ သတင္း၀ယ္ယူမႈ မျပဳဘဲကိုး။ သတင္းသာ စံုစံုေစာေစာစီးစီး မပါသလား။ ေဆာင္ပါးေတာ့ ဖတ္ခ်င့္စဖြယ္ အပါသား မဟုတ္လားလို႔လဲ မေမးေစခ်င္ဘူး။ လူ႐ိုေသ ႐ွင္႐ိုေသ ကေလာင္မ်ိဳးက ဒီလိုသတင္းစာမ်ိဳးမွာ ၀င္မေရးလိုဘူး။ ေငြေၾကးရမွေရးတဲ့ ကေလာင္ေကာင္းေတြကလဲ ေငြေၾကးမေပးလို႔ မေရးၾကဘူး။ အဲဒီေတာ့ ကေလာင္နာမည္တလံုး ျဖစ္မလာေသးလို႔ နာမည္ရခ်င္တဲ့ ကေလာင္႐ွင္ရဲ႔ ေဆာင္းပါးမ်ိဳး၊ အဆင့္အတန္းမမီလို႔ ဘယ္ကမွ လက္မခံတဲ့ ေဆာင္းပါးမ်ိဳးဘဲ ပါပါတယ္။
အဲဒီလို သတင္းစာမ်ိဳးေတြ မႏၱေလးမွာလဲ ႐ွိခဲ့တယ္။ ရန္ကုန္မွာလဲ ႐ွိခဲ့တယ္။ ဒီသတင္းစာဟာ ႐ွင္း႐ွင္းဆိုရရင္ ကိုလိုနီသမားရဲ႔ အလိုေတာ္ရိ သတင္းစာသက္သက္ဘဲ၊ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ၾသဇာ ျပည္သူၾကားမွာ ဘာမွမ႐ွိဘူး။ သူတို႔ ဘာေရးေနေန ဘယ္သူကမွ အေရးယူ အခ်ိန္ကုန္ခံပီး ဖတ္မေနၾကဘူး။
သူတို႔ စီပြါးေရးအတြက္ လုပ္စားေနၾကတဲ့ ေၾကးစားသတင္းစာလို႔ဘဲ လူေတြက နားလည္ထားၾကတယ္။ ဒါက တမ်ိဳးပါ။
တခ်ိဳ႔ သတင္းစာဂ်ာနယ္မ်ားကေတာ့၊ သတင္းစာတေစာင္၊ ဂ်ာနယ္တေစာင္ မျဖစ္မေန ထုတ္ေ၀မယ္ဆိုပီး၊ စိတ္အားထက္ထက္သန္သန္နဲ႔ စတင္ထုတ္ေ၀တာေတာ့ မွန္ရဲ႔။ ႏို႔ေပမဲ့ ေငြေရးေၾကးေရးေၾကာင့္ ျဖစ္ေစ၊ အေရးအသားေၾကာင့္ ျဖစ္ေစ ဒီသတင္းစာ၊ ဒီဂ်ာနယ္ကို သက္ဇိုး႐ွည္ေအာင္ မတတ္ႏိုင္ဘူး။
ဒါေၾကာင့္ ထြက္လာပီး ၃ လနဲ႔ ပိတ္လိုက္ရ၊ ၆ လနဲ႔ ပိတ္လိုက္ရ၊ တႏွစ္ေလာက္ခံတယ္ ပ်က္သြားေရာ ဆိုတာမ်ိဳးျဖစ္ကုန္လို႔ သတင္းစာတေစာင္၊ ဂ်ာနယ္တေစာင္ဆိုတဲ့နာမည္၊ မွတ္ပံုတင္တခုေတာ့ျဖင့္ က်န္ရစ္ပါရဲ႔၊ ျပည္သူ႔ၾကားမွာ ၾကာၾကာၾသဇာသက္ေရာက္မႈ ႐ွိမသြား ရလို႔ ေမ့ေပ်ာက္သြားၾကတယ္။
တခ်ိဳ႕ ဂ်ာနယ္၊ တခ်ိဳ႕ သတင္းစာကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးတေကြ႔မွာ တခုေသာ အရင္း႐ွင္ႏိုင္ငံ ေရးပါတီတရပ္က သူတို႔အတြက္ ၀ါဒျဖန္႔ဘို႔ သက္သက္ရည္႐ြယ္ပီး ထုတ္ေ၀တဲ့ သတင္းစာ ဂ်ာနယ္ျဖစ္တယ္။ ဒါမ်ိဳးကလဲ သက္ဇိုးမ႐ွည္တတ္ဘူး။ ႏိုင္ငံေရး ေနာက္တေကြ႔ မေရာက္ခင္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားတတ္တယ္။ ဒီသတင္းစာမ်ိဳးကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးရာသီအလိုက္ေပါက္တဲ့ မိႈ သတင္းစာမ်ိဳးေပါ့။
အခ်ိဳ႕ သတင္းစာက်ေတာ့ သက္တမ္း႐ွည္တယ္။။ လူၾကားမွာလဲ ၾသဇာတိကၠမႀကီး တယ္။ ႏို႔ေပမယ့္ ဒီသတင္းစာမ်ိဳးထဲကကိုဘဲ သတင္းစာရဲ႕ ေပၚလစီဟာ ထြက္ကတဲကစပီး ေနာက္ဆံုးအထိ တသမတ္ထဲ ႐ွိခ်င္မွ ႐ွိတတ္တယ္။ အေၾကာင္းအမ်ိဳးအမိ်ဳးေၾကာင့္ အေျပာင္းအလဲေတြ ႐ွိတယ္။ ဥပမာ ဆိုပါေတာ့ သူရိယသတင္းစာႀကီး။ သက္တမ္းဟာ အႏွစ္ ၃၀ ေက်ာ္ ၄၀ နီးပါး႐ွည္ခဲ့တယ္။ ျပည္သူၾကားမွာ ၾသဇာႀကီးခဲ့တယ္။ ႏို႔ေပမယ့္ သူရိယ သတင္းစာထဲမွာ ပါတဲ့ သတင္းကိုျဖစ္ေစ၊ ေခါင္းႀကီးကို ျဖစ္ေစ၊ ေဆာင္းပါးကို ျဖစ္ေစ ကိုးကား ေဖာ္ျပခ်င္တယ္ ဆိုရင္ျဖင့္ ခုႏွစ္သကၠရာဇ္ကိုသာမက သူရိယသတင္းစာက ဘယ္ေပၚလစီကို ကိုင္စြဲေနခ်ိန္မွာ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကိုပါ ေဖာ္ျပထိုက္ပါတယ္။
သူရိယသတင္းစာဟာ ၁၉၁၁ ခုက စထြက္တယ္။ ၁၀ ႏွစ္ ၁၁ ႏွစ္ၾကာ ၀ိုင္အမ္ဘီေအ၊ ဂ်ီစီဘီေအ တို႔ရဲ႔ ၀ါဒ အမိ်ဳးသားလြတ္လပ္ေရးကို ကိုင္စြဲတယ္။ တိုင္းရင္းသားပညာတတ္ လူတန္းစားရဲ႕ အျမင္ကို ထင္ဟပ္တယ္။ ေနာက္ ဂ်ီစီဘီေအ ႏွစ္ျခမ္းကြဲပီး ၂၁ ဦး ဒိုင္အာခီကို လက္ခံတဲ့အခ်ိန္၊ သူရိယကို အုပ္စီးတဲ့ ဦးဘေဖ၊ ဦးလွေဖ၊ ဦးဘကေလးတို႔ ၂၁ ဦးေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြ ျဖစ္သြားတဲ့ အခ်ိန္မွာ သူရိယဟာ ၿဗိတိသွ် ကိုလိုနီသမားနဲ႔ လက္တြဲေရး 'ပူးသတ္' ၀ါဒကို ကိုင္စြဲခဲ့တယ္။ ဂ်ီစီဘီေအတျခမ္းကို ဆန္႔က်င္တယ္။ ၁၉၃၀ ခုႏွစ္လြန္ေတာ့ ဦးဘေဖႀကီးက ေသြးသစ္ေလာင္းပါေသာ္ေကာလို႔ ဦးေစာကို လက္သပ္ေမြး လာတယ္။ အၾကံႀကီးလွတဲ့ ဦးေစာက ဦးဘေဖရဲ႔ ေျမႇာက္စားခ်က္ကို အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး ဦးဘေဖႀကီးကို ျငမ္းသဖြယ္ အသံုးခ်တယ္။ သူရိယကို အပိုင္စီးတယ္။ သူအာဏာရေရး အတြက္ လံုးလံုးအသံုးခ်တယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ သူရိယဟာ တိုးတက္တဲ့ လူငယ္မ်ား ဆန္႔က်င္ေရးသတင္းစာ လံုးလံုးျဖစ္လာတယ္။
ဒါေၾကာင့္ သတင္းစာတေစာင္ေတာင္မွ အခ်ိန္အခါလိုက္ ထား႐ွိတဲ့ ေပၚလစီအေျပာင္း အလဲေတြ ႐ွိေနတာမို႔ ေနာက္လူေတြက ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ စီပြါးေရးအတြက္ သတင္းစာ ေဟာင္းေတြကို ျပန္လည္ကိုးကားေဖာ္ျပတယ္ဆိုရင္ အဲဒီသတင္းစာဟာ ဘယ္သူေတြက ဦးစီးထုတ္ေ၀တဲ့ ဘာေပၚလစီ႐ွိတဲ့ သတင္းစာ၊ ျပည္သူၾကားမွာ ၾသဇာတိကၠမ ဘယ္ေလာက္႐ွိ တဲ့ သတင္းစာကိုပါ သိမွ ကိုးကားသင့္တယ္။ ကိုးကားရာမွာလဲ အဲဒီသတင္းစာရဲ႕ အေရအေရာင္ကို ေဖာ္ျပသင့္တယ္။
ဒီလိုမဟုတ္ဘဲ သာမန္ဆြဲသံုးရင္ေတာ့ အက်ိဳးထက္ အျပစ္ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ သိရက္နဲ႔ လုပ္ရင္လဲ မ႐ိုးသားမႈ ႀကီးလြန္းတယ္လို႔ဘဲ ဆိုရလိမ့္မယ္။
သတင္းစာေတြရဲ႕ ထိပ္မွာ 'မေၾကာက္မညႇာ မွန္ရာေရးမည္' ဆိုတဲ့ စာတန္းမ်ိဳး၊ 'မည္သည့္ပါတီ၊ မည္သည့္ဂိုဏ္းဂဏႏွင့္မွ် မဆိုင္' ဆိုတဲ့ စာတန္းမ်ိဳး၊ 'အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာအတြက္' ဆိုတဲ့ စာတန္းမ်ိဳး ထဲ့တတ္ၾကတယ္။ ဒီလို ထဲ့တာဟာ အဓိပါယ္တစံုတရာ အေလးအနက္ မ႐ွိပါဘူး။ ဖတ္တဲ့လူေတြ ယံုေအာင္ ထဲ့တာပါ။ ဘာဆိုင္းဘုတ္ႀကီး တပ္ထားထား၊ သတင္းစာမွန္ရင္ ကိုယ္ရပ္တည္တဲ့ လူတန္းစားဘက္ကေန ေရးတာ၊ ဘက္လိုက္တာပါဘဲ။ ေခါင္းႀကီးပိုင္းမွာမွ ဘက္လိုက္မႈက ႐ွိတာမဟုတ္ဘူး။ သတင္းေရးရာ၊ ေခါင္းစဥ္တပ္ရာ၊ ေနရာေပးရာ အစခပ္သိမ္း၊ ကိုယ္မလိုရင္ မလိုသလို၊ လိုရင္ လိုသလို ဘက္လိုက္ပီး ေဖာ္ျပတာခ်ည္းပါဘဲ။ ေဆာင္းပါးက်ေတာ့ သာဆိုးပါတယ္။ သတင္းစာရဲ႔ ေပၚလစီနဲ႔ ဆန္႔က်င္တဲ့ ေဆာင္းပါးမ်ိဳး လံုး၀ထဲ့မေပးဘူး။ သတင္းစာရဲ႕ ေပၚလစီနဲ႔ ေဘာင္၀င္မွာ ထဲ့တယ္။ 'ေဆာင္းပါး႐ွင္ရဲ႕ အာေဘာ္ျဖစ္သည္' ဆိုေပမဲ့ သတင္းစာရဲ႕ မူလေပၚလစီကို မဆန္႔က်င္ၾကဘူး။
ဒါေၾကာင့္ သတင္းစာသမိုင္းကို ေရးၾကဘို႔ ႀကိဳးစားမယ္၊ ျပန္လည္ေဖာ္ထုတ္မယ္ ဆိုတဲ့ အခါမွာလဲ ဘယ္သတင္းစာက ဘယ္ႏိုင္ငံေရးပါတီအတြက္ ဘယ္သူေထာက္ပံ့တဲ့ ေငြေၾကးနဲ႔ ထြက္ေပၚလာတာ၊ ဘယ္၀ါဒအတြက္ ေရးထားတာဆိုတဲ့ သတင္းစာရဲ႕ ႐ွင္သန္ရာ အသက္ ေသြးေၾကာကိုလဲ တိတိက်က်ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။
စစ္ႀကီးမျဖစ္ခင္ ၿဗိတိသွ်ကၽြန္ဘ၀တုန္းကဆိုရင္ ဘယ္သတင္းစာဟာ ဘယ္သူ႔ေငြနဲ႔ ထုတ္တာ၊ ဘယ္ဘက္က ေရးေပးဘို႔ ထုတ္တာ ဆိုတာေတြ သိတဲ့လူေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ ဖံုးကြယ္လို႔ မရပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေ႐ွးမီ ေနာက္မီ လူႀကီးေတြဆီက ေမးျမန္းမွတ္သားတာ၊ သတင္းစာတေစာင္အတြက္ ဒီသတင္းစာရဲ႔ အာေဘာ္ကို ကာလအမ်ိဳးအမိ်ဳးမွာ ဖမ္းယူတာမ်ိဳး လဲ လုပ္ေဆာင္သင့္ပါတယ္။
ခြဲေရးတြဲေရးေခတ္မွာ ကုလားေငြနဲ႔ ထုတ္တဲ့ သတင္းစာက ဘယ္ဟာဘယ္ဟာ၊ ဘယ္သတင္းစာက ဘယ္ကုန္တိုက္ႀကီးေတြရဲ႔ ေၾကာ္ျငာနဲ႔ တသက္လံုး ဘယ္လိုရပ္တည္ ခဲ့တယ္ ဆိုတာေတြ ေျပာျပႏိုင္သူေတြ ႐ွိပါေသးတယ္။
ဒါေၾကာင့္ သတင္းစာ ဂ်ာနယ္အေဟာင္းကို ေဖာ္ထုတ္ကိုးကားတဲ့အခါ အဲဒီ စာနယ္ဇင္းဟာ ဘယ္လူတန္းစားက ဘာအတြက္ ထုတ္ေ၀တာ ဆိုတာကိုပါ ေဖာ္ျပ ကိုးကားႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကပါစို႔။

အမာ။
{ ဦး၀င္းတင္ စီစဥ္တည္းျဖတ္တဲ့၊ ဟံသာ၀တီတိုက္ထုတ္၊ "ျပည္သူတို႔၏စကားျပန္" စာအုပ္၊ ပထမအႀကိမ္၊ ဒီဇင္ဘာ ၁၉၇၄ မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါတယ္။ }

Thursday, November 13, 2008

႐ုပ္ေျပာင္ေပၚစ ရည္႐ြယ္ခ်က္နဲ႔ အက်ိဳးသက္
ေရးသူ- သန္းထြန္း၊ ပါေမာကၡ၊ သမိုင္းဌာန၊ မႏၱေလး။


႐ုပ္ေျပာင္ဆိုတဲ့ စကားထဲမွာ လူေျပာင္ (Caricature)၊ သတင္းေျပာင္ (Cartoon)၊ ပံုေျပာင္ (Comic Strip)၊ နဲ႔ ႐ုပ္႐ွင္ေျပာင္ (Animated Film Cartoon) ဆိုတာေတြ ပါ ပါတယ္။ ဗမာျပည္မွာ ႐ုပ္႐ွင္ေျပာင္ဆိုတာကေတာ့ ေနာက္က်ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူကလြဲရင္ က်န္သံုး မ်ိဳးစလံုးကို ေပၚစကဘဲ ေရာေႏွာၿပီး ေတြ႔ရပါတယ္။
သတင္းကို အေျပာင္အပ်က္ခ်ေရးတဲ့အခါ ထင္႐ွားတဲ့ လူပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႔ ပံုတူဆံဆံ တေၾကာင္းဆြဲပံုမ်ိဳး ပါလာတတ္တာျဖစ္လို႔ လူေျပာင္နဲ႔ သတင္းေျပာင္ဟာ တြဲေနပါတယ္။ အေနာက္တိုင္းေတြမွာေတာ့ ႐ုပ္ေျပာင္သမိုင္းဟာ လူေျပာင္ေရးတာက စပါတယ္။ အမ်ား ပရိသတ္က ၾကည္ညိဳစရာျမင္ေနရတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးတဦးဟာ သူလဲလူဘဲ၊ တိတ္တိတ္ေတာ့ မဟုတ္တာလုပ္တာပါဘဲလို႔ သိေအာင္ 'အပုပ္ခ်' တဲ့ သေဘာပါတယ္။ ဒီေတာ့ 'ရယ္စရာ' ျဖစ္ဖို႔ထက္ အမွန္ကိုေဖာ္တယ္။ တိုက္ခိုက္တယ္။ လက္ခံၿပီးသား အထင္ႀကီးၿပီးသား ကိစၥကို 'ကေလာ္တယ္' ဆိုတဲ့ ေတာ္လွန္ေရးသေဘာ အျပည့္ပါ ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူေျပာင္ ေရးဆြဲၾကတာကို ဥေရာပမွာ ၁၆ ရာစု ႏွစ္ပိုင္းလို အင္မတန္ ေစာေစာကာလကဘဲ ေတြ႔ေန ပါဘီ။ အရင္ အႏွစ္ ၄၀၀ ေလာက္ကဘဲ ဒီသေဘာ ေရးဆြဲၾကတာ ႐ွိတယ္လို႔ ဆိုလိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သတင္းစာလို အလြယ္နဲ႔ အမ်ားဖတ္ဘို႔ စာေစာင္ေတြ ေပၚလာေတာ့မွဘဲ ဒါမ်ိဳး ေရးသား ပံုႏွိပ္တာဟာ တြင္က်ယ္လာပါတယ္။



အမွန္ကေတာ့ သတင္းစာတေစာင္ဟာ သတင္းကိုဘဲ ေပးတယ္။ ဒါေပမယ့္ သတင္းစာတေစာင္ရဲ႔ ေခါင္းႀကီးပိုင္းက 'စိတ္ကူး' ကို ေပးမယ္ေပါ့။ ႐ုပ္ေျပာင္က စိတ္ကူးကို ေရးတဲ့ အယ္ဒီတာကို ကူညီၿပီး သူ႔ 'စိတ္ကူး' မ်ိဳးကိုဘဲ အ႐ုပ္နဲ႔ ေရးေပးတယ္လို႔ လြယ္လြယ္ ေျပာလဲ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဥေရာပမွာ ၁၉ ရာစု စတဲ့ နပိုလီယန္ေခတ္က လူေျပာင္ေရးနည္း ေခတ္စားေနဘီ။ အဂၤလန္လို ေနရာမွာဘဲ ၁၈၄၁ ဆိုရင္ လူေျပာင္နဲ႔ သတင္းေျပာင္ဟာ အင္မတန္ေခတ္စား ေနဘီ။ အေပၚယံမ်က္ႏွာဖံုးမွာ အေကာင္းခ်ည္းဘဲလို႔ ထင္ေနရတဲ့ လူမႈကိစၥဆိုတာကို မ်က္ႏွာဖံုးခြါျပတဲ့ေနရာမွာ အယ္ဒီတာက ေခါင္းႀကီးပိုင္းက ေ၀ဖန္အကဲျဖတ္သလို ႐ုပ္ေျပာင္ ဆရာကလဲ ၀င္ၿပီး သူမ်ားမျမင္တာကို က်ဳပ္ျမင္ထားတယ္ဗ်၊ ဒီမွာၾကည့္စမ္းလို႔ တစ္တစ္ခြခြ ႐ွင္း႐ွင္းႀကီး ေရးဆြဲျပတာဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အေျပာင္ဆိုလို႔ ေပ်ာ္စရာမထင္ၾကနဲ႔။ ႐ုပ္ေျပာင္ဟာ ေပၚစက အင္မတန္ ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း တဘက္သားကို ႐ႈတ္ခ်တိုက္ခိုက္တဲ့ လက္နက္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
အယ္ဒီတာရဲ႔ သေဘာထားဆိုလိုရင္းကို စာနဲ႔ အေတာ္ကေလး႐ွည္႐ွည္ ေရးရတဲ့ အခါမွာ ဒီသေဘာကိုဘဲ ကာတြန္းဆရာက သံုးလက္မပါတ္လည္ အကြက္ထဲမွာ ေရးထည့္ လိုက္တာကို အခု ေတြ႔ေနၾကရတယ္ မဟုတ္လား။ ေရာဂါတိုက္ဖ်က္ဘို႔ အယ္ဒီတာရဲ႔ လက္ခုပ္တလံုး႐ွိတဲ့ ေဆးမႈန္႔ကို ကာတြန္းဆရာက ေဆးကေလး ေသးေသးေလးတေတာင့္ capsule လုပ္ေပးတာပါဘဲ။
ပီးေတာ့ ႐ုပ္ေျပာင္ေလးဟာ သမိုင္းသမားေတြအတြက္ အလြန္ တိက်ျပတ္သားတဲ့ ေခတ္ၿပိဳင္႐ုပ္ျပမွတ္တမ္းလဲ ျဖစ္ေနပါတယ္။ အခုအခါ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးသမိုင္းကို ေရးခ်င္ရင္ ႐ုပ္ေျပာင္မွတ္တမ္းကိုဘဲ သံုးပီး ေရးလို႔ရဘီ။ ႐ုပ္ေျပာင္ေတြ ေပၚစ၊ သတင္းစာ ဂ်ာနယ္ေတြမွာ၊ စေရးစ၊ ဗမာေျပကို ႐ုပ္ေျပာင္ေရာက္လာစက စၿပီး ဒီသေဘာေတြဟာ တခါထဲ ပါလာပါတယ္။
႐ုပ္ေျပာင္ေခတ္ဦးက ေ႐ႊတေလးဟာ ထိထိမိမိေဆာ္တယ္။ ႐ုပ္ေျပာင္ေခတ္လယ္ၾက ေတာ့ ဘဂ်မ္းက ေထ့ေတ့ေတ့ေလာက္ဘဲေရးတယ္လို႔ ေ၀ဖန္သံကို ၾကားဘူးမွာေပါ့။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ ေခတ္ဦးမွာ တိုက္ခိုက္ေရး လက္နက္ျဖစ္တယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေပ်ာ္ေတာ္ဆက္သာသာ ေအးေအး႐ႊင္႐ႊင္ ျဖစ္လာတယ္ဆိုတဲ့ လကၡဏာဘဲ။ ဒီလို အသြင္ေျပာင္းတာကိုလဲ သတိထားသင့္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုစာတန္းက ေခတ္ဦးအေၾကာင္း ဘဲ ေရးမွာျဖစ္လို႔ ဒီလိုအသြင္ပံုသ႑ာန္ ဘာေၾကာင့္ေျပာင္းတယ္၊ ဘယ္လိုေျပာင္းတယ္ဆိုတာ မေရးေတာ့ပါဘူး။
႐ုပ္ေျပာင္ေပၚစဆိုတဲ့ အခ်ိန္ကာလကို ၁၉၁၅ က ၁၉၂၅ ထိ ပိုင္းျဖတ္ပါတယ္။ မွတ္တမ္းေတြ ေ႐ွာက္႐ွာေတာ့ ဗမာျပည္မွာ ႐ုပ္ေျပာင္ စေရးတဲ့လူဟာ ရန္ကုန္ေကာလိပ္ ေက်ာင္းသား 'ဘဂေလး' ျဖစ္တယ္။ စပီး ပံုႏွိပ္တဲ့ ျဖန္႔ခ်ိတဲ့ မဂၢဇင္းက ၁၉၁၅ ရန္ကုန္ေကာလိပ္ ႏွစ္လည္မဂၢဇင္း ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ (ေဒၚအမာ၊ 'ေ႐ႊ႐ိုး၊ဘကေလး' ပထမတြဲ စာမ်က္ႏွာ ၂၄၁ မွာ ပထမဆံုးလို႔ ဆိုတဲ့ ကာတြန္းကို ျပထားပါတယ္။)
အဲဒီ ၁၉၁၅ ကေန ၁၉၂၀ ထိ ႐ုပ္ေျပာင္ေလာကမွာ ဘဂေလး ဘဲ ဦးစီးေခါင္းေဆာင္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဘဂေလး လုပ္တဲ့အလုပ္ဟာ ေယာဂီဆရာ မစၥတာေမာင္မိႈင္းစကားနဲ႔ ေျပာရရင္ 'ေခတ္အလိုက္ ကပ္ဆုပ္ပံုကို ဇာတ္႐ုပ္စံုေရးတဲ့ ဘံုခန္း' ျဖစ္တယ္။ ပတ္လည္မွာ ျဖစ္ေနတာ အေကာင္းမထင္နဲ႔။ 'ဆုပ္ကပ္' ျဖစ္တယ္။ ဒါကို ဘဂေလးက ထင္႐ွားေစတယ္လို႔ ေမာင္မိႈင္းက ၀န္ခံခဲ့တယ္။
အဲဒိေနာက္ ၁၉၂၀ နဲ႔ ၁၉၂၅ မွ ဘဂေလး ကာတြန္းသိတ္မဆြဲေတာ့ဘူး။ ကုန္ပစၥည္း ေၾကာ္ျငာနဲ႔ ႐ုပ္႐ွင္ေၾကာ္ျငာေလာက္ဘဲ သူက ေရးေတာ့တယ္။ သူ႔ေနရာ မဂၢဇင္းထဲမွာ ႐ုပ္ေျပာင္ေရးလာတဲ့ လူသစ္ေတြက ဘေဇာ္ နဲ႔ ဘသိန္းတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ စကားမစပ္ အဲဒီတုန္းက မဂၢဇင္းတမ်က္ႏွာျပည့္ ႐ုပ္ေျပာင္တခုကို ေငြ ၁၀ိ ေလာက္ဘဲ ရတယ္။ ဘဂေလး ေရးလို႔ သိတ္လူႀကိဳက္မ်ားတဲ့အခါမွ ေငြ ၁၅ိ ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
သူတို႔ ေရးတဲ့ပံုစံကေတာ့ 'တိုက္ခိုက္ေရး' ပံုစံ ျဖစ္တယ္။ ဒီေကာင္ႀကီးဟာ ေခြးႀကီးပဲ လို႔ထင္ရင္ ေခြးပံုဆြဲပီး အဲဒီလူရဲ႔ ေခါင္း တပ္ေပးလိုက္တာမ်ိဳးပါဘဲ။ မညႇာဘူး။ အဂၤလိပ္ ဘက္သားဆိုရင္ အဂၤလိပ္ကို ဖုတ္ထဲထိုင္ပီး ႐ွိခိုးေနပံု ဆြဲပစ္လိုက္တယ္ေပါ့။ တ႐ုပ္ဆိုရင္ ၾကစ္ဆံမီးနဲ႔၊ ဘိန္းေျပာင္းထဲ့ဆြဲတယ္။ ကုလားဆိုရင္ ဗိုက္စူႀကီးနဲ႔ မတန္တဆ စားထားတဲ့ပံုကို ျပတယ္။
႐ုပ္ေျပာင္ရဲ႔ ရည္႐ြယ္ခ်က္ကို ေယဘူယ်သေဘာ ေျပာၿပီးပါၿပီ။ ထပ္ၿပီး ဗမာေျပမွာ ဘာကိုရည္႐ြယ္သလဲလို႔ အတိအက် ေျပာခ်င္ပါေသးတယ္။ ဒီေတာ့ ရည္႐ြယ္ခ်က္ကို ေလးပိုင္း ပိုင္းပါရေစ။ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ စီပြါးေရးနဲ႔ ဓေလ့ ဆိုပါေတာ့။ ကာလအပိုင္းအျခားကေတာ့ ေျပာခဲ့တဲ့ အတိုင္း ၁၉၁၅ က ၁၉၂၅ အတြင္းပါဘဲ။ အျပင္ကမၻာနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ၾကည့္စရာက ေတာ့ အဲဒီကာလဟာ ပထမကမၻာစစ္နဲ႔ စစ္ပီးခုႏွစ္ ႏွစ္ပိုင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဗမာႏိုင္ငံအတြင္း မွာေတာ့ ၀ံသာႏုေခတ္နဲ႔ ဟုမၼ႐ူးတို႔ ဒိုင္အာကီတို႔ အမ်ားဆံုးေျပာေနၾကတဲ့ အခ်ိန္ကာလ ျဖစ္ပါတယ္။
႐ုပ္ေျပာင္ေတြရဲ႔ ႏိုင္ငံေရးရည္႐ြယ္ခ်က္ကို ေတြ႔သေလာက္ တင္ျပရရင္
(၁) အဂၤလိပ္လက္ေအာက္မွာဘဲ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရဘို႔ (Home Rule)
(၂) ေကာလိပ္ဘြဲ႔ရ၊ ဘိလပ္ျပန္ ၀တ္လံုေတာ္ရေတြပါတဲ့ ပညာတတ္နဲ႔ တိုင္းရင္းသား ဘူဇြာေတြ ႏိုင္ငံေရးမွာ ၀င္ၿပီး အျမတ္ထုတ္တာကို ကာကြယ္ဘို႔နဲ႔
(၃) အိႏိၵယစက္ရိပ္က လြတ္ဘို႔ တိုက္တြန္းျခင္းဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလို တိုက္တြန္းရာမွာ 'ဇာတ္နာေအာင္' ဗမာလယ္သမားကို အဂၤလိပ္ႀကီးခြစီးေနပံု၊ ဗမာႏိုင္ငံႏြားကို ကုလားေတြ၊ တ႐ုတ္ေတြ တက္စီးေနပံု ေရးပါတယ္။ အမိ ျမန္မာေျပကလဲ တငိုထဲငို ရတာဘဲ။ မငိုရလဲ သမီးဗမာမက မယ္မယ္ၿဗိတႏၵိယကို တ႐ွိခိုးထဲ ႐ွိခိုးေနရတာဘဲ ေတြ႔ရတယ္။ တခါတရံ 'ဗမာသားသား' က မငိုလို႔ 'ၿဗိတႏၵိယမယ္မယ္' က ႏို႔မတိုက္ဘူးေပါ့။ ဒါမ်ိဳးဘဲ လွည့္ပတ္သြားေနတယ္။ အဂၤလိပ္ 'ဂၽြန္ဘူး' ရဲ႔ ဗိုက္ကို ဓါးနဲ႔ ေပါက္ပံုတို႔၊ ဂ်ိဳကို ဓားနဲ႔လွီးပံုတို႔ကို မေရးဘူး။ အမွန္ကလဲ ႏိုင္ငံေရးအျမင္မွာ အဂၤလိပ္မုန္းတီးေရး၊ နယ္ခ်ဲ႔ ဆန္႔က်င္ေရးဆိုတာ မ႐ွိေသးလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒို႔ဗမာေတြ ညီတယ္ဆိုရင္ ဂ်ီစီဘီေအကြန္ဖရင့္မ႑ပ္မွာ ယူနီယံဂ်က္အလံထူၿပီး ဒီအလံရဲ႔ အလယ္က စက္ကြင္းထဲမွာ ေဒါင္း႐ုပ္ပါတာေလာက္ဘဲ ေရးျပပါတယ္။ ဆိုလိုတာက ဗမာ့ႏိုင္ငံေရးအျမင္ဟာ အဲဒီတုန္းက အဂၤလိပ္ဆန္႔က်င္ေရး မဟုတ္ဘူး။
အဂၤလိပ္ကို အမ်ားဆံုး တိုက္ခိုက္၀ံ့တဲ့ အခ်က္သံုးခ်က္ဘဲ ေတြ႔တယ္။
(၁) ဘုရားထဲ ဘိနပ္စီးတာကို တိုက္ၾကတယ္။
(၂) ဟိုတုန္းက ဖိုက္စကြဲယားေခၚတဲ့ ရန္ကုန္ဗႏၶဳလပန္းျခံထဲမွာ ရဟန္း႐ွင္လူ ျပည္သူ အမ်ိဳးသား အမ်ိဳးသမီးေတြကို ၇ ေအာက္တိုဘာ ၁၉၂၄ က ပုလိပ္မင္းႀကီးအမိန္႔နဲ႔ ျမင္းတပ္က ၀င္႐ိုက္တာကို ကဲ့ရဲ႔တယ္။
(၃) ပထမ ကမၻာစစ္အတြင္းက ဗမာကို စစ္သားအျဖစ္လက္ခံပီး စစ္ပီးလို႔ ခုႏွစ္ႏွစ္ၾကာေတာ့ မင္းတို႔ သိပ္စည္းကမ္းမ႐ိုေသလို႔ စစ္တပ္မွာ ဆက္မလိုခ်င္ေတာ့ဘူးဆိုၿပီး ႏွင္တာကို ေ၀ဖန္တယ္။ ဒါေလာက္ဘဲေရးပါတယ္။
ႏိုင္ငံျခားသားဆိုပီး အဂၤလိပ္၊ ကုလား၊ တ႐ုတ္ သံုးမ်ိဳး ႐ွိေနတာမွာ မူလရန္သူဟာ အဂၤလိပ္လို႔ မေျပာတတ္ေသးဘူး။ ကုလားမုန္းတီေရးေလာက္ဘဲ ေျပာတတ္တယ္။ တိုင္းရင္းသားဘူဇြာကိုလဲ ခဏခဏ စကားဖ်က္တယ္လို႔ စြပ္စြဲတယ္။ ဗမာႏိုင္ငံကို ေရာင္းစားတယ္လို႔ေတာ့ ေျပာလာဘီ။ ဒါေပမယ့္ ေျပာတဲ့အတိုင္းလုပ္ေနာ္လို႔ ေတာင္းပန္တာနဲ႔ ဘဲ နိဂံုးခ်ဳပ္တယ္။ တိုင္းရင္းသားဘူဇြာကို နယ္ခ်ဲ႔လက္ပါးေစလို႔ ႐ုပ္ေျပာင္ဆရာကလဲ မျမင္ဘူး။ က်န္တဲ့လူေတြက သာပီးမျမင္ေတာ့မေပါ့လို႔ဘဲ ေျပာတတ္ေတာ့တယ္။
လူမႈေရးမွာ ႐ုပ္ေျပာင္ဆရာက ဘာကို အရင္းမူလထားသလဲဆိုေတာ့ ဗမာေတြ ပကာသနအားႀကီးတာကို ေခ်မႈန္းဘို႔ဆိုတာဘဲ ျဖစ္တယ္။ မဂၤလာေဆာင္မွာ တီးၾက၊ မႈတ္ၾက၊ သီၾက၊ ကၾကတာကို နားလည္ပါတယ္။ ဘုရားေ႐ွ႔မွာ ဘာျဖစ္လို႔ ဆိုင္းတီးပီး ကၾကျပန္ပါသလဲ။ ဆရာေတာ္ႀကီးပ်ံလြန္ေတာ့လဲ ဆိုင္းတီးပီး ကတာဘဲမဟုတ္လား။ မသာေတာင္ 'တံုးလံုးပြဲ' ေခၚရမယ့္ ပံုမ်ိဳးျဖစ္ေနဘီ ဆိုတာမ်ိဳးကို ေရးဆြဲၾကပါတယ္။
လူမႈဆက္ဆံေရးမွာ ပညာေရးဟာ သိပ္အေရးႀကီးတယ္။ ပညာေရးကို အစိုးရကလဲ ဘတ္ဂ်က္ အသံုးနဲတယ္။ ျပည္သူကလဲ ဂ႐ုမစိုက္ဘူး။ ဘုန္းႀကီးကလဲ ေခတ္ပညာမေပးႏိုင္ ဘူး။ ေခတ္ပညာေပးႏိုင္တဲ့ လူလာေတာ့လဲ လက္မခံဘူးဆိုတဲ့ ေ၀ဖန္ခ်က္ ေတြ႔ရပါတယ္။
အခုေလ့လာေနတဲ့ေခတ္မွာ ႐ုပ္ေျပာင္ရဲ႔ လူမႈေရးရည္႐ြယ္ခ်က္ကို အခ်ဳပ္ေျပာရရင္ ဗမာေတြ ပကာသနေ႐ွာင္၊ ပညာေရးကို အခုထက္ပိုပီး အားေပးဆိုတာဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္ေတြ႔ရတာကေတာ့ ပညာတတ္လူငယ္ဟာ ကိုယ့္မွာသာ အက်ိဳး႐ွိတဲ့ အစိုးရလခစား ရာထူးမယူဘဲ တိုင္းက်ိဳးျပည္က်ိဳးေဆာင္႐ြက္ပါလို႔ တိုက္တြန္းထားတာမ်ိဳးေတာ့ ေတြ႔ရပါတယ္။
အဂၤလိပ္ဟာ လူမ်ိဳးႀကီးအေနနဲ႔ ဂိုက္ေပးပီး ဗမာနဲ႔ တန္းတူ မဆက္ဆံဘူး။ ဒါကိုလဲ ဗမာက သိပ္မႀကိဳက္ဘူးဆိုတာကိုေတာ့ နဲနဲထဲ့ေျပာလာပါတယ္။ ဥပမာ မီးရထား တတိယတန္းမွာေတာင္ ဥေရာပသားဘဲ စီးေစဆိုတဲ့ သီးသန္႔တြဲပါတာကို ေ၀ဖန္ပါတယ္။ ဒီေ၀ဖန္တဲ့ ကာတြန္းကို သူရိယမဂၢဇင္း ၾသဂုတ္ ၁၉၁၉ မွာ တႀကိမ္၊ မတ္ ၁၉၂၄ မွာ တႀကိမ္ ထပ္ထဲ့တာေထာက္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္မေက်နပ္တာနဲ႔တူတယ္။ ဒီလို လူမ်ိဳးႀကီး၀ါဒဟာ ဟိုတုန္းကေတာ့ သမ႐ိုးက် ေတြ႔ရတာမ်ိဳးပါဘဲ။ ခုထိ ကမၻာမွာ ႐ွိေသးတယ္ဆိုရင္လဲ မမွားပါဘူး။ ရဟန္းေတြ အလဇၨီမ်ားလွတယ္လို႔လဲ ေျပာ၀ံ့ပါတယ္။
စီးပြါးေရးမွာ စပါးေစ်းနဲလို႔ ဗမာလယ္သမားေတြ ႐ႈံ႔ေနတုန္း အဂၤလိပ္စက္ပိုင္ႀကီး ၀မ္းသာတယ္။ ေႂကြး႐ွင္ခ်စ္တီးျမဴးတယ္ဆိုတာမ်ိဳး ေရးဆြဲပါတယ္။ စာေရးႀကီး လခထုတ္တဲ့ ေန႔ ေႂကြးဆပ္ရလို႔ ေငြကုန္ပီး အိမ္ကို မူးျပန္လာတယ္ဆိုတာလဲ ေတြ႔ရပါတယ္။ စီးပြါးေရးဒုကၡ ကို ေပၚေအာင္ ေဖာ္ႏိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ျမင္သေလာက္ စီးပြါးေရးဆိုင္ရာ အေျဖကေတာ့ သိပ္အားရစရာ မဟုတ္ပါဘူး။
အဂၤလိပ္က ေရာင္းႀကီး၀ယ္ႀကီး (Wholesale Trade) လုပ္တဲ့အခါ တ႐ုတ္၊ ကုလားက လက္လီေရာင္း (Retail Trade) တဲ့အလုပ္ကို ခ်ဳပ္ထားၾကတယ္။ ဗမာကလဲ လက္လီ ေရာင္းလုပ္ငန္းကို ၀င္တိုးပါလား ဆိုတာမ်ိဳးဘဲ အၾကံေပးတတ္တယ္။ ဗမာက လူေရလည္ ျပန္ေတာ့ ေ႐ွ႔ေနရယ္၊ ႏိုင္ငံေရးရယ္၊ အစိုးရလခစားရယ္၊ ဒါဘဲလုပ္တတ္တယ္။ ဒီေတာ့ သိပ္မႀကီးပြါးဘူးလို႔လဲ ေ၀ဖန္ပါတယ္။ ရန္ကုန္မွာ ၾကည့္ပါဦး၊ တိုက္လဲ ကုလားတိုက္၊ ကားလဲ ကုလားစီးတဲ့ကားလို႔ ညႊန္ျပတယ္။ အဲဒါေလာက္နဲ႔ဘဲ ေက်နပ္တယ္။
တခါေလာက္ဘဲ (သူရိယမဂၢဇင္း အတြဲ ၄၊ အမွတ္ ၆၊ ၾသဂုတ္ ၁၉၂၀၊ စာမ်က္ႏွာ ၉၀) ဗမာ့သံယံဇာတပစၥည္းေတြ ေဖာ္ထုတ္ပီး ဗမာပိုင္ စက္မႈလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကိုင္ပါေတာ့လားလို႔ ေျပာေဖာ္ရတယ္။ တခါေတာ့ (သူရိယမဂၢဇင္းအတြဲ ၄၊ အမွတ္ ၁၀၊ ဒီဇင္ဘာ ၁၉၂၀ စာမ်က္ႏွာ ၇၂) ႏိုင္ငံျခားအထည္ ေစ်းႀကီးလွတယ္။ တအိမ္ရကၠန္းစင္ တစင္ျပန္ေထာင္ၾကလို႔ တိုက္တြန္း ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားကုန္ သပိတ္ေမွာက္ဘို႔လဲ တိုက္တြန္းတာမ်ိဳး ေတြ႔ပါတယ္။
ေနာက္တမ်ိဳးကေတာ့ ဗမာ့ကၽြဲႀကီးက ဒီေျမမွာ ေရလဲေကာင္းတယ္၊ ျမက္လဲေပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ငါဘာျပဳလို႔ ပိန္သလဲလို႔ ေမးထားတယ္။ (သူရိယမဂၢဇင္းအတြဲ ၅၊ အမွတ္ ၉၊ ႏို၀င္ဘာ ၁၉၂၁ စာမ်က္ႏွာ ၈၆)။ ဗမာ့စီးပြါးေရးဟန္ျပပီး မသမာသူေတြ ႐ွိတာကိုေတာ့ သတိထားၾကရမယ္တဲ့။ ၀ံသာႏု ဆိုင္းဘုတ္တပ္ထားပီး ပင္နီအတုေရာင္းတဲ့ဆိုင္ (သူရိယ မဂၢဇင္း အတြဲ ၅၊ အမွတ္ ၁၀၊ ဒီဇင္ဘာ စာမ်က္ႏွာ ၆၄) ကို တခါေရးဆြဲျပတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
႐ုပ္ေျပာင္ဆရာရဲ႔ စီပြါးေရးအျမင္ကေတာ့ ကိုယ္ထူကိုယ္ထထက္ အဂၤလိပ္အစိုးရက စပါးေစ်း ေကာင္းေအာင္ လုပ္ေပးပါလို႔ အမ်ားဆံုး ေျပာခ်င္ပံုပါဘဲ။
ဓေလ့ပိုင္းမွာ ႐ုပ္ေျပာင္သမားဟာ ဗမာ့ဓေလ့ ျပန္လည္ေဖာ္ထုတ္ေရးကို လိုလား တယ္။ အဲဒါထက္ ဗမာစစ္စစ္က ဗိုလ္တုမတုနဲ႔ ဆိုတာကိုပဲ ထပ္ျပန္တလဲလဲ ေရးဆြဲၾကတယ္။ ကိုယ္မလုပ္ႏိုင္တာ လုပ္တယ္လို႔ဘဲ ေျပာပါရေစ။
႐ုပ္ေျပာင္ဆရာဟာ ဗိုလ္တုတုပီး သူလဲ ဗိုလ္ကေပးတဲ့ ဒီပညာနဲ႔ အသက္ေမြးတယ္။ အ႐ုပ္ကို စာတန္းထိုးတဲ့အခါ အဂၤလိပ္စာပါမွ ေလးနက္တယ္ထင္တယ္။ ဗမာမက ေခါင္းမွာ ဖဲျပားစည္းပီး စီးကရက္ကို စြပ္တံနဲ႔ေသာက္တာေတာ့ သူၾကည့္မရဘူးတဲ့။ အမွန္ကလဲ ေ႐ွးပံုစံ ၀တ္စားဆင္ယင္တာဘက္က သူတို႔မဲေပးတယ္ ဆိုေပမဲ့ တကယ္ စိတ္မထက္သန္ ပါဘူး။ အမ်ားသိတဲ့ ေ႐ွးပံုစံ ၀တ္ၾကပါ တိုက္တြန္းတာဟာ မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါဘူး။ အဲဒါကို သူတို႔လဲ သိတယ္။ မိန္းကေလးက မွန္သားလို အက်ႌ၀တ္တာေတာ့ သူတို႔က မွန္ဘီလူးနဲ႔ ၾကည့္ခ်င္တယ္ ဆိုဘဲ။
ဗမာ႐ုပ္ေျပာင္ေလာက အစပိုင္းမွာ က်ေနာ့အေနနဲ႔ သိပ္မႀကိဳက္တာတခု႐ွိတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ကဗ်ာေတြ လကၤာေတြလဲ ႐ုပ္ေျပာင္ရဲ႔ စကားေျပာစက္ကြင္း (Ballon) ထဲမွာ ထဲ့တယ္။ ႐ွင္းလင္းခ်က္သေဘာလဲ မစၥတာေမာင္မိႈင္းတို႔လိုလူက ပါ၀င္ပီး ကဗ်ာလကၤာစပ္ ေပးတယ္။ ေခတ္ေျပာင္းေတာ္လွန္ေရး အသြင္ေဆာင္တဲ့ ႐ုပ္ေျပာင္မွာ ကဗ်ာလကၤာပါတာ ညံ့ဖ်င္းသြားတယ္။ 'အဖြင့္ကဗ်ာ' ပါလို႔သာေပါ့လို႔ အကဲျဖတ္သူလဲ ႐ွိတယ္။ (ေဒၚအမာ၊ ေ႐ႊ႐ိုး၊ ပထမတြဲ စာမ်က္ႏွာ ၁၈) ကၽြန္ေတာ္ေတာ့ မေထာက္ခံပါဘူး။ စာတလံုးမွ မပါလဲ ရီရတာပါ ဘဲဆိုတာ မေမ့သင့္ဘူး။ တနည္းေျပာေတာ့ ႐ုပ္ေျပာင္ဆရာကလဲ အဂၤလိပ္စာတန္းေလး ထဲ့ခ်င္တယ္။ အယ္ဒီတာအဖြဲ႔က ၾသဇာ႐ွိသူတေယာက္ကလဲ လကၤာ႐ြတ္လိုက္ခ်င္တယ္။ ဒီေတာ့ စာဖတ္ပရိသတ္က ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးကိုဘဲ မႀကိဳက္ဘဲနဲ႔ အ႐ုပ္ၾကည့္ခ်င္တာနဲ႔ဘဲ လက္သင့္ခံ ရတယ္။ သည္းခံရတယ္။
႐ုပ္ေျပာင္ေပၚစ ရည္႐ြယ္ခ်က္ဟာ ဟုမၼ႐ူးျဖစ္တယ္။ အက်ိဳးဘက္ကို ေျပာရရင္ ေအာင္ျမင္သင့္သေလာက္ မေအာင္ျမင္ဘူး။ ဘာျပဳလို႔လဲဆိုေတာ့ တိုင္းရင္းသားဘူဇြာေတြ ကိုယ္က်ိဳး႐ွာတဲ့ အၿပိဳင္အဆိုင္ ၀ဲၾသဃထဲမွာ ႐ုပ္ေျပာင္ဆရာလဲ နစ္မြန္းသြားလို႔ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။

သန္းထြန္း။
{ ဦး၀င္းတင္ စီစဥ္တည္းျဖတ္တဲ့၊ ဟံသာ၀တီတိုက္ထုတ္၊ "ျပည္သူတို႔၏စကားျပန္" စာအုပ္၊ ပထမအႀကိမ္၊ ဒီဇင္ဘာ ၁၉၇၄ မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါတယ္။}